Frjáls verslun - 01.04.1939, Blaðsíða 13

þingið tók til meðferðar, voru félagsmálin. Sig-
urjón Pétursson forstjóri, flutti tillögu um að
samvinna yrði tekin upp milli iðnrekenda í Fél-
agi ísl. iðnrekenda og Verzlunarráðs Islands og
stofnað yrði Verzlunar- og iðnráð íslands. Fékk
málið góðar undirtektir og samþykkt að athuga
það. I lok þingsins voru tilkynnt úrslit kosn-
ingar í Verzlunarráð Islandsí en þrír menn
gengu úr stjórninni. Voru kosnir Haraldur
Árnason, Jóhann Ólafsson og Magnús Kjaran.
Forseti þingsins. M. Kjaran, sleit því, með
ræðu, sem birtist hér á eftir. Lokaþáttur
þingsins var sá, að verzlunarmenn og gestir
þeirra komu saman í samsæti að Hótel Borg
og voru þar margar ræður haldnar og gleðskap-
ur, svo sem vant er að vera á slíkum lokasam-
sætum Verzlunarþingsins.
Ræða Magnúsar Kjaran
flutt í lol< verzlunar|oingsins
LT in mikla þátttaka í þessu þingi, er gleði-
A legur vottur um áhuga og samheldni verzl-
unarstéttarinnar, en það er áberandi hvað trú-
leysið á ráðstafanir þær, sem nýlega voru gerð-
ar á Alþingi til styrktar atvinnuveginum, hefir
sett sinn svip á þetta þing. Svo og hitt, hve
þjóðin er illa undir það búin, ef styrjöld ber
að höndum, vörulaus, félaus og lántraustslaus.
Og eina úrræðið, sem löggjafarþing þjóðarinn-
ar hefir fundið á þrotlausum ráðstefnum í tvo
mánuði, er felling gjaldeyrisins. Það virðist ekki
erfitt að stjórna löndum, ef ekki þarf annað en
fella gjaldeyririnn, ef örðugleika ber að hönd-
um. Annars staðar hefir þetta reyndar gefist
svo, að það hefir þurft að grípa til hins sama ár-
lega. Eins og formaður Sjálfstæðisflokksins
réttilega drap á í útvarpsræðu sinni um þetta
mál, að Frakkar væru alltaf að fella gjaldeyr-
irinn. Nú, en menn hafa trú á þessu og það er
fyrirhafnarlítið. Og í fundarsamþykkt útgerð-
armanna segir, að nokkrir ,,peningamenn“ tapi,
annars sé allt í lagi. Ég vildi ég hefði vald til
að segja: Kona, verði þér að trú þinni.
Verzlunarstéttin hafði reyndar ákveðnar til-
lögur að gera í málinu, sem fullt eins líklegar
voru til viðreisnar útgerðinni og réttlátar komu
niður á öðrum landsmönnum, en henni var í
bróðerni bent á, að láta þær hvergi koma fram,
því að ef það fréttist, að þær kæmu frá verzl-
PRJÁLS VERZLUN
unarstéttinni, væri öruggt, að þær fengju ekki
fi’amgang. Hvað hefir verzlunarstéttin til saka
unnið? — Það eitt, að sætta sig ekki við órétt-
inn. Hún hefir ekki látið kúgast og þrátt fyrir
allt, en ekki algerlega glatað trausti sínu erlend-
is, svo ef nú einhverjum fyndist ástæða til að
byrgja landið lítið eitt upp af nauðsynjum, yrði
sennilega að leita til hennar í því efni. Gengið
er fallið, að vísu hafa nokkrir „peningamenn"
tapað“, annars er allt í lagi. Gengið á verzlun-
arstéttinni hefir reyndar fallið um leið. Alþýðu-
blaðið viðurkennir að þetta hafi komið þyngst
niður á henni. Verzlunarstéttin mun hafa tap-
að einni miljón og nokkur hundruð þúsund
krónum. En hvað hefir orðið af þessu fé ? Sumir
eru að tala um að þess muni helzt verða að leita
í sandinum. En hvernig bregst verzlunarstéttin
við þessari blóðtöku? Þeir sem harðast hafa orð-
ið úti, hafa sagt við mig: „Hvað gerir það til
með okkur ef það getur bjargað þjóðinni". Þetta
er karlmannalega mælt og drengilega. Það minn-
ir mig á svar Gunnlaugs Ormstungu er hann
heimsótti Eirík jarl í Noregi. Sull hafði hann á
fæti niður á ristinni, freiddi úr honum blóð og
vágur er hann gekk. Jarl mælti: „Hvað er fæti
þínum Islendingur?" Sullur er á“ sagði hann.
„Og gekk þú þó eigi haltur". Gunnlaugur svar-
Framh. á bls. 29.
13