Alþýðublaðið - 04.12.1976, Blaðsíða 2

2 STJðRNMÁL
Laugardagur 4. desember 1976 bíaSid1'
alþýöu’
ÍJtgefandi: Alþýðiiflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri og ábyrgöarmaður: Arni Gunnarsson. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggsson.
Aðsetur ritstjórnar er i Siðumúla 11, simi 81866. Auglýsingadeild, Alþýðuhúsinu Hverfisgötu 10 — simj 14906.
Askriftarsimi 14900. Prentun: Blaðaprent h.f. Askriftarverð: 1100 krónur á mánuði og 60 krónur i lausasölu.
Vanhugsað qg óraunhæft rugl
Flokksráðs- og
formannaráðstef na
Sjálfstæðisf lokksins var
haldin fyrir skömmu og
sendi frá sér stjórnmála-
ályktun að vanda. Þar
koma ekki fram nein úr-
ræði eða nýjar hugmynd-
ir til lausnar á vandamál
um þjóðarinnar, heldur
er endurtekin steinrunnin
íhaldsstefna. Það á að
draga úr umsvifum ríkis-
ins og þjónustu þess við
borgarana og það á að
minnka hlut opinberra út-
gjalda af þjóðartekjum,
svo að fjársterkir ein-
staklingar geti valsað
með sem mest af fé
þjóðarinnar, en hinir
standi í stað, sem hafa
lágar tekjur og greiða
litla skatta.
í þessu sambandi er
ástæða til að spyrja: Af
hverju framkvæmir
Sjálfstæðisf lokkurinn
ekki þessa stefnu sína?
Af hverju gerir ríkis-
stjórnin þver öfugt með
síhækkandi sköttum og
aukinni rikishlutdeild?
Getur það verið, að þessi
íhaldskenning standist
ekki prófraun veruleik-
ans og sé því ófram-
kvæmanleg villukenning?
Af hverju gerir Sjálf-
stæðisf lokkurinn ekki
ályktun um, HVAÐA
opinbera þjónustu eigi að
færa til einstaklinganna?
Eru það sjúkrahúsin í
landinu? Var ekki ríkið að
kaupa Landakotsspítala
sömu dagana og flokks-
ráðstefnan sat við að
semja ályktun sína? Það
eru til einkasjúkrahús í
Bandaríkjunum, en hvað
kostar að liggja á þeim?
Er það kerf i stefna Sjálf-
stæðismanna?
Hvað um þær stofnanir
fyrir drykkju- og eitur-
lyfjasjúklinga, sem svo
mikill skortur er á? Ekki
vantar dugmikla og
áhugasama einstaklinga
á því sviði, en er það
stefna Sjálfstæðisflokks-
ins, að ríkið eigi að kippa
að sér hendinni og láta
nægja, það sem áhuga-
mennirnir geta snikt af
burgeisunum?
Eða þá dagvistunar-
heimili barnanna, íbúðir
og félagsaðstöðu fyrir
gamla fólkið? Á ríkið að
láta slík vandamál
afskiptalaus? Segjum svo
að einkaf jármagnið komi
upp slíkum stofnunum.
Það mundi láta þær
standa undir sér fjár-
hagslega — og þá mundu
öll gjöld verða svo há, að
þessi félagslega þjónusta
yrði aðeins fyrir efna-
fólk. Er þetta stefna
Sjálfstæðisf lokksins?
Svona var þetta í þá
gömluog„góðu'' daga, er
ríkisvaldið kom ekki
nærri slíkum verkefnum.
Það er athyglisvert, að
Sjálfstæðisf lokkurinn tel-
ur einstaklinga, einka-
fyrirtæki og
SVEITARFÉLÖG sam-
an. Hingað til hafa
sveitarfélögin verið talin
til hins opinbera en ekki
til einkareksturs og þau
þurfa að skattleggja fólk
til að standa undir
þjónustu ekki síður en
ríkið.
