Alþýðublaðið - 20.05.1970, Blaðsíða 9

rð að fiskibáta'höfn ein-
r opinberum fiskmartoaði
viðunandi aðstaða í höfn
mkntum stálskipasmíðum
m.a. fyrir samistarfi járn-
inni um simíði stálskipa.
i viðhorf, er stoapazt hafa
íverzlunarsamtökum Ev-
n R'eykjavíkur sem mest
ðar í höfuðborginni, eink
er f'lutt gæti út fram-
rtoað EFTA. Borgarstjórn
ulslt iðnaðarsvæði og lóti
ppilegar lóðir un'dir iðn-
eðum kjörum. Innkaupa-
ti að jafnaði innlend fyr-
aup á vöruim og þjónustu.
ráðstafanir af hálfu borg-
i skólafólks. Stoal borgin
aphæð til atvinnu fyrir
t ■ ' 7 :' r,7
r Miðviludágúh' 1§70 9
ÞjóðEeikhúsið:
MALCOLM LITL
Þórhallur Sigurðsson (Malcolm), Gísli Alfreðsson
(Nipple), Sigurður Skúlason (Ingham) og (liggjandi)
Hákon Waage (Wick).
Höfundur:
David Halliwell
Þýðandi:
Ásthildur Egilson
Leikstjóri:
Benedikt Árnason
Leikmynd:
Birgir Engilberts '
□ Þjóðleikhúsið frumsýndi á
föstudagskvöld leikritið „Mal1-
colm litli og barátta hans gegn
geldingunum“ eftir enska höf-
undinn David HaMwell í þýð-
ingu Ásthildar Egilson, og er
skemmst af því áð segja, að
sýningiin bar af öðru sem sézt
hefur á fjölum Þjóðleiikhúss-
ins á liðnu leikári, enda voru
undirtektir áhorfenda frábær-
lega góðair, en því miður vant-
aði1 mikið á, að sialurinn væri
ful'lsetinn. Er það satt að segja
nobkuð vafasöm ráðstöfun að
leggja upp með slíka sýningu
svo sein!t á leikári, en vonandi
glæðist aðsókn jafnskjótt og
leiklistarunnendur fá pata af
því, hvað hér er á boð'stólum.
„Malcolm litli“ er ákaflega
frumlegt og fjölþætt leiikhús-
verk með skírskotun til margra
og sundurleitra mannlegra fyrir-
bæra. Á yzta borði fjallar leik-
urinn um uppreilsnaráform
nokkurra ungmenna gegn skóla
stjóra í tilteknum myndlistar-
skóla, og er forustan í höndum
Malcolms litia, sem rekinn hef-
ur verið úr skólanum og þjáist
af minnimáttarkennd og öðr-
um skyldum sálflækjum. Leik-
urinn gerist allur í herbergi
Malcolms, þar sem fyrirhugað-
■ar uppreisnaraðgerðir eru sett-
ar á svið með hinum kostuleg-
ustu tilburðum, en það sem
framar öðru Ijær leiknum dýpt
og listrænt áhrifagildi eir skíf-
skotun hans til sögulegra við-
burða í nútíð og fortíð. Leik-
urinn varpar með sínum hætti
heldur óhrjálegu ljósi á stú-
dentauppreisnir síðustu ára og
þær hvatir sem stundum liggjia
til grundvallar óánægju og ólgu
ungs fólks, en hann aflijúpar
jafnframt innsta eðli og eigánd-
ir einræðis, hvort sem það birt-
ist í fasískri eða kommúnískri
mynd, þar sem vilji foringjans
verður lög og allt lýtur duttl-
un'gum hans og geðsveáiflum.
Þetta lánast höfundinum með
furðueinföldum meðulum, og
er það afrek hans ekki minnst
um vert ,að draga upp svo ein-
falda og auðskilda mynd af
jafnflóknu og útþvældu efni.
„Malcolm litli“ er alvarlfegt
verk með tímabæran „boð-
skap“, en það er jafnframt
gegnsýrt mikiilM kímnii og hár-
beittu háði. Þetta samspil al-
wru og skops ljær leiknum
sérkennilegan þoktoa og gerir
hitt síður eftirtektarvert og
áhrifaríkt, hvernig höfundux-
inn beitir leiknum innan leiks-
ins til ,að maigna skopið með
því að rugla saman veruleik o'g
dagdraumum, þarrnig að hvers-
dagsveröld ungu uppreisnar-
seggjanna verður í rauninni
leikaraskapur og dagdraumarn-
ir rammasta alvara. Þennan
galdur fremur hann svo fim-
lega, að verldð minnir oft og
ein!att á sjónhverfingaleik.
Benedikt Árniason setti „Mal-
eolm litla“ á svið og hefur kom-
izt tiltölulega vel frá ákafl'ega
erfiðu og kröfuhörðu viðfangs-
efni. Mörg einstök atriði í sýn-
ingunni voru sndlldarvel af
hendi leyst, tilþrifarík og lífi
mögnuð, en á milM voru til-
finnanlegar ládeyður. Það hef-
ur löngum verið helzti ann-
marki á hugmj’ndiaríkri leifc-
stjórn Benedikts, að skort hef-
iu- á heildarsýn hans yfir verk-
in, sem hann sviðsetur, en þeim
mun meiri rækt lögð við af-
markaða þætti þeirra, og kom
það einkar ljóslega fram á sýn-
ingunni á föstudagskvöldið. —
Hún var ójöfn og skryfckjótt,
en á hitt ber að leggja áherzlu,
að víða bar hún vifeni hug-
kvæmni og leikrænu næmi
stjórnandans. Þó verð ég að
játa, að stundum fannst mér
veltur og kollsteypur leikenda
keyra um þverbak. Þráttfyrir
þessa vankanta var sýningin
tvimæilialaust það bezta sem
sézt hefur í Þjóðlei'khúsinu á
þessu leikári.
Hlutverk leiksins eru aðeins
fimm og voru öll falin til'tölú-
lega unigum leikurum. Kann'ski
var það gleðilegasti og mest
uppörvandi þáttur sýningarinn-
ar að sjá frammistöðu hinna
ungu leikenda og fá vísbend-
ingu um, að þráttfyriir allt á
sér stað ákveðin endurnýjun í
Ieiikhúsinu, þó hægt íari.
Aðalhlutverk leiksinis, Mal-
colm Scrawdyke, va,r falið korn
ungum leikara, Þórhalli Sigurðs
syni, sem útskrifast úr Leik-
Ii<(ihri3to\álá Þjóðleikhússihs ,ái
þessu vori. Þórhaffilur hefur áð^-
ur margsan-niað, að hann býr
yfir ótvíræðum hæfileikum, ei>
þetta er lartgsamtega viðamestg
verkefnii sem hann hefur glímt.,
við til -þessa. Þórhallur lék hlut,
verkið skörulega og víða af,
næmum skilningi, eintoanlega í,
atriðum þar sern minnimáttar-,
kennd og sjálfsásökun Mal-,
colms fá ytfirhöndina, en í sam-
skiptum við félága sína vai;
hann einatt helzti úthvei-fúr og,
hástemmdyr. Þar skorti blæ-,
brigði og ininri orku. Eins urðu,
einræður Malcolms honum oft,
þungar í skauti, og hygg ég að
rétt hefði verið að stytta þær.
Þáð hefði alls ekki skaðað sýn-:
ingúna, heldur gert hana sam-
felldari og þéttari í sér. Mal-
valdi, og hefði því að minni,
_ liyggju verið rétt að létta Þór-,
halli róðurinn með úrfelling-,
um erfiðustu kaflanna. Þó Mal-,
colm kæmi ekki heill frá túlk-.
un Þórhalls, varð hann fortaks-
laust minnisverð og hugtæk,
persóna, kramin á sálinni, við-,
kvæm og mörkuð hatri á sjálfri,
sér og umheiminum.
Sigurður Skúlason fór með,
hlutverk Inghams, hins næma,
listnema sem ekki faer orðað,
hugsanir sinar eða tekið eiigin,
ákvarðanir, heldur dregst inní
„samsærið“ af góð'semi og
þegnstoap við félaga sína, þá
honum sé Ijóst frá upphafi,
hvernig fara muni. Sigurður
túlkaði hlutverkið af hreinnv
snilld, hvert blæbrigði í rödd,
og látbragði var gerhugsað og,
túlkunin öll heilsteypt og hríf-,
andi.
Hákon Waage lék Wick, trú-,
gjarnan en efnitegan listnema,,
sem gemgst upp við skjall Mal-
colms, lætur leiðast útí „sam-
særið“, þó efasemdir sæki
stundum á hann, og sýnir óbil-
andi hollustu þartil foringin!n,
bregzt. Túlkun Hákons var.
leiknum innan leitosins, þar,
sem hanin tók að sór hlu'tverk;
skólastjórans og fór á kostum*
en það var einsog hann ætti
erfitt með að gera sér Wick;
fyllilega innilífan, þannig að
túlkunin var stundum nokkuðj
þokukennd og úthverf, en á
milli átti hann ágæta spretti. ,
Gísli Alfreðsson lék Niþplfe,
misheppnaðan rithöfund o!g
monthana, sem veit allla hluti,
betur en aðrir og lætur sífellt
ölvast af eigin hugarburði og
hástemmdum, orðmörgum lýs-
inigum á því sem fyrir hiamn
h.efur borið. Gísli lék hlutverk-
ið látlaust og dálítið litlaust,
en átti einnig góða fjörspretti*
og þá einkanlega í hinni ýktu,
kvenniafarslýsingu, sem var,
bæði frábærlega vel skrdfuð og
vel flutt. Sömuleiðis vair kairp
hans við Malcolm stundum,
kímilegt.
Þói'unn Magnúsdóttir fór
með lítið hlutverk Ann, stúlk-
unnar sem Malcolm ber girnd-
arhug til, og túlkaði það a£
hi-essilegu látleysi. Sarnieikun
þéirra Malcolms var mjög góð-
ur.
Einsog fyrr segir gerist leik-,
Framh. á bls. 15
hann hákomnáiri áhorfendum
en ella hefði orðið. Og ekki er
colm er „stjörnuhlu.tyerk“ sem-
varla má búast við að nýliði
með köflum ákafflega nærfær-
in bg hugkvæm, ékki sízt í.