Alþýðublaðið - 24.01.1975, Blaðsíða 2

stjúrhmAl
Enn um staðgreiðslu-
kerfið
I þætti þessum i gær var
nokkuð rætt um staðgreiðslu
skatta og varað við þvi, að
kerfisbreytingin kynni að
verða gerð til þess að fela
megintilgang málsins — sem
sé að auka skattheimtuna. Sú
freisting er ávallt fyrir hendi
hjá stjórnvöldum og þegar
tækifæri býðst til þess að fela
slika skattþyngingu meö
kerfisbreytingu þá er rik
ástæða fyrir almenning til
þess að vera vel á verði.
Hvað um skriffinnsk-
una?
Ýmis önnur framkvæmda-
atriði þarf einnig vel að at-
huga i sambandi við þá breyt-
ingu aö taka upp staðgreiðslu-
kerfi skatta. Til dæmis hvort
slikt myndi hafa i för með sér
meiri eða minni skriffinnsku
— dýrara eða ódýrara
innheimtu- og eftirlitskerfi.
Fyrir nokkrum árum, þegar
staðgreiðslukerfið var mjög til
umræðu, var mér sögð sú saga
af reynslu manna i nálægum
löndum af slikri kerfis-
breytingu, að staðgreiðslu-
kerfið væri mun dýrara i
framkvæmd en það kerfi, sem
nú er i gildi á islandi — og
áður var I gildi i viðkomandi
löndum. Reynslan hefði orðið
sú, að skattayfirvöld hefðu
orðið að auka starfslið sitt að
mun með staögreiðslukerfinu
— bæði fjölga almennu starfs-
liði og eins starfsliði viö eftir-
litsstörf án þess þó, að
þjónustan batnaði að sama
skapi. Að sjálfsögðu verður að
huga að slíkum atriðum og
sjálfsagt mun rikisskattstjóri
gera það i sambandi við
athugun þá, sem honum hefur
verið falin á málinu.
Þá var þvi einnig haldið
fram við sama tækifæri, at
ýmsir borgarar yrðu verr
settir i staðgreiöslukerfinu en
þvi núverandi. Var fyrst og
fremst rætt um námsfólk,
eldra fólk og annað þaö fólk,
sem aðeins þiggur starfslaun
fyrir hluta úr ári. Sagt var, að
erfitt væri að koma málum
fyrir öðru visi en svo, að
innheimta skatta jafnharðan
af þessu fólki eftir sömu
reglum og gilda um skattgjöld
þeirra skattborgara, ser.i
stunda launuð störf allt árið.
Gæti þvi vel verið, að fólki,
sem i rauninni ætti enga
skatta að borga vegna lágra
heildartekna yfir árið, væri
gert skylt að borga sama
hundraðshluta af útborguðum
launum sinum t.d. sumariekj-
um f staðgreiðslukerfi og
öðrum er ætlað að gera og
þetta væri ekki hægt að
lagfæra með endurgreiðslum
nema einu sinni til tvisvar á
ári. Auðvitað er talsvert
óhagræði að þessu fyrir tekju-
lágt fólk þótt segja megi, að
það standi jafnrétt eftir þegar
dæmiö er gert upp á ársgrund-
velli.
—SB
MINNINGARORÐ
Sú harmafregn barst um borg
og bæ hinn 17. þessa mánaðar,
að þyrla hefði farist með 7
manns. Tveir þeirra sem fórust
voru félagar i JC-Reykjavik,
þeir Lúðvik Karlsson, flug-
maður, og Kristján Sveinn
Helgason, framkvæmdarstjóri.
Með þeim eru gengnir tveir
virkir og áhugasamir félagar,
sem á undanförnum árum hafa
starfað af ósérhlifni og áhuga að
verkefnum innan samtakanna.
Þeir voru einarðir i framgöngu
og ábúðarmiklir, og það var
tekið eftir þeim hvar sem þeir
beittu sér að starfi. t starfi JC-
Reykjavik liggja spor þeirra
viða, og má nefna að báðir tveir
höfðu þeir verið formenn fjár-
öflunarnefndar félagsins.
Kristján Sveinn átti sæti i
nefnd ársins 1973-1974. Hann var
þátttakandi i för til Turku á
Evrópuþing JC hreyfingarinnar
á siðasta sumri, og var hann
einn örfárra islendinga sem
komið höfðu til Coral Gables i
Florida, til höfuðstöðva JC
hreyfingarinnar i heiminum. Þá
átti Kristján Sveinn sæti i
landsstjórn samtakanna, sem
gjaldkeri 1972-1973.
