Alþýðublaðið - 28.07.1972, Blaðsíða 11

Kross-
gátu-
kríliö
53
SftmHi YBL CrBRT sLdng 's&r? /rjyrr/ yoNhfr SEGIR mftR&T úTLim
l
GftíiB ft
ftR EIN.
f F’ugl
SPIK um FERÐ
□ fugl
L BER wEt)
STÓRT SftX VESfTL STÉfNz
ft SL'ft ~&u&B ftÐ
KftST mftR 7V/ HL.
RlVNR roR SR.

frhdi
íð Cö s c:
r- O'^ 33 Cn
t" u ^ r- rn -
s ii Lr» N A •
ú sa s 3
s s Þ ca •
t
Vn
*
Klukkan var nærri tiu að
laugardagskveldi, er Maggie
Sargent komst loks heim til
ibúðar sinnar i New York frá
flugvellinum. Hún sá, að
philodendron plantan var ekki
svipur hjá þvi, sem hún hafði
veriðáður. Hún hafði verið tign-
arleg, er hún fór i fri viku áður.
Nú virtist hún hálfdauð eftir
vanrækslu hins tiu ára gamla
Jimmy McCoy, sem hafði lofað
að annast plöntuna.
Engum var hægt að treysta
lengur, hugsaði hún með sér.
Það var ekki hægt að treysta
hreinum, hvitum sandinum og
sólskininu, sem manni var lofað
i ferðaskrifstofubæklingunum,
jafnvel þegar farið var i leyfi til
svokallaðra paradisareyja hita-
beltisins. Það hafði rignt stöð-
ugt i tvo daga á paradisareyj-
unni, og er stytti upp, 'voru
strendurnar þaktar marglyttum
ásamt fjöldanum öllum af grá-
um, ógeðslegum kvikindum.
En samt var verst, að maður
gat ekki lengur treyst eigin eðl-
ishvötum. Maggie hafði ekki
getað á sjálfa sig i tvær vikur.
Hún hafði valið ranga viku til
að taka sér fri (rigningin og
marglytturnar), ranga máltið
fyrsta kvöldið á gistihúsinu og
rangan mann.
Úr hópi hinna þriggja manna,
sem voru á lausum kili og sátu
við hennar borð, hafði hún kosið
Charlie Bradley, eða öllu heldur
hafði hún leyft Charlie Bradley
að kjósa sig.
Vissulega hafði það ekki að-
eins verið eðlishvötin. Einn þre-
menninganna hafði haldið uppi
fjörugum umræðum um velska
tungu. Á velsku.
Og þá hafði Charlie komið til
hennar og sagt á fullkominni
ensku og af hressilegri hrein-
skilni: ,,Þú ert ekki lik neinum,
sem ég þekki. Ég hef aldrei séð
þig i sjónvarpinu, i lyftu eða
neðanjarðarlest. En ef þér er
samg” — hann þagnaði og
brosti mjög blitt — „vildi ég
gjarnan mega setjast við hliðina
á þér.”
Maggie brá og minntist Ray
Frosts, sem hafði kynnt sig á
mjög likan hátt ári áður. Hún
hitti hann i hanastélsboði hjá
kunningja sinum og hafði strax
geðjazt vel að honum. Henni
feÍIRR
hafði fundizt hann aðlaðandi og
skemmtilegur, sem hann lika
var. Seinna varð hún ástfangin
af honum og fannst hann stöð-
ugur og trygglyndur, en það var
hann ekki. Skilnaðurinn hafði
markað sin ör.
Þess vegna var hún á varð-
bergi gagnvart Charlie —
ákveðin i að þjást ekki aftur og
brynjuð þeirri vitneskju, að
menn eru ekki allir, sem þeir
sýnast.
,,Ég heiti Charlie Bradley,”
sagði hann, um leið og hann
settist við hlið hennar. ,,Ég var
sigurvegari i jójó i heimabæ
minum í Ohio, þegar ég var ellfu
ára.”
Maggie brosti. „Byrjar þú
samræður alltafá þennan
hátt?”
„Vissulega. Það var mesta
frægðarstund lifs mins.”
