Alþýðublaðið - 23.09.1976, Blaðsíða 2

2
Fimmtudagur 23. september 1976 sr
/i FRÉTTIR
Útgefandi: Alþýöuflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri
og ábyrgöarmaftur: Arni Gunnars-
son. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggs-
son. Útbr.stj.: Kristján Einarsson,
simi 14900. Aftsetur ritstjórnar er I
Slftumúla 11, simi 81866. Auglýsinga-
deild, Alþýftuhúsinu Hverfisgötu 10 — simi 14906. Askriftar -
simi 14900. Prentun: Blaftaprenti h.f. Askriftarverft: 1000
krónur á mánufti og 50 krónur i lausasölu.
alþýóu'
Nánara
samstarf við
ve rkalýðsh reyf i ngu na
Á fundi kjördæmisráðs Alþýðuflokksins í Suður-
landskjördæmi um síðustu helgi voru samþykktar
nokkrar ályktanir. Meðal þeirra var ályktun um starf
Alþýðuflokksins/ þar sem segir, að Alþýðuflokknum
beri að stefna að mun nánara samstarfi við verka-
lýðshreyf inguna en nú er.
Það sé höfuðnauðsyn að flokkurinn starfi í ríkari
mæli en áður að upprunalegu verkefni sfnu, en flokk-
urinn og alþýðuhreyfingin var órjúfanleg heild.
Flokkurinn og málgagn hans verði í einu og öllu að
styrkja og styðja starf verkalýðshreyf ingarinnar og
hvika hvergi f rá þeirri stefnu, að verkalýðshreyf ingin
og Alþýðuf lokkurinn sé eitt og hið sama og baráttu-
málin hin sömu í anda frelsis, jafnréttis og bræðra-
lags.
í þessu sambandi bendir kjördæmisráðið á nauðsyn
þess, að reynt verði að auka skilning og samstarf á
milli verkalýðshreyf ingarinnar og bændastéttarinnar
í landinu, sem í mörgum tilvikum eigi svipaðra hags-
muna að gæta.
Mesta bölið
Á fyrrnefndum kjördæmisráðsfundi var gerð
ályktun um áfengismál. Þar segir: „Ljóst er, að
áfengismál íslenzku þjóðarinnar eru nú komin á það
stig, að nefna má mesta böl, sem við er að stríða á ís-
landi.
Þess vegna telur kjördæmisráðið, að einskis megi
láta ófreistað til að efla áfengisfræðslu í landinu,
sérstaklega í barna- og gagnf ræðaskólum, nýta rikis-
f jölmiðlana til hins ýtrasta í þessum tilgangi og stefna
að því að áfengi verði svipt þeim dýrðarljóma, sem
um það hefur leikið".
I þessari ályktun um áfengismál er vikið að þeim
þætti í ísl. þjóðlífi, sem of lítill gaumur hefur verið
gefinn. Þáttur fræðslunnar hefur að engu verið
hafður: yfirleitt talað um boð eða bönn og sjúkra-
stofnanir. Nokkrir þingmenn hafa gert heiðarlegar
tilraunir til að vekja athygli l á þessu máli í sölum
Alþingis, en það vart verið rætt.
Það er staðreynd, sem fáir vilja kannast við, að of-
neyzla áfengis verður nú algengari í þjóðfélags-
hópum, sem áður hafa ekki átt við þennan vanda að
stríða, nema í litlum mæli. Má þar nefna konur og
unglinga. Áfengissjúklingum fjölgar stöðugt í geð-
sjúkrahúsum og geðdeildum sjúkrahúsa og áfengis-
neyzlan verður fleirum og fleirum fjötur um fót.
Áfengisneyzlan setur sífellt hvimleiðari svip á götu-
líf Reykjavíkur og bæjarbrag í þorpum og kaup-
túnum. Áfengissala eykst, þrátt fyrir hækkað verð og
heimabruggun er orðin mjög algeng. Alltbendir þetta
í sömu áttina: vandinn fer vaxandi, án verulegra við-
—bragða.
