Alþýðublaðið - 08.07.1976, Síða 10

10
Sannleikuriim
um banaslys
Sænskur prófessor hefur
kannað öll umferðarslys 1975
Árið 1975 létust 560 manns i umferðarslysum i
Sviþjóð. Þetta er ógvekjandi há tala. Þetta er
hærri tala, en áður hefur verið birt, en sönn engu
að siður.
Gerhard Voigt, prófessor i Lundi, hefur séð
um könnun, sem fjallaði gaumgæfilega um öll
dauðaslys á vegum i Sviþjóð 1975. Arbetet var
eina blaðið, sem fékk leyfi til að birta skýrsluna,
en eftirfarandi stendur m.a. i henni:
Fjöldi dauðaslysa er meiri en i opinberum
tölum, þvi að hér hefur verið reiknað með þeim,
sem lent hafa i umferðarslysi og látist innan
hálfs árs eftir slysið. Það fólk er hins vegar ekki
talið með i öðrum skýrslum.
Meðltalið er 61% látinna án bu-
beltis. Nokkrir aka beltislausir
— þeir deyja oftast samkvæmt
könnuninni.
Það eru tiltölulega fáir, sem
aka undir áhrifum áfengis, en
rannsóknir sýna, að þeir eru
oftast sekir um slysin. Mjög
mörg þeirra, segir prófessor
Voigt. 1 slysum, sem einn bill
varð fyrir, dóu 123 ökumenn, og
62% þeirra voru undir áhrifum
áfengis (yfir hálft prómille). Af
23 ökumönnum, sem lifðu slik
slys af, höfðu 19 meira en háift
prómille áfengis i blóði (þeir
lifðu sjálfir slysið af, en einn eða
fleiri farþeganna lét lifið). Það
er eftirtektarvert að ölvun viö
akstureralgengustá árunum 25
til 35 ára, segir prófessor Voigt.
Rannsóknin sýnir fleira, sem
er áhugavert: Flestir látnu öku-
mannanna voru ungir. 25 öku-
mannanna við slys á einkabilum
voru undir 21 árs aldri. Peter
Krantz læknir, sem tók þátt i
þessari könnun var beðinn um
að lýsa hinum einkennandi „ekli
dauðans”. Hann gerir það
þannig:
— Undir tvitugt. Bilbeltis-
laus. Fullur.
Þessari könnun verður haldið
áfram, en nú á að athuga aðra
hlið umferðarslys: Ctgjöld
þjóðfélagsins, segir Arbetet.
1975 urðu alls 458 dauðaslys I
Sviþjóö. 208 urðu i einkaslysi
(aðeins einn blll, sem verður
fyrir slysinu), 60% af sllkum
slysum urðu um helgar. Fjöldi
árekstra var svipaður alla viku-
dagana.
Flest slysanna urðu á þurru
malbiki. Dauðaslys oftast á
vegum með 70 km. hámarks-
hraða. (En það er ekki þar með
sagt, að hraðamörk hafi verið
haldin). Banaslys verða oft I
góðu veðri, þegar útsýni er gott.
Aðeins 20% slysanna verða I
snjó eða hálku. 70% árekstra
sem dauösfall hlýzt af verða I
birtu — aðeins 30% I myrkri.
Aðeins 10. hvert slys varð á
vegum þar, sem hámarks-
hraðinn er 110 km, en það urðu
tiltöluiega fleiri slys þar, sem
hraðinn er milli 70 og 90 km.
(Þetta hlýtur að merkja, að
vegir með mesta hámarkshraða
þoli bezt hraðann).
Könnunin var gerð til að sýna
greinilega, hver not eru af bll-
belti — 1975 var nefnilega fyrsta
árið, sem bílbelti voru lögleidd.
Rannsóknir lögregiunnar sýna,
að 80% notuðu bílbelti, 20%
notuðu þau ekki. Rannsóknir
sýndu, að 23% hinna látnu voru
með bilbelti, 76% höfðu ekki
notað þau. Við árekstra var
helmingur látinna beltislaus.
Búbelti draga úr slysahættu
Löggjöf um notkun bflbelta við akstur I Ástraliu hcfur dregiö úr
slysahættu s.l. fjögur ár.
Ástraiskur umferöamálasérfræðingur, dr. Michael Henderson,
frá Sydney, segir, að könnun I janúar s.l. á 39 þús. ökumönnum og
farþegum hafi leitt I ljós, að 91.5% hafi notað bilbelti.
Dr. Henderson er forstöðumaður umferðardeiidarinnar i New
South Wales.
Hann sagði, að öll áströisku fylkin heföu lögskipað notkun bil-
beita 1972 og árið eftir hefði slysahættan minnkað um 23%.
Notkun bflbelta er nú löggild i Nýja Sjálandi, Svlþjóö og i Frakk-
landi.
