Alþýðublaðið - 05.04.1978, Blaðsíða 5

5
Miðvikudagur 5. apríl 1978
ÍSKOÐUN
Stjórn Kattavinafélags íslands skriffar: ]
Hér á landi er starfandi Sam-
band Dýraverndunarfélaga
Islands. í lögum þess er tílgang-
ur sambandsins tilgreindur sá
m.a. að sameina öll félög, sem
vinna að verndun dýra, svo og þá
einstaklinga, sem búsettir eru
þar, sem sérstakt dýravernd-
unarfélag er ekki starfandi. Þá
er það lika tilgangur sambands-
ins að koma fram gagnvart opin-
berum aðilum varðandi dýra-
vernd og að hafa afskiptí af mál-
um, sem varða dýr og velferð
þeirra.
I Sambandi Dýraverndunar-
félaga Islands, skammstafað
SDI, eru nú þessi félög: Dýra-
verndunarfélag Reykjavíkur,
Dýraverndunarfélag Hafnfirð-
inga, Dýraverndunarfélag
Akureyrar, Hundavinafélag
Islands og Hundaræktarsamband
Islands. Innan þessara félaga
allra eru margir áhugamenn um
dýravernd, en þó hefur fjöldi
félagsbundinna dýraverndunar
nauðsynleg gögn til kjörbréfa-
nefndar. — Stjórn Kattavina-
félags Islands.”
Svo hófst aðalfundur SDl 1
Tjarnarbúð uppi þann 5. mars
1978. Eins og frá var skýrt i sim-
skeytinu voru mættir utan við
fundarsaiinn 17 aðalfulltrúar og 5
varafulltrúar frá Kattavinafélagi
Islands, i þeirri von að strax i
upphafi fundar yrði þeim boðið að
koma inn i salin og fá inngöngu i
SDt. Svo varð þó ekki.
Aðalfundinn setti Jórunn Sör-
ensen, formaður SDÍ og skipaði
formaðurinn, Sigriði Asgeirsdótt-
ur, héraðsdómslögmanni sem
fundarstjóra.
Ilögum SDlstendurhinsvegar i
lO.gr.að kjósaskuli fundarstjöra
og fundarritara. Með þessu voru
þegar i upphafi brotin lög SDI af
formanni þess.
Þvinæst skipar fundarstjóri
kjörbréfanefnd, sem öll var úr
Dýraverndarfélagi Reykjavikur,
og Ölaf Jónsson, lögfræðing, for-
Dýravernd og sér-
hæfing í kosningasvikum
áhugamanna verið minni en ætla
mætti, og þvi æskilegt frá sjónar-
miði dýraverndar að auka aðild
að SDI.
Hér verður til fróðleiks rakin
sérstæð saga, sem rétt þykir að
skjalfesta, vegna þess m.a. að
hún lýsir þvi nokkuð vel, hvernig
hægt er að misnota fengið vald i
þeim tílgangi að viðhalda þvi,
jafnvel þótt þess gerist þá þörf að
brjóta lög félagasamtaka og við-
teknar lýðræðislegar reglur, sem
allir munu telja sjálfsagðar og
grundvöllur mannréttinda I lyð-
frjálsu landi.
Aðalfundur Sambands Dýra-
verndunarfélaga íslands hafði
verið boðaður 5. mars 1978. Rétt-
um mánuðiáður, þ.e.a.s. 5. febrú-
ar 1978, sótti Kattavinafélag
tslands bréflega um upptöku i
SDt. Var bréfið sent i ábyrgðar-
pósti til stjórnar SDl, enda i lög-
um Kattavinafélagsins m.a.
ákvæði um, að félagið skuli
stuðla að þvi að fækka villi-'
köttum á mannúðlegan
hátt til að hindra þjáningar
þeirra i sulti og kulda. Þetta er
sannanlega mannúðarmál og all-
ur tilgangur Kattavinafélags
Islands þvi dýraverndarmál.
Þegar stjórn Kattavinafélagsins
hafði ekki borist svar við beiðni
um upptöku i SDl þremur vikum
eftir að umsókn var send, sendi
Kattavinafélagið itrekun um
svar. Þá barstbréf frástjórnSDl,
þar sem þess er óskað að lög
Kattavinafélagsins og félagaskrá
þess verði send til stjórnar SDÍ.
