Alþýðublaðið - 11.06.1976, Qupperneq 13

alþýóu
blaói
ið Föstudagur 11. júní 1976.
Pétri sjóliösforingja. Geir vildi
láta klippa i hófi en ólafur var
harBari. Pétur reyndi aB dansa
linudans og stundum fengu
skipherrar varBskipanna skeyti
fyrir hádegi þar sem þeim var
leyft aB klippa. Eftir hádegi
kom annaB skeyti þar sem
klippingar voru bannaBar og um
kvöldiB kom kannski þriBja
skeytiB um aBnú skyldi beBiB á-
tekta.
MeBan á þessum skollaleik
stóB ilandi unnu varBskipsmenn
sin störf og geröu haröar at-
lögur aö veiöiþjófunum. Ég átti
þess kost aö vera um borB I
varBskipinu Ægi I hálfan mánuö
frá desemberlokum og fram i
janúar. Þaö var skemmtilegur
og viöburöarikur t&ni. Þar gafst
tækifæri til aö kynnast störfum
skipverja af eigin raun og at-
buröum á miöunum. En þaö
vildi brenna viö fyrstu vikur
striösins, aö fréttir frá stjórn-
stöö Landhelgisgæzlunnar
bærust seint og voru oft ófull-
nægjandi. Þetta kom sér illa
ekki sizt gagnvart erlendum
fréttastofum sem voru ómetan-
legt tæki I áróöursstriöi okkar.
Sem betur fer varö á þessu
breyting til batna&ar.
A nóttu sem degi voru skip-
verjar á Ægi ræstir út þegar
togarar voru i námunda og
klipping framkvæmd eöa reynd.
Einnig þegar freigátur geröust
nærgöngular. Svefn var þvi oft
lifill og vinnutiminn langur.
Þegar I land er komiö væri þaö
ekki óeölilegt að skipverjar
gætu átt fri þessa fjóra daga
sem staldraö er viö. En þvi er
ekki aö heilsa. Þeir þurfa að
standa sinar vaktir og sinna
margvislegum störfum. Þrátt
fyrir fögur fyrirheit var þessu
ekki breytt. Engar skiptiáhafnir
komu heldur til sögunnar eins
og lofaö hafði veriö. Starfsmenn
Landhelgisgæzlunnar hafa sent
fjölmörg bréf á undanförnum
árum og óskaö eftir margs-
konar útbótum hvaö viökemur
aöbúnaöi og ö&ru. Þótt ráöherra
hafi verið send slik bréf hafa
þau ekki þótt svaraverð. Gæzlu-
menn hafa ekki fengiö svar við
neinu bréfa sinna. Þeim hefur
veriöstungið kirfilega undir stól
af ráöamönnum. Þaö var þvi
ekki furöa þótt varöskipsmenn
hafi glott viö tönn þegar út-
varpaö var völdum köflum úr
ræöum þingmanna um aö allt
skyldi gert til að létta áhöfnum
varðskipsmanna lifiö.
Sæmundur Guövinsson.
annarra tollskyldra vara þrlfist
hér i stórum stíl. Menn geta
auðvitaö velt vöngum það fram
og aftur, hvernig svo megi til
ganga, og það er einnig hægt að
halda þvi fram, aö smyglarar
séu svo útundir sig, aö viö þeim
sé erfitt að sjá!
Slikt og þvilikt má rétt vera.
En það er bara ekki nema önnur
hlið málsins. Hin hliöin snýr að
tollgæzlunni. Annaðhvort er, að
henni séu ákaflega mislagöar
hendur, eöa þá hitt, aö hin „al-
þjóðlega venja” hafi gripiö
meira um sig en góöu hófi
gegnir.
Þegar viö höfum fyrir augum
dæmi eins og þau, aö tveim
mönnum tókst á hálfri annarri
viku að upplýsa meira smygl að
magni til en < 70 manna liði
haföi auönazt á fimm árum,
styöur það ekki aö þvi aö sann-
færa neinn um getu 70 menning-
anna!
Þess verður beinlinis aö kref j-
ast, aö undandráttarlaust sé
hreinsað til. Það er I höndum
rikisvaldsins og umboösmanna
þess. Þetta er ekki neitt hé-
gómamál, ef menn vilja ekki
stefna beint aö þvi að þjóðfélag-
iö veröi aö fúlum forarpolli.
Oddur A. Sigurjónsson
Z-HUGSJÓNIN MIKLA
Svar til Odds Sigur-
jónssonar, fyrrv.
skólastjóra.
í Alþbl. 30. mai sendir þú mér
athugasemdir . vegna greinar
minnar i Mbl. 27. mal.
Fyrst lætur þú i ljósi gremju
þina og vonbrigði vegna enda-
loka Z-unnar á nýloknu Alþingi.
