Alþýðublaðið - 19.08.1977, Blaðsíða 1

Sjöstjarnan í Keflavík:
Lokar í mánud
— medan undirbúin er
síldarfrysting
— Nei, nei, við erum ekki að
loka um alla framtlð eða hætta
rekstri algerlega. Ég geri ráð
fyrir að Pólstjarnan fari á síld I
haust, hún er með sildveiðileyfi.
Sú sild yrði fryst hér hjá okkur i
Sjöstjörnunni. Auk þess erum
við búnir að tryggja okkur sild
frá öðrum bát, þannig að ef allt
fer að óskum þá ættum viö að
geta fengið um sjö hundruð tonn
af síld til frystingar i haust,
sagði Einar Kristinsson
framkvæmdastjóri Sjöstjörn-
unnar i Keflavik, þegar blaðið
hafði samband við hann i gær
vegna frétta um að fyrirtækið
væri að hætta störfum.
— En þiö hafið veriö aö selja
skip undanfariö, er þaö gert til
aö grynna á skuldum?
— Já, það er rétt, við erum
búnir að selja Hilmi til
Vestmannaeyja og um miðjan
næsta mánuð gerum við ráð
fyrir að afhenda Dagstjörnuna,
kaupendum, Miðnesi hf. i Sand-
gerði. Þessar bátasölur eru til
að létta á okkur, þvi að vaxta-
byrði fyrirtækisins var geysil.
mikil. Vextirnir hafa verið aö
hækka, en fyrirtækið er það
ungt að þessar ráðstafanir voru
nauðsynlegar. Viö höfum haft
einn togara ásamt bátum, en
hefðum þurft annan togara auk
rekstrargrundvallar, til þess að
geta starfað. En eftir 1. júli er
ekki rekstrargrundvöllur fyrir
frystihúsin á landinu. Hinir
landshlutarnir standa að visu
betur heldur en við hér á
Reykjanesinu, þar sem við höf-
um búið við minnkandi afla með
hverju ári og meira að segja er
saltfiskurinn hættur að bera sig,
sem þó hélt okkur hérna á
svæðinu uppi lengi vel.
Framhald á bls. 10
Vín er
gömiil og
íhaldssöm
borg
Ólöf Harðardóttir
söngkona er nýlega
komin heim eftir árs-
dvöl i Vinarborg, þar
sem hún lagði stund á
söngnám.
í blaðinu i dag er
ýtarlegt viðtal við
Ólöfu, þar sem hún
segir frá dvöl sinni i
þessari háborg tón-
menntarinnar, námi
sinu og framtiðar-
áætlunum.
Sjá opnu
Gengisfelling — Aróður eóa nauðsyn?:
Það hefur eflaust ekki farið
fram hjá neinum nú upp á
siðkastið að hraöfrystihúsa-
eigendur á Reykjanesi hafa
kveinkað sér ákaflega undan
rekstrarerfiðleikum og bent á
aö þeir sitji ekki viö sama borð
og frystihúsaeigendur vlöa
annars staðár á landinu. Svo
langt hefur þetta gengið að eitt
hraðfrystihús, Sjöstjarnan i
Njarövlk, sem á siöasta ári var
afkastamesta frystihús á Suður-
nesjum, hættir fiskvinnslu i dag.
Meöal forráðamanna fryst-
húsa á Suðurnesjum hefur Kom-
ið upp sú hugmynd aö ekki sé
annað ráð vænna en aö fella
gengiö. Eftir fund alþingis-
manna kjördæmisins með hrað-
frystihúseigendum sagði Jón
Skaftason alþingismaöur, að
ekki væri unnt að skilja yfirlýs-
ingar frystihúsaeigenda á ann-
an hátt en þar væri fariö fram á
gengisfellingu. Og það er ekkert
smáræði, sem um er að ræöa.
Frystihúsaeigendur hafa sagt
að bandarikjadollar þyrfti að
fara i sem næst 230 krónur, en
þaö svarar um 16% gengisfell-
ingu.
Af þessu tilefni hafði Alþýöu-
blaöið samband við forráða-
menn aöila vinnumarkaöarins
og fulltrúa Landssambands
lslenzkra Utvegsmanna og innti
þá um álit á hugmyndum hraö-
frystihúsaeigenda.
Björn Jónsson, ASÍ:
Verkalýðshreyfing.
in almennt á móti
gengisfellingum
— og telur þær leiða til
aukinnar verdbólgu
Blaöið hafði samband viö
Björn Jónsson forseta ASl.
Hver er afstaða Alþýöusam-
bands islands til hugmynda sem
komiö hafa frá eigendum hraö-
frystihúsa um gengisfellingu?
Það er nú litið um það að
segja, við höfum ekki mótað
neina afstöðu I þessu máli. Viö
viljum biöa og sjá hverjar verða
niöurstöður könnunar þeirrar
sem nú er unnið að á málinu.
Hins vegar sýnist mér persónu-
lega að þetta komi afskaplega
einkennilega fyrir sjónir þar eð
engar forsendur hafa breytzt
frá þvi að kjarasamningarnir
voru undirritaðir. En við teljum
sem sagt eðlilegt að biöa og sjá
hvað kemur út úr þeirri könnun
sem nú fer fram.
Ef gripiö veröur til verulegrar
gengisfeilingar er þá hugsan-
legt aö samningnum veröi rift á
forsendu ákvæöis i samningun-
um sem kveöur á um aö deilu-
aöilum sé þaö heimilt veröi
verulegar gengisbreytingar á
samningstimanum?
Eins og oftast áður er ákvæöi i
nýju samningunum sem veitir
okkur rétt til uppsagnar ef veru-
leg gengisbreyting verður á
samningstimanum. Hins vegar
er óvlst hver áhrif slikrar breyt-
ingar yrðu ef ekki væri hróflaö
viö verðlagsbótafyrirkomulag-
inu, sem ætlað er til að tryggja
kaupmátt launa og samkvæmt
þvi myndu laun hækka sjálf-
krafa við gengisfellingu. Ef á
hinn bóginn yrði gripiö til
einhverra hliðarráðstafanna,
svo sem að fara i kring um verð-
lagsbótafyrirkomulagið yrði
þetta litiö öörum og mun alvar-
legri augum.
Við teljum máliö sem sagt
ekki á þvi stigi að timi sé kom-
inn til að taka afstöðu til þess,
en þess er vert að geta að verka-
lýðshreyfingin er almennt mjög
á móti gengisfellingum og telur
þær leiða til aukinnar verö-
bólgu. ES.
Alþýðublaðið haföi samband
við skrifstofu Landssambands
islenzkra útvegsmanna og
ræddi við Agúst Einarsson.
Hefur Landssamband fs-
Jón H. Bergs:
Aðrar leiðir en gengisfelling eru færar
Blaðið ræddi við Jón H. Bergs,
sem var formaður samninga-
nefndar atvinnurekenda f sið-
ustu kjarasamningum.
Hver er afstaða Vinnuveit-
endasambandsins til þeirra
hugmynda ákveöinna einstakl-
inga úr rööum hraöfrystihúsa-
eigenda um gengisfellingu?
Við höfum ekki tekið neina af-
stöðu f þvi máli. Það er ljóst að
vandamál atvinnurekstrarins i
landinu eru misstór, eftir þvi
hverjar aðstæður eru fyrir
hendi. Þaö hefði ekki tekið okk-
ur svona langan tima aö ganga
frá samningum isumar ef menn
heföu ekki almennt gert sér
grein fyrir þvi, meðal atvinnu-
rekenda, hvað þetta gæti haft
mikla erfiðleika i för með sér.
Má þá lita svo á aö atvinnu-
rekendur hafi gert sér grein fyr-
ir hvert stefndi þegar samning-
arnir voru undirritaöir?
Viö höfum marg varað við þvi
að svo miklar stökkbreytingar
eins og fólust i þessum kjara-
samningum væru umfram getu
atvinnurekstrarins, og það held
ég aö mönnum hafi almennt
veriö ljóst.
Nú eru ákvæði i samningi aö-
ila vinnumarkaðarins þess efnis
aö Alþýöusambandiö geti sagt
samningunum upp ef gripiö
veröur til róttækra gengisbreyt-
inga. Má ekkilita svo á aö hér sé
ákveöin hópur innan Vinnuveit-
endasambandsins aö fara fram
á aö forsendum samninganna
veröi rift?
Agúst Einarsson, hjá LÍÚ:
Gengislækkun án
fiskverðshækkunar
neikvæð fyrir
sjávarútveginn
lenzkra útvegsmanna mótaö
einhverja afstööu til hugmynda
um gengisfellingu sem komiö
hafa frá einstökum hraöfrysti-
húsaeigendum?
Landssambandið hefur ekki
mótað neina afstöðu i þvi máli.
En þess er hins vegar rétt að
geta aö gagnvart útgerðinni
hefur gegngisfelling sem gerð
væri án þess að til kæmi sam-
svarandi fiskverðshækkun mjög'
mikla erfiðleika I för með sér.
Þetta stafar af þvi að mjög mik-
iðaf aðföngum útgerðarinnar er
háð erlendu gengi, til dæmis olia
og veiðarfæri, mikið af við-
haldskostnaði og svo mætti
lengi telja. Nú þegar gripiö hef-
ur verið til gengisfellinga hing-
að til hefur fiskverðshækkun á-
vallt fylgt i kjölfarið. Ef fisk-
veröshækkun fylgdi ekki i kjöl-
far gengisfellingar myndi það
hafa mjög neikvæð áhrif fyrir
útgerðina. — ES
Þessar hugmyndir um geng-
isfellingu eru bara komnar frá
einhverjum einstaklingum, ég
hef ekki oröið var viö aö nein
samtök hafi sett fram neinar
kröfur um þetta atriði. Það er
ekki um það aö ræða aö nein slfk
krafa hafi komið frá Vinnuveit-
endasambandinu. Við teljum
hugsanlegt að gripa til ýmissa
annarra ráöstafana en gengis-
fellingar.
— ES