Dagblaðið - 21.04.1979, Qupperneq 11
minni viðhaldskostnaðar á vegum
mcð bundnu slitlagi.
Olíumöl
í kostnaðarútreikningi á áætlun
þessari er olíumalarslitlag lagt til
grundvallar. Það er ódýrasta
bundna slitlagið, sem telja má full-
þróað miðað við íslenzkar aðstæður
og fullnægir tæknilega allri þeirri
umferð, sem fer um vegi í áætlun
þessari, þótt komið geti til þess á
áætlunartímanum, að leggja þurfi
malbik yftr olíumölina á stutta um-
ferðarþunga kafla.
Þunn
klæðningarslitlög
í 3. áfanga áætlunarinnar er hluti
veganna með það lítilli umferð í dag,
að umframfjárfesting olíumalarslit-
lags miðað við góðan malarveg
skilar ekki jákvæðum afkastavöxt-
um. En þess er að gæta, að m.a. við
lagningu slitlags á vegi í 1. og 2.
áfanga, eykst arðbær umferð um
flesta vegi í 3. áfanga auk fólksfjölg-
unar, framleiðsluaukningar, aukn-
ingu bílaeignar og ekki sízt þróun
þunnra klæðningarslitlaga við
íslenzkar aðstæður. Hún hófst á
þessu ári og leiðir, ef að likum lætur.
hækka vegi og rétta af beygjur og
jafnvel byggja kafla og kafla alveg
upp frá grunni. Annars staðar eru
kaflar tilbúnir undir slitlag. Talið er,
að a.m.k. 800 km séu tilbúnir að
leggja á þá slitlag beint.
Dýrasti vegkaflinn á síðasta ári
mun hafa kostnað 41 milljón kr. á
km, uppbygging og slitlag, undir-
byggingin sér um 28 milljónir kr. á
km. Sums staðar var enginn
kostnaður við undirbyggingu og allt
þarna á milli.
Þá er vert að hafa í huga, að búið
er að leggja slitlag á suma umferðar-
þyngstu vegkaflana og tæknilegar
kröfur um uppbyggingu minnka við
minni umferð, þótt alltaf verði að
hafa í huga, að vegir verði vegna
sérslakrar lántöku kr. 400 milljónir).
Hækkun milli ára 1978—1979 á veg-
áætlun verður 3000 milljónir kr., úr
kr. 9.300 i 12.300 milljónir kr., sem
er um 32% hækkun. Ef 2951 milljón-
ir kr. eru hækkaðar um 32%, fásl
3895 milljónir kr. í stofnbrautir árið
1979.
Ef gert er ráð fyrir að 3000 milljón-
ir fari í stofnbrautir i slitlagsáætlun
(895 millj. til sérverkefnis), fást á 15
árum 3000 x 15 = 45000 milljónir
kr. á áætlunartímanum.
Á sama hátt fást frá þjóðbrautum
100 milljónir kr. á ári í 15 ár — 1500
millj. kr.
Til ráðstöfunar vegna slitlagsáætl-
unar verða þvi á 15 árum:
1. Samkvæmt þingsályktunartillögu 5000
2. Samkvæmt vegáætlun — stofnbrautir
3. Samkvæmt vegáætlun — þjóðbrautir
sem sundurliðast:
1. Kostnaður vegna slitlags...........
2. Til ráðstöfunar í undirbyggingu ....
x 15 . . . 75000 millj. kr.
.......... 45000millj. kr.
......... 1500 millj, kr.
Samtals 121500 millj. kr.
52500 millj. kr.
. 69000 millj. kr.
Samtals 121500 millj. kr.
snjóa að standa upp úr landslaginu,
þarsemþað erhægt.
Útreikningar
Hér á eftir fylgir yfirlit um lengdir,
áætlaðan kostnað, ásamt fjármögn-
1. áfangi (1979—1984) alls 860km.
2. áfangi (1984—1989) alls 870 km.
3. áfangi (1989—1994) alls 1770km.
Samtals 3500 km
3. áfangi er ekki útfærður i
tillögunni sjálfri, en þessir 1770 km
eiga að sýna hvernig útfærslan gæti
orðið.
Kostnaður
Áællaður kostnuður við slitlag
miðað við 5 cm þykkt olíumalarlag,
6,5 m breitt ásamt 5 cm jöfnunarlagi
og frágengnum I m öxlum i hvorum
kanti.
. 12900 millj. kr.
. 13050 millj. kr.
. 26550 millj.kr.
Samtals kr. 52500millj. kr.
Fjármögnun
Á vegáætlun 1978 var áætlað í
stofnbrautir kr. 2951 milljónir (auk
Meðalkostnaður
Meðalkostnaður á km, undirbygg-
ing ásamt slitlagi, verður því kr. 34,7
millj. kr., þar af undirbygging að
meðaltali kr. 19,7 millj. á km.
Þessi meðaltalstala, kr. 34,7
milljónir á km, er mjög rífleg, ef þess
er gætt, að a.m.k. 800 km eru alvcg
tilbúnir “T'lin »l"s n • \
getur, og sú stefna verði látin riða,
að nýta scm mesi þa vep>, scm tvi r
eru.
