Frjáls verslun - 01.02.1995, Blaðsíða 53
Heimsvísitala hlutabréfa 1984 til 1994. Hún mælir meðal-
verð á hlutabréfum í sextán mikilvægustu löndunum, vegið
eftir markaðsverði hlutabréfa í hverju landi.
Frá ársbyrjun 1990 til árs-
loka 1994 hækkuðu 100
krónur ávaxtaðar í íslensk-
um skuldabréfum í 175 krón-
ur. Sú ávöxtun svarar til
7,4% raunávöxtunar á ári.
íslensk skuldabréf
íslensk hlutabréf
1990 til 1994
'90 '91 '92 '93 '94 '95
Hlutabréfaverð á íslandi
hækkaði um 20% árið 1994.
Það var meira en víðast ann-
ars staðar í heiminum.
húsbréf. Við hækkun á
markaðsvöxtum lækkar
verð (gengi) á skulda-
bréfum með föstum
vöxtum og þannig verð-
ur ávöxtun lakari en ella.
Þrátt fyrir þessa
hækkun vaxta var ávöxt-
un íslenskra hlutabréfa
með ágætum á árinu
1994 en raunávöxtun var
hvorki meira né minna
en 20% frá upphafi til
loka ársins. Heildará-
vöxtun á íslenskum
verðbréfamarkaði var
því 4,7% yfir verðbólgu
árið 1994 þar sem and-
virði hlutabréfa er 16 til
17% markaðsverðmæt-
isins.“
Sigurður vék að
áhættu við ávöxtun fjár.
„Til að ná bestu ávöxtun
þegar til lengdar lætur
verður að gæta þess að
óvissa sé jafnan eins lítil
og frekast er unnt.
Margur hefur tilhneig-
ingu til að festa kaup á
þeirri tegund verðbréfa
sem á hverjum tíma virð-
ist bera besta ávöxtun.
Löng reynsla er fyrir því
að þessi tegund „fjár-
festingarstefnu“ ber
ekki góðan árangur
þegar til lengdar lætur.
Áhætta (óvissa um
ávöxtun) í safni verðbréfa minnkar
eftir því sem fjöldi verðbréfa í safninu
eykst úr einu til tveimur verðbréfum í
tíu til fimmtán. Þessi óvissa greinist í
tvennt, sérstaka áhættu og markað-
sáhættu. Sérstök áhætta nefnist sá
hluti sem tengist einstökum fyrir-
tækjum eða útgefendum skuldabréfa
og hlutabréfa. Þá áhættu er hægt að
minnka niður í næstum ekki neitt með
því að eiga skynsamlega samsett safn
af verðbréfum."
BÆTT ÁVÖXTUN MEÐ
ERLENDUM SKULDABRÉFUM
Hann tók síðan dæmi um það
hvemig ávöxtun getur hækkað án
meiri óvissu þegar erlend verðbréf
bætast í innlent safn. „í þessu dæmi
er sýnt að safn með 75% innlendum
verðbréfum og 25% erlendum verð-
bréfum ber til dæmis 3 til 5% hærri
ávöxtun en innlent safn án þess að
óvissa hafi aukist.“
„Mergurinn málsins er að þessi ár-
angur næst ekki að jafnaði nema
tryggt sé að aðeins markaðsáhætta
fylgi þeim erlendu verðbréfum sem
bætt er í safnið. Ef ávöxtun erlendu
verðbréfanna er háð óvissu, sem
tengist einstökum fyrirtækjum, gæti
niðurstaðan orðið allt önnur og lakari,
til dæmis ef keypt hefðu verið hluta-
bréf og skuldabréf fárra útgefenda,
svo sem General Motors, Barclays
Bank í Bretlandi og rfldsskuldabréf
firá Danmörku. Niðurstaðan er því sú
að það er hægt að auka
ávöxtun með því að áv-
axta peninga í verðbréf-
um frá fleiri en einu landi
vegna þess að þannig
nýtast tækifæri frá fleiri
stöðum en einum mark-
aði.“
UPPSVEIFLA í ÖLLUM
IÐNRÍKJUNUM SAMTÍMIS
Sigurður kom inn á
tekjuaukninguna í iðn-
ríkjunum á þessu ári.
„Árið 1995 er sérstakt að
því leyti að góður hag-
vöxtur verður í öllum
stærstu ríkjum heimsins
á sama tíma. Á síðustu
mánuðum hefur hagþró-
un í Mið-Evrópuríkjun-
um, með Þýskaland í
broddi fylkingar, ogíjap-
an orðið með þeim hætti
að á árinu 1995 er hægt
að tala um kröftuga upp-
sveiflu í iðnríkjunum
samtals í stað hægfara
bata áður.“
Hann vék að hagvexti í
Bandaríkjunum og sagði
að þrátt fyrir að vextir
hefðu hækkað úr 6 í um
8% á skuldabréfamark-
aði þar væru þeir ekki
það háir að þeir drægju
úr áhuga fyrirtækja á
fjárfestingum. Talið væri
að hagvöxtur í Bandaríkjunum gæti
haldist í að minnsta kosti 2 til 3% allt
fram til aldamóta. Þá sagði hann Jap-
ani hafa enn eina ferðina náð að aðlaga
sig háu gengi jensins og þar væri
framleiðsla nú tekin að aukast um-
talsvert eftir samdrátt árið 1993.
Hagvöxturinn í Japan yrði um 2 til 3%
á þessu ári og horfur væru á frekari
aukningu árin 1996 til 2000.
„Þannig hafa stærstu þjóðarbú
heimsins færst af samdráttarskeiði á
árunum 1990 til 1993, þótt samdráttur
hafi aldrei verið í nema einu þeirra í
einu, yfir á nýtt hagvaxtarskeið þar
sem framleiðsla vex nú í öllum ríkjun-
um á sama tflna,“ sagði Sigurður B.
Stefánsson.
53