Alþýðublaðið - 21.01.1978, Blaðsíða 5

SÖS1' Laugardagur 21. janúar 1978
5
-
[SKOÐUN Hörður Bergmann og Ólafur Proppé skrifa
Athugasemdir vegna umræöu
um jólaprófseinkunnir i
menntaskólum.
Nokkur dagblaðanna hafa aö
undanförnu flutt fregnir af slök-
um árangri menntaskólanem-
enda á jólaprófum i desember. 1
Menntaskólanum i Reykjavik
féllu aö sögn blaöanna 33%
nemenda i 3. bekk (1. bekk skól-
ans) og fullyrt er aö svipaöa
sögu sé aö segja ilr öörum
menntaskólum. Aöur hafi
meöalfall hins vegar veriö
20-25%. I frétt Visis 9. jan. er
fullyrt: „Undanfarin ár hefur
boriö á þvi aö námsárangur
nemenda i menntaskólum hafi
veriö lélegri en áöur fyrr.”
Vegna þessara frétta og full-
yröinga sem settar hafa veriö
fram i þvi sambandi leyfum viö
okkur aö benda á eftirfarandi.
1. Jólapróf menntaskólanna
hljóta aö vera misþung frá ári
til árs og vera mismunandi frá
einum skóla tilannarsenda ekki
um stööluö próf aö ræöa.
2. Jólapróf hafa jafnan veriö
tiltölulega þyngrien vorpróf þar
sem bekkjarkennsla tiökast.
Þau viröast hafa gegnt einhvers
konar aövörunarhlutverki — átt
aö skjóta sem flestum nemend-
um skelk í bringu. Hugmyndin
bak viö þau viröist sú aö meö
þvi móti myndu nemendur læra
meira eftir jól. Spyrja mætti:
Eru þessar hugmyndir farnar
að ganga út i öfgar?
3. Enn mætti spyrja: Er mis-
ræmi milli prófa i menntaskól-
um og grunnskólum, önnur
færni prófuö I menntaskólum en
i grunnskólum? 1 þessu sam-
bandi er vert aö minna á aö viö-
fangsefni nemenda viö lok
grunnskóla eru nú mun fjölþætt-
ari en tiökaöist i landsprófs-
deildum áöur fyrr, m.a. vegna
valgreina sem nemendum bjóö-
ast nú. Markviss undirbdningur
undir sérstakar kröfur mennta-
skóla eru ekki á dagskrá grunn-
skóla — og mega heldur ekki, að
okkar dómi, vera þaö, m.a.
vegna þess sem nú veröur vikiö
aö.
4. Minna má á aö grunnskól-
um er ætlaö aö sjá öllum nem-
endum hvers árgangs fyrir viö-
eigandi viöfangsefnum, koma
öllum áleiðis i náminu og til
nokkurs þroska. Þetta er auö-
vitaö mikiö vandaverk og verö-
ur aö sjálfsögöu seint fundin
endanleg lausn á þvi. Þó er
þetta almennt viöurkennt sem
eitt mesta vandamál sem
grunnskólakennarar standa
frammi fyrir. Þaö er þeim mun
torleystarasem kennaraskortur
veröur tilfinnanlegri I grunn-
skólum.
5. Menntaskólar hafa undan-
farin ár fengið til sin 1/4-1/5
þeirra nemenda sem bezt hefur
gengið i bóklegu námi. Meö
gildistöku nýrra inntökuskil-
yröa i framhaldsskóla hafa þeir
að likindum fengiö talsvert af
nemendum utan áöurnefnds
hóps. Þeim er þvi aö ýmsu leyti
meiri vandi á höndum en fyrr
viö skipulagningu námsins. En
ekki viröist ósanngjarnt aö ætl-
ast til þess að reynt sé aö leysa
þann vanda þannig aö sem fæst-
um nemendum seinki I námi,
sem fæstir séu skildir eftir utan-
dyra.
Viö getum fúslega viöurkennt
aö margt megi betur fara 1
starfi grunnskóla — ekki sizt
vegna kennaraskortsins sem
áöur er á minnzt. Af þvi leiöir aö
bæöi grunnskólar og framhalds-
skólar standa frammi fyrir
vanda sem auöleystari væri án
slikra annmarka.
Viö höfum hér leitazt viö aö
draga fram nokkur mikilvæg
atriði sem koma til álita þegar
menn velta fyrir sér skýringum
á beim fréttum sem borizt hafa
af mati menntaskóla á náms-
árangri nemenda sinna fyrir jól.
í þessu samhengi gæti veriö
gagnlegt aö lita á gamalt mat
kennara á háu skólastigi á
kunnáttu og færni nemenda
sinna. Dæmiö er frá árinu 1920.
Nefnd skipuö af alþingi geröi þá
könnun hjá öllum deildum há-
skólans i þvi skyni aö meta
árangur af starfi menntaskól-
ans. Viö leyfum okkur aö vitna
hér i frásögn af þessu sem birt
er i bókinni „Mályrkja Guö-
mundar Finnbogasonar” eftir
Baldur Jónsson. Þar segir:
„Nefndin mæltist til viö há-
skólaráö, aö eftirfarandi
spurningar yröu lagöar fyrir
kennara allra háskóladeilda:
1. Hvernig hefir reynst and-
legur þroski stildenta, er þeir
koma frá Menntaskólanum og
byrja nám sitt viö Háskól-
ann?
2. I hvaöa námsgreinum
Menntaskólans finnst yöur,
þeim helst ábótavant frá
sjónarmiði háskólanámsins?
3. Hverjar breytingar á undir-
búningi þeirra undir háskóla-
námiö teljiö þjer æskilegar
eöa nauösynlegar?”
Svör háskólakennaranna
eru birt meö nefndarálitinu
(bls. 54-63) og eru einkar at-
hyglisverö. Þaö, sem hér
skiptir mestu máli, er dregiö
saman i „Aliti” nefndarinnar,
einkum á bls. 7-6, og er ein-
faldast aö taka þaö hér upp
orörétt. Þar segir svo:
„Niðurstaöa háskólakenn-
aranna (...) veröur þá i stuttu
máli sú, aö stúdentar, er þeir
koma frá Mentaskólanum,
hafiekki fengiö þann þroska i
að hugsa sjálfstættog rökvis-
lega, eræskilegur erháskóla-
náms.
Sum svör viö 2. spurning-
unni benda aö nokkru leyti 1
sömu átt. Er þar sjerstaklega
athugavert það sem sagt er
um kunnáttuna i Islensku.
Guöf ræöisdeildin segir:
„Sjerstaklega finst oss, aö
stúdentunum sje ábótavant i
þekkingu á Islenskri tun gu. Viö
ailar skriflegar æfingar kem-
ur þaö i Ijós, aö ýmsa þeirra
skortir mjög þekkingu I is-
lenskri rjettritun og hafa litla
hugmynd um notkun aögrein-
ingarmerkja. Rjettritunar-
villur lýta stórlega ritgerðir
sumra viö prófiö, og margir
hafa lært svo illa aö skrifa, aö
þraut er aö komast fram Ur
ritgeröunum. öll framsetn-
ingin og vöntun kommusetn-
ingar bera þess stundum vott,
aö þeir hugsa ekki eins skýrt
og ætlast mætti til eftir sex
ára nám i Mentaskólanum.”
Lagadeildin segir: „Skal
þess þá fyrst og fremst getiö,
aö deildinni hefir reynst
þekking stúdenta á islenskri;
tungu æriö ábótavant, bæöi;
um vöndum máls, setninga-
skipun og jafnvel rjettritun”.
Prófessor Guöm. Hannes-
son svarar spurningunni um
þaö, 1 hvaöa námsgreinum
Mentaskólans stUdentum sje
helst ábótavant, svo: „Lang-
augljósast I Islensku. Ef
dæma má eftir prófritgeröum
stUdenta, þá geta fáir ritaöis-
lensku stórlýtalaust.”
Og prófessor Siguröur Nor-
dal segir: „En af almennum
kynnum af stúdentum, m.a.
af þvi aö hafa hlýtt á alt Is-
lenskuburtfararprófið 1915 og
lesiö stilana, get eg fullyrt, aö
kunnátta stúdenta I móöur-
málinu er stórra ábóta vant,
og miklu meiri en hægt er aö
ráða af prófeinkunnum
þeirra, sem viröast mjög af
handahófi.” ...”
Slfkt var mat háskólakennara
á islenzkukunnáttu þess þrönga
.úrvals Islenzkra bænda- og
embættismannasona sem þá
lagöi stund á háskólanám. Þess-
ir stúdentar, þetta úrval ungra
málnotenda, haföi yfirleitt
numiö málið i skauti islenzkrar
sveitamenningar og siöan
stundaö bókleg fræði i mennta-
skóla. En dómur þeirra kenn-
ara, sem viö þeim taka, er harö-
ur eins og sjá má af tilvitnun-
inni. Manni er nær aö halda aö
hér sé lögmál á feröinni:
Kennurum, sem taka við nem-
endum af ööru skólastigi, finnst
þeir ævinlega kunna allt of litiö.
Reykjavik, 15. janúar
Höröur Bergmann.
Ólafur Proppé.
Asiu-sveitakeppnin.
Mesta athygli vakti Klna. Þá
man ég þaö Alþýöublaðiö er
fyrsta dagblaöiö sem hefur
helgaö Alþýöulýöveldinu Kina
heilan skákþátt. TIu liö tóku þátt
I þessari sveitakeppni og varö
Kina I öðru sæti. Filipseyingar
sigruöu,fengu þrjátiu og hálfan
vinning, Kina fékk tuttugu og
sex og hálfan. Filipseyingar
þurfa ekki aö ganga að þvi
biindandi aö þeir verða áöur en
varir komnir í annaö sætiö.
Jafntefli varö hjá stór-
meistaranum Torre frá Filips-
eyjum og Chi Ching-hsuan frá
Klna.
— 0—
Venezuela 1977. J. Cuellar varö
meistari landsins, fékk sjö og
álfan vinning i 9 skákum. Þátt-
takendur voru 46.
— 0 —
ítalia 1977. Italska meistara-
keppnin fór svo aö Tatai sigraöi,
fékk 10 vinninga af 13 mögul. 2.
Mariotti 9,5 vinninga.
— 0 —
Spánn 1977. Keppnin um
spánska meistaratitilinn fór
svo aö Bellon sigraöi, fékk 8
vinninga af 10 mögulegum. 2.
J.L. Fernandes 7,5 vinninga.
--- -
Ur skákheiminum
Heimsm eist arakeppni
kvenna i bréfskák
1972-1977
Já það er ekkert grin aö tefla
bréfskákþaö geturtekiö timann
sinn.
1. L. Yakovleva Sovétrikjunum
9,5 vinn. af 11 mögul.
2..0. Rubtsova Sovétrikjunum
9,5 vinn.
3. M. Potova Sovétrikjunum 8
vinn.
Olaga Rubtsova var heims-!
meistari kvenna I bréfskák, en
tapaöi nú á stigum fyrir L.
Yakovleva.
— 0 —
Sex landa keppni
blindra
1. Sviss 10 vinninga af 12 mögu-
legum. 2. Belgia 6,5. 3. Vest-
ur-Þýskaland. 6,5. 4. England
6.5. 5. Holland 4. 6. Frakkland
2.5.
— 0 —
Sveitakeppni unglinga
4.-6. nóv. 1977
HUn var háö I Stokkhólmi. 1.
Stokkhólmur 6 stig 2. Málmey 4
stig 3. Kaupmannahöfn 2 stig 4.
Vestur-Berlin 9 stig. Hvar var
Island meö alla sina sterku?
Ungverska kvenna-
meistaramótið
2.-21. nóv. 1977.1. Verocki 12,5 v.
2. Ivanka 10 v. 3. Makai 9,5 v. 4.
Csonkicks 8,5 v. o.s.frv. Þátt-
takendur voru 16. Hér er stutt
skák frá sigurvegaranum.
Verocki: Csonkicks. Sikileyjar-
vörn.
1. e4, c5. 2. Rf3, d6. 3. d4, cxd4 4.
Rxd4, Rf6. 5. Rc3, a6. 5. f4, Dc7.
7. Bd3, g6. 8. 0-0, Bg7. 9. Rf3,
Rbd7. 10. Del, 0-0. 11. Khl, e5.
12. fxe5, dxe5. 13. Dh4, b5 14.
Bh6, Rh5. 15. Rd5, Dd6. 16. Bd2,
Bb7. 17. Bb4, Rc5. 18. De7.
Gefiö.
— 0 —
Fjórða minningarmót
um Goglidze
Þetta mót var haldiö I nóvem-
ber 1977. 1.-2. sæti uröu R.
Kholmovsovét. og T. Geor-
gadse. í þessu móti skeöi þaö
skemmtilega aö stórmeistari
kvenna lagöi stórmeistara ksurla
að velli,var þaö N. Alexandria
sem vann A. Gipslis!
—0 —
Skattar
Islenskir atvinnumenn erlendis
eru látnir greiöa skatta af sfn-
um launum eins og aörir. Hvaö
um erlendaskákmenn sem taka
laun hér.
Benóný Benediktsson.
Okkar vinsæli kappi er nU meö
þeim efstu i Reykjavikurmótinu
i skák. Mynd þessi var tekin i
sumar þegar Benóný tefldi fyrir
Steypustööina i útimóti Mjölnis
á Lækjartorgi. Heill þér litrfki
skákmaöur og til hamingju meö
afmæliö, þótt seint sé.
Svavar.