Charlie sagði henni smám
saman frá öðrum verðleikum
sinum, er liða tók á kvöldið, en
það voru smámunir hjá jójó-
meistaratigninni. Hann bjó i
New York, vann á auglýsinga-
stofu skammt þaðan sem hún
vann, fannst gaman á skiðum,
,,en ég dett oft” var fæddur i
bogmerkingu, en var alveg
sama, og átti gamlan bil og
hálfan bát.
„Hálfan bát?”
„Herbergisfélagi minn i há-
skóla átti hann allan, en hann
vantaði peninga, svo að ég
keypti helminginn til að hjálpa
honum.”
„Notarðu hann??”
„Nei, en ef mig langar til
þess, þá er ekkert að vanbún-
aði.”
Þau luku máltiðinni og gengu
með ströndinni og fengu sér glas
á bar við ærandi hávaða frá
hljómsveit, sem varð að leika i
minna en eins metra fjarlægð
frá fólkinu.
,,. . ég leigði ibúð með ann-
arri stúlku i eitt og hálft ár,”
hrópaði Maggie, ,,en hún varð
fyrir áhrifum frá austurlenzk-
um trúarbrögðum, sagði upp
vinnu sinni og fluttist til
Indianapolis. Hvers vegna hún
fluttist til Indianapolis veit ég
ekki, en. . . ” .
„Hvert?” hrópaði hann á
moti.
Smásaga í fjórum
hlutum — FYRSTI HLUTI
„Indian...það skiptir engu
máli.”
Hana langaði mjög til að
segja honum frá einhverju sér-
stöku um sjálfa sig, en eini sér-
staki hluturinn, sem henni kom
til hugar um sjálfa sig, var, að
enda þótthún færi til tannlæknis
tvisvar á ári, hafði hún aðeins
fimm fyllingar. Það yrði erfitt
að koma þvi að i samtali.
„Hvers vegna fórstu að koma
hingað?” hrópaði hún. „Allir,
sem ég þekki, fóru til Spánar
þetta árið.”
„Hvert?”
„Til Spánar.”
Hann hristi höfuðið yppti öxl-
um og hrópaði: „Við skulum
koma okkur héðan,” og tók
undir handlegg hennar og leiddi
hana i gegnum mannþröngina.
verandi skotliði i hinum
keisaralega her, en hinn var rið-
vaxinn Mongóli úr skriðdreka-
sveit, sem var hærra settur
vegna þess að hann var einnig
pólitiskur kommissar. Þesir
fulltrúar hins gamla, fágaða
spillta heims og hins nýja,
grófa, spillta heims höðu fyrir
þjón ungan myndarlegan
Georgiumann sem Tommy gat
gert sig skiljanlegan við vegna
þess að hann talaði bæði frönsku
og ensku. en á meðan ræddi
Kane við yfirmennina. Ekki leið
á löngu áður en þeir höfðu soðið
saman eina af þessum iburðar-
miklu aætlunum, sem engum
getur dottið i hug nema
örvilnuðum mönnum. Þegar
Rússarnir féllust á að ekki væri
með öllu ómögulegt að hægt yrði
að sygla vopnum inn i búðirnar
voru Tommy og Kane sann-
færðir um að þeir hefður Sten-
byssur, vélbyssur og hand-
sprengjur þegar innan handar.
Eftir tvo eöa þrjá fundi höfðu
báðir aðiiar samþykkt að skipta
liðum sinum i tiu manna hópa,
sem undir yfirstjórn herforingja
áttu að brjóta sér leið út úr
fangabúðunum. er merki væri
geifjð. Til staöfestingar á þessu
gaf eldri rússneski ofurstinn
YeoThomas gamalt leðurbelti,
til þess að siðar og viðar
buxurnar þyrftu ekki að verða
honum til trafala á degi
sigursins.
Hjá Sasha, þjóninum, sem
Yeo-Thomas kynntist allnáið,
frétti hann af hinum furðuleg-
ustu lygum, sem gengu um
Breta i Rússlandi.
— Þú hlýtur að vera af aðals-
ættum og vellauðugur, sagði
Sasha við hann dag einn.
Tommy, sem minntist þeirra
daga er hann hafði annast ann-
arra manna reikningshald fyrir
fimmtán hundruð franka á
mánuði fór að hlæja. — Hvernig
dettur þér það i hug? spurði
hann.
