Alþýðublaðið - 13.04.1973, Side 7
ARRIKASTA FÆDA, SEM VOL
ERÁ
:ö kart-
r alveg
mjólk.
iðvikur,
- þar á.
er ein
em um
gjar i
est þaó.
r — og
jólk svo
:m börn
jess að
bar að
jólkinni
, tegund
ða, sem
dur hún
ösnum,
hrein-
:a menn
5r til úr
íindýra-
im sinn-
irefnum
sinnum
trefnis-
Góð mjólk
Meira næringargildi en hrein-
dýramjólk hefur aðeins mjólk
úr sjávardýrum, svo sem eins
og selum, höfrungum og hvöl-
Fyrir tveim árum hófu
visindamenn við landbúnaðar-
stofnun i Sviss athuganir á
músamjólk til þess að kanna,
hvort hún væri hæf til neyzlu
fyrir menn. beir komust að
raun um, að músamjólkin inni-
hélt álika mikið magn af fitu,
sykri/ köfnunarefnissambönd-
um, járni og vitaminum og flest
önnur mjólk og i svipuðum hlut-
föllum.
Músamjólkin er þvi hæf til
neyzlu fyrir menn. En hún yrði
dýr — jafnvel dýrari en hin
ágæta, islenzka nýmjólk.
Mjólkurneyzla þarf þó ekki
endilega alltaf að vera til góðs.
Nýlega var frá þvi greint i Bret-
landi, að þriggja mánaða
gamalt barn dó, vegna þess, að
það þoldi ekki kúamjólk. Nú er
það vitað, að mörg börn þola
/kir hún góð
mjólkurbörn — Susanna litla
nginn hennar. Súsanna er úr
kusf jölskyldu og ljónsunginn á
lakkann i æsilegum atriðum
þegar hann er orðinn stór. En
r enn um sinn að koma nálægt
a að láta sér nægja mjólkina
ekki slika mjólk, þótt ekki fari
eins illa fyrir þeim og þvi i
Englandi. bess vegna hafa
verið settar á markaðinn ýmsar
tegundir af mjólkurdufti, sem
hlotið hefur sérstaka með-
höndlun svo það likist sem mest
hinni eðlilegu móðurmjólk — en
mjólk móðurinnar er auðvitað
eðlilegasta fæðan fyrir ung-
barnið og sú fæða, sem það þolir
bezt. En ef engin þurrmjólk er
til og barnið þolir ekki kúa-
mjólk, þá má reyna geitamjólk,
þar sem stutt er i geitur. Börn
þola hana oft betur en kúa-
mjólkina.
Læknar segja, að geitamjólk
sé auðmeltanlegri fyrir smá-
börn en kúamjólk vegna þess,
að i geitamjólkinni sé fitan
„sprengd”. Hún fljóti ekki á
yfirborðinu sem himna sé
mjólkin látin standa, — eins og
tilfellið er með kúamjólkina —
heldur sé fitan til staðar i geita-
mjólkinni sem örsmáar kúlur á
við og dreif um mjólkina, og
þessar kúlur séu auðmeltan-
legra form fitu en eins og hún
er i kúamjólkinni.
Hagstæöur samanburður
bað er álika mikiö af protein-
um (köfnunarefnissamböndum)
i hálfum litra af mjólk eins og er
i þrem eggjum, fjórðungspundi
af lifur eða fjórðungspundi af
nautakjöti.
Og það er álika mikið kalk i
þessum hálfa mjólkurlitra og i
20 eggjum eða 21 pundi af
kartöflum.
Hálfpottur af mjólk, sem eitt
egg hefur verið þeytt út i, getur
þvi næstum þvi komið i stað
heillar máltiðar — t.d. hjá
fullorðnu fólki, sem er of þreytt
eftir daginn til þess að fara svo
að standa i stappi með matar-
gerð. En enginn ætti samt sem
áður að borða tóma mjólk. bað
er ekki heilsusamlegt.
Næringarefnafræöingur
segir, að enda þótt mjólk láti
ungbarni i té svo að segja öll
þau næringarefni, sem það
þarfnast ,,þá geta hvorki full-
vaxinn maður né fullvaxin kona
lifað á tómri miólk”.
