Alþýðublaðið - 31.08.1975, Blaðsíða 1
Rltstjórn Slðumúla II - Slml 81866
SUNNUDAGSLEIÐARINN
lalþýðul
Hornkerling eða
hornsteinn
Það er furðulegt með íslendinga, sem byggja alla
af komu sína og raunar sjálfstæði sitt á einni atvinnu-
grein, útgerð og fiskvinnslu, hversu lítils þeir í raun
og veru meta þennan atvinnuveg og þau störf, sem
þar eru stunduð. Þegar laun eru ákvörðuð í þjóðfé-
laginu er störfum við þennan atvinnuveg skipað i
neðstu f lokka en svo fer launastiginn hækkandi eftir
því sem starfssviðið f jarlægist þennan undirstöðuat-
vinnuveg landsmanna. Þegar rætt er um menningar-
mál og menningarástand þjóðarinnar eru störf við
fisk notuð sem hin svarta andstæða hins upphafna
kúltúrlífs. Þegar gerðar eru framtíðaráætlanir um
uppbyggingu atvinnulífsins í landinu er höfuðáhersl-
an alltaf lögð á einhverjar aðrar atvinnugreinar en
einmitt þá einu, sem gerir okkur fært að lifa í þessu
landi. Þaðereinsogöllum svonefndum málsmetandi
mönnum í landinu — allt frá menningarvitum tií
þrautlærðra hagspekinga, sérf ræðinga og landsfeðra
— líði stórlega illa við tilhugsunina um, að (sland sé
til fyrir f isk. Það er eins og þeir geti ekki fyrirgef ið
máttarvöldunum, að þau skuli hafa hagað málum
svo, að það sé í fiskveiðum og fiskvinnslu sem ís-
lendingar hafa f ramleiðniyf irburði yf ir aðrar þjóðir,
en ekki á einhverju öðru sviði, sem heimsmenningin
ætti betur með að viðurkenna. Og svo rembast menn
og rembast eins og rjúpan við staurinn í leit sinni að
öðrum og heppilegri viðfangsefnum fyrir þjóðina en
að veiða og vinna fisk. Iðnaður er ógurlega fínt orð
svo lengi sem þáð er ekki fiskiðnaður, enda er fisk-
iðnaður ekki viðurkenndur sem iðnaður af okkar háu
herrum. Og hver hef ur nokkru sinni heyrt þá taka sér
i munn orð eins og ,,fiskiðnmenning"? Slíkt lætur
enginn framámaður henda sig. Það þætti sjálfsagt
hámark alls lágkúruskapar.
Því er þetta gert að umtalsefni nú, að á dögunum
var haldið hér á landi þing norrænna hagfræðinga
þar sem eitt aðalf ramlag íslenskra hagfræðinga var
að færa rök fyrir nýrri kenningu um „auðlinda-
skatt". Markmiðið með auðlindaskattlagningunni er
að skattleggja kerfisbundið afrakstur vinnslu auð-
lindar með mikla f ramleiðni í þeim tilgangi að styðja
við bakið á öðrum atvinnurekstri, sem ekki á jafn
auðvelt uppdráttar, til þess að „skjóta fleiri stoðum
undir atvinnulífið í landinu", eins og komist er að
orði. Og hver er sú auðlind, sem þannig á að skatt-
leggja? Auðvitað þessi blessaður f iskur í sjónum eða
öllu heldur sá atvinnuvegur, sem á honum byggir.
Við eigum sem sé að nota arðinn af þeim atvinnu-
vegi, þar sem við erum samkeppnisfærir við aðrar
þjóðir, til þess að byggja upp atvinnuvegi þar sem við
erum það ekki. Þetta er svo sem ekkert nýtt, þótt nýtt
orð hafi verið fundið upp þegar rætt er um að gera
það með kerfisbundnum hætti. Við höfum verið að
burðast við að gera þetta um áraraðir með því að
flytja arðinn af fiskveiðum og vinnslu yfir til ann-
arra atvinnuvega og með hvaða árangri? Þeim, að
við höfum byggt upp í landinu heilmikinn atvinnu-
rekstur, sem aldrei hefur getað staðið á eigin fótum
nema með svo og svo miklum beinum og óbeinum
f járútlátum frá þjóðinni. Á sama tíma hefur þróunin
orðið sú í sjálf ri undirstöðuatvinnugreininni, að mik-
ið af f ullvinnslu af urðanna — þeirri vinnslu er skap-
ar mestu verðmætin — er í höndum útlendinga.
Nú stöndum við á tímamótum í fiskveiðimálum
okkar. Málin hafa þróast svo, að nú getum við ekki
aukið sókn okkar í f iskistofnana mikið meira. For-
senda þess, aðarðurinn af fiskveiðunum geti haldið
áf ram að vaxa er því sú, að okkur takist að nýta hrá-
ef nið stöðugt betur og ná þannig meiri verðmætum út
úr því. Við höfum ekki lengur efni á því að nota
sjávarútveginn eins og einhvern blóðbanka í þágu
starf semi, sem litlar líkur eru á að geti spjarað sig af
eigin rammleik. Nú er að því komið, að við verðum
að fara að snúa okkur að þeim atvinnuvegi, sem er
efnahagsleg undirstaða þjóðarbúsins, og hætta að
meðhöndla hann eins og hornkerlingu.
Sérfræðingarnir gætu svo athugað, hvort 'ekki
mætti leggja „auðlindaskatt" á menningarvitana.
—SB
alþýðu
IHRflTTÍI SUNNUDAGSBLAÐ
HSH) VESTURVERI
Eigum gott úrval af
hljómplötum. Þar á
meðal:
Beatles, flestar
Ponovan, flestar
Bob Oylan, flestar
Jethro Tull, allar
Chicago
Bad Company
Black Sabbath, flestar
Mireille Mathicu, allar
Weather Report, flestar
Eric Clapton
Santana
Aerosmith
John Penver, flestar
Ian Hunter
John Lennon
Ralph McTell
*
Væntanlegar eru á
næstunni:
Family, allar
Free, allar
Genesis, allar
Emerson, Lake & Palmer, allar
Ivan Rebroff, allar
Poul McCartney, allar
Magna Carta, allar
Frank Zappa og Mothers,
margar
Gong, flesta^
Höfum einnig glæsilegt
úrval af klassiskum
plötum, þar á meðal:
Mahler
Bach
Beethoven
Mozart
Pvorak
Wagner
Brahms
Tjækofski og margt fleira.
útvegum allar plötur sem
til eru í Bretlandi með
stuttum fyrirvara.
Vorum að fá mikið úrval
af munnhörpum.
Sendum í póstkröfu hvert
á land sem er.
*
Hljóðfæra-
verslun
Sigríðar
Helgadóttur,
Vesturveri
mm
Mhm*
mgfevi -— ■*" p
I
-
'œíMiffiMíkxm T'y
n
Salir við öll
tækifæri
Sími82200
MIOTllL^
|
*
m
Blaðburðarfólk
óskast til að
bera blaðið út
1 í eftirtaldar
götur
Granaskjól
Faxaskjól
Sörlaskjól
Ægissiða
Aragata
Dunhagi
Fálkagata
Oddagata
Ásgarður
Réttarholtsvegur
Hafið samband við afgreiðslu
blaðsins.
Sunnudagur 31. ágúst 1975.
o