— Þú gabbar mig ekki. Þið
haldið að við vitum ekkert i
Rússlandi. Þar vaðið þið reyk.
Við vitum margt i Rússlandi.
Við vitum að i Englandi verða
liðsforingjar að kaupa tignar-
gráður sinar svo að þú hlýtur að
tilheyra heldristéttunum.
— Þetta er bara ekki satt,
sagöi Tommy, og þvi til sönnun-
ar get ég sagt þér að ég byrjaði
sjálfur sem óbreyttur hermað-
ur.
— Ég ætla ekki að fara að
vera dónalegur við þig, en þessu
get ég ekki trúað. Þetta er ann-
að en okkur er sagt i Rússlandi.
Og i Englandi er óbreyttum her-
mönnum óleyfilegt að ganga á
gangstéttunum þegar þeir mæta
liðsforingjunum og þeir verða
lika að láta konur sinar sofa hjá
liðsforingjunum ef foringjarnir
óska þess.
Og hvað sem Tommy sagði
honum um heragann og brezkt
siðgæði kaus Sasha að hafa
þann sannleika heldur, sem
honum hafði verið sagður i
Rússlandi.
Siðdegis hinn 24. ágúst flugu
flugvélar Bandamanna yfir
Buchenwald á leið sinni til
Gustloff verksmiðjanna og
Deutsche Rustungswerke, sem
lágu að fangabúðunum. Um leið
og loftvarnarmerkin gullu við
voru fangarnir læstir inni i hús-
um sinum, en fyrirliðinn i blokk
17 leyfði af náð sinni félögunum
að standa þar sem þeir gátu séð
vel. Það glampaði á sprengju-
flugvélarnar eins og silfurfugla
i sólskininu en þær nálguðust og
stráðu af rausn dauðafarmi sin-
um yfir verksmiðjurnar, sem
þær jöfnuðu algerlega við jörðu.
1 fyrstu féllu engar sprengjur á
fangabúðirnar, en þegar eld-
sprengjur höfðu valdið Ikveikj-
um i nokkrum blokkunum, þar á
meðal blokk 17, urðu SS-her-
Yeo-Thomas
menn og búðaverðir gripnir
ofboði og gáfu skipanir sitt á
hvað, ýmist um að fangarnir
skyldu hlaupa til ytri búðanna,
eða vera kyrrir á sinum stað.
Félagarnir þrjátiu og sjö héldu
kyrru fyrir.gleymdu eigin hættu
og fögnuðu er þeir sáu sprengj-
urnar falla og reykjarmekkina
stiga til himins. Yeo-Thomas,
sem ávallt var raunsær, þótt á
fagnaðarstundum væri, hafði
auga með þvi hvort nokkurs-
staðar rifnaði gat á gaddavirs-
girðinguna.
Hún rifnaði hvergi og fögnuð-
ur fanganna var fljótur ða
1 breytast i hryggð, þegar þeir
sáu dauða og særða félaga sina
i lagöa á börur og kerrur. Af
1 vörðunum höfðu 80 látið lifið og
300 særzt, en fangarnir höfðu
‘ goldið meira afhroð, nærri 400
höfðu látizt og um 1450 særzt,
þar af 600 alvarlega. Enn hafði
rignt meira á réttláta en rang-
láta.
Hin grimmdarlega þörf
Þjóðverjanna fyrir hefnd lét
ekki á sér standa og varð sifellt
magnaðri. Er nýlokið var við-
gerð á vatnslögn, sem eyðilagð-
izt 'naiöi i búðunum i sprengju-
árásinni, þegar rúmlega 170
brezkir og bandariskir
flugmenn komu til Buchenwald
og voru þeir reknir saman i ytri
búðunum án þess að hafa mat,
ábreiður eða þak yfir höfuðið.
Fyrirliði þeirra, Lamason
sveitarforingi, Nýsjálendingur
með brotið nef eins og boxari
mótmælti harðlega við fanga-
búðastjórann Pister og að-
stoðarmann hans Schobert,
þessari meðferð, sem braut i
bága við allar hernaðarreglur,
þar sem þeir höfðu verið teknir
höndum i orrustu. En þeir
Pister og Schobert varð ekki um
þokað: flugmennirnir voru eng-
11
Föstudagur. 28. júli 1972