Alþýðublaðið - 20.12.1975, Blaðsíða 1

248. TBL. - 1975 - 56. ARG.
Hróshafinn okkar er yfirmaður
flugdeildar Landhelgisgæzlunnar,
sem fyrir snarræði stuðlaði að því
að ná kvikmyndinni, sem valdið
hefur þáttaskilum f fréttastríðinu
LAUGARDAGUR 20. DESEMBER
Ritstjórn Siðumúla II - Slmi 81866
(H)RÓS
í HNAPPAGATIÐ
BAKSÍÐA
Bjarni "
Magnússon
skrifar um
Dagvistunarmál
SJÁ BLS. 3
Alvarlegt atvinnu-
ástand vörubíls tj óra
Bótagreiðslur
beint á reikning
Frá og með áramótunum eiga
þeir lífeyris- og bótaþegar Trygg-
ingastofnunarinnar sem vilja,
kost á þvi, að fá bæturnar greidd-
ar inn á reikning i peningastofn-
unum eða fá þær sendar með
póstgiróseðli til sins heima. Þetta
á þó eingöngu við um fastar
greiðslur, sem greiddar eru mán-
aðarlega, sjúkradagpeningar
verða áfram greiddir út i Trygg-
ingastofnuninni, enda er þar um
að ræða einstakar greiðslur en
ekki fastar. Þó verður fólki sem
ekki vill hagnýta sér þetta nýja
greiðsluform kleift að sækja
greiðslur sinar með venjulegum
hætti, eins og verið hefur hingað
til.
Bókhaldið fyrir þessar greiðsl-
ur verður eftir unnið i tölvum
IBM við Klapparstig, en Trygg-
ingastofnunin á sjálf prógrammið
sem notað er við vinnsluna þann-
ig að ef til þess kæmi væri hægt að
skipta um vinnslu stað td. ef tekin
yrði ákvörðun um að stofnunin
eignaðist sjálf tæki til vinnslunn-
ar, eða flytti vinnsluna i tölvur
þær sem rikið á að hluta i
Skýrsluvélum við Armúla.
Eitt vandamál sem risið hefur
öðrum fremur vegna þessara
breytinga er mál sem snertir elli-
og eftirlaunamenn. Þeir sið-
arnefndu fá sin eftirlaun venju-
lega þann 1. hvers mánaðar en
ellilaunin koma svo þann 10.
Vegna tæknilegra erfiðleika höf-
um við orðið að steypa þessum
greiðslum saman i eina og höfum
við þvi ritað viðkomandi bréf og
beðið þá sýna okkur biðlund og
virða til betri vegar að þeir muni
ekki fá eftirlaunagreiðslu sina
fyrir janúar fyrr en um leið og
ellilaunin eru greidd þann 10.
Þetta verður vissulega erfitt fyrir
marga en ég hald að þessi beiðni
hafi mætt skilningi fólks, þvi við
höfum aðeins fáar óánægjuraddir
heyrt”.
Þessar upplýsingar komu fram
i stuttu viðtali við Sigurð Ingi-
mundarson forstjóra Trygginga-
stofnunarinnar i gær.
20 íbúðir
í smíðum
á Bíldudal
„Mikil gróska hefur verið i hús-
byggingum hér á Biidudal i
sumar. Nú eru um 20 ibúðarhús i
byggingu og er það liklega jafn-
mikið og reist hefur verið af
ibúðahúsnæði sl. 25—30 ár” sagði
Theodór Bjarnason sveitarstjóri i
Bildudal. „Þessi þróun, sem ann-
ars er mjög gleðileg hefur valdið
nokkrum f j á r h a g s 1 e g u m
crfiðlcikum hjá bæjarfélaginu
vegna þess að lcggja þarf i götur
ýmsar iagnir o.fl, en það cr er
mjög kostnaðarsamt.
Húsnæðisskortur hefur staðið
viðgangi og vexti bæjarfélagsins
fyrir þrifum, en með
framkvæmdum sem þessu, ef
fram heldur, er ráðin nokkur bót
þar á.
Nú eru ibúar Bildudals 380 og
hefur þeim heldur fjölgað á þessu
ári, en i fyrra fækkaði þeim um
ca. 10. Það er að visu ekki stór
tala en hún hefur mikið að segja i
byggðarlögum af þessari stærð.
