Dagblaðið - 23.09.1978, Side 10
10
BIAÐIB
i. Skrifstofustjóii rttst|6m«r
r AtU Stalnarsson og Ómai
Útgafandfc DagbíaðWCh?.'
Framkvasmdaatjóri: Sveinn R. Eyjótfsson. Rltstjóri: Jórms Krta1|ánssa
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson. Ritsljómarfultrúfc Haukur Helgi
Jóhannes ReykdaL Iþróttk; HaBur Sknonarson. AAstoóarfréttast;
Valdimarsson. Handrit: Aagrimur Pilaaon.
Blaðamenn: ÁnAi ÓJamaadM, JKSSVTJpfaaaon, Bragi Slgurðsson, Dóra Stefánsdóttir, Gtssur Slgurðs-
son, GuðmundVir Magnúason, Halur HaBsson,' Hdgi Pétu/sson, Jórup Haraldsson, ólafur Gelrsaon,
Óiafur Jónssor^ Ragnar Lér., Ra^MQur Kristjénsdóttir. Hönnun: Guðjón H. Pélsfpn.
Ljósmyndln Ari Kriatkiseon Ami Péi Jóhanneeon, BJamlalfur BJamlelfsson, Höróur Vhjélmsson
Ragnar Th. Slgujðsaon, Svelnn Pormóðasdn.
SkrifstofustJóri:‘ólafur EyJÓHsson. GJaldkeri: Práinn Þorielfsson. Sökistjóri: Ingvar Sveinsson. Drotfing-
arstjóri: Mér EJRÁ HaNdórsson.
Ritstjóm Siöumúla 12. AfgreiÓela, áskriftadaNd, augfýsktgar dffYfcHfsfðfur Þvortiotti 11.
Aðaisimi blaðsins er 27022 (10 Knuri. Áskrift 2000 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 100 kr. eintakið.
Setning og umbrot Dagbiaðið hf. Siðumúla 12. Mynda- og plötugerð: Hiimir hf. Siðumúla 12. Prentun
ÁCVflku^ hf. SkeHunni 10.
„HreinsunardeildinH
Pólitískur refskapur eftir kosningar
virðist skipta meira máli en úrslit kosn-
inganna, segir Vilmundur Gylfason í
kjallaragrein í Dagblaðinu í gær. Hann
talar um afleiki forustu Alþýðuflokksins í
refskákinni og véiklundaða framkomu.
Alþýðuflokkurinn er skiptur í afstöðu til ríkisstjórnar-
innar. Vilmundur og félagar hans í minnihlutanum hafa
orðið að hafa sig alla við til að lenda ekki á þeim bás, sem
Ólafur Jóhannesson hafði ætlað þeim.
ólafur og Framsóknarflokkurinn sættu harðri gagn-
rýni á seinni hluta síðasta kjörtímabils. Sú gagnrýni kom
gjarnan frá ungum mönnum í eða í tengslum við Al-
þýðuflokkinn. Oft hittu gagnrýnendur vel í mark. Þeir
bentu á meingalla kerfisins, meðal annars í dómsmálum,
og Ólafur var talinn forhertasti kerfiskarlinn. Þetta varð
ein helzta orsök ótrúar á Framsóknarflokknum og fylgis-
taps hans í kosningunum.
Eftir kosningarnar hófst keppni í refskap, sem eðlilega
leggst illa í Vilmund Gylfason. Ólafur Jóhannesson var
snjallastur á því sviði. Með nokkrum leikfléttum tókst
honum að leika sig úr kosningaósigri í forsætisráðherra-
stöðu. Honum tókst einnig að tryggja Framsóknar-
flokknum embætti dómsmálaráðherra.
Vilmundur segir um þetta í grein sinni, að kosningaúr-
slitin hefðu átt að þýða, að „skipt yrði um framkvæmda-
aðila á þeim póstum, sem mestum deilum hafa valdið.
Þannig hefðum við hinir haldið, að raunverulegt lýðræði
gengi fyrir sig og að um það þyrfti ekki að deila.”
Umræður um vinstri stjórn hefðu þó verið komnar svo
langt, að þingflokki Alþýðuflokksins hefði ekki þótt
stætt á því að láta þetta valda viðræðuslitum.
Ólafur Jóhannesson ætlaði sér að sjálfsögðu að kné-
setja þá, sem höfðu þyrlað upp gagnrýninni um hann.