Þetta þýðir, að reikna má með, að
talsvert fjármagn innan áætlunar-
innar geti stutt fjármögnun hinna
ýmsu sérverkefna, sem sérstaklega
eru talin upp í áætluninni.
Enginn
óskadraumur
Framangreindir útreikningar sýna,
að hér er ekki um neina óskhyggju
eða draumsýn að ræða, heldur vel
viðráðanlegt verkefni, sem mjög
brýnt er, að sé tekið föstum tökum.
Gamla viðkvæðið um „fámenna
þjóð i strjálbyggðu landi" á ekki
lengur við. Frændur okkar á Norður-
löndum, sem svo oft er vitnað i, hafa
sams konar aðstæður, þegar aðal-
vegnetinu sleppir.
Þeir eru i óðaönn að útrýma ryk: á
öllum sínum vegum.
Benedikt Bogason
verkfræðingur.
DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 21. APRÍL 1979.
furðufugla af ýmsu tagi er aðeins
eðlilegt að leika þá i kvikmyndun-
um.”
Upphaflega hóf James Cagney
störf sem revíusöngvari á öðrum ára-
tug aldarinnar. Hann segist enn þá
muna söngtextana, sem hann söng
við misjafnar undirtektir. Hann
þjáðist þá stöðugt af sviðsótta og
samstarfsmenn hans .voru stöðugt á
nálum um að hann mundi kasta upp
á miðri sýningu. Ávallt var einn
sviðsmannanna tilbúinn með vatns-
fötu nálægt Cagney.
Helzta tómstundagaman Cagneys
er að fara um akrana á landi sínu og
þá fótgangandi. Öðru hvoru fer hann
í ferðir á bifreið sinni. Slíkar ferðir
eru þó ekki lengri en tíu til fimmtán
kílómetrar núorðið.
að verða hnefaleikari skyldi hann
byrja á að berja hana. Til þess fékkst
pilturinn ekki og þar með var sá
draumur búinn.
„Á þriðja og fjórða áratugnum var
ósköp skiljanlegt að þeir skyldu setja
mig í glæpahlutverkin í kvikmyndun-
um. Aðrir þekktu ekki til þeirra
betur,” sagði James Cagney. „Þeir
sem lifa og hrærast í æsku meðal
glæpamanna, byssubófa og annarra
James Cagney er nú orölnn attræOur
og helzta ánægja hans er að fara um
akrana á býli sinu þar sem hann
dvelst öllum stundum.
s/</1cli^.■
Idorrni a. J988
Ti'lla^a. i/'a/tto/eyr)' Jtqnf ert
Das. /370
Hinn aldni kvikmyndaleikari býr
með eiginkonu sinni á býli sínu í New
York fylki. Heitir hún Willard og
hafa þau verið gift i fimmtíu og sex
ár.
James Cagney á blómaskeiði sinu sem
aðalglæpamaóur f Hollywoodkvik-
myndunum. Aö lokum varö hann þó
viðurkenndur sem einn af betri skap-
gerðarleikurunum.
Hann segir að helzta regla sín i
lífinu hafi verið sú að ganga ávallt
hreint til verks. Horfa beint í augu
þess sem við er að eiga hverju sinni.
„Þetta hefur ekki verið svo erfitt,”
segir James Cagney. „Horfðu beint i
augu fólks og láttu hjá líða að segja
því annað en sanneikann — láttu lyg-
ina vera, þá muntu komast langt.”
Kjallarinn
Benedikt Bogason
Verðgrundvöllur
Meðalverð lagningar 5 cm oliu-
malarslitlags, 6,5 m á breidd, ásamt 5
cm undirtagsefnis og frágengnum
vegöxlum 1 m á breidd i hvorum
kanti, var s.l. sumar um 13 milljónir
króna á km. Lagt var á stutta kafla á
mörgum stöðum. Með samfelldari og
lengri köflum hefði verið hægt að
lækka verðið niður undir 10 milljón
kr. á km.
Að þessu athuguðu og með tilliti til
verðbólgunnar er hér á eftir reiknað
með 15 milljón kr. kostnaði við að
leggja og ganga frá slitlagi á hvern
km.
Undirbygging
Kostnaður við undirbúning og
uppbyggingu vega undir slitlag er
ákaflega breytilegur. Viða þarf að
til notkunar slitlaga, sem eru a.m.k.
30—40% ódýrari en olíumöl og
tæknilega ekki siðri, þar sem þau eiga
við. Það leiðir aftur til þess að minna
umferðarmagn þarf til að lagning
bundins slitlags skili arði.
Norðmenn og Sviar hafa þróað
þessi slitlög í 5—6 ár og leggja þau í
dag á vegi, sem samsvara vegum í 3.
áfanga áætlunarinnar.
1. áfangi 860km á kr. 15 millj.
2. áfangi 870 km á kr. 15 millj.
3. áfangi 1770km á kr. 15 millj.