Almennt eru menn hér bjart-
sýnir hér á framtiðina, vegna
þess að mikil trú er á atvinnuupp-
byggingunni sem nú á sér stað.
Það er hverju byggðarlagi mikil-
vægt að unga fólkið sé áhugasamt
og bjartsýnt, og ef svo er þá er
ekkert að óttast”.
Atvinnuástand vörubifreiða-
stjóra hefur verið með eindæm-
um slæmt allt þetta ár. 40—60
vörubifreiðastjórar hafa verið á
skrá hjá Ráðningarskrifstofu
Reykjavikurborgar allt árið.
Plastpokar sem not-
aðir eru til burðar eru
mikið þarfaþing og fá-
anlegir i velflestum
verzlunum. Plastpok-
arnir eru þó með hættu-
legustu leikföngum sem
börn komast i tæri við,
og þvi hættulegri sem
börnin eru yngri. Litil
börn setja gjarnan
pokana yfir höfuðið á
sér, naga og sleikja þá
þannig að þeir blotna.
Þegar barnið dregur
siðan að sér andann sog-
ast pokinn að öndunar-
færunum og lokar fyrir
þau, eða loftið inni i pok-
anum, loftið sem börnin
anda að sér er það súr-
efnissnautt að börnin
missa meðvitund. Mörg
dauðsföll hafa hlotizt af -
þessu.
Hér á landi hefur aðeins einn
aðili látið hafa fyrir þvi að prenta
aðvörun um hættuna á þá poka
sumar eins og þó var gert ráð
fyrir. í gær voru 59 skráðir á
Ráðningarskrifstofunni, en það
mun vera fjórðungur þeirra
manna sem atvinnu hafa af
akstri vörubifreiða. Af þessum
fjölda voru 39 sem voru skráðir
til atvinnirleysisbóta en hinir 20
sem hann notar. Þessi aðili er
Samband i'slenzkra samvinnufé-
laga. Allir burðarpokar hjá Sam-
bandinu hafa núum nokkurt skeið
verið prentaðir með þessum að-
vörunum.
Blaðið hafði samband við
stærsta plastpokaframleiðand-
ann i landinu Plastprent i
Reykjavik og spurðist fyrir um
kostnaðinn sem prentun aðvörun»
ar á hvern poka hefði I för með
sér.
„Þvi er fljótsvarað. Hann er
enginn, ef á annað borð er
Heilsuverndarstöð Reykja-
vikur hefur sent frá sér tilkynn-
ingu þar sem Erlingur Þorsteins-
son, yfirlæknir heyrnardeildar,
varar fólk við hættum vegna
meðferðar flugelda o.fl. sem haft
er um hönd i kringum ára mótin.
Kemur þar fram, að slysum af
völdum þessa hefur samt farið
fækkandi, en þó þörf á meiri
aðgát. Segir orðrétt i tilkynning-
voru verkefnalausir, og óskuðu
eftir vinnu.
Alls voru skráðir atvinnulaus-
ir,\81 Reykvikingur, 134 karlar,
og 47 konur. Talið eftir starfs-
greinum var skiptingin þannig,
prentaðá pokana, stofnkostnaður
er sáralitill. Gera þarf prentmót
sem með öllu kostar ekki meira
en 2500 til 3000 kr. og dugar það til
prentunar geysistórra upplaga.
Þetta er. litill viðbótarkostnaður
ef á annað borð er ráðizt i poka-
prentun.
Frá og með morgundeginum
munu allir burðarpokar sem unn-
ir eru i Plastprenti bera áletrun-
ina: Hafið hugfast að plastpokar
geta verið hættulegir börnum!
Fyrirtækið hefur haft þetta i at-
hugun um nokkurt skeið, og þessi
unni: ,,Nú sem fyrr, er full
ástæða til að vara alla. við hætt-
unni. Það er stórhættulegt og
beinlinis glæpsamlegt, að kasta
„kinverjum” og öðrum álika
sprengjum að fólki. Verði spreng-
ingin nærri eyra, má búast við
varanlegri heyrnarskemmd,
jafnvel gati á hljóðhimnu. Venju-
legir flugeldar geta einnig
sprungið þegar i þeim er kveikt.
að af körlum voru flestir vöru-
bilstjórar, 30 verkamenn, 12
málarar, 7 múrar og færri úr
öðrum greinum. Konurnar
skiptust þannig: 23 iðnverka-
konur, 11 verzlunarkonur og 6
verkakonur, úr öðrum starfs-
greinum voru færri.