Lúðvik átti sæti i mörgum
nefndum samtakanna, og eins
og áður segir formaður fjár-
öflunarnefndar félagsins. Hann
var varalandsforseti 1971-1972,
og tók þátt i fjölmörgum ræðu-
keppnum fyrir hönd JC-Reykja-
vik. Hann var þátttakandi á al-
heimsmóti JC hreyfingarinnar i
Dublin á trlandi 1971, og segja
má, að hann hafi átt einn rikast-
an þátt i á þvi þingi, að is-
lendingar fengu kosinn sinn
fyrsta og eina alþjóðlega vara-
forseta hreyfingarinnar.
Lúðvik var margt til lista
lagt, og hefði án erfiðleika getað
skapað sér sess á viðskipta-
sviðinu, en flugið átti hug hans
allan. Hann hafði m.a. aflað sér
réttinda i froskköfun, stundaði
fallhlifarstökk og hafðiárum
saman verið eini ferjuflug-
maður islendinga.
Kristján Sveinn starfaði áður
hjá ýmsum fyrirtækjum, en fyr-
ir um tveim árum setti hann á
stofn sitt eigið fyrirtæki Hjól-
barðasólunina Bandag hf., og á
siðasta ári stofnuðu þeir
Kristján og Lúðvik fyrirtækið
Þyrluflug hf., og báru þeir mikl-
ar vonir i brjósti um framtið
þess og framgang. Ekki
auðnaðist þeim að sjá þann
sameiginlega draum sinn ræt-
ast, heldur voru kallaðir á burt i
slikri skyndingu.
Þegar við nú kveðjum þá
félaga okkar Lúðvik og Kristján
Svein kemur margt i huga, eftir
samstarf margra ára. Eitt ber
þó öðru hærra. Báðir tveir höfðu
þeir tileinkað sér það af ein-
kunnarorðum JC hreyfingar-
innar, sem við leiðarlok skilur
dýpst spor eftir, en þau eru:
„Að manngildið sé mesti fjár-
sjóður jarðar”. Þeir virtu og
sýndu i breytni sinni og störfum,
að þeir höfðu tileinkað sér þá
Klambrarar.
Hagleikur er vist ekki öll-
um gefinn, hvorki til orðs né
æðis. Og um smekkinn er er-
fitt að deila. Þrátt fyrir
margskonar þrengingar i
1100 ára byggðasögu, höfum
viö þó átt umtalsverðan
fjölda þjóðhaga þótt fámenn
séum.
En þvi er auðvitað ekki að
neita, að baglarar og
klambrarar eru drjúgum
fleiri.
Þegar ræðir um smiðis-
gripi, sem hægt er að festa
hendur á, villast menn
naumast á handbragðinu.
Hrákasmiöin á sliku og þvi-
llku dylst siður fyrir augum
manna en þegar um óhlut-
kennda gripi er að ræða.
Móðurmál okkar hefur þá
náttúru, að gefa færi á ærinni
fjölbreytni um orðasmiö. En
þar er auðvitaö alls ekki
sama hverjir fara höndum
og huga um. Sem betur fer
eigum við mýmörg dæmi um
ágæta orðasmiö, sem falla
að hugtakinu eða hlutnum
eins og hanzki að hönd. En
þvi miður eigum við lika
hryggileg dæmi um hið
gagnstæða. Hér er ekki tóm
til að rekja þetta lengi. Samt
er ekki úr vegi að minnast á
örfátt, sem nú veður uppi.
Valkostir er eitt nýyrð-
anna, sem fyrir skömmu
hefur skotið upp kollinum og
er nú á allra vörum. Sjálf-
sagt er hugsunin á bakvið
orðtakið, að eiga margra eða
fárra kosta völ. En það þarf
meira en litið hugarflug til
að telja þörf á að hnoða
þessu saman i eitt orð. Auð-
vitað eiga menn kost á ýmsu
og á ýmsu völog geta valið á
milli þessa og hins. Engin
þörf virðist að gera á þessu
neina „bragarbót” og fyrir
minum sjónum er þetta likt
og að klambra saman fram-
parti af hesti og afturparti af
kú.
Arsgrundvöllur! er annað,
sem flæðir úr vitum ótrúlega
margra og i allskonar tilfell-
um. Aflabrögð eru komin á
ársgrundvöll, verðbólgan á
ársgrundvöll, svo og vísital-
an og ótal margt fleira. Já,
það vantar svei mér ekki
grundvöllinn! Framundir
þennan tima hefur málið
komizt ágætlega af án þessa
orðskripis og mætti enn svo
fara ef menn nenntu að
hugsa og koma orðum hag-
legar að þvi sem þeir vilja
túlka.
