Vísbending - 18.12.1998, Blaðsíða 27

verðið til lengri tíma litið og
samkeppnin ætti að þrýsta
markaðsverðinu nálægt hinu
náttúrulega verði.“ sagði Már.
„Samkvæmt klassískri hagfræði
er hægt að smætta allt fjármagn
að lokum niður í
vinnuafl. Það má
segja að þegar
landkemur ekki til
ráðist náttúrulegt
verð af því vinnu-
magni sem þyrfti
til framleiðslu vör-
unnar við eðlileg
skilyrði.
Þannig má segja að
íBimiíBrekkukoti
birtast kenningar
hagfræðinnar eins
og þærblasavið vinnandi manni
í kyrrstæðu þjóðfélagi.
Það er alveg ljóst að
einhvern tímann á
sínum ferli las Kiljan
einhvem Marxisma
og Karl Marx var
einn hinna klassísku
hagfræðinga og
margt af því sem ég
hef sagt um hagfræði
Björns í Brekkukoti
má með breyttu
breytanda færa yfir
á hans kenningar. Sá stóri munur
er þó á að Karl Marx lagði mikla
áherslu á breytingar og þróun
svo hans kenningar gera ekki
ráð fyrir kyrrstöðu.“
Hafa hagfræðilögmál sem
Björn lifði eftir eitthvert
gildi fyrir okkur í nútímanum?
„Nei það held ég ekki. Hið nátt-
úrulega verð Adams Smith
breytist í tímanum og hraðinn í
okkar samtíma er mjög mikill.
Það gæti því farið mjög illa ef
við reyndum að lifa eftir kenn-
ingum Björns. Kenning hans er
ekki rétt en hinsvegar er í henni
ákveðinn kjarni sem hjálpar
okkur að skilja hvers vegna
sumir hlutir eru dýrari en aðrir
til lengri tíma litið.“
Þá vitum við það. Þó Björn kall-
inn í Brekkukoti mæli innblás-
inn af Smith og Marx er kenn-
ing hans ekki rétt. Þetta eru ill
tíðindi fyrir þá sem
trúa því að sann-
leikurinn sé í góð-
um bókum. Þannig
tekst Birni gamla
hreint ekki að efla
trú okkar á hag-
fræðina sem hjálp-
artæki og traust
sannindi. Hér er
öngva hjálp að fá.
Við verðum því að
halda áfram að
basla og borga
uppsett verð hvort sem það er
náttúrlegt eða ónáttúrlegt.
Ef við sjáum mik-
ið eftir því fé sem
gengur okkur úr
greipum þegar
einhver setur upp
mjög ónáttúrlegt
verð þá getum við
samt leitað hugg-
unar í afstöðu
annarrar sögu-
hetju úr Brekku-
kotsannál. Það er
heimssöngvarinn Garðar Hólm
sem hafði alveg sérlega upp-
örvandi afstöðu til fjármagns og
virðist kæra sig kollóttan um
alla hagfræði.
Már Guðmundsson, hagfræðingur og Páll Ásgeir Ásgeirsson, blaðamaður
„Hannfór oní vasa sinn og lét hríngla íeinhverju, tók
síðan fram handfylli sína af gullpeníngum. Hann
kastaði einum peníngi uppá fatið tœmda og sagði veskú
madonna.
Jesús, sagði litlafröken Gúðmúnsen. Erþetta ekta gull-
peníngur?
Það er ekki til ekta gull börnin góð, sagði hann. Gull
er í eðli sínu óekta.
Jesús, sagði litla fröken Gúðmúnsen. “
Halldór Kiljan Laxness. Brekkukotsannáll bls.119. Reykjavík
(ýleíiley jél oy
Grand Hótel
t yieidey jél oy
*
Landsbanki Islands hf.
27