Og hann heldur áfram:
„Mjólk er kjörin fæðutegund,
en ekki algerlega fullnægjandi.
Við þurfum einnig að neyta
fæðu, sem hefur að innihalda
efni — eins og t.d. járn — sem
ekki eru i mjólkinni.
Hver sá, sem reyna myndi að
lifa á tómri mjólk — nema sá
hinn sami væri undir læknis-
hendi og geröi það að læknisráði
— myndi innan skamms fara að
þjást af næringarefnaskorti”.
En þaö eru samt ekki allir
jafn hrifnir af mjólkinni. Dr.
Eustace Bragg, en hann leið-
beinir mörgum kvikmynda-
stjórnum i Hollyvood um fegrun
og snyrtingu, er einn af þeim,
sem þykir litið til mjólkurinnar
koma. Hann hefursagt: „begar
barn hefur einu sinni verið
vanið af brjósti ætti það ekki aö
koma nálægt mjólk og mjólkur-
vörum framar. Mjólkin hleður
likamann slimi og slepju og
veldur þannig missi á orku og
hæfi”.
Húðhreinsiefni
Suður-Amerikumenn
miklir mjólkurneytendur. Ein
af uppáhalds-neyzluaðferð-
unum er sú, að blanda saman
einum litra af mjólk, 750
grömmum af sykri og vanillu-
dropum, leyfa svo blöndunni að
malla yfir hægum eldi og hræra
vel i svo ekki brenni viö.
Eftir klukkutima suðu er
mjólkurblanda þessi oröin eins
þykk og búðingur og er þá hægt
að neyta hennar eintómrar,
með ávöxtum sem útáláti eöa
ofan á brauð.
Sagt er að Kleópatra Egypta-
landsdrottning hafi baðað sig i
mjólk og ýmsar fegurðardisir
vorra tima nota mjólkina sem
hreinsikrem.
bá eru margir iþróttamenn
miklir mjólkursvelgir.
bað er læknisfræöilega
sannað, að ef drukkið er glas af
mjólk áður en farið er i veizlu,
þá heldur mjólkin alkóhólmagni
i blóði niðri. Og mörgum þykir
einnig gott að drekka kalda
mjólk til að svala þorstanum —
og létta á höfuðverknum —
daginn eftir.
sefur og
ég segi þér,
hver þú ert
Sefur þú á grúfu? Ef þú gerir
það, þá ert þú uppfullur af
„komplexum” og liklegt, að þú
finnir fyrir öryggisleysi I starfi
þinu. Svo segir franski visinda-
maðurinn Pierre Daveeux. Og at-
huganir hans liafa opnaö augu
hans fyrir fleiri staðreyndum i
sambandi við svefnvenjur okkar.
Fólk, sem sefur hringað upp I
hnút iíkt og kettir, er líkast til ein-
mana og þarfnast verndar. Fólk,
sem sefur á bakinu er venjulega
stolt fólk með stcrkan persónu-
leika, við þvi búiö að verja hag
sinn gegn hverju og hverjum,
sem er.
beir.sem hnoða koddann undir
höfði sér, þarfnast yfirleitt hlýju,
fólk, sem sefur með hausinn undir
sænginni, cr svartsýnt úrtölufólk,
En ef þú sefur á vinstri hiiðinni
býrsennilega i þér sköpunargáfa.
Sofir þú á hægri hlið ert þú likast
til öruggur i starfi, cn hefur
sennilega komi/.t eins hátt og þú
getur.
agnir vegna óstundvísi, óhæfni eða skapofsa....
:ga vist ad þetta se „dara leti”
VERID SJÚKDÚMUR, SEM LÆKNA ÞARF
'lýr þeir, sem i raun og veru
ag- aldrei hafa fullorðnast.
nar betta fólk kann að vera vel
rif greint, vel menntað og geð-
og fellt — en á sam hátt og
börn hegðar það sér iðu-
nið lega eins og það geti ekki
að með nokkru móti gert sér
gur grein fyrir afleiðingunum.
