Helgarpósturinn - 03.04.1997, Blaðsíða 21

FlMIVmJDAGUR 3. APRÍL1997
21
Blát
Iheimi þar sem allt tútnar út
nema maðurinn sjálfur er fátt
jafn hressandi fyrir egó manns
eigið og að verða vitni að mis-
tökum annarra. Það rífur mann
einhvern veginn upp á rassgat-
inu og fleygir yfir múrinn tor-
kleifa sem skilur að vitsmuni og
vanhyggju. Það er nú ekki svo
lítill áfangi.
Ég held því fram að þú skiljir
vel hvað ég er að fara.
Og ég held því líka fram að þú
verðir samþykk orðum mínum
hér á eftir. Þá meina ég þú ís-
lenska þjóð. Mín kæra.
Ég veit ekki alveg hreint
hvers þú átt að gjalda, því þetta
er fyrír löngu hætt að vera
spurning um að geta slökkt þeg-
ar maður vill — sérstaklega ef
horft er til þess hversu mikið
kostar að ræsa rafmagnstæki.
Frelsi til að velja er gott og
blessað — raunar þjóðþrifamál
— en þegar maður er neyddur
til að notfæra sér það á mínútu-
fresti eða skemur hlýtur eitt-
hvað að láta undan. Þó ekki
væri nema blindtrúin á almátt-
ugan sjónvarpsmiðilinn og boð-
skapinn sem hann færir þér. Þú
neytir nefnilega réttarins til að
velja þér skemmtun á hverju
einasta kvöldi; og velur Sjón-
varpið í ruddalega mörgum fil-
fellum.
Það hvarflar ekki að mér að
agnúast út í sjónvarpsgláp þitt,
enda er ég fullgildur meðlimur
af þér og í engu betri drengur en
hver annar í þeim málunum.
Kjarni míns máls er heldur sá
að ég hef fengið mig fullsaddan
á dömubindaauglýsingum.
Reyndar meira en nóg. Reyndar
svo miklu meira en nóg að þær
eru hættar að fara í taugarnar á
mér. Þær eru komnar hringinn.
Og ég farinn að hafa áhyggjur af
þjóðarheill.
Það gerist oft með hluti að
þeir fari hringinn. Forláta tæt-
ingslegt kaskeiti með skosku
háfjallamynstri er svo einstak-
lega hallærislega einstakt að
skrifar
mínkæra
Neyslumenning
Davío Stefánsson
það fer hringinn, verður töff og
eigandi þess — 18 ára MH-ingur
— töff að sama marki. Barnalegi
brandarinn: Hvað er klukkan?
Skítt’á puttann!!!! sem á engan
veginn heima í samfélagi full-
orðinna fer hringinn og verður
fyndinn. Árni Johnsen fer ár-
lega í marga hringi og maður
hlær alltaf.
Meginreglan í þessu hringferli
virðist vera sú að hlutir sem á
annað borð fara hringinn verða
annaðhvort fyndnir eða töff.
Dömubindaauglýsingarnar eru
undantekningin sem sannar
regluna.
Eg var að horfa á sjónvarpið
og þær birtust ein af annarri,
hver annarri smeðjulegri. í stað
þess að að hlæja að auglýsing-
unum eða finnast þær töff greip
ég til barnstrúarinnar, og það
eru mörg ár liðin síðan hún lét á
sér kræla (ég er nú einu sinni
órjúfanlegur hluti af þér!).
Ég byrjaði sem sagt á því að
biðja um miskunn. Miskunn frá
þessum djöfulgangi alltaf
hreint. Dömubindaauglýsing-
arnar buldu á mér og ég gat
enga björg mér veitt — ég á
bara gamalt sjónvarp með engri
fjarstýringu og var þar að auki
staddur í sófanum í töluverðri
fjarlægð. Og svona latur að
eðlisfari horfði ég og kvaldist í
stað þess að standa upp og
slökkva. Velja að horfa ekki.
Enda hefði ég þurft að standa
upp til að kveikja 20 sekúndum
síðar til að ná næstu auglýs-
ingu.
Eg ákvað þess í stað að íhuga
áreitið og kryfja það til mergjar.
Ég hugsaði fram og aftur, ég
hugsaði til baka og í hringi og til
beggja handa og allra átta og
þegar ég rankaði aftur við mér
var sjónvarpsdagskránni allri
lokið og ég hafði komist að tví-
hliða niðurstöðu í málinu. Það
varst annaðhvort þú eða þeir.
Annaðhvort þú eða þeir sem
hafa gert sig seka um heimsku.
Annaðhvort þú — mín ástkæra
þjóð — með því að falla fyrir
skruminu, eða þeir — sjóræn-
ingjarnir — með því að nota
vopn sem allir vita að virkar
ekki.
Eða hvað? Vita ekki forráða-
menn fyrirtækja sem auglýsa
dömubindi að þér finnst auglýs-
ingarnar hallærislegar og pirr-
andi, gervilegar og fullar af
hræsni? Þessi spurning sótti á
mig um nóttina og ég varð að fá
henni svarað.
Ég gat auðvitað ekki verið
þekktur
fyrir að sleggjudæma alla kven-
þjóðina á eigin spýtur, svo ég
ákvað að fá í lið með mér
nokkra ónafngreinda aðila úr
dömubindabransanum. Ég
hafði nú aldrei trú á því að aug-
lýsingarnar virkuðu að ein-
hverju ráði og bjóst reyndar við
því að viðmælendur mínir færu
í keng og sneru út úr.
Sú reyndist ekki raunin. Allir
voru þeir sammála um að þessi
auglýsingaaðferð væri best til
þess fallin að fá ungar konur til
að prófa vöruna. Samkvæmt
könnunum á sölu fyrir og eftir
auglýsingaherferðir höfðu aug-
lýsingarnar gríðarleg áhrif. Það
væri því engin furða þó að
dömubindaauglýsingar héldu
áfram að dynja á saklausum
sjónvarpsáhorfendum.
Allir sem einn könnuðust „að-
ilarnir" við andúð fólks í garð
auglýsinganna, en héldu því þó
fram að hana væri helst að finna
hjá karlmönnum, sem þoli
hvort eð er yfirleitt aldrei að
horfa á eitthvað sem þeir hafa
engan áhuga á. Markhópurinn
fyrir dömubindi væri stúlkur
sem eru að upplifa blæðingar í
fyrsta sinn, á aldrinum 12-16
ára. Til þessa hóps ættu auglýs-
ingarnar að höfða. Enda væri
borin von að reyna að troða
nýrri tegund upp á konu sem
komin er yfir þrítugt. Sú
kona er væntanlega fyrir
löngu búin að finna sína
tegund sem veitir henni
tilhlýðilega öryggis-
kennd og fullnægir
hennar meðfæddu raka-
drægnikröfum — án
þess að koma illa við
budduna.
Þetta var óheppilegt orða-
Én lífið heldur áfram. Og það
munu dömubindaauglýsingarn-
ar einnig gera ef eitthvað er að
marka orð ónafngreindu aðil-
anna minna. Samkvæmt þeirra
sölutölum hafa engar auglýsing-
ar jafn sterk og greinileg áhrif á
beina sölu dömubinda og þess-
ar sem ég þoli ekki: Ung stúlka
lýsir í hnitmiðuðum setningum
guðdómlegu ágæti XXXXX-
dömubindanna sem eru sérlega
rakadræg fyrir blátt blóð og
brosir svo fallega í lokin að
skeyta mætti tannkremsauglýs-
ingu aftan við án þess að nokk-
ur tæki eftir. Aðilarnir mínir úr
bransanum segja að í þessari
auglýsingatækni felist ögrun,
auglýsingarnar verði umtalað-
ar, gjarnan af konum, en í hlut-
arins eðli liggi að þú getur ekki
úttalað þig um eitthvað sem þú
hefur ekki prófað! Ergo — þú
prófar. Og gæðin koma í ljós.
Kannski fór ég vitlaust af stað
með þetta. Ég byggði þessa
grein upp á eigin pirringi og
pirringi allra sem ég þekki en
ekki vísindalegum könnunum á
viðhorfi fólks til þessara auglýs-
inga.
