Alþýðublaðið - 04.04.1973, Blaðsíða 4

Frá mönnum og málefnum
FRAMHOLDFRA
ÞROSKI OG KYNÞROSKI
Astæðurnar fyrir útfærslu
landhelginnar eru sárafáar og
einfaldar. Röksemdabyrðin er
hins vegar orðin næsta flókin,
eins og hún verður raunar allt-
af.þegardeilur teygjast á lengd-
ina. Málið er einfaldlega þannig
vaxið, að fiskistofnar eru ekki
óþrjótandi, og þegar fer að
sneiðast um fisk i sjónum, þá er
eðlilegt og sjálfsagt að þeir sem
samkvæmt öllum rétti eiga for-
gang að fiskimiðum við land
sitt, fái notið þeirra sjávargæða,
sem eftir eru, og hafi jafnframt
stjórn á og umráð yfir hvernig
vernd fiskistofna verði hagað.
Fræg dæmi eru um það úr
sögunni að dýrategundum hefur
gerið gjöreytt á veiðisvæðum,
sem nytjuð hafa verið af öllum
og án takmarkana. Slikur al-
menningur var um eitt skeið hér
i norðurhöfum, og tókst þá á
skömmum tima að gjöreyða
ákveðinni hvalategund, sem
mjög reyndist auðveidd með
þeirrar tiðar veiðiaðferðum.
Svo önnur dæmi séu tekin, þá
hefur t.d. reynzt mjög auðvelt
með ofveiði að eyða laxi i ám.
Norðurlandssildin er svo nær-
tækasta dæmið. Þannig blasir
við úr öllum áttum, að verði
miðin við Island sá almenningur
sem þau hafa verið, þá reynist
enginn fær um að halda á lofti
þeirri siðferðilegu ábyrgð á
meðferð fiskistofna, sem er
beinlinis frumskylda, svo hægt
sé að koma við þeim vörnum,
sem tslendingar boða nú með
útfærslu lögsögunnar.
En á meðan átt er við óbil-
gjarna andstæðinga, heldur lif-
hringurinn á miðunum i kring-
um tsland hægt og bitandi að
þrengjast. tfrétt i Morgunblað-
inu segir að tveir togarar brezk-
ir hafi landað samtals 202,8 lest-
um i Grimsby af ókynþroska
fiski af tslandsmiðum. Formað-
ur samtaka yfirmanna á togur-
um i Grimsby lýsti yfir við þetta
tækifæri: ,,A sumum miðunum
sem við veiðum á,. er fiskurinn
aldrei stærri en þetta, og þar er
ekkert annað að hafa”.
Þarna er þvi lýst yfir blygö-
unarlaust að þeir rjúfi hina
nauðsynlegu lifkeðju i sjónum.
Enginn veit svo hvaö þeir ætla
að veiða þessir herrar, þegar
siðasti ókynþroska fiskurinn
hefur verið dreginn. Reynsla
okkar af Bretum var sú, meðan
þeir dvöldu hér á striðsárunum
að enginn frir þeim kynþroska.
En um annan þroska þeirra
liggur allt óljósara fyrir.
VITUS
4. Fulltrúafundur
Landssamtaka klúbbanna
ÖRUGGUR AKSTUR
veröur haldinn aö HÓTEL SÖGU dagana 5. og 6. apríl 1973, og hefst í
LÆKJARHVAMMI fyrri daginn Kl. 12.00, með sameiginlegum hádegisverði,
og ávarpi Ásgeirs Magnússonar, framkvæmdarstjóra.
Auk venjulegra aöalfundarstarfa samkvæmt félagslögum, verða flutt erindi og ávörp.
Flytjendur fyrri daginn eru:
Hannibal Valdemarsson,
Samgöngumálaráðherra, sem flytur ávarpsorð og svarar fyrirspurnum.
Pétlir Sveinbjarnarson, framkv. stj. umferðaráðs.:
”FRAMTÍÐARVERKEFNI í UMFERÐAMÁLUM"
Haukur Kristjánsson, yfirlæknir,: "UMFERÐASLYS-ORSAKIR OG AFLEIÐINGAR“
Helgi Hallgrimsson, verkfræðingur,: "HRINGVEGURINN UM LANDIГ
Haukur Hafstaö, framkvæmdastjóri, Landverndar. ”MAÐUR OG NÁTTÚRA"
Hannibal
Pétur
Haukur
Helgi
Haukur
Kristinn Kjartan Stefán
Síðari daginn
Kristinn Björnsson, sálfræðingur "SÁLARÁSTAND ÖKUMANNSINS“
Kjartan Jóhannsson, læknir, form. F.Í.B.: ”BÍLEIGANDINN í ÞJÓÐFÉLAGINU“
Stefán Jasonarson, bóndi í Vorsabæ, form. L.K.L.: ”Á ÉG AÐ GÆTA BRÓÐUR MÍNS“
Eftir hvert erindi verða umrædur og fyrirspurnir.