ðan Slikir einstaklingar
llið missa vinnuna út af marg
■ea- vislegum orsökum — vegna
en drykkjuskapar, hnupls, ó-
:em stundvisi, ósáttfýsi við
ku. yfirmenn, og þeir vita jafn-
á- vel á meðan þetta á sér
svo stað, að hegðunin muni
og kosta þá vinnuna.
ieit- Flest slikt fólk getur
læknað sig sjálft, segja sér-
fræðingarnir. Fyrst með
þvi að viðurkenna hrein-
svo skilnislega fyrir sjálfum
:in- sér, hvað sé að. Siðan með
iáð þvi að tileinka sér þolin-
að mótt, rólegt og málefnalegt
til viðhorf til starfsins, skrá
að niður verkefni hvers dags
'ar- og ganga að þeim i réttri
yrr röð, hverju á fætur öðru.
ír i
Taugaveiklaðir.
kið betta krefst átaks, sem
>m- er fjarlægt eðli þeirra, en
n... með þvi að brýna viljann er
iar- hægt að innræta sjálfum
a.s. sér slika hegðun sem vana.
Álag mun þá minnka og ný
tilfinning um velgengni i
starfi mun hjálpa þeim yfir
fyrstu þröskulda tauga-
veiklunarinnar.
En stærstur hluti get-
ekkihaldið-vinnunni fólks-
ins eru þeir algerlega mis-
heppnuðu — ferköntuðu
tapparnir i krónglóttu göt-
unum.
beim finnast störf sin og
erfið eða og leiðinleg.
Kvíðafullir
bessir einstaklingar
drattast seint á lappir og
horfa með kviða til dagsins
framundan, teljandi
minúturnar þangað til þeir
geti sloppið aftur heim.
beir reka úr einum stað i
annan og hafa það eina á-
hugamál að geta fengið
sem mest laun fyrir sem
minnsta vinnu.
Vandræði þessa fólks
hófust einnig á bernsku-
skeiði, segja sálfræðing-
arnir. Sérhvert barn þarfn-
ast að vera hvatt til starfa
ungt að árum, svo það geti
lært að þekkja unaðinn,
sem þvi er samfara að ein-
beita sér að verki. bess
vegna ber að hvetja litla
drengi til að hjálpa pabba
sem flest störf til þess að
geta komizt að þvi, hvað á
bezt við hann.
bar sem engar leiðbein
ingar eru gefnar og enginn
æfing veitt er hætt við, að
unglingurinn verði alla
sina ævi misheppnaður
sem starfandi einstakling-
ur.
En slikt fólk á sér þó von.
Sérfræðingar i vinnuleið-
við föndurvinnuna eða i
garðinum og litlar stúlkur
til að hjálpa mömmu við
heimilisstörfin eða áhuga-
málin.
A þennan hátt eru börnin
hamingjusamari, en ef þau
eru látin ein um að sjá sér
fyrir verkefnum og á þenn-
an hátt læra þau þarfa
lexiu. Og unglingurinn þarf
einnig að geta kynnt sér
beiningum eru ýmsir til og
oft er gott að leita til sál-
fræðings.
Sumir þarfnast nám-
skeiða til endurhæfingar,
svo þeir geti fundið það
starf, sem hentar. Aðrir
komastað raun um, að það
er ekki starfið, sem ekki
hentar þeim, heldur hafa
þeir ekki búið sig rétt til
starfsins.
bátttaka i félagslifi á
vinnustað, þátttaka i starf-
semi viðkomandi stéttarfé-
lags,áhugi á verksviði eða
framleiðsluvörum viðkom-
andi fyrirtækis — allt þetta
getur skapað áhuga fyrir
vinnunni þar sem enginn
var fyrir og komið i veg
fyrir uppflosnun.
bannig erum við öll betur
á vegi stödd.
Frumlegur
byggingastíll
Nýlega hefur verið
lokið við byggingu þessa
frumlega húss i Aniers
rétt utan við borgina
Genf. Hið sérkennilega
við byggingastilinn er, að
engar beinar línur sjást f
gerð hússins. A meðan á
byggingu stóð var
sementsblöndunni þrýst
gegnum sTÖngu og hún
lögð á dúk úr málmþræði,
sem kom i stað pússingar.
bað er arkitektinn Daniel
Grataloup, sem byggði
húsið og hann segist hafa
gert það undir áhrifum af
jarömyndunum hvers
konar.
Föstudagur T3. apríl. T973.
o