Alþýðublaðið - 02.02.1977, Blaðsíða 2

2 STJORNMAL
Miðvikudagur 2. febrúar 1977 biaófö
alþýöu-
Útgefaadi: Alþýöuflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri og ábyrgöarmaöur: Árni Gunnarsson. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggsson.
Aösetur ritstjórnar er í Síöumúla 11, simi 81866. Auglýsingadeild, Alþýöuhúsinu Hverfisgötu 10 — simi 14906.
Áskriftarsimi 14900. Prentun: Blaöaprent h.f. Áskriftarverö: 1100 krónur á mánuöi og 60 krónur i lausasölu.
Orkulindirnar eiga að
vera sameign þjððarinnar
i framhaldi af þeim
miklu umræðum, sem
orðið hafa að undanförnu
um stóriðjumál, hefur
flokksstjórn Alþýðu-
flokksins fjallað sérstak-
lega um þau á tveimur
f undum.
í ályktun flokks-
st jórnarinnar segir
meðal annars, að stefnt
skuli að því, að uppbygg-
ing orkufreks iðnaðar
verði í íslenzkum hönd-
um. Stofna þurfi íslenzk
fyrirtæki, sem geti staðið
að slíkum framkvæmd-
um, án samvinnu við
erlenda aðila og er bent á
fordæmi Norðmanna í
þessum efnum. Alþýðu-
flokkurinn ítrekar þá
stefnu sína, að reynist
óhjákvæmilegt að semja
við erlenda aðila á þessu
sviði, skuli hver samning-
ur koma til sérstakrar
ákvörðunar Alþingis. Er-
lend eignaraðild að orku-
verum komi þó aldrei til
greina.
Orkulind er ekki auð-
lind fyrr en hún er nýtt,
og svo þarf að kveða á í
löggjöf þjóðarinnar, að
ótvírætt sé að orkulindir
landsins séu sameign
þjóðarinnar allrar, en
ekki háðar eignarrétti
einstaklinga. Benda má
á, að með notkun þeirra
orkulinda þjóðarinnar
sem ekki eyðast, er jafn-
framt að nokkru létt af
jarðarbúum þeirra ógn,
sem þeim stafar af fleiri
kjarnorkuverum.
Flokksstjórn Alþýðu-
flokksins átelur vinnu-
brögð núverandi ríkis-
stjórnar í virkjunarmál-
um, þar sem skipulagn-
ingu er áfátt, eins og
dæmin sanna. Sérstak-
lega á þetta við um
Kröfluvirkjun, en þar
hafa þjóðinni verið
bundnir baggar með
vinnubrögðum, sem
fyrirsjáanlega hlutu að
leiða til öngþveitis, enda
virkjunin gerð að mark-
miði í sjálf ri sér, án tillits
til annarra valkosta og án
tengsla við aðrar fram-
kvæmdir i orkumálum.
Virkjunarf ramkvæmd-
ir má ekki slíta úr tengsl-
um við atvinnu- og
byggðaþróun í landinu.
Raunhæf stefna í orku-
málum verður ekki mót-
uð án þess að samhliða sé
tekin afstaða til orku-
freks iðnaðar og stað-
setningu slíkra fyrir-
tækja í landinu. Þegar
þarf að gera úttekt á hin-
um ýmsu greinum orku-
freks iðnaðar frá félags-
legu, umhverfislegu og
fjárhagslegu sjónarmiði.
Síðan verði stuðzt við
niðurstöður hennar, þeg-
ar stefna í málum orku-
freks iðnaðar er ákveðin,
bæði hvað snertir val iðn-
greina og staðarval.
Endurskipulagning
raforkuiðnaðarins þolir
ekki frekari bið. Það er
skoðun Alþýðuf lokksins
að öll hin stærri orkuver,
tengilínur þeirra og
stofnlínur raforku- og
jarðvarmadreifing verði
á vegum dreifiveitna
kaupstaða og héraða. Á
vegum ríkisins þarf að
gera grundvallarrann-
sóknir á orkulindum
landsins og á orkubúskap
þjóðarinnar með það
fyrir augum, aðstuðla að
góðri skipulagningu á að-
gerðum og framkvæmd-
um á sviði orkumála, og
skapa grundvöll undir þá
heilsteyptu orkumála-
stefnu, sem Alþingi og
ríkisstjórn þurfa að móta
á hverjum tima. —ÁG
Ályktun flokksstjórnar Alþýðuflokksins um orkumál:
Uppbygging orkufreks iðnaðar
í íslenzkum höndum
★ Orkulindir verða ekki vel nýttar án
orkufreks iðnaðar
★ Stórvirkjanir verða að tryggja þjóðinni
lægra rafmagnsverð
★ Endurskipulagning raforku-
kerfisins þolir ekki bið
Flokksstjórn Alþýöuflokksins
hefur nýlega fjallað ftarlega um
orkumál og orkufrekan iönaö á
tveim fundum. 1 lok umræönanna
var gerð eftirfarandi ályktun um
þau mál:
Flokksstjórn Alþýöuflokksins
ályktar aö stefna beri aö hagnýt-
ingu orkulinda landsins til upp-
byggingar atvinnuvega fyrir vax-
andi þjóö. Flokksstjórnin itrekar
af gefnu tilefni þau sannindi, aö
orkulind er ekki auölind fyrr en
hún er nýtt, og telur að kveða
þurfi svo á i löggjöf þjóöarinnar
aö ótvirætt sé, aö orkulindir
landsins séu sameign þjóöarinnar
allrar, en ekki háöar eignarrétti
einstaklinga. bá bendir flokks-
stjórnin á að meö notkun þeirra
orkulinda þjóðarinnar, sem ekki
eyöast, er jafnframt aö nokkru
létt af jarðarbúum þeirri ógn,
sem þeim stafar af fleiri kjarn-
orkuverurri.
Flokksstjórnin átelur vinnu-
brögö núverandi rikisstjórnar i
virkjunarmálum, þar sem skipu-
lagningu framkvæmda er áfátt
eins og dæmin sanna. Sérstaklega
á þetta við um Kröfluvirkjun, en
þar hafa þjóöinni verið bundnir
baggar meö vinnubrögöum, sem
fyrirsjáanlega hlutu aö leiöa til
öngþveitis, enda virkjunin gerö
aðmarkmiöi isjálfrisér án tillits
tilannarra valkosta og án tengsla
viö aörar framkvæmdir i orku-
málum.
Flokksstjórnin telur að
virkjunarframkvæmdir megi
ekki slita úr tengslum við
atvinnu- og byggöaþróun i land-
inu og að framkvæmdunum beri
að haga þannig, aö þær falli sem
bezt aö þörfum markaöarins
hverju sinni. 1 þvi sambandi
verður aö hafa i huga aö orkulind-
ir landsins veröa ekki nýttar
nema aö óverulegu leyti án til-
komu orkufreks iðnaðar, jafn-
framtþvisem orkufrekur iðnaöur
gerir kleift aö ráöast I hagkvæm-
ar stórvirkjanir, sem tryggja
landsmönnum lægra orkuverö.
Raunhæf stefna i orkumálum
verður þvi ekki mótuð án þess aö
samhliöa sé tekin afstaða til
orkufreks iðnaöar og staösetning-
ar slikra fyrirtækja I landinu.
Flokksstjórnin telur aö þegar
þurfi aö gera úttekt á hinum
ýmsu greinum orkufreks iðnaðar
frá félagslegu, umhverfislegu og
fjárhagslegu sjónarmiði og siöan
veröi stuðzt viö niöurstööur henn-
ar þegar stefnan i málum orku-
freks iönaöar er ákveöin, bæöi
hvaö snertir val iöngreina og
staðarval.
Flokksstjórnin telur aö staðar-
val og hraði uppbyggingar i orku-
frekum iönaöi og virkjunarfram-
kvæmdum eigi að ráðast af efna-
hagslegum og atvinnulegum
sjónarmiðum, þannig aö hluti
vinnuaflsaukningar fái atvinnu
við ný iðjuver og virkjunarfram-
kvæmdir, og gætt sé á hverjum
tima atvinnujafnvægis I landinu
og einstökum byggðarlögum.
t orkumálum verður einnig aö
hafa i huga, að náttúra landsins
er Islendingum mikils virði og
Islendingar hafa ráð á þvi að
skeröa nokkuö virkjunar- og stór-
ijðjumöguleika sina til þess að
forðast náttúruspjöll.
Stefnt verði að þvi, aö uppbygg-
ing orkufreks iðnaðar verði á
islenzkum höndum. Stofna þarf
islenzkt fyrirtæki, sem getur
staðiö áö slikum framkvæmdum
án samvinnu við erlenda aðila og
skal bent á fordæmi Norðmanna i
þeim efnum. Alþýöuflokkurinn
itrekar þá stefnu sina, að reynist
óhjákvæmilegt að semja viö
erlenda aöila á þessu sviöi, skuli
hver samningur koma til sér-
stakrar ákvöröunar Alþingis.
Erlend eignaraðild aö orkuverum
kemur þó aldrei til greina.
Flokksstjórnin telur aö endur-
skipulagning raforkuiðnaöarins
þoli ekki frekari bið. Þaö er skoð
un Alþýöufloksins að öll hin stærri
orkuver, tengilinur þeirra og
stofnlinurraforkukerfisinseigi aö
vera á hendi eins aðila, en raf-
orku- og jarðvarmadreifing veröi
á vegum dreifiveitna kaupstaöa
oghéraöa. A vegum rikisins veröi
framkvæmdar grundvallarrann-
sóknir á orkulindum landsins og á
orkubúskap þjóöarinnar meö þaö
fyrir augum aö stuöla aö góðri
skipulagningu á aögeröum og
framkvæmdum á sviöi orkumála
og skapa grundvöll undir þá heil-
steyptu orkumálastefnu, sem
Alþingi og rikisstjórn þurfa aö
móta á hverjum tima. Sú stefnu-
mörkun á aö ná til langtima-
markmiða jafnt og nærtækra
framkvæmda, þannig að heildar-
stefnan sé ævinlega ljós.
„Jóhanna”
undanþegin
herskyldu í
Frakklandi
Forstjóri sædýra-
safnsins i Marineland i
Frakklandi hefur ritað
sendiráði islands i Paris
og mótmælt fréttum i is-
lenzkum fjölmiðlum um
að háhyrningsveiðar
safnsins á íslandi hafi
verið gerðar i hernaðar-
legum tilgangi.
Bréf forstjórans er
dagsett 13. desember
1976 og er stílað til
sendiherra íslands i
Paris. Það er svo-
hljóðandi:
„Okkur voru aö berast fréttir
um að háhyrningsveiða-
leiöangurinn sem hefur vakið
mikinn áhuga i Evrópu hafi ný-
lega verið geröur að umtalsefni i
islenzkum blöðum og útvarpi og
sennilega hafi þar verið
túlkaðar rangar upplýsingar.
Viö fullvissum yöur um aö
leiðangur þessi hefur ekki fengib
neinskonar stuðning frá
hernaðarmálaráöuneytinu og að
sædýrasafn Antibes á eingöngu
frumkvæðið að honum en það hef-
ur þegar farið i nokkra svipa á
leiðangra, vegna veiöa á höfrung-
um af ýmsum tegundum.
Marineland vinnur með
borgaralegum félögum eins og
Náttúrugripasafninu eða Rann-
sóknarstofunni i heyrnarlifeðlis-
fræði, en engin beiðni varðandi
dýrin hefur verið gerö af franska
hernum.
Hvorki Marineland né franski
herinn hafa i hyggju aö nota há-
hyrningana i hernaðarlegum til-
gangi og við æskjum þess ein-
dregið að tilkynningu verði komið
á framfæri viö sömu aðila sem
geröu þetta aö umtalsefni, þar
sem bornar eru tilbaka þessar al-
gjörlega tilhæfulausu fréttir.
S.l. þrjú ár hafa myndast sterk
vináttubönd með vinnuhópum frá
Marineland og islenzkum sjó-
mönnum, sem við vonum að hald-
ist lengi og við óttumst aö þessar
röngu fréttir komi óoröi á okkur
meðal þeirra. Viröingarfyllst,
R. de la Poype.”
—ARH
UTIVISTARFERÐIP
Föstudag 4/2. kl. 20.
Ilaukadaiur, Bjarnarfell,
Brúarhlöð, Gullfoss sem nú er
i miklum klakahjúp. Gist við
Geysi, sundlaug. Fararstj.
Jón I. Bjarnason. Ferseölar á
skrifst. Lækjarg. 6, simi 14606.
SKIPAUTGCRB RIKISINS
m/s Esja
fer frá Reykjavik
þriðjudaginn 8. þ.m.
vestur um land i
hringferð.
Vörumóttaka:
fimmtudag, föstudag
og til hádegis á
mánudag til
Vestfjarðahafna,
Norðurfjarðar, Siglu-
fjarðar, ólafsfjarðar,
Akureyrar, Húsavik-
ur, Raufarhafnar,
Þórshafnar og Vopna-
fjarðar.