Ég skil, aö ykkur z-umönnum
þyki súrt i broti eins og reynt
hafði verið aö tryggja framgang
málsins, t.d. meö undirskriftum
þingmanna,-þar sem þeir lýsa
yfir stuöningi viö z-una. Sú
undirskriftasöfnun hefur vakið
furöu.
Þú segir aö ég eins og aörir
„glundroöamenn” falsi staö-
reyndir meö þvi að láta sem
svo, aö deilan standi aöeins um
z-una. E g sagöi i grein minni aö
fleiru heföi verið breytt, en tók
enga afstööu til annarra breyt-
inga en z-unnar. t málflutningi
z-umanna sjálfra falla aörar
breytingar en niöurfelling
z-unnar algerlega i skuggann.
Þú telur aö z-an höföi til upp-
runa og sé rökrétt. Þessi rök
hafa aldrei nægt til þess að mál-
fræ&ingar yröu á eitt sáttir um
tilverurétt hennar i málinu.
Finnur Jónsson, prófessor,
sagði um z-una:
,,hér er ekkert i aðra hönd
nema sú fordeild aö geta skrifað
z „rétt”, ef það er eftirsóknar-
vert.”
Finnur hittir hér I mark. Það
hefur veriö nokkur hluti lang-
skólamanna ogsérvitringa, sem
hefur viljaö af „fordeild” halda
I z-una.
Heldur þú aö alþý&u sé annt
um z-una?
Þig furöar á aö sá „lýöur”,
sem telur að erfitt sé aö kenna
z-u og aö hún sé dauður bókstaf-
ur „amast ekki viö, C og Q i
staírófinu eöa W!”
Bdkstafirnir C, Q og W eru
ekkinota&ir inútima ritmáli, en
voru það á fyrri tiö. í þann hóp á
z-an að bætast.
Þaö er sitt hvaö aö hafa staf i
stafrófinu eða nota hann i al-
mennu ritmáli.
Þú telur að örðugleikar viö aö
kenna z-u séu blásnir út. Þeir
sem sliku trúi séu á borö viö „ó-
vitá”, sem hræddir voru með
Grýlu. Þessu visa ég til álits
..óvitanna” I kennarastétt.
A siðasta Alþingi lét Stefán
Jónsson, alþingisma&ur, i ljósi
efasemdir um kunnáttu þing-
manna i ritun z-u og taldi rétt að
þeir sem fylgdu z-unni gengju
undir próf í notkun hennar. Þú
værir sjálfsagt fús til að halda
z-unámskeið fyrir alþingis-
menn.
Þú segir, aö það sé furðulegt
aö kennsla og nám eigi ,,að
vikja sér undan, ef einhverjum
öröugleikum sé að mæta.”
Hér átt þú við kennslu z-u.
Það eru nægir „örðugleikar”
handa kennurum og nemendum
að fást við þótt z-an hverfi. Þú
telur rétt að leggja það óþarfa
ok á nemendur aö læra z-u, en
ég vil losa kennara og nemend-
ur við hana, svo að þeir geti
varið meiri tima til lifandi þátta
móðurmálsins. Meðal annars
má nefna að efla skilning nem-
enda á einstökum prðum, orð-
tökum og talsháttum, sem hafa
lifaö á vörum alþýöunnar um
aldir. Ef máliö rofnar á þvi sviöi
er tungan i hættu en ekki þótt z~
an hverfi. — Það viröist aö fyrir
mörgum sé mál aö stafyrir -
setning hiö sama
Ekki eru þeir skólamenn hátt
skrifaðir hjá þér, sem „vældu
út” undanþáguna 1934. Með
henni voru allir nemendur á
fræösluskyldualdri leysti • frá
þviaölæra z-u. Kennarar 'ildu
aöz-an værialveg felld niöur, en
fengu þvi ekki framgengt.
Þeir sem þá beittu 'sér mést
gegn z-unni eru horfnir af sjón-
arsviðinu og geta þvi ekki
svara&fyrír sig. SSg nefni aöéihs
tvo af þessum mönnum, þá
Helga Hjörvar og Steingrim
Arason.
Þér til sögulegs fróöleiks skal
þess getið, að fyrirsvarsmenn
Alþýöuflokksins fylgdu kenn-
urum i z-málinu. Þeir höföu
ekkertdálæti á „heldri manna”
stafsetningu. — Nú viröist öldin
önnur hjá mörgum flokks-
bræöra minna.
Nokkurð finnst mér eftirfar-
andi klausa i grein þinni furðu-
leg.
„Mig langarekkii þetta sinn aö
vera ótugtarlegur, en sæla má
það vera gömlum skólamanni
að vera sér þess meövitandi, að
úr þvi hann var losaður undan
oki z-unnar hafi nemendur hans
gleypt i sig allt , sem skólinn
haföi á dagskrá!”