Og þá er það stærðar-
gráðan! Það er sannarlega
aumkunar vert að heyra
menn velta út úr sér annarri
eins rassbögu. Þetta eða hitt
vandamáliðsé af þessari eða
hinni stærðargráðu! Þó að
hitastig sé mælt og talið i
mismunandi stórum stigum
eöa gráðum eftir þvi hvaða
mælir er notaður, held ég að
fráleitt sé, að tekið sé mið af
þvi. Hitt er líkara, að þetta
skripi hafi oltib út úr ein-
hverjum bögubósanum og
menn svo tekið þetta eftir
hugsunar- og gagnrýnilaust.
Annað eins og það, er svo
sem ekki dæmalaust.
En, að minu viti, er litil
fremd I þvi fyrir einn og ann-
an, að gerast sporgöngu-
menn hv.aða klumbufótar,
sem öslar um lendur tung-
unnar. Löngum hefur sýnt
sig að illgresið hefur nógan
vaxtarhraða, þótt ekki sé að
þvi hlúð, eða þvi sýnd nein
virkt.
^VAÍL),
| |
CENGISSKRÁNINC
Nr. - 23. janúar 1975.
SkráS írá Eining Kl. 13,00 Kaup Sal a
30/12 1974 i Bandaríkjadolla r 118,30 1 16, 70
23/1 197 5 i Síerlingspund 282, 35 283, 55 *
- - i Kanadadollar 119,00 119, 60 *
- - 100 Danskar kronur 2135, 45 2144, 45 *
_ _ 100 Norskar krónur 2347,90 2357,80
_ _ 100 Sænskar krónur 2956, 80 2969, 30 *
- - 100 Finnsk mörk 3368, 00 3382.20 *
_ _ 100 Franskir frankar 2750, 00 2761, 60 *
- - 100 Belg. írankar 338, 85 340, 25 *
_ _ 100 Svisfln. frankar 4726, 20 4746, 20 *
- - 100 Gyllini 4682,35 4902, 96 *
_ - 100 V, - Þýr.k mörk 5078,90 5100. 40 *
- - 100 Lfrur 18, 46 18, 54 *
- - 100 Au stu r r. Sc h 713, 85 7 16, 8 5 *
22/1 - 100 Escudos 485, 35 4K7,35
17/1 - 100 Pe seta r 210, 40 211.30
23/1 - 100 Ye n 39, 50 39, 66
2/9 1974 100 Reiktiingskrónur - Vöruskiptalönd 99, 86 100, 14
30/12 - 1 Reikningsdolla r - Vtíruskiptalónd 1 18. 30 1 18. 70
* Brey • t i:.írá siðusttj sk ráningu.
Lúðvík Karlsson, flugmaður og Kristján
Sveinn Helgason, framkvæmdarstjóri
Kveöja frá Junior Chamber Reykjavík
hugsjón er að baki þessara ein-
kunnarorða liggur. Það var
akkur okkur hinum að hafa ver-
ið samtiða þeim.
Við hryggjumst við fráfall
góðra félaga og söknum vina i
stað. Við vottum ekkjum þeirra
og börnum dýpstu samúð og
hluttekningu, svo og ættingjum
þeirra öðrum.
Kveðja frá alþjóðavaraforseta
Junior Chamber International
J.C. félagar um allan heim
samhryggjast eiginkonum, fjöl-
skyldum og félögum sinum i
J.C. á Islandi vegna hins sorg-
lega missis tveggja góðra fé-
laga sinna. Lúðvik Karlsson og
Kristján Sveinn Helgason voru
velþekktir og virtir ungir menn,
sem sýndu hversu einstaklings-
framtakið er mikilvægur þáttur
lifsins.
Ég sendi fjölskyldum þeirra
minar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Jeffry Bird
alþjóðlegur varaforseti
fyrir Island.
í hreinskilni
sagt
eftir Odd A. Sigurjónsson
Hafnarfjaröar Apótek
Afgreiðslutími:
Virka daga kl. 9-18.30
Laugardaga kl. 10-12.30.
Helgidaga kl. 11-12
Eftir lokun:
Upplýsingasími 51600.
DÚ11A
í GlflEflBflE
/ími 64900
©
Föstudagur 24. janúar 1975.