Eg get samt ekki að því gert
að mér finnst þessar auglýsing-
ar leiðinlegar. Og ekki vegna
þess að ég er karlmaður, heldur
af hinu að mér finnst þær
skrumkenndar, falskar og
væmnar. Ég vil fá blóð og
drullu, beinstíft raunsæi. Ég vil
sjá dömubindi dýfa sér ofan í
fullt glas af dumbrauðu blóði,
ég vil fá bleiuauglýsingar —
sem eru gjarnan af svipuðum
meiði — með þessum skemmti-
lega litaða ungbarnakúk, ég
held hann sé kallaður tveggja
mánaða eitthvað. Alveg rosa-
lega spes gulflekkóttbrúnn litur.
Og draumurinn er sá að klósett-
pappírsframleiðandi sýni okkur
fram'á gæði sinnar vöru á svip-
aðan hátt og dömubindafram-
leiðendur gera. Þeir gætu notað
aðeins þykkari bláan vökva.
Klósettpappír er jú ekki bara
klósettpappír. Samanburður á
klósettpappírstegundum gæti
falið í sér viðloðun, styrkleika,
lagskiptingu og síðast en ekki
síst gæði gatanna ómissandi
sem mynda eina örk. Eða eins
og segir í málshættinum: Visin
göt þá garnarvá.
Ég held að við karlmennirnir
ættum að passa á okkur klofið
og passa það vel. Miðað við ríf-
andi uppganginn í dömubinda-
bransanum og ákafa þeirra að-
ila sem ég ræddi við verður
þess ekki langt að bíða að kven-
þjóðin verði úttroðin dömu-
bindum í öllum götum í ökkla og
eyra. Og hvað gera atvinnusjó-
ræningjar þegar búið er að
ræna skip og brenna það, njóta
allra kvennanna og teyga allt
romm?
Þeir leita á önnur mið. Mis-
kunnarlaust.
í leit að bláu blóði. Ekki satt,
mín kæra??
nafni E, „A man called E“ ‘92
og „Broken toy shop“ ‘93.
Flest lögin á „Beautiful freak“
áttu að fara á þriðju sólóplöt-
una en þá hitti hann þá Butch
og Tommy og sá að tónlistin
myndi njóta sín betur í formi
tríós. Nýlega fékk E bréf frá
leikaranum Nicolas Cage. Sá
elskar plötuna og er titillagið
uppáhaldið hans. Cage vissi
þó ekki að lagið varð til eftir
að E sá kvikmyndina „Birdy“.
Næsta smáskífa Eels er
„Rags to rags“.
Arkarna er eitt þeirra atriða
sem tónlistarhátíðin Es-
sential (Brighton 24.-26. maQ
býður upp á. Nafnið er úr dul-
speki og óttast meðlimir að
fólk misskilji og haldi að þeim
svipi til Kula Shaker. Arkarna
er tríó sem hefur nú þegar far-
ið með sinn fyrsta singul,
„House on fire“, inn á topp 40.
Aðalsöngvarinn, Ollie J, hefur
umgengist meðlimi banda eins
og Leftfield í hljóðveri föður
síns frá 14 ára aldri. James
söngvari, DJ og gítarleikari
hefur kynnst grúppum eins og
Megadog og Spiral Tribe.
Þriðji meðlimurinn, Lalo
Creme, sonur Lol úr 10CC,
dvaldi þrjú ár í LA og djamm-
aði þar í böndum með t.d. Ke-
anu Reeves. Önnur smáskífa
Arkarna, „The future’s overr-
ated“, kom út hjá Warner 31.
mars.
William Goldsmith,
trommari Foo Fighters,
hefur yfirgefið bandið rétt fyr-
ir útkomu plötunnar „The
colour and the shape“, sem er
önnur skífa sveitarinnar.
Astæðan er ekki alveg ljós,
orðrómur er um að Goldsmith
hafi hug á að endurreisa
Sunny day real estate, hljóm-
sveit sem hann var í ásamt
bassista Foo Fighters, Nate
Mendel. Dave Grohl segir að
þeir séu mjög daprir, þetta sé
eins og að missa einn úr fjöl-
skyldunni, að auki sé hann
framúrskarandi trymbill. Nýja
platan var hljóðrituð í Bear
Creek-hljóðverinu í Seattle
með upptökustjóranum Gil
Norton. Roswell/Capitol gefur
gripinn út 12. maí. Bandið
verður á tónleikaferð um Bret-
land í maí og hitar upp fyrir
Prodigy og Beck á Chelms-
ford-hátíðinni í ágúst.