Skyldi þessi furðulega
meinloka í pólitískri
hugsun hjá flokksráði
Sjálfstæðismanna stafa
af því,að þeim sé f arið að
finnast Reykjavíkurborg
eins konar einkafyr-
irtæki. Það er mikill mis-
skilningur, og Sjálf-
stæðismenn hafa alls ekki
framkvæmt stefnuyfir-
lýsingar sinar í stjórn
Reykjavíkur. Borgin er
sífellt að auka starfsemi
sína og „afskiptasemi"
og sífellt að krefjast
meira fjár af skattborg-
urum. Borgin rekur
stærstu bæjarútgerð í
heimi og hefur margvís-
lega f élagsþjónustu,
stendur í stórfelldum
byggingaf ramvkæmd-
um, þar á meðal á
ibúðum. Þetta er sann-
arlega ekki í anda sjálf-
stæðisstef nunnar. Nema
þjóðin eigi að taka stjórn-
málaályktunina bókstaf-
lega og sjálfstæðismenn
séu í raun og veru búnir
að gera það að stefnu-
skráratriði sínu, að
sveitarfélög séu einka-
rekstur!
Alþýðublaðið minnir á,
að í marga áratugi hefur
það verið stefna Alþýðu-
flokksins, að beita eigi
einkarekstri í atvinnulífi,
þar sem hann hefur sýni-
lega yfirburði eða
stendur jafnfætis öðrum
rekstursformum. Hins
vegar verður að kref jast
raunhæfs skilnings á því,
hvað einkarekstur er og
hvar hann nýtur sín. Slík-
an skilning skortir
gersamlega í ályktun
sjálfstæðismanna.
Raunar verður ekki hjá
því komizt að minna á, að
einkarekstur hefur
brugðizt á mörgum
sviðum hér á landi. Hann
hefur dregið sig út úr
verzlun í dreifbýli en
heldur sig aðeins að arð-
sömustu greinum verzl-
unar í þéttbýli. Þetta er
ekki nógu gott. Víða um
land hefur einkarekstur
brugðizt í útgerð og fisk-
vinnslu, sveitarf élög,
samvinnufélög og aðrir
orðið að taka við til þess
að bjarga atvinnu. Einka-
reksturinn selur atvinnu-
tækin og flytur á milli
eftir gróðavonum, en
ekki eftir atvinnuþörf
fólksins.
Það eina jákvæða við
þessa fáránlegu ályktun
forustuliðs Sjálfstæðis-
flokksins er sú vissa, að
sjálfstæðismenn í ríkis-
stjórn og á Alþingi munu
ekki fara eftir henni —
geta ekki farið eftir henni
af því að hún er vanhugs-
að og óraunhæft rugl.
BGr
Fjárhagsáætlun borgarinnar:
Heimild til innheimtu að-
stöðugjalda ekki fullnýtt
- en fasteignagjöld og útsvör innheimt með fullu álagi
hann gefa 150 milljónir króna til
viðbótar. Taldi Björgvin
Guðmundsson að nýta ætti heim-
ild þessa að fullu.
Reiknað er með að skattheimta
og aðrir tekjuliðir borgarsjóðs
nemi á næsta ári meira en 10 mill-
jörðum króna, en I fjárhags-
áætlun yfirstandandi árs er gert
ráð fyrir að tekjur nemi 8
milljörðum króna.
Af þessum 10 milljörðum er
áætlaö aö 7,3 fari í rekstrargjöld,
en 2,6 i eignarbreytingar, það er
framkvæmdir á vegum borgar-
innar.
Frumvarp að fjárhagsáætlun
Reykjavikurborgar var til fyrri
umræðu i borgarstjórn s.l.
fimmtudag.
Við umræöu gagnrýndi Björg-
vin Guömundsson, borgarfulltrúi
Alþýðuflokksins, þá miklu skatta-
hækkun, sem frumvarpið gerir
ráð fyrir. Sérstaklega gagnrýndi
hann hækkun fasteignagjalda, en
þau eiga að hækka um 36,5% frá i
fyrra, eöa úr 984 milljónum i 1343
milljónir. Ætlunin er að inn-
heimta fasteignagjöld með 40%
álagi i stað 30% áður.
Björgvin gagnrýndi einnig að
gert er ráð fyrir að innheimta út-
svar með 10% álagi, en formleg
heimild félagsmálaráðherra fyrir
þvi hefur enn ekki fengist.
Aætlað er aö útsvör á næsta ári
nemi rúmum 5 milljöröum króna,
sem er einum milljaröi meira en i
ár. A hinn bóginn er ekki ætlunin
að beita heimild til álagningar
aöstöðugjalda til fulls. A næsta
ári er gert ráð fyrir að innheimt
aðstöðugjöld nemi samtals 1475
milljörðum króna, en ef sá tekju-
stofn væri nýttur til fulls mundi
1 ræöu sinni benti Björgvin
Guðmundsson einnig á, aö ekki
væri gert ráð fyrir að verja neinu
fjármagni til byggingar leigu-
ibúða fyrir ungt fólk og efnalltið.
Einnig vantaöi fjárframlag til
endurbóta á fisiðjuveri BOR, en
útgerðin hefur ráðgert að endur-
bæta aðstöðu starfsfólks í húsinu
og að koma á hagræðingu viö
fiskvinnsluna.
EIN-
DÁLKURINN
Stefnuskrá ASÍ:
Gölluð,
en þó
fyrsta
skrefið
Þau merku tlðindi gerðust I
fyrradag, að samþykkt var
stefnuskrá Alþýðusambands ís-
lands. Þótt ASI hafi nú verið
sverð og skjöldur íslenzks verka-
lýðs um sextíu ára skeið, hefur
það ekki átt sér stefnuskrá siðan
skipulagstengsl þess og Alþýðu-
flokksins voru rofin árið 1940.
En þótt þarna hafi verið sam-
þykkt stefnuskrá, er þó ekki um
neina framtiðarstefnuskrá að
ræða. A þinginu var samþykkt að
kjósa milliþinganefnd, sem taka
skal þessa nýsamþykktu stefnu-
skrá til endurskoðunar I ljósi
framkominna breytingatillagna.
Skal slðan verkinu endurskoðuðu
skilað fyrir árslok 1978 og leggj-
ast fyrir næsta Alþýðusambands-
þing. Þannig hefur framtlðar-
stefnuskrá heildarsamtaka Is-
lenzkrar verkalýöshreyfingar i
raun ekki séð dagsins ljós.
Það verður aö segjast, að þött
það sé vissulega fagnaðarefni, aö
Alþýðusamband Islands skuli
vera búið að samþykkja sér
stefnuskrá, þá er æði margt I
þessu plaggi sem betur mætti
fara, með hliösjón af hagsmunum
verkalýðsstéttarinnar sem heild-
ar. I því eru of margir „1. mal
frasar”, ef svo má að orði kom-
ast. Það eru atriöi, sem hljóma
svo fallega.aðallir gea samþykkt
þau, hvar I pólitlskum flokki sem
þeir standa. Stefnuskrá verka-
lýðssamtaka á hins vegar ekki aö
byggjast upp á frösum, hún á að
byggjast upp á þeim hugmyndum
um framtlðarþjóöfélag, sem
verkalýðshreyfingin gerir sér.
Hún á að gera grein fyrir þvl, sem
hreyfingin vill að breytist og hún
á aö gera grein fyrir þvi, ’hvaða
1 leiðir verkalýðshreyfingin hyggst
fara til að knýja fram slikar
breytingar. Sllkt er hlutverk
stefnuskrár sem þessarar.
En þótt margt megi aö stefnu-
skrá þessari finna, þá er hitt
meira vert, að hún hefur séð
dagsins ljós. Hún er nefnilega
ekki neitt óumbreytanlegt plagg.
Má raunar ekki vera það. Milli-
þinganefndin sem áður er getið á
að sjá um það. Það er vitaö, aö
margar mjög róttækar og góðar
breytingar hafa komið fram og
þess er að vænta, að þær verði
teknar til greina, að einhverju
leyti að minnsta kosti. Og þótt svo
verði ekki, þá er þó alltént fyrsta
skrefið stigið I þessu máli.
—hm.