Stjórn Landssamtaka klúbbanna I If I
ÖRUGGUR AKSTUR LIVL
Leikdómur 7
af virðuleik og þokka, sem
hæfði uppruna Mariu, en mér
fannst túlkun hennar gegnsýrð
sérkennilegu háði, sem ég átti
erfitt með að koma heim og
saman við trúarlegan eldmóð
stúlkunnar og sannfæringu um,
að hún hefði höndlað lifshnossiö.
I þessu efni sýnist mér
leikstjóranum hafa fatazt, en
túlkunin var á sinn hátt heil-
steypt og örugg, hún var bara
með öfugum formerkjum.
Sjöunda stúlkan i leiknum er
Nilla gæzlukona, leikin af
Þóru Friðriksdóttur. Nilla
hefur tekið að sér þennan
vandasama starfa án verulegs
undirbúnings eða þjálfunar,
bara tvö stutt námskeið sem
fóru mestmegnis i glaum og
slark, svo kannski er gæzlukon-
an ekkert betur á sig komin en
stúlkurnar sem hún á að
„hjálpa”. Hlutverk Nillu er litið
og fremur þokukennt, en Þóra
lék hana af óþvinguðu öryggi og
dró i rauninni upp mynd af sér-
kennilegri hliðstæðu við
stúlkurnar: Nilla er á sinn hátt
alveg jafnsinnulaus og lifsfjar-
læg eins og þær.
Ævar R. Kvaran lék Óla
Ágústsson yfireftirlitsmann,
sem stelpurnar kalla Agústu,
litilsigldan og mjúklátan mann,
sem greinilega hliðrar sér hjá
átökum og erfiðleikum, syndir
gegnum vandamálin með hjálp
góðra undirmanna, dæmigerður
kerfismaður af betri sortinni.
Ævar lék hlutverkið fimlega og
skilaði heilsteyptri persónu.
Baldvin Halldórsson lék bækl-
aða og trúaða gæzlumanninn,
Eirik Svegás, og dró upp
átakanlega mynd af einmana og
hrjáðum einstaklingi, sem eng-
an veginn veldur verkefni sinu,
en vill ekki gefast upp eða getur
það ekki af einhverjum ástæð-
um, kannsi bældum kynhvötum
eða duldum sjálfspyndarhvöt-
um. Átök hans viö Maju voru
einn af hápunktum sýningarinn-
ar.
Loks er að nefna nýja gæzlu-
manninn, Svein Palmgren, sem
væntanlega er staðgengill
höfundarins i leiknum, leikinn
af Guðmundi Magnússyni, sem
túlkaði hlutverkið i senn
mynduglega og auðmjúklega,
þannig að maður trúði á þennan
torræða hugsjónamann, sem
fórnar sér fyrir olnbogabörn
mannfélagsins. Samleikur
þeirrar Guðmundar og Þórunn-
ar var mjög góður.
Leikmynd, sem er hin sama i
öllum tiu atriðum með smá-
vægilegum tilfræslum, gerði
Björn Björnsson, og er hér um
að ræða frumraun hans i
leikhúsinu. Það er léttur og
bjartur blær yfir leikmyndinni,
og sviðinu er mjög haganlega
skipt niður milli þriggja her-
bergja, einu á efri hæð. Með
einkar einföldum meðulum hef-
ur Birni tekizt að skapa
stofnunarandrúmsloft, sem er
þó jafnframt óþvingað. Hins-
vegar fannst mér klefadyrnar i
baksýn leikmyndarinnar heldur
þéttar!
Þýðing Sigmundar Arnar
Arngrimssonar er fjarri því að
vera á gullaldarislenzku. Hún er
þvert á möti mjög enskuskotin
og táningaleg, á ómenguðu
reykvisku götumáli með mikl-
um formælingum og stöku
skemmtilegum nýgervingum.
Það er ofureölilegt að blótsyrðin
séu fyrirferðarmikil, þvi þessi
olnbogabörn eiga ekki annan
orðaforða til að tjá örvæntingu
sina, reiði og ráðvillu. Þýðingin
er lipur, en hefði kannski ekki
þurfti að vera alveg svona
enskuskotin.
„Sjö stelpur” er ekki sérlega
djúpstætt leikhúsveik, en mér
er óhætt að segja, að i að leyni á
sér og undir hispursiausu og
hrjúfu yfirborði þess leynist
mikil mennsk hlýja og skilning-
ur. I meðförum Þjóðleikhússins
er það ferskt og verulega hug-
tækt.
Sigurður A. Magnússon.
o
Miðvikudagur 4. apríl. 1973