Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 22.03.1964, Page 12

Verölaunagetraunin
HVER ORTI?
Sc ég hendur manna mynda
mcginþráð yfir höfin bráðu,
þann er lönd og lýði bindur
lifandi orði suður og norður.
Meira tákn og miklu stærra
meginband hefur guðinn dregið,
sveiflað og fest með sólarafli,
sálu fyllt og guðamáli, —
má’i, sem hefur mátt að þola
meinin flest, er skyn má greina:
íg og hungur, eld og kulda,
áþjáu, nauðir, svartadauða.
Málið fræga söngs og sögu,
sýnu betra guðavíni, —
nál, er fyllir svimandi sælu
ál og æð, þótt hjartanu blæði.
>að hefur voða þungar tíðir
þjóðinni verið guðleg móðir,
hennar brjóst við hungri og þorsta,
hjartaskjól þegar burt var sólin,
hennar ijós i lágu hreysi,
langra kvelda jólaeldur,
fréttaþráður af fjarrum þjóðum,
i'rægðargaldur liðinna alda.
Stóð það fast þegar storðin hristist,
stóð það fast fyrir járni og basti,
stóð það fast og fjör og hreysti
fékk hvað mest við stríð og hlekki.
Lof þitt, Frón, sé Ijóðum skrifað,
lof fyrir hrundinn sálardofa,
víkingslund og brýnda branda
bráðeggjaðra hreystidáða.
„Undrast fögur öglis landa
eik hví vér erum fölir og bleikir?"
— spurði skáld og grafljóð gerði
geymileg, meðan byggjast heimar.
Iléðinn söng meðan hyrjar tungur
lieljarváða stefin kváðu,
Þórir Jökuil og þaðan af fleiri
þuldu ijóð meðan öxin buldi.
Sturla kvað yfir styrjarhjarli,
Snorri sjálfur á feigðarþorra.
Ljóð frá auði lyfti Lofti,
Lilja spratt í villikyljum.
Arason mót exi sneri
andans sterka vígabrandi,
Hallgrimur kvað í heljar nauðum
heilaga glóð í freðnar þjóðir. —
Hvað er tungan? — Ætli enginn
orðin tóm séu lífsins forði. —
Hún er list, sem logar af hreysti,
lifandi sál i greyptu stáli,
andans form í mjúkum myndum,
minnissaga farinna daga,
flaumar iífs í farveg komnir
fleygrar ahlar, er striki halda.
Tungan geymir i tímans straumi
trú og vonir landsins sona,
dauðastunur og dýpstu raunir,
darraðarljóð frá elztu þjóðum,
heiftareim og ástarbrima,
örlagahljóm og refsidóma,
land og stund í lifandj myndum
ljóði vígðum — geymir í sjóði.
Tungan mögnuð sögu og signing
söngvaljóða kallast óður,
því eru ungir óðmæringar
aðalsblóm og þjóðarsómi. —
Heyrið skáld & Fimbulfoldu:
frelsið deyr ef vantar heLsi.
Væri eigi i lofi iygi
landsins gæða, mættuð þér hræðastl
Þakkið mein og meginraunir
mammonsríkis Ameríku.
Þakkið slyppir kaupin kröppu,
keppni er betri en stundarheppni.
Hvað er frelsi? Hjóm og þvaður,
hjörinn þinn nema sigurinn vinni.
Þrælajörð þér veröldin verður
verk þín sjálfs nema geri þig
frjálsan.
Hver er
madurinn?
ANATOLE FRANCE:
Rmm fograr konur frá Picardie,
Tourraine, Lyon og París
Dag nokkurn mætti kapút-
sínamunkurinn, bróðir Jean
Chavaray, mínum góða læri-
föður. herra Caignard ábóta,
í kiaustri Hinna Saklausu, og
tók hann tali «m bróður Oli-
vier Maillard, hvers prédik-
anir mjög uppbyggilegar hann
hafðí verið að lesa.
í þessum ræðum eru ágæt-
ir staðir, sagði kapútsíninn.
Nefnum til dæmis frásögnina
um meglarann og konurnar
120 - SUNNUDAGUR
fimm. . . Þér skiljið auðvitað
að bróðir Olivier, sem uppi
var á valdatímum Lúðvíks
ellefta kallar þennan kven-
mann nokkuð öðru nafni, þar
eð málfar hans var ekki laust
við hrjúfleika aldarinnar. En
okkar öld krefst virðulegri
talsmáta og því hef ég valið
þetta orð.
Þér viljið, sagði minn góði
læiifaðir, láta það tákna það
þá elskulegu elskulegu og
skylduræknu konu sem hjálp-
ar konum og körlum að ná
samfundum til ásta? Á latínu
er hún kölluð ,,lena, conciliat-
rix, internuntia libidinum"
sem þýðir „sendifrú fýsnar-
innar". Þessar verðugu konur
auðsýna mönnum marga á-
gæta þjónustu, en taka auð-
vitað peninga fyrir og þvi
hljótum við að efast um
hreinleika tilgangs þeirra. Því
skulum við, faðir sæll, kalla
þessa persónu milligöngu-
konu. Þetta orð er ekki laust
við fágun.
Gjarna, herra ábóti, sam-
þykkti bróðir Jean Chavary.
Eg vildi aðeins minna á að
það var bróðir Olivier en ekki
ég sem lét þessarar persónu
getið. En sam sagt — ein slík
milligöngukona, sem bjó á
Pont des Tournelles, fékk dag
nokkurn heimsókn af kaval-
éra sem fékk henni hring í
hendur, og sagði:
Þessi hringur er úr skíra
gulli og í hann er greyptul
bleikur rúbínsteinn. Ef þér
þekkið heiðvirðar konur, far-
ið til hinnar fegurstu þeirra
og segið að hún eignist þenn-
____, Framhald á bls. 118. ;