Þessum „þúfutittlingum” og „kauðum” ætlaði hann að
koma fyrir, þar sem hann taldi þá eiga heima. Hann
hafði hagað viðræðum um stjórnarmyndun þannig, að
Alþýðuflokknum yrði illa stætt á að slíta viðræðum, þótt
Framsókn héldi lykilstöðum. Gagnrýnendurnir áttu að
verða tryggir á bás í þingflokki Alþýðuflokksins og
hafðir til handauppréttingar, þegar ríkisstjórnin skipaði.
Ólafur reyndi þessa formúlu sína til þrautar. Hann lét
fjölmiðlum meðal annars i té yfirlýsingar um, að „hann
hefði nú gleymt” fyrri gagnrýni þessara manna. Með
öðrum orðum var hann að lýsa gagnrýnina ómerka, það
hefði nú sannazt með aðild þessara sömu manna að
stjórn Ólafs og forystu Framsóknar í lykilstöðum.
Slíkt hefðu verið hörmuleg endalok á baráttu manna,
sem höfðu hafið æskilega gagnrýni á meingalla kerfisins.
Þessu gat sá hópur í Alþýðuflokknum, sem gjarnan er
nefndur „hreinsunardeildin”, ekki unað. Hann reyndi að
finna boðlega mótleiki við fléttum Ólafs Jóhannessonar.
Vilmundur og nokkrir fleiri hreinsunarmenn tóku sér
því stöðu, sem gefur þeim frjálsar hendur í afstöðu til
ríkisstjórnarinnar. Sumir aðrir eru mjög beggja blands.
Af þessu leiðir, að nokkrir þingmenn Alþýðuflokksins
munu verða í stjórnarandstöðu í fjölmörgum mikilvæg-
um málum. Ummæli Vilmundar um, að hann „styðji
ríkisstjórnina til góðra mála” eru orðrétt ummæli Bjarna
Guðnasonar, þegar hann hóf andstöðu við fyrri vinstri
stjórn.
Vafalaust mun fólk fagna því, að ekki hefur verið
stungið upp í þessa kerfisgagnrýni með öllu.
DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 23. SEPTEMBER 1978.
Ekki er allt gull
sem glóir
í skákinni
Filfppseyjar:
Nú eru liðnar um það bil tíu vikur
isíðan heimsmeistarakeppnin í skák
hófst á Filippseyjum. Farið er að ræða
um kostnaðinn við keppnina. Eftir
jsigurvímuna að lokinni ákvörðun Al-
þjóðaskáksambandsins og þeirra
keppinautanna Karpovs og Kortsnojs
fer hann að skipta máli. Spumingin
sem margir spyrja þar suður frá i
Manila er þessi: Var sigurinn i keppni
borga heimsins um að fá að sjá um
heimsmeistarakeppnina þess virði að
standa i henni?
Sá maður sem fjármagnar þessa
miklu keppni, Florencio Campomanes
heitir hann, hefur neitað að gefa upp
þá tölu sem hann býst við að verða að
greiða. Kunnugir telja þóað reikning-
urinn verði ekki lægri en tvær millj-
ónir dollara eða jafnvirði rúmlega sex
hundruð milljóna islenzkra króna.
Daghlað i Manila höfuðborg Filipps-
eyja hefur sagt að rikisstjórn landsins
reikni með að þurfa að greiða þá upp-
hæð vegna skákeinvígisins milli þeirra
Karpovs og Kortsnojs.
Þegar þetta er skrifað er Karpov
með fjóra vinninga og Kortsnoj með
tvo. Sigur vinnst, þegar annar hvor
keppendanna hefur hlotið samtals sex
vinninga. Eru þá jafntefli ekki talin
með. Tuttugu og fjórum skákum er
lokið og þar af hefur átján lokið með
jafntefli. Marga grunaði það áður en
keppnin hófst að fleira en skákkunn-
átta mundi ráða þar ríkjum. Þeir Fil-
ippseyingar sem fylgjast með skák-
keppni stórmeistaranna segja bæði í
gamni og alvöru að finna megi stjórn-
málalyktina af skákmótinu. Sumir
þeirra segja jafnvel að Filippseyingar
hafi verið gabbaðir til að sjá um hlut
sem engum sé fært að standa
undir.
Þeirrar spurningar er einnig sífellt
spurt aftur og aftur á Filippseyjum:
Flvað höfum við eiginlega út úr þessu?
Er það nokkuð annað en nokkrar stór-
fyrirsagnir i dagblöðum heimsins þar
sem aðallega er spurt um skák en
tæpast minnzt á Filippseyjar eða íbúa
þeirra.