Volkswageneigendur
Höfum fyrirliggjandi: Bretti — Huröir — Vélarlok — /j
»; Geymslulok á Wolkswagen f ailflestum litum. Skiptum á
einum degi með dagsfyrirvara fyrir ákveðið ve.rö.
Reynið viðskiptin. ■
i
Bllasprautun Garðars Sigmundssonar.
5kipholti 25 Simar 19099 og 20988. / ^ |
Fimmtudagur 8. júlí 1976
FRAMHALDSSAGAN
börnum íheimahúsum
Börnhalda oft að flöskur hafi að geyma eitthvað sætt, en þaö gæti reynzt þeim lifshættulegt.
Ann fór á eftir henni inn 1 hlý-
legu litlu dagstofuna, en það voru
rósóttar, stoppaðar mublur og
einn eða tveir fornmunir. Frk.
Blackley var enn eitthvað æst, og
augu hennar glitruðu. Fyrst
fannst Ann það ekkert undarlegt,
hún hugsaði bara, að hún hefði
aldrei séð frk. Blackley líta jafn-
vel út og nú.
Þegar frk. Blackley var hins
vegar farin fram til að hita te, og
Ann sat ein eftir i skemmtilegu
dagstofunni, datt henni I hug,
hver ástæðan gæti verið fyrir þvl,
að frk. Blackley var svona ung-
leg. Hún hratt þeirri hugsun hins
vegar umsvifalaust úr huga sér.
Hún væri fyrir löngu búin að
frétta það, ef eitthvað væri á milli
ofurstans og frk. Blackley. Kjafa-
kerlingarnar hefðu verið farnar
að slúðra, og Bessie hefði frétt
það og sagt henni frá þvi. Mikið
væri það annars gott, ef af þvi
yrði. Stundum hafði henni fund-
ist, að ofurstinn væri afar ein-
mana, og litla frk. Blackley var
alls ekki óaðlaðandi, þó að hún
talaði helzt. til mikið.
Nei, það gat ekki verið skýring-
in. En, hvers vegna ...? Hún virti
frk. Blackley gaumgæfilega fyrir
sér, þegar hún kom inn með teið.
A bakkanum var silfurtekanna og
tveir afar fallegir postulínsbollar.
Frk. Blackley lagði bakkann frá
sér og sótti gamaldags, en þægi-
legan kökudisk á tveim hæðum.
Hún setti hann á borðiö, hellti te I
bollana og bauð Ann köku. Þegar
frk. Blackley var lika setzt reyndi
hún að segja kæruleysislega: —
Hafið þér kannski séð blómin
min?
— Svo sannarlega! sagði Ann.
— Þau fara afar vel i glugganum
með ljósið bak við sig.
— Já, er það ekki? sagði frk.
Blackley áköf. Það voru komnir
tveir hitasóttaflekkir i vanga
hennar. — Hvaðan haldiö þér, að
ég hafi þau?
— Ja, sagði Ann og leit á
blómin. — Kannski skjátlast mér,
en þau eru alveg eins og túlipan-
arnir hans Brands ofursta.
Nú blóðroðnaði frk. Blackley. —
Það hélt ég lika, en ég átti nú ekki
beint við það. Ég átti við, hvernig
þér hélduð, að ég hefði fengið
þau?
— Það hef ég ekki hugmynd
um, sagði Ann.
Frk. Blackley hló titrandi
hlátri. — Það er svo róman-
tiskt.Ég var úti að skera af rósu-
um, og þegar ég kom að fremri
dyrunum var ég næstum dottin
um blómin. Hún þagði eftirvænt-
ingarfull, og Ann sagði: — Dottin
um þau?
— Já* þau lágu á efstu tröpp-
unni, svo fallega bundin saman
með grænu bandi. Ég tók þau upp
skjálfandi af undrun og ótta, og
fór inn með þau. Ég sagði við
sjálfa mig: Þetta geta ekki verið
túlipanarnir hans Brands ofursta,
og ég skil ekki, hver hefur sett
blóm á tröppurnar hjá mér.
Ann stóð á fætur og skoðaöí
blómin betur. Jú, þetta voru
túlipanar Brands ofursta. Þaö
voru engir svona túlipanar i öllu
þorpinu...svona hlýlega djúp-
rauðir með gullnum og brúnum
blæ.
— Þetta eru túllpanarnir hans!
sagði hún rólega. — Hver ætli hafi
tint þá? Ég vildi ógjarnan vera i
sporum þess, þegar ofurstinn
kemst að þvi!
Nú ljómuðu augu frk. Blackley
enn meira en áður, ef það var þá
hægt. — Biðið þér nú við! Ég stóð
þarna og horfði á þá, og hvað
haldið þér, að mér hafi dottið I
hug...?
— Það veit ég ekki, sagði Ann,
sem nú var sezt við borðið.
— Ég minntist þess, þegar ég
Hjúkrunar-
konan
Þýðandi Ingibjörg Jónsdóttir