Eins og sakir standa verður að beina öllum kröftum
að fræðslustarfinu. Þar eru skólarnir eðlilegasti vett-
vangurinn. Skólayf irvöldum ber skylda til að efla til
muna áfengisfræðslu í barna- og gagnfræðaskólum:
ekki með handahófskenndu yfirklóri einu sinni á ári,
heldur markvissri og stöðugri fræðslu, sem byggist á
bezta fáanlega námsefni á þessu sviði.
Ríkisvaldið, sem hefur milljarða hagnað af
áfengissölu, er að verulegu leyti fer til að reisa
sjúkrahús fyrir áfengissjúklinga, verður að nota fjöl-
miðla sína til að fræða um þá hættu, er af áfengi
stafar. —
Eitt aðalatriði er þó, eins og fram kemur í ályktun
kjördæmaráðsins, að svipta áfengið þeim fáránlega
dýrðarljóma, sem um þaðhefur leikið. Þar þurfa allir
f jölmiðlar að leggjast á eitt, svo og hver maður, sem
hefur þor til að viðurkenna að áfengið er eitt mesta
bölið, sem viðer aðstríða hér á landi.
—AG—
Á að endurnýja
samningana ?
i tilefni af þvi að 1. desember rennur út samningur við Breta um fiskveiðar inn-
an fiskveiðilögsögu islendinga hafði Alþýðublaðið samband við ýmsa f lokksleið-
toga og aðra sem láta þessi mál sig einhverju skipta, og bað þá að seg ja álit sitt og
afstöðu til áframhaldandi veiða innan 200 mflnanna. Þrátt fyrir margítrekaðar til-
raunir reyndist ekki unnt að ná sambandi við forsvarsmenn Sjálfstæðisf lokksins.
Kjartan Jóhannsson
varaform. Alþfl.
Alþýftuflokkurinn hefur mótaft
þá stefnu á Alþingi, aft þeir land-
helgissamningar einir komi til
greina, sem vifturkenna rétt ís-
lendinga til aft ákvefta þaft sjálfir
og einir á hverjum tima hvort og
þá hve mikift vift vildum ieyfa út-
lendingum aft veifta á fiskimiftum
okkar. Þannig voru samningarnir
vift Norftmenn, sem Alþýftuflokk-
urinn var samþykkur. Einungis i
slikum samningum hafa þing-
menn Alþýftuflokksins talift aft
fælist raunveruleg vifturkenning
á 200 milunum. t öftrum samning-
um hafa útlendingarnir tryggt sér
ákveftift aflamagn yfir svo og svo
iangan tima, án tillits til íslenzkra
aftstæftna. Slikum samningum
hefur Alþýftuflokkurinn veriö
andvigur.
t sambandi vift bráftabirgöa-
samkomulagift vift Breta fengust
ekki óyggjandi svör viö þvi aö hér
væri um endanlega samninga aft
ræöa, þannig aft Bretar færu af
miftunum vift lok samningstim-
ans, heldur voru ákvæfti um þaö,
aö þá skyldi samift vift Efnahags-
bandalagiö. Framkvæmdastjórn
og þingflokkur Alþýöuflokksins
vöruöu vift þessu og töldu hættuna
á viöskiptaþvingunum svo mikla,
aft ekki bæri aft samþykkja samn-
ingana, auk þess sem aflamagn
til handa Bretum væri hættulega
mikift.
Hjá talsmönnum Alþýöuflokks-
ins hefur þaö sjónarmift komift
fram, aö i þeim mæli, sem viö
værum aflögufærir meft fisk af
miftunum vift landift og teldum
okkur á hinn bóginn hentugt aö
tryggja veiöiréttindi fyrir okkar
skip á fjarlægum miöum (t.d.
Noröursjó), gæti komift til greina
aft gera samninga um slik skipti
fisk fyrir fisk, efta réttar sagt meö
tilliti til aflaverömætis, en allt
yröi þaö aft vera bundift þvi, aö
vift teldum þaö okkur hagkvæmt.
Alþýftuflokkurinn hefur þannig
veriö andvigur þeim samningum,
sem afsöluöu meö einhverjum
hætti yfirráöum okkar fyrir fiski-
miöunum. Hann hefur ekki viljaft
aft nein smuga væri opnuft fyrir
þvi, aft viöskiptakjör okkar hjá
Efnahagsbandalaginu væri gjald-
miöill i fiskveiftisamningunum,
en talsmenn flokksins hafa taliö
aft skipti á fiskveiftiréttindum
sem væru okkur hagkvæm, kæmu
til álita i þeim mæli, sem tryggt
væri aö fiskistofnar okkar þyldu.
