Alþýðublaðið - 10.03.1970, Síða 5

Alþýðublaðið - 10.03.1970, Síða 5
Þriðjudagur 10. marz 1970 5 Útgofandi: Nýja útgáfufélagi3 Framkvæimlastjóri: Þórir Sæmundssou Ritstjórar: Kristján Bcrsi Ólafsson Sighvntur Björgvinsson (áb.) Rrtstjórnarfulltrúi: Sigurjón Jóhannsson Fréttastjóri: Vilhelm G. Kristinsson Auglýsingastjóri: Sigurjón Ari Sigurjónsson Prcntsmiðja Alb.vðublaðsins Vamaðarorð I lok ræðu sinnar á fiskiþingi s.l. laugardag fórust Eggert G. Þiorsteinssyni, sjávarútveigsimólaráðherra, svo orð: „Rensia undanfarinna ám hefur kennt okkur ís- lendingum ertfiða, en h'olHa dexáu. Brýna nauðsyn ber I til þess að fyrirbyggja endurtekin áföl'l í útgerð og i fiskvinnslu. Umiskipti hafa niú orðið til hins betra. “ Afboma veiða og vinnsíliu er góð og verðlag fer stíg- 8 andi á erle'ndlum m|örkuðulm. Við verðum að virkja 1 þá gróskiu oig bjartsýni, sem nú ríkir í sjávarútvegi . til þess að byggja upp varnarkerfi gegn aðsteðjandi I hættum. Við verðum að haífa reisn og manndóm til 9 þesis að láta ekki sögu síðustu ára enldúrtaka sig í | Isjávarútvegi. Til þessa hefur sú hætta of oft minnt 1 lá sig, án þess ,að; við höfum af henni rétta læhdóma * dregið.‘‘ Þessi varhaðarorð sjávarútviegsmlálaráðherrá eru í | tíma töluð. Enda þótt í'sllendi'ngar f agni því vissuléga áð farið sé að rofa til í atfkomu þjóðarlbúsins með batn | andi hag undirstöðuatvinnuvega þjóðarinnar, út- f gerðar og fiskvinnis'lu, þá má þjóðin ékki gleymia því # að áföl'l geta aftur gert vart við sig ef ekki er! fuHi aðgót og varkárni við höfð. Við Ísliendingar hljót i: um að geta dregið þann lærd'óm af erfiðri reynslu 1 undanfarinnia ára. Velferðarstofnun aldraðra I f Á fundi neðri deildar Allþingis í gær mælti Bene- « dikt Gröndal fyrir merku frumvarpi er hann flýtur I ásrmt tveiím öðrum AllþýðuflOkkismönnUm, — þeim 8 Sigurði Ingiirr.jrndarsyni oig Birgi Einnslsyni. Tilgangurinn með þeissu frumvarpi Alþýðuflokks-1 mánna er sá, að samhæfa og efla starfsemi .al'lra * þeirra aðila, opinberra jafnt sem einkaaðila sem 1 vinna að velferð aldraðs fólks. Verði slík samhæfing 1 í verkahrinig sérstakrar velferðárstöfnunar aldraðra, . sem Alþýðuflbkkismennirnir leggja til að stofnuð 1 verði í tengsíHum við Tryggingastöfnun ríkisinls. ' í framlsöguræðu isinni með frumvarpinu sagði b Ben'edikt Gröndál m. a. á þessa leið: Fyrr á árum I varþað trú manna að fátt ,þyrfti að gera fyrir afdfaða I annað en að kcírna upp élliheimilúm. Nú hafa aðrar I og miklu mfannúðlegri Skoðanir rutt sér til rúms. I Þær byggjast á því, að ekki sé nóg að bæta árum 1 við Mfið bellldur verði einnig að bæta l'ífi við árin. | Sífellt meiri áherzla er því lögð á þ'að að bæta fé’lags- j itegan aðbúnað hinna öldruðu og gera fært að Mfa. sem alllra eðliltegustu Mfi ,í öruggum tengslum við dagliegt Mf þjóðarinnar á hvterjum tíma einls og hverj- I ir aðirir fulllgildir ’borgarar. Þess vtegna er náuðsyníllegt, að hér á íslandi sé, eins og annars staðar til sénstök stofnun, sem um málefni * aldraðra f jallar, safnár samán vitneskju um þau máþ I Veitir sVeitarfélög'um og öðrum ráð og minnir á mál- tetfni hinna öldruðu mieð því að birta niðurstöður af athugunum á þeim VettVanlgi og hálda uppi fræðslú. I Einlmiitt slíkri stöfnun er fgert ráð fyrir í frulmvarpi. Aiþýðuflokksmannanna á Alþingi., ' | ERLEND MÁLEFNI j Hið gleymda jí Suður Súdan I Neyðin að líkjasi hörmungum $ Biafra f □ EF iSVO FER í Súdan isem á horfist, Mður naum- ast á ílöngu áður |en þar |hefur myndast nýtt „Biafra 4- stríð. Allar horfur e|ru nú á að átökin imilli arabíska Ihlutans í norðiri og hins .afríska í jsuðri séu að fuðra upp. Sumir ísegja meira iað isegja að það eina sem geti afstýrt ógæfimni sé Isú hitra jreynsla sem ríkin í Afríku ihöfðu af Biafra-hötrmungunum. Flest er líkt með uppreisn- inni í Súdan og Biafradeilunni: Ættbálkar rísa upp gegn „3ög- legri“ ríkisstjórn. Ólíkuir upp- runi og ólik trú er í baikgrunn- inum, og haldið er fram a6 átökin hafi blossað upp eftiir hryðjuverk Múhameðstirúar- manna á kristnum íbúum suð- urhéraðanma. Uppreiisnaxmenni í Súdan bafa einniig í huga að kljúfa ríkisheild sem nýlendu- veldið Stóra-Bretland kom á laggimair, og þeiir ætlia að stofna nýtt ríki sem fara mun fram á viðurkenningu annarra landa á sínum tíma. Þama er einniig um að ræða minnihluta, 5 milljónir negra, s-em telur si'g ofurseldian valdi meirihlutans, tíu milljónum araba. Stríðið í Súdan er ein hinna gleymdu styrjalda. Og Biafra- ástiand, ef svo má að orði kom- iast, hefur ríkt þar lengi. En nú fynsit eru horfur á að upp- reisnarmönnum takist að ná hernaðarlegum yfirráðum i.hin- um þremur héruðum í suðri sem byggð eru fólki af afrísk- um uppruna, en þair með mundu þeir sjálfsagt gera til- rann til að stofna nýtt ríki. Nú eru fimmtán ár síðan Bretar hurfu frá Súdan, en þá strax hófu arabar ofsóknir gegn hin- um kristnu negrum suðuirfrá, eftir því sem l'eiðtogi „Nílar- lýðlveldiisins," Gordon Mlayen heldur fram. Stríðið hefur staðið allt frá 1956, blossað upp við og við, en kyrrara verið á milli, þó aldrei alminlegur friðua’. Gizkað er á að þessi frelsdsbarátta hafi kost- að 750 þúsund mannja lífið, en þá er farið eftir heimildum.; uppreisnarmianna. Hlutlausatri heimildir niefna 300 þúsundir fallna. Stjómin í Khartonm tel- j ur að 10 þúsund hafi failið' í þessum átökum á síðustu fimm árum. En mannúðarstofh'aniir i téljia að neyðin í Suður-Súdan sé óðum að líkj ast meira hörm- 1 ungunum í Biaíra. Jafnvel eftir 15 ára stríð eru Súdannegrar langt frá mark jnu, að ná yfirráðum í hémð- unum Efri-Níl, Ba:hr-el-Ghazai og Equatoria. Hin hernaðarlega deild ,,Nil-stj ómiar:nnar“, Any- anya, kveður sig ráða yfir sveit- unum en Múhameðstrúiarmenni ráða öllu í borgunum. Anyanya hefur aukið starfsemi sína uppá síðkastið og stórsóknar er bráð lega að vænta, að því er sagt er. Brezkir her-sérfræðingair telja að ef uppreisniarmenn fá vopn og skotfæri, matvæli, lækningavörur, útvairpsstöðvan og flutningaitæki muni þeir geta náð valdi á svo stóru landsvæði að þeir geti stofnað „Níl-lýð- veldið og þá yrði ekki komizt hjá að íara að taka þá alvar- lega. Ástæðan fyrir vaxandi að- gerðum uppreisnarmanna er sú að þeir hafa fengið aðstoð frá öðru landi meiraðsegja landi sem bæði vill og getur látið Súden-negrum þáð í té sem þá vanbagar um; ísraiel. ísrael er að dragast inní þessa deiiu •af því fyrst og fremst að Khair- toum-stjórn (sem hrifsaði til sín völd með hervaldi einsog Gowonstjómin í Nigeríu) er andsnúnai'i málstað Gyðinga og vinsamlegri i garð Nassers held- ur en sú stjórn sem féll í júní í fýrra, en hún var í rauninni hvorki brá né soðin í hinni sameiginlegu arabísku baráttu. gegn ísrael. Og mieð því að blása í glæður su'ndrungarinnar í Sudan vonar ísrael að unnt verði að gera Sudan óskaðlegt. Sunday Times upplýsii’ að hjálpinni til Súdan-negra verði' stjórn'að af hern'aðar sendiin'efnd um ísraels í nágranniaríikjum; Súdan, Uganda, Kongo og Kenya. Kvað hún vera ærið mikil. Margir þykjast líka sjá hverti stetfnir þegar það frétltet að maninúð'arstofnanir (sem sam- kvæmt Nigeriustjórn lengdu Biafrastríðið til mikfflia. munai með því að gefa matvæli og lækningavörur) eru farniar iað au'ka starfsemi sína í Súdan og þar í kring. Mest kapp ter lagfc á að hjálpa súdönskum flótta- mönnum í nágrann'aríkjunum, en þeir munu vera um 250 þús- uind. En það kvað líkia eiga að senda hjálp inn á sjálft upp- reisnarsvæðið í Suður-Súdan, og þai’ að auki er rætt um að 'koma þar upp eins konar „U'li'- flugvelli“ svo hægt sé að fljúgiaí með hjálpinia beint á vettvang. Lega Suður-Súdan er heppi>- legri fyrir u p preisnarm e nn heldur en Biatfra. Allt í, kring- um Suður-Súdan eru ríiki sem neyna'st munu vinsaml'eg í garð uppr'ei!sniarmanniar Það verðui’ bæði lauðve'ldana að koma heraðstoð til upprefeniaE hers og matfvækim o'g hjálp til ■almennings heldur en raun. varð á í Biafra. ITungursneyð á borð við þá sem herjaði í Biafra kemur því varia til greina, en þar í móti jkemur, segja kiunnugir, að hættian á stórfelldum hryðjuverkum er, miklu meiiri en í Nigeríu. Og þetta vandamál í heild kann að reynast að mik|u leyrí hið sama og í Biafra fyrir ailari, heiminn. (Arbeiderbladet). M W smavorur! ; TÍZKIJHNAPPAR

x

Alþýðublaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.