Dagblaðið - 30.12.1978, Síða 33
DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 30. DESEMBER 1978.
33
— höf undur metsölubókar um ef nið í málaferlum um gróðann
Rætur, framhaldsmyndaþátturinn,
sem brátt verður sýndur í sjónvarpinu
íslenzka, hefur öðlazt feikivinsældir í
Bandaríkjunum. En hann fjallar um efni
sem tii skamms tíma þótti ekki sérlega
sniðugt að tala um þar í landi: sögu
svertingja.
Þættirnir lýsa svertingjafjölskyldu
Iangt aftur i tímann. 1 upphafi lifa
meðlimir hennar í frumskóginum, þar
sem nú heitir Gambia i Vestur-Afriku, í
ekta villimannastíl, eru frjáls og hreykin
af sjálfum sér.
Síðan kemur harmsagan um hvernig
þau eru flutt nauðug yfir Atlantshafið
og gerð að þrælum á plantekrum. Og
hvernig og hvort þeim tekst að varðveita
sjálfstraustið gegnum allt það basl.
Höfundur Róta. Alex Haley, er
sjálfur svertingi, 57 ára gamall.
Sjónvarpsstöðin, þar sem Rætur voru
gerðar, hefur heimtað af honum nýtt
handrit til að geta haldið áfram með
þetta vinsælaefni.
Haley var tólf ár með fyrri bókina, en
svo lengi geta þeir sjónvarpsmenn alls
ekki beðið, en vilja fá hana strax. Hann
varð þvi að setjast við segulband og lesa
inn á það, en hópur minni háttar rit-
höfunda tók við spólunum og situr nú
sveittur við að gera úr þeim skemmtilegl
efni.
Þessi næsti þáttur á að heita Leit og
fjallar um hvernig hann bjó til fyrri
bókina.
Hann segir að það hafi upphaflega
verið móðuramma sín og systur hennar
sem komu honum á sporið.
Þær kunnu sögur úr hans eigin
fjölskyldu, sjö ættliði aftur í tímann. En
auk þess fór hann til Afriku þeirra
erinda að reyna að grafa upp frændur
sína þar og fann þá. Hann hefur lika
fengið alls konar fólk til að hjálpa sér að
viða aðsérefni.
Alex Hale.v, nýbakaður milljónen „Eg hef svo mikið að gera að ég skyldi greiða þeim manni hátt kaup scm ga-ti tekið að scr
að sofa fyrir mig.”
heitir Harold Courtlander. Hann er
núna um sjötugt og hefur skrifað einar
27 bækur um ævina, margar byggðar á
alls konar þjóðlegum fróðleik. Bók hans,
Afríkubúinn. seldist í 144 þúsund
eintökum, Rætur i milljóna upplagi.
Krafðist Courtlander hlutdeildar I
gróðanum.
Eftir langt málaþras bauð Halcy
sættir. Hann sagði að margir, þar á
meðal skólanemendur, hefðu lagt sér lið
við samningu hennar og fært sér alls
konar handskrifaða seðla.
„Einhver þcirra hlýtur að hafa látið
mig fá þessa kafla úr Afrikubúanum."
sagði hann. „Það er sú sannasta skýring
sem ég get gefið.”
Sjálfur segir hann að það hafi lengi
vafizt mikið fyrir sér, hvernig hann ætti
að setja bókina saman. Loks fannst
honum hann mundu ekki geta lýst
tilfinningum þrælanna nema hann færi
siglandi yfir Atlantshafið eins og þeir.
Hann hefur lýst þvi, hvernig hann á
leiðinni. skreið niður undir kjöl í skipinu,
lagðist þar á bakið.hlustaði á öldurnar
og reyndi að ímynda sér að hann væri
þræll á leið út í óvissuna.
Já, Haley gerði allt sem hann gat til
að gera bókina sem trúverðugasta og
leitaði fanga mjög víða — kannski á
heldur of mörgum stöðum.
Fyrir nokkrum dögum varð hann að
Harold Courtlander — nokkrum árum
of snemma á ferð?
játa fyrir rétti, að nokkrir, þó ekki mjög
langir kaflar i bók hans, væru undarlega
likir köflum i skáldsögu sem heitir
Afríkubúinn og kom út niu árum á und-
an hans. x
Sú bók var eftir hvitan mann, sem
ENN ER HÆGT AÐ GRÆÐA A
ÞRÆLAFLUTNINGUM?
Á HÉRA-
VEIÐUM í
FALLHLÍF
Jens Thomsen, danskur blaðamaður.
er einn þeirra fáu sem drepið hafa héra
með fallhlifarstökki.
Fyrir nokkrum árum stökk hann í
fallhlíf sinni niður i beitarhaga á Jót
landi. Um leið og hann lenti kom hann
niður á héragrey. sem samstundis beið
bana. Myndir af frægðarverkinu birtust
viða um heim, alla leið austur i Japan.
Nýlega hefur þessi blaðamaður sent
frá sér bók um eftirlætisíþrótt sína. fall
hlifarstökkið. í bókinni segir hann. að
svona stökk séu ekkert hættuleg, enda
hefur hann ekki hryggbrotnað nema
einu sinni og einu sinni brotið á sér hæl-
inn.
Jens Thomsen hefur orðið svo frægur
að skora á Idi Amin til einvigis — í loft-
inu. Sem blaðamaður þurfti hann að
hringja i einræðisherrann og fá umsögn
hans i ákveðnu máli. Amin hélt þvi frani
i símanum, að danski blaðamaðurinn
væri aumingi. Jens Thomsen reiddist,
sem von var, og bauð Amin til einvigis
— þeir áttu að skjótast á með skamm-
byssum, hangandi hvor í sinni fallhlíf
yfir hlutlausu svæði.
Idi Amin, sem oft hefur gortað af fall-
hlífarstökkum sínum, hefur aldrei
svarað þessari áskorun. Hann hefur
kannski haldið að hann mundi tapa.
Það allra kaldasta í þessari iþrótt er að
Blaðamaðurínn með hérann, sem hann
drap á falli sinu úr háloftunum.
stökkva út úr flugvél, segjum I 4000
metra hæð, án þess að vera með nokkra
fallhlíf eða neitt. En láta einhvern annan
biða i fallhlif i loftinu svo sem þúsund
metrum neðar og gripa sig. Þetta gerði
Fallhlífarstökkvarar fara út úr fiugvél i 4000 metra hæð.
Amerikaninn Rod Pack, en var vísað úr
samtökum fallhlífarstökkvara þar í landi
fyrir bragðið. Þeim hefur þótt þetta ó-
þarfa fifldirfska.
Bók Jens Thomsens heitir annars
„Frit fald" (sem mætti þýða: „Dettu
bara") og er gefin út af Rosenkilde og
Bagger í Kaupmannahöfn.
Smurbrquðstofan
BJORNINN
Njálsgötu 49 - Simi 15105