— AB
Gils Guðmundsson þing-
maður:
— Vift I Alþýftubandalaginu
teljum aft ekki komi til greina
neins konar samningar um veiöar
innan islenzkrar fiskveiftilögsögu,
hvorki endurnýjun fyrri samn-
inga, né gerö nýrra. A þessu höf-
um viö gert eina undantekningu:
vift erum ekki andvigir samning-
um vift Færeyinga á þrennum for-
sendum. I fyrsta lagi eru þeir enn
háftari fiskveiöum en vift, i öftru
lagiráöa þeir ekki fiskveiftipólitik
sinni einir, heldur fyrst og fremst
Danir og EBE, I þriöja lagi kem-
ur svo til frændsemi og vinátta
þjóöanna. Aö öftru leyti kemur
ekki til greina aö gera neins kon-
ar samninga, hiö eina sem hugs-
anlegt væri til umræöu, eru gagn-
kvæmirsamningar um veiftirétt-
indi. Til dæmis ef um væri aö
ræfta réttindi til sildveiöa I Norft-
ursjó, en alls ekkert annaft er til
umræftu.
Ég skil vel aft A-Evrópuþjóftun-
um þyki veiftiheimildapólitik is-
lenzkra ráöamanna undarleg.
Þar hefur verift rætt um samn-
inga viö þær þjóöir sem ekki hafa
virt fiskveiöiiögsöguna, efta jafn-
vel átt I striöi viö okkur vegna
hennar, en þær þjóftir sem virt
hafa fiskveiftilögsögu okkar, eru
varla virtar viftlits. Þetta tel ég
óeölilega og allt aft þvi forkastan-
lega pólitik. En þráttfyrir þaö, tel
ég aö allar ástæftur I dag, leyfi
enga samninga og þvi teljum vift
aft eitt verfti yfir alla aft ganga.
— ARH
Magnús Torfi ólafsson,
formaður Samtaka
frjálslyndra og vinstri
manna:
'v- Afstafta SFV til þessa máls
eróbreytt. Viö teljum aö ekki eigi
aö semja um einhliöa veiöiheim-
ildir útlendinga innan 200 miln-
anna. Hins vegar mun koma aö
þvi aft Efnahagsbandalagslöndin
færi fiskveiftilögsöguna út I 200
milur, og munu þær útfærslur
m.a. taka til hafsvæfta sem varfta
Islendinga svo sem vift Grænland,
og i Noröursjó. Þá getur komift til
greina, aft ræöa vift viftkomandi
aftila um gagnkvæm veiftiréttindi.
Enútfærsla EBE-rikjanna kemur
auftvitaft ekki til framkvæmda
fyrir 1. des. nk., þannig aft afstaöa
okkar nú hlýtur aö vera, aö ekki
skuli gera samninga um einhliöa
veiftiheimild innan islenzkrar
fiskveiöilögsögu.
— ARH
Björn Jónsson forseti
ASÍ:
— Min persónulega skoftun er,
aö alls ekki eigi aft framlengja
samningana viö Breta. Vift eigum
aft losa okkur undan öllum samn-
ingum um veiftar innan 200 miln-
anna.
— AB
Kristján Ragnarsson
framkv.stj. LíU:
— A meftan ástand fiskistofn-
anna vift landift er eins og þaft er
nú, koma samningar um veifti
innan fiskveiöilögsögunnar ekki
til greina. Hvaft gert verftur, þeg-
ar ástand stofnanna er orftift
betra, er svo aftur annaft mál, en
eins og málin horfa I dag, koma
engir samningar til greina.
— AB
Þórarinn Þórarinsson,
formaður þingflokks
Framsóknarflokksins:
Framsóknarflokkurinn hefur
staöift aft þeim samningum sem
nú eru i gildi. Flokkurinn hefur
enn ekk: rætt, um hugsanlega
framlengingu, efta áframhald-
andi samninga um veiftar innan
fiskveiöilögsögunnar. — AB