ákvörðun var tekin nýlega. Við
gerum þetta m.a. vegna þess að
við höfum verið undir nokkrum
þrýstingi frá auglýsingastofunni
Argus, en hún hannar mikið af
þeim umbúðum sem við fram-
leiðum.
Það er aðokkarmati rik ástæða
til að hvetja fólk til að geyma
pokana þar sem börn ná ekki til.
Heimilispokarnir verða þó ekki
áprentaðir þar sem þeir þyrftu að
fá sérstaka meðferð áður en það
yrði unnt. Engin reglugerð er til i
þessu efni hér á landi.”
Gætið þess að andlit og hendur
lendi ekki i stróknum frá eid-
flaug. Blinda, brunasár og varan-
leg örorka hefur þráfaldlega hlot-
izt af óaðgætni við tendrun flug-
elda.”
Og að lokum hvatning til
foreldra og forráðamanna barna
og unglinga, að vera vel á verði
og sjá til þess að gætt sé ýtrustu
varkárni.
Lifrarsjúkdómar vegna áfengis-
neyzlu færast stöðugt í aukana
„Ég hef ekki nákvæmar tölur
yfir siðustu ár, cn ég held ég gcti
fullyrt og þá ekki sizt með tilliti
tilreynslu nágrannaþjóða okkar
að lifrasjúkdómar hafa farið
mjög i vöxt hin siðari ár. Fyrir
10 árum mátti rekja helming
allra veikinda af völdum lang-
varandi lifrarbólgu til ofnotkun-
ar áfengis”, sagði .Jón Þor-
steinsson læknir á Landsspital-
anum i samtali við Alþýðublað-
ið.
Þá sagði Jón að langur að-
dragandi væri oft að lifrasjúk-
dómum og gætu menn gengið
með sjúkdóminn árum saman
án þess að verða hans varir.
Auk þess þyrftu læknar oft að
leita grannt við rannsóknir til að
verða varir lifrasjúkdómsein-
kenna á frumstigi, en m jög mik-
ilvægt væri að uppgötva sjúk-
dóminn áður en hann kæmist á
hátt stig. Lifrasjúkdómar gætu
lýst sér á ýmsan hátt, með
margs konar bilun á starfsemi
lifrarinnar og m.a. með þvi að
menn fengju gulu.
Um áfengið og lifrasjúkdóma
hafði Jón þetta að segja: „Sagt
er að það taki menn vanalegast
15—20 ár með ofnotkun á áfeng-
inu til að fá lifrasjúkdóma. Hins
vegar skiptir ekki meginmáli
eins og margir halda hvernig
drukkið er. Það er margfeldið af
magni og tima sem ræður. Það
er þvi alger fásinna að ætla ef
dry kkjan væri dreifð yfir marga
daga og minna i einu, I stað þess
að þamba áfengið á stuttum
tima, að þá yrði minni hætta á
lifrasjúkdómum”.
Að lokum sagði Jón Þor-
steinsson um möguleika á lækn-
ingu lifrasjúkdóm a : „Lifra-
sjúkdómar sem ekki eru vegna
óhóflegrar áfengisneyzlu, svo-
kallaðir veirusjúkdómar eru oft
illlæknanlegir ekki sizt, ef sjúk-
dómurinn er kominn á hátt stig.
Lifrabólgu af völdum 'óhóflegr-
ar áfengisdry kkju er hins vegar
hægt að lækna eða minnsta kosti
halda niðri. Læknisaðferðin er
einföld. Viðkomandi verður
þegar i stað að hætta allri
neyzlu alkahóls.”
VÍN-
BÖLIÐ
Ástandið skánaði ekkert i
PLASTPOKAR GETA VERIÐ
BÖRNUM LÍFSHÆTTULEGIR
Aðvaranir prentaðar á pokana
Flugeldaslysum fækkar,
en þó er þörf ó aðgát!