Alþýðublaðið - 04.04.1973, Blaðsíða 3

Reikningurinn er óbreyttur — en
Þjónar taka
milljónir af
söluskattinum
Nú hefur loksins soðið
upp úr í deilu þjóna og veit-
ingahússeigenda út af til-
högun við útreikning sölu-
skatts og þjónustugjalds.
Veitingahúsin loka hvertaf
öðru vegna þess, að sam-
komulag næst ekki um
þetta atriði.
Samkvæmt upplýsingum, sem
blaðiö hefur aflað sér, er ekki frá-
leitt að áætla ársveltu stóru veit-
ingahúsanna 100 milljónir króna á
hvert hús. Er þeim gert að greiða
söluskatt af andvirði seldrar vöru
að viðbættu þjónustugjaldi, sem
þýðir það, að veitingahús með of-
angreinda veltu, verður að greiða
nálægt tveim milljónum króna á
ári til viðbótar þeim söluskatti,
sem þjónar innheimta, með þvi
fyrirkomulagi, sem tiðkazt hefur.
Þjónar hafa lagt þjónustugjald-
ið, sem er 15% og rennur til
þeirra, á selda vöru að viðbættum
söluskatti og Viðlagasjóðsgjaldi,
samtals 13%. Hins vegar er veit-
ingamönnum gert að greiða sölu-
skattinn af vöruverði plús þjón-
ustugjaldi, eins og áður segir.
Gestir greiða sömu upphæð, hvor
aðferðin, sem notuð er. En sam-
kvæmt þeirri aðferð, sem þjónar
hafa haft, verða veitingamenn að
greiða þann mismun, sem leiðir
af henni, og nemur um tveimur
krónum á hverja 10C króna sölu.
Krefjast veitingamenn þess, að
þjónar leggi þjónustugjald á veit-
Ríkiskassinn
fær bó sitt
ingaverð, og söluskattinn á hvort
tveggja siðast, sem þannig reikn-
aður rennur til rikisins og Við-
lagasjóðs. Þannig fái „keisarinn
það, sem keisarans er”. Veitinga-
menn hafa leitað eftir túlkun
rikisskattsstjóra og fjármála-
ráðuneytisins á framkvæmd lag-
anna um innheimtu söluskatts, og
styður hún sjónarmið þeirra ótvi-
rætt.
Þjónar segja hins vegar, að
þeirra málstaður sé fyrir borð
borinn, og sé hér um að ræða
kjaramál þeirra og veitinga-
manna, en ekki túlkun á sölu-
skattsákvæðum. Visa þeir til
I samningsákvæðis, verðskrárinn-
ar frá 1968 og þess, að i samning-
um aðila deilunnar sé ákvæði
þess efnis, að veitingamenn
skuldbinda sig til þess að taka
ekki upp nýjar vinnuaðferðir,
sem skerði kjör framreiöslu-
manna. Telja þeir sér ekki skylt
að hlita fyrirmælum veitinga-
manna um breytingu á þeim hátt-
um við uppgjör, sem hafi i för
með sér slika skeröingu.
Þarna stóð hnifurinn i kúnni,
þegar veitinga- og framreiðslu-
menn hittust á fundi i gærkvöldi
til að ræða um reikningsgerö fyrir
gómsætari trakteringar.
Aflinn^að kaf-
færa Ólafsvíkinga
Ólafsvikurbátar hafa aflað svo
mikið að undanförnu, að frýsti-
húsin á staðnum hafa ekki haft
undan að vinna úr aflanum, og
hefur talsverðum afla verið ekið
45 þúsund
tonn afloðnu
Loðnuaflinn var i gærkvöldi
farinn að nálgast 415 þúsund lest-
ir, og menn eru jafnvel farnir að
tala um að 450 þúsund lestir séu
ekki fjarlægur draumur á þessari
vertið. Allavega ekki ef veiðin
verður eins góð áfram og hún hef-
ur verið undanfarna daga.
til annarra verstöðva, og meira
að segja allt suður i Garð, að þvi
er Ottó Arnason tjáði blaðinu i
gær.
A siðastliðnum 1/2 mánuði hafa
Ólafsvikurbátar fengið 3360 tonn i
302 róðrum og eru bátarnir 24,
sumir mjög smáir.
Aflinn frá áramótum er orðinn
6540 lestir úr 1033 róðrum, sem er
heldur minna en á sama tima i
fyrra, en þess ber að gæta að afli
var mjög tregur framan af vertið
og gæftir slæmar. Heldur færri
bátar stunda nú róðra frá ólafs-
vik en á siðustu vertið.
Fimm bátar hafa nú fengið yfir
400 lestir frá áramótum, og er
Lárus Sveinsson hæstur með 557
lestir, þá Matthildur, Jökull, Pét-
ur Jóhannsson og Sveinbjörn
Jakobssón. —