1 minni sveit var þaö ekki tal-
inn neinn gæðastimpill aö
vera ótugtarlegur. Mér skilst á
oröalagi þinu, aö þig langi
stundum til að vera þaö.
Þaö er alger tilbúningur þinn,
að ég hafi verið leystur „undan
oki z-unnar”. Mér var skylt aö
láta kenna z-u i unglingadeild-
um Miðbæjarskólans á sama
hátt og þér i Gagnfræöaskóla
Kópavogs þótt ég kenndi ekki
islenzku, haföi ég 20 ára reynslu
af z-ukennslu i minum skóla.
Þaö eru hugarórar þinir, að
ég telji, að þeir nemendur sem
leystir eru undan „oki z-unnar”
gleypi i sig allt annaö námsefni.
Um sælu mina og sjálfs-
ánægju þegar ég lit yfir lifs-
starfiö, skalt þú hafa þær hug-
myndir, sem þér eru bezt að
skapi.
Það er útúrsnúningur, að ég
hafi látið aö þvi liggja, aö Gylfi
Þ. Gislason beri ábyrgö á skoð-
unum og störfum Skólarann-
sókna.
Samanburöur þinn á niður-
fellingu z-unnar og flámæli er
algerlega út i hött.
Magnús Torfi Ölafsson, fyrrv.
menntamálaráöerra, vann is-
lenzkum skólamálum þarft verk
meö þvi að fella z-u niöur i
skólastafsetningu og á þakkir
skildar fyrir þaö, en ekki skæt-
ing og óviröingu, sem margir
z-umenn telja sér sæma aö hafa
uppi i hans garð.
Pálmi Jósefsson.
BRÚÐKAUPS-
FRÍMERKIN
RENNA ÚT
Sungnir
slönguveiðarar
HRINGEKJAN
Þaö eru ekki miklar likur á
þvi aö nýja frímerkiö sem gefiö
veröur út i tilefni konungsbrúð-
kaupsins I Sviþjóð liþ.m. muni
sjást mikiö á almennum bréf-
um.
Konunglegur teiknari, Ceslaw
Slania, hefur teiknað frimerkiö
og haft til hliösjónar ljósmynd,
sem Lennart Nilsson tók.
Fr&nerkiö kemur út á á brúö-
kaupsdaginn og veröur prentað
i 15 og 20 milljón eintaka upp-.
lagi, en verögildin eru tvö, ein
króna sænsk, og 1.20.
Þrátt fyrir þetta háa upplag
viröist útlit benda til aö merkiö
veröi þegar uppselt fyrir út-
komudag, og eru pantanir að
streyma frá öllum löndum
heims. E&ikum er mikiö spurt
eftir fyrstadagsstimplun.
RÖM: Yfirvöld i borg-
inni La Spezia fyrir
norðan Róm eru
skömmustulegir, en
slönguveiðarinn Gino
Annese og vinir hans
hlaupa skellihlæjandi i
bankann.
í sumar þáðu Gino og
nokkrir aðrir það boð
borgarstjórans að fá
450 kr. i verðlaun fyrir
hverja slöngu, sem
komið væri með til ráð-
hússins.
Ætlunin var að fá al-
menning til að hreinsa
borgina af eiturslöng-
um, sem hafa tröllriðið
henni á sumrin og bitið
bæði heimamenn og
ferðalanga.
Gino sigraði i keppn-
inni. Hann náði i nær
þvi 150 slöngur og fékk
68 þúsund krónur fyrir.
GRUNSEMDIR:
Alls greiddi borgar-
stjórn um 680 þúsund
krónur fyrir 1600 eitur-
slöngur, sem komið var
með til ráðhússins um
sumarið, en nú hafa
vaknað þær grunsemd-
ir, að Gino og vinir
hans hafi farið langt út
fyrir borgarmörkin til
að veiða slöngurnar.
Talsmaður borgar-
stjórnar sagði: ,,Við
vitum, að þeir eru
slungnir slönguveiðar-
ar og hafa leikið á okk-
ur. Við getum ekki sagt
með vissu hvort slang-
an var veidd i borginni
eða langt fyrir utan
hana þar, sem verð-
launin eru miklu lægri.
Hvað áttum við að
gera? Hefðum við neit-
að að borga og barn
orðið fyrir slöngubiti og
látist af þvi, hefði okk-
ur verið kennt um
það.”
Hann bætti við: ,,Boð-
ið verður að standa
næsta ár, þvi að við
verðum að vernda
borgarana. Við vonum
bara að fleiri taki ekki
upp þennan sið svo að
við verðum eins konar
gullnáma”.