Dagblaðið - 13.07.1981, Blaðsíða 10

IU
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 13. JÚLÍ 1981.
Erlent Erlent Ertent Erlent

I „I stað harðstjórnar
(uganda! I fengum við óstjórn”
Milton Obote fagnar sigri f kosningunum i desember.
Sundurskotið Uk karlmanns liggur
á moldargólfi húss í úthverfi Kamp-
ala, höfuðborgar Uganda. Umhverfis
eru grátandi ættingjar sem segja að
Edward Mila, 45 ára gamall, hafi
verið eitt af síðustu fórnarlömbum
hins óagaða stjórnarhers Uganda.
Bróðir hins látna grípur Biblíu og
lítur í kring til að sjá hverjir hlusta.
„Tveir menn í herklæðum komu
hingað i gærkvöldi. Þeir sögðust hafa
heyrt að bróðir minn ætti útvarp og
skipuðu honum að koma út fyrir.
Hann átti ekkert útvarp svo þeir
drápu hann,” sagði hann.
Atburðir sem þessi eru ekki óal-
gengir í Kampala þar sem íbúarnir
segja að þjóðfrelsisher Uganda, sem
stofnaður var fyrir tveimur árum
eftir að harðstjóranum Idi Amin var
steypt af stóli, beri ábyrgð á flestum
morðum sem framin eru í borginni.
fbúarnir segjast stöðugt mega sæta
þvi að verða rændir af hermönnum
auk þess að vera beittir ýmiss konar
harðræði.
,,Með Idi Amin höfðum við harð-
stjórn. Núna höfum við stjórnleysi,”
sagði einn bitur íbúi Kampala.
Flestir ibúar Uganda voru himinlif-
andi eftir að sameiginlegar sveitir
Tanzaniumanna og útlaga frá Ug-
anda hröktu Idi Amin frá völdum í
apríl 1979. En þrír forsetar og ein
herstjórn síðan er litil eða engin
framför að mati hins venju lega íbúa
landsins.
Agaleysið í her Uganda er óhjá-
kvæmilegt að flestra mati. Þar sem
verðbólgan í landinu eriOO prósent á
ári duga mánaðarlaun hermanna,
þegar þeir fá þau i hendur, aðeins
fyrir tveimur sigarettupökkum á
markaði i Kampala.
Harðstjórinn Idi Amin. Ástandið hefur
lítið batnað.
Til þess að komast af grípa her-
mennirnir til þess ráðs að stela, ýmist
með því að kúga peninga út úr bíl-
stjórum á götum Kampala eða gera
ránstilraunir í heimahúsum, eins og
Edward Mila, tveggja barna faðir,
fékk að kenna á og lýst var hér að
ofan.
Annað fórnarlamb ránstilraunar
hermannanna sagði: „Hermennirnir
gengu fyrir hvers manns dyr og sögðu
að ef ekki yrði lokið upp fyrir þeim
myndu þeir skjóta. Þeir höfðu mat-
væli okkar og ábreiður á brott með
sér.”
íbúar borgarinnar óttast að
ástandið eigi eftir að versna nú þegar
10 þúsund manna herlið Tanzaniu-
manna er á brott úr landinu. Þessar
hersveitir höfðu verið i landinu frá
falli Idi Amins og þar til í síðasta
mánuði og þær skárust í leikinn
þegar til átaka kom milli hermanna
Uganda og ibúa landsins. Þau átök
áttu oft rætur sínar að rekja til ætt-
flokkaskiptingarinnar i landinu.
Margar hersveitirnar á Kampala-
svæðinu koma frá norðausturhluta
landsins.
Likiegt þykir einnig að skæruliða-
hópar, andsnúnir hinni sjö mánaða
gömlu stjórn Miltons Obote, muni
notfæra sér brottflutning hersveita
Tanzantu-manna og að búast megi
við aukinni athafnasemi þeirra á
næstunni.
Íbúarnir segja að stjórnarhermenn
hafi stundum skotið saklausa borg-
ara á svæði þar sem skæruliðar hafa
látið til sin taka, að því er virðist í
þeim tilgangi að hræða fólk frá sam-
vinnu við andófsmennina.
Fyrst eftir hinn umdeilda sigur dr.
Obote í kosningunum í desember
síðastliðnum (andstæðingar hans
sökuðu hann um kosningasvik) batn-
aði ástandið talsvert. Hersveitir hurfu
af götunum, skotbardagar á næturn-
ar hættu og áætlanir um endurupp-
byggingu þjóðlífsins voru settar
fram.
En fyrstu skæruliðaárásirnar
komu hermönnunum á nýjan leik til
Kampala og nú fiýta íbúarnir sér að
nýju heim áður en skotbardagar gefa
til kynna að myrkur sé að skella á.
Liðsforingi í Tanzaníu-hernum,
sem nú hefur snúið heim, segir að
skæruliðarnir hafi ekki verið alvarleg
ógnun við stjórn Obote en hann var-
aði við því að stjórnarherinn gæti
fengið þjóðina upp á móti stjórninni.
Hann bætti við: „Við þjálfuðum
Ugandamenn í hermennsku. En
þegar þeir fá hvorki laun né fæði
breytist hermennskan í villi-
mennsku.”
Hörmulegasta afleiðing agaleysis
stjórnarhersins varð i síðasta mánuði
þegar stjórnarhermenn felldu a.m.k.
sextíu manns i kaþólsku trúboðs-
stöðinni Ombachi. í hópi þeirra, sem
féllu, voru bæði konur og börn.
„Flestir hermannanna vildu aðeins
ræna en nokkur hópur þeirra
hrópaði: Drepum þau öll,” að því er
einn starfsmannanna á stöðinni
sagði.
Efnahagur Uganda er i rúst og
það er fullt starf fyrir hinn venjulega
Kampalabúa að sjá til þess að fjöl-
skylda hans svelti ekki í hel. Margir
smábændur í landinu hafa
Stjórnarhermennirnir eru illa launaðir
og gripa þvi tii rána.
ennþá mikla vantrú á allri stjóm að
ofan eftir reynsluna af stjórn Idi
Amins. Þeir reyna þvf aðeins að
framleiða matvæli fyrir sjálfa sig í
stað þess að selja framleiðsluvörur
sínar sem gætu aflað þjóðinni gjald-
eyris.
,,Ef stöðugieiki væri fyrir hendi í
Uganda mundi taka mörg ár að
endurskipuleggja þjóðfélagið. Nú
þegar stöðugleikinn er ekki fyrir
hendi þá er tlmi stjórnarinnar að
renna út,” sagði einn vestrænn
stjórnarerindreki.
Frá ógnaröldinni I tið Idi Amins. Hermenn hans standa yfir svokðlluðum hryðju-
verkamönnum frá Tanzaniu.