Gagnrýnendur segja. að stjórninni
hefði verið nær að eyða þeim fjármun-
um, sem i skákeinvígið hefur verið
varið, til að gera körfuknattleiks-
^ ~
Keppni þá sem halda á í Manila eftir
nokkra daga betur úr garði en gert er.
Þessar raddir eru þvi miður alls ekki
lágværar á Filippseyjum. Jafnvel
hefur það verið haft eftir forseta skák-
félags eins á eyjunum. að hann
vonaðist til þess að Marcos forseti
ákvæði að slíta heimsmeistarakeppn-
inni sem fyrst. Fjármununum væri
betur varið til þess aðsjá ungu íþrótta-
fólki frá Filippseyjum fyrir viðhlitandi
keppnis- og æfingasvæðum.
I grein í einu dagblaða Manilaborg-
ar hefur margt verið sagt um heims-
meistarakeppni þeirra Karpovs og
Kortsnojs. Keppnisreglurnar eru
þannig að sá sem sigrar hlýtur 350.000
dollara i verðlaun, hinn verður að láta
sér nægja eitt hundrað og fimmtiu
þúsund dollara. Fyrstu verðlaun eru
jafnvirði rúmlega eitt hundrað
milljóna íslenzkra króna en sá sem
biður lægri hlut verður að láta sér
nægja jafnvirði tæpra fimmtíu millj-
óna.
Þess eru jafnvel dæmi að áhrifa-
menn í skáklistinni á Filippseyjum
skori á stjórnvöld að stöðva keppnina
áður en meiri fjármunum verði kastað
á glæ.
Raddir um að stöðva beri keppnina
eru mjög háværar. Jafnvel er það svo
að forráðamenn filippinskra skák-
manna hafa stungið upp á þvi að hvor
keppandi i einvíginu fái eitt hundrað
þúsund dollara eða rúmlega þrjátiu
milljónir íslenzkra króna.
Þvi er haldið fram á Filippseyjum
að þessi margumtalaða skákkeppni
milli heimsmeistarans Karpovs og
áskorandans Kortsnojs sé ekki orðin
annað en leiðinlegur skripaleikur.
Reiðir Filippseyingar telja skákkeppn-
ina ekkert annað en skrípaleik, sem
ekki sé sæmandi Filippseyingum að
standa fyrir.
Þessi keppni kostar landsmenn
milljónir og aftur milljónir. Filippsey-
ingar telja aftur á móti. að stórmeistar-
arnir tveir hafi aldrei sýnt þann styrk-
leika sem sýna þurfi til að vera fram-
bærilegur I jafn mikilvægt skákmót og
keppnina i Manila.
Þegar rætt er um kostnaðinn vegna
heimsmeistaraeinvigisins og hugleidd-
ar eru tölur sem gefnar hafa verið upp
af stjórnvöldum á Filippseyjum þá
verður að taka fram. að ekki eru taldir
með þeir fjármunir sem fóru I að reisa
hina mikilfenglegu höll þar sem skák-
mótið fer fram. Reyndar væri það ekki
réttlætanlegt því ákveðið hafði verið
að byggja hótelið og ekki eru neinar
horfur á að það hefði ekki orðið þó
segja megi að byggingunni hafi verið
nokkuð flýtt.
Fjáröflunaráform sem rætt var um
áður en keppnin hófst, hafa flest
runnið út i sandinn. Auglýsingar áttu
til dæmis að vera mikill tekjuliður og
var rætt um að jafnvel mætti koma
fyrir nokkrum slíkum á skákborðinu.
Ekkert varðþóaf því.
BBC, brezka útvarpið. hafnaði til-
boði um einkarétt á sjónvarps- og út-
varpsefni á þeim grundvelli að það
svaraöi ekki kostnaði. Fór þar drjúgur
biti fyrir litið. Hvort einhver annar
aðili hefur tryggt sér þessi réttindi er
ekki ljóst. Enginn aðili sem stendur
nærri heimsmeistarakeppninni vill tjá
sig um málið. Mikil takmörk eru þó á
sendingum sjónvarpsmynda - frá
keppnisstaðnum og þvi mjög liklegt að
tekizt hafi að selja réttindin. Filippsey-
ingar hafa átt erfitt með að sætta sig
við þær deilur sem stöðugt hafa verið
milli keppinautanna, þeirra Karpovs
og Kortsnojs. Finnst þeim mörgum.
að deilur um fána og önnur aukaatriði
varðandi skákeinvígið hafi sett blett á
keppnina.