Arnfriöur Einarsdóttir
eru nú stödd i Osló, þar,
Isem þau koma fram i|
barnatimum útvarps og
sjón varps. Þátttaka
jþeirra er ætluð sem að-
jstoð við fjársöfnun I
jNoregi vegna fvrirhug-
jaðrar sumardvalar barnaí
frá Vestmannaeyjum ij
Noregi.
Noregsferðir barnanna;
hefjast um miðjan júni og
istanda fram i september.;
Islenzku flugfélögini
igreiða fyrir ferðunumj
Imeð þvi að gefa helmingl
iflugfaranna.
Dýrtíðarbálið skíðlogar
Vísitalan flýgur upp um
34 stig á þrem manuöum
Fyrsta febrúar s.l. var fram-
færsluvisitalan — mælikvarðinn
á hve dýrt er að lifa á tslandi —
396 stig. Hagstofan áætlar, að
eftir 1 mánuð — þann l-mai n.k.
— hafi visitalan hækkað i það
minnsta upp i 430 stig. A þrem
mánuðum hækkar framfærslu-
visitalan um 34 stig.
Það kom fram i ræðu, sem
Gylfi Þ. Gislason hélt um
dýrtiðarmálin á fundi neðri
deildar Alþingis i fyrrakvöld, að
á viðreisnarárunum — frá
janúar 1959 til júli 1971 — hækk-
aði framfærsluvisitalan úr 105
stigum i 336 stig, eða um 9.7% að
meðaltali á ári. A þeim tima,
sem rikisstjórn Ólafs Jóhannes-
sonar hefur verið við völd, hefur
framfærsluvisitalan hækkað um
að meðaltali 10,8% á ári, eða
rúmu heilu stigi meira, en hjá
viðreisnarstjórninni. Ef siðasta
dýrtiðaraldan er meðtalin og
spá Hagstofunnar um hver
framfærsluvistitalan verði orð-
in þann 1. mai n.k., þá hefur
visitalan hækkað að meðaltali
um 14,4% á ári i tið Ólafiu, eða
tæpum 4 stigum meira, en árs-
vöxtur visitölunnar var i tið við-
reisnar. Samt sem áður hefur
svo átt að heita, sem verðstöðv-
un hafi verið i gildi svo til allt
það timabil, sem rikisstjórn
Ólafs Jóhannessonar hefur setið
við völd.
Kaupið hækkar í krónutali
en kjörin versna,
segir Framkvæmdastofnunin
Kauptaxtarnir hafa hækkað,
en hafa kjörin batnað i tið
Ólafiu? Já, segja stjórnarsinn-
ar. Nei, segir Framkvæmda-
stofnun rikisins. Dýrtiðarvöxt-
urinn á timum Ólafiu hefur étið
bróðurpartinn af kauphækkun-
unum. Þar við bætast svo hækk-
aðir skattar, svo hin raunveru-
lega hækkun kaupsins — hækk-
un ráðstöfunartekna — varð
töluvert minni á fyrsta ári nú-
verandi rikisstjórnar en á sið-
asta ári viðreisnarstjórnarinn-
ar. Þessar upplýsingar komu
fram i þingræðu hjá Gylfa Þ.
Gislasyni i fyrrakvöld.
Hagrannsóknardeild Fram-
kvæmdastofnunar rikisins —
áður Efnahagsstofnunin — hef-
ur um langan aldur gert athug-
anir á kaupmætti tekna m.a. Á
bls. 22 i riti Framkvæmdastofn-
unar rikisins um þjóðarbúskap-
inn er yfirlit um breytingar
kauptaxta, tekna og verðlags á
árunum 1970 og 1972 — siðasta
heila ári viðreisnar og fyrsta
heila ári ólafiu. Þegar skattar
hafa verið fráreiknaðir standa
eftir þær tekjur, sem heimilin
hafa til ráðstöfunar — ráðstöf-
unartekjurnar — og þegar hag-
rannsóknadeildin er búin að
taka tillit til dýrtiðarinnar kem-
ur i ljós, að á siðasta ári við-
reisnar jukust ráðstöfunartekj-
ur heimilanna um 30,8% en á
fyrsta ári rikisstjórnar Ólafs
Jóhannessonar um 28%, eða
2,8% minna, en á siðasta árinu
áður en Ólafia fæddist.
Allt að 25 metra nákvæmni með nýju lorantæki
SIMrad lc
»Nter^av
I 1* Nú er þess skammt að biða, að hægt verði að lesa nákvæma stað- nú velflest hafssvæði heimsins og er ein þeirra hérlendis, á Hellis-
1 1 i setningu skipa af nýjustu gerð sandi, og með samvirkni við
> 1 C Loran C siglingatækjum. Aætlað stöðvar i Noregi, Grænlandi, Jan
1, er að afgreiðsla þessara tækja Mayen og Færeyjum, nær Loran
i geti hafizt i desember þetta ár. C kerfið yfir allt hafið umhverfis
Vegna tæknilegra nýjunga i Island frá Noregi til Skotlands,
framleiöslu er kostnaður þeirra Grænlands og til Bjarnareyja.
* iaðeiinsl/4 þess, sem áður hefur Með allt niður i 25 metra ná-
í * þekkzt á hliðstæðum tækjum og kvæmni má lesa staðsetningu
þá hefur hin nýja gerð fimm sinn- skipa sem töluröð á myndfleti.
1 um meiri langdrægni en mörg önnur kerfi. Loran C sendistöðvarnar þekja Verður þvi auðvelt að finna aftur stað, þar sem siglt er frá veiðar- færum, með þvi að sigla á stað-

setninguna, sem skráð er um leið
og lina eða net hafa verið lögð i
sjó. A sama hátt er unnt að sigla
beint að skipi i hafsnauð, sem get-
ur gefið upp hina algerlega sjálf-
virku, nákvæmu staðsetningu.
Þetta nýja tæki er frá Simrad
verksmiðjunum, og það er
Friðrik A. Jónsson útvarpsvirki,
sem flytur þau inn. A meðfylgj-
andi mynd er tæki af þessari
gerð, og sést þar vel hvernig lesa
má staðsetningu skipsins i tölu-
stöfum, en slikt er alger nýjung.

Miðvikudagur 4. april. 1973