Audioweb kemur með nýjan
singul, „Faker“, hjá Mother
Records 7. apríl. Lagið á að
fylgja eftir velgengni topp 20-
smellsins „Bankrobber” og
verður fáanlegt í öðrum útgáf-
um en á fyrstu plötu sveitar-
innar. The Orb, Lionrock og
The Dub Pistols hljóðblanda.
Það er skrítin tilfinning að
vera íslendingur þegar
maður opnar bresku tónlistar-
blöðin þessa dagana, minnug-
ur alls fjaðrafoksins sem varð
þegar Mezzoforte náði upp í
17. sæti breska smáskífulist-
ans á síðasta áratug. í Melody
Maker 15. mars sl. má sjá nöfn
þrennra íslenskra flytjenda á
einni og sömu blaðsíðunni.
Gus Gus, Ragga and Jakob
frá Ragga and the Jack magic
orchestra og Bjork.
Sonic Youth elskar þau,
REM-menn dúkka upp sem
áheyrendur á tónleikum í New
York svo og meira að segja
U2, sem stoppaði reyndar
stutt við. Svo virðist sem allir
séu yfir sig hrifnir af Sneaker
Pimps, sem samanstendur af
leiðtoganum Liam Howe,
Chris Corner, söngvaranum
Kelli Dayton, Joe Wilson og
Dave Westlake. Þau hafa nú
þegar gert það gott í Bretlandi
með smáskífunni „6 Undergro-
und“ og frumburðaralbúminu
„Becoming X“. Hinir singl-
arnir eru „Roll on“, „Tesko
Suicide“ og sá nýjasti „Spin
Spin Sucar“.
lur gefur 7. apríl út
smáskífu númer tvö af
„Blur“, lagið „Song 2“. Það
verður fáanlegt í tvenns
konar pakka, með fylgja
auðvitað aukalög. „Get out
of cities", „Polished stone“,
„Bustin“, „Dronin“ og „Co-
untry sad ballad man“ í
órafmagnaðri tónleikaút-
gáfu. Hljómsveitin, sem nýver-
ið var á ferð um Bandaríkin,
segir að í nálægri framtíð komi
út remix-plata: Moby-útsetn-
ing af „Beetlebum“, Thurston
Moore- útsetning (Sonic
Youth) af „Essex dogs“, John
Mclntire í Tortoise fiktar
við „Theme from retro“,
fyrrverandi Beastie
Boys-meðlimurinn
Mario Caldato Jr.
hljóðblandar
„Chinese
bombs“,
„Song 2“,
„On your
own“ og
„Mo-
vin
on“.
Orð-
ur hefur kvisast út um að Dust
brothers muni einnig leika sér
með einhver lög af plötunni.
róm-
Fugees fékk verðlaun á
bresku tónlistarhátíðinni
sem besta hljómsveit í heimi,
nýr singull, „Rumble in the
jungle", kom út hjá Mercury í
byrjun mars. Um er að ræða
lag úr kvikmyndinni „We wo-
uld be kings“ sem segir frá
sigri Muhammeds Ali á Ge-
orge Foreman í Zaír árið 1974.
Annars eru Fugees-limir sjálf á
leið í kvikmyndaheiminn, þau
munu koma fram í og semja
kvikmyndatónlist í „The har-
der they fall“, framhaldi reggí-
kvikmyndar frá 1973, „The
harder they come“.
Manic street preachers
halda sína stærstu tón-
leika til þessa í Manchester 24.
maí. Mansum, Audioweb og
Embrace verða upphitunar-
bönd, miðaverð er 15 pund og
hófst sala 22. mars. Manics
verða með lag sitt „Strip it
down“ á tvöföldu albúmi, „Dial
M for merthyr“, sem inniheld-
ur tónlist frá Wales úr óháða
geiranum. Lagið var upphaf-
lega á B-hlið annarrar smá-
skífu MSP, „New art riot“, og
sömuleiðis á EP-plötunni „You
love us“. Safnplatan kemur út
14. apríl og býður upp á 20
önnur bönd, þar á meðal 60 Ft
dolls, Stereophonics, Cataton-
ia, Dubwar og Flyscreen.