Lögirí voru send strax með bréfi
frá stjórn Kattavinafélagsins, en
þar eð félagaskráin væri spjald-
skrá og eingöngu til i einriti, væri
ekki hægt að senda félagaskrá þá
á stundinni. Hinsvegar,, bauðst
stjórn Kattavinafélagsins til þess
i bréfi þessu að taka með á aðal-
fund SDI I þessa spjaldskrá,
þannig að kjörbréfanefnd gæti
sannfært sig um félagatal.
Þegarekkertsvar frá SDl hafði
ennþá borist daginn fyrir aðalfund
SDI, en stjórn Kattavinafélagsins
hafði hug á, að félagið gæti orðið
fullgildur aðili að SDI fyrir fund-
inn, sendi stjórn Kattavinafélags-
ins eftirfarandi simskeyti,
laugardaginn 4. mars 1978 til Jór-
unnar Sörensen:
„Jórunn Sörensen, formaður
Sambands Dýraverndunarfélaga
tslands, Sunnuflöt 12, Garðabæ
Kattavinafélag Islands Itrekar
beiðni um inngöngu I Samb.
Dýraverndunarfélaga Islands
fyrir aðalfund 5.3. ’78 ella verði
inngöngubeiðni lögð fyrir aðal-
fund i upphafi hans, samanber
Hundavinafélag Islands.
Fulltrúar Kattavinafélagsins
munu mæta við fundarstað með
mann tíennar. I lögum SDI
stendur að einnig skuli kjósa
kjörbréfanefnd. Þar með hafði
fundarstjóri framið annað laga-
brotið þessa fundar. Þegar hér
var komið sögu á fundinum, fékk
kjörbréfanefnd m.a. kjörgögn og
félagsaspjaldskrá Kattavina-
félags íslands og hóf störf sin að
athugun kjörgagna. Formaður
lagði fram ársskýrslu SDl, og átti
siðan að ræða hana. Formaður
Hunda vinaf élagsins , Jakob
Jónasson,læknir, fékkþá orðið cg
las upp samrit af simskey tinu frá
Kattavinafélagilslands, sem sent
hafði verið formanni stjórnar SDl
daginn áður, og vakti athygli á
þar að utan fundarsalar biðu nú
fulltrúar frá Kattavinafélagi
Islands, hvort ekki væri rétt að
bjóða þessu fólki i salinn. Orðrétt
sagði formaður Hundavina-
félagsins i lok ræðu sinnar: „Þar
sem Kattavinafélagið hefur full-
nægt öllum formsatriðum um
inngöngu i SDl og fulltrúar þess
eru mættir hér við fundarstað, 17
samkvæmt félagatölu, þá krefst
ég þess að fundurinn samþykki
hér og nú inngöngu Kattavina-
félags Islands I Sambandið, og
kjörbréf fulltrúanna verði tekin
til greina. Ef stjórn SDI óskar að
halda sér stranglega við lagabók-
stafinn, þá krefst ég þess til vara,
aðfundi verðifrestað um 5 minút-
ur og stjórnin haldi stjórnarfund,
þar sem samþykkt verði inn-
ganga Kattavinafélagsins.” Ekki
var þessu þó sinnt frekar af
fundarstjóra, og fundi haldið
áfram. Eftir rúma tvo klukku-
tima var ákveðið fundarhlé. Allan
þann tima lét fundarstjóri full-
trúa Kattavinafélagsins biða utan
fundarsaiar, og þótti mörgum
fulltrúum á fundinum þetta ver
mikið hneyksli og i engu sam-
ræmi við tilgang SDt. Þar ættu
allir dýravinir að vera velkomnir
til stuðnings við málefni samtak-
anna, dýravernd.
Eftir kaffihléið leyfði fundar-
stjóri loks, að fulltrúar Katta-
vinafélagsins mættu koma inn i
fundarsalinn.
Þá höfðu kjörgögn verið athug-
uð, og hafði komið i ljós, aö
aðeins tvö félaganna höfðu lögleg
skilriki, en það voru Dýravernd-
unarfélag Akureyrar með 2 full-
trúa og Kattavinafélag Islands
með 17 fulltrúa, en stjórn SDÍ
hafði þó ennþá ekki samþykkt að
Kattavinafélagið fengi aðild að
SDI.
Vegna þess að kjörgögn lágu
aðeins fyrir frá einu aðildarfélagi
SDl, lagði kjörbrfefanefnd tíl að
aðalfundi yrði frestað, og yrði
framhaldið 19. mars.
Fundarstjóri úrskurðaði þá, að
fundi yrði slitið og frestað sam-
kvæmt tillögu kjörbréfanefndar.
Þessu var mótmælt af mörgum
fulltrúanna á fundinum, sem
báðu um orðið um fundarsköp, en
þvi sinnti fundarstjóri i engu og
sleit fundi.
Menn ræddu þessi mál óform-
lega að þessu loknu, m,a. var bent
á, að aðalfund átti að halda fyrir
lok októbermánaðar ár hvert
samkvæmt lögum SDI., þannig að
einnig i þvi efni hafði stjórn SDl
brotið lög þess.
Milli fyrri og siðari hluta aðal-
fundar fékk svo stjórn Katta-
vinafélagsins bréf frá stjórn SDl,
þar sem tilkynnt var, að stjórn
SDI hefði fallist á, að Kattavina-
félagið yðri aðili að SDÍ. Fram-
haldsaðalfundur SDl hófst svo i
Tjarnarbúð niðri, sunnudaginn
19. mars kl. 2 e.h. — Fundarstjóri
var áfram Sigriður Asgeirsdóttir,
héraðsdómslögmaður, sem Jór-
unn Sörensen hafði skipað
fundarstjóra aðalfundar andstætt
lögum SDl, þar sem segir, að
hann skuli kjósa á aðalfundi. Þá
hafðihin skipaða kjörbréfanefnd,
sem einnig átti að kjósa sam-
kvæmt lögum SDI, þegar lokið
störfum fyrir upphaf aðalfundar-
ins, og tUkynnti formaður kjör-
bréfanefndar, Ólafur Jónsson,
lögfræðingur, um fjölda at-
kvæðisbærra fulltrúa hvers
félags. Vegna mjög aukins fjölda
fulltrúa I salnum frá fyrri hluta
aðalfundar, varð mönnum strax
ljóst, að hér hefði eitthvað
óvenjulegt skeð milli fyrri hluta
aðalfundar og framhaldsaðal-
fundar. Vitað var, að á fyrri hluta
fundarins voru 2 fulltrúar með at-
kvæði frá Dýraverndunarfélagi
Akureyrar, og var þessi tala
nefnd opinberlega á fyrri hluta
fundarins, þvi aö það félag hafði
þá lögskipuð kjörgögn. Nú voru
fulltrúar þessa félags hinsvegar
orðnir 6 talsins, hafði fjölgað um
4. Mest var þó aukningin á tölu at-
kvæðisbærra fulltrúa frá Dýra-
verndunarfélagi Reykjavikur.
Eftir þvi sem næst varð komist á
fyrri hluta aðalfundar, þá voru
þeir þá 14, en á framhaldsaðal-
fundi voru þeir orðnir 24 alls.
Þess skal getið að kjörgögn voru
ekki lögð fram á fyrri hluta aðal-
fundarins fyrir Dýraverndunar-
félag Reykjavikur, en talan 14
mun vera nærri sanni, ef saman
eru taldir fulltrúar þeirra þá.
Samkvæmt lögum SDÍ á hvert
aðildarfélag rétt á 1 fulltrúa á
aðalfund SDl fyrir hverja 10 með-
limi upp að 100, en 1 fulltrúa fyrir
hverja 25 félaga fram yfir 100.
Samkvæmt þessu hefur þá
Dýraverndunarfélag Reykjavik-
ur haft um 200 félagsmenn fyrir
fyrri hluta aðalfundar og þá átt
rétt á 14 fulltrúum, en til að fá rétt
á 24 fulltrúöSl þarf félagatalan að
vera minnst 450. Þannig hefur
þurft að fjölga i Dýraverndunar-
félagi Reykjavikur um minnst 250
félagsmenn milli fyrri hluta og
framhaldshluta aðalfundarins.
Það mun vera fáheyrt fyrirbæri
I islenzku félagslifi, og örugglega
ekki lýðræðislegt, að hægt sé að
fjölga félögum og þar með at-
kvæðum ikjöri til stjórnar félags á
meðan á aðalfundi stendur. Hér
virðist þó tilgangurinn hafa helg-
að meðalið hjá stjórn SDl, að
hindra að hægt yrði að hrófla við
áframhaldandi setu þeirra allra i
stjórn SDt.
A aðalfundinum var nokkuð
rædd ársskýrsla SDl, sem form.
SDl, Jórunn Sörensen, hafði lagt
fram og hafði framsögu um aftur
á framhaldsaðalfundinum. Þá
var og rætt um ársreikninga SDÍ,
enþessi mál verða ekki rædd hér
að þessu sinni.
Stjórn SDl lagði til, að skipuð
yrði þriggja manna nefnd til að
endurskoða lög SDÍ. Var þessari
tillögu af aðalfundi breytt þann-
ig, að hvert aðildarfélag SDI ætti
einn fulltrúa i þessari laganefnd,
sem skyldi skila tillögum fyrir
næsta aðalfund.
Næst skyldi hefja stjórnarkjör.
Las fundarstjóri þá upp tillögu
stjórnar SDt, að hún yrði öll
endurkjörin og spurði, hvort
nokkrar aðrar tillögur væru. For-
maður Hundavinafélagsins, Jak-
ob Jónasson, klæknir, fékk þá
orðið og bar fram tillögu um
menn i næstu stjórn SDl. Þegar
hann vildi fá að kynna nánar
þessa tillögu og þá menn, sem I
framboði væru, stöðvaði fundar-
stjóri hann og sagði, að nú væri
aðeins stjórnarkjör á dagskrá, og
aðeins mætti lesa upp nöfn
manna, sem væru bornir fram.
Þessu gerræði nótmælti formaður
Hundavinafélagsins, þar eð hann
taldi nauðsynlegt að skýra nánar
bakgrunn þessarar tillögu.
Fundarstjórisagði þá, aðþað yrði
að biða þar til eftir stjórnarkjör-
ið, undir liðnum önnur mál. Þótti
mörgum fundarmönnum þaö
harðir kostir að mega ekki kynna
frambjóðendur fyrir kosningu i
stjórn, en þeir mættu kynna sig
eftir stjórnarkjör. Það þættu lik-
lega einkennilegir framboðsfund-
ir til Alþingiskosninga, ef þeir
væruhaldnir að lokinni kosningu.
Þannig fékk t.d. dr. Vilhjálm-
ur G. Skúlason, prófessor, sem
hafði gefið kost á sér sem for-
mannsefni stjórnar SDI, ekki
tækifæri tíl að koma fram og
kynna sig fyrir stjórnarkosn-
inguna.
Fór þvi vegna þessarar ákvörð-
unar fundarstjóra fram Uthlutun
á þeim fjölda atkvæðaseðla, sem
kjörbréfanefndin ákvað. En hún
var skipuð á fyrra hluta aðal-
fundarins og öll úr Dýraverndar-
félagi Reykjavikur, en ekki lög-
lega kosin eins og áður var frá
skýrt. Enga skýringu fengu
fundarmenn heldur frá formanni
kjörbréfanefndar, Ólafi Jónssyni,
lögfræðingi, hvernig á þvi gat
staðið, að fulltrúum sumra að-
ildarfélaganna hefði fjölgað svo
mjög frá fyrri hluta til siðari
hluta aðalfundarins. Eftir þessa
fjölgunsamkvæmt mati þessarar
kjörbréfanefndar var kjörseðla-
fjöldinn þessi: Dýraverndunar-
félag Reykjavikur 24 (áður um
14), Hundavinafélagið 24 (sama
og áður), Kattavinafélagið 17
(sama og áður), Dýraverndunar-
félag Hafnarfjarðar 11 (sama og
áður) Dýraverndunarfélag Akur-
eyrar 6 (áður 2) og Hundaræktar-
sambandið 5 (áður likí. 2).
Heildarfjölgun fulltrúa frá fyrri
hluta aðalfundar til þess siðara er
þannig um 17 fulltrúar, og þessi
viðbótaratkvæði öll munu hafa
komið til vegna aðgera fráfarandi
stjórnar SDI til að tryggja endur-
kjör hennar. — Enda fór svo, að
stjórnin var öll endurkjörin,
þannig að með þessum einræðis-
legu bolabrögðum heppnaðist
fráfarandi stjórn að tryggja sér
setu til eins árs án nokkurra
breytinga, Þótt Kattavinafélag
Islands væri eitt af þremur
stærstu aðildarfélögum SDl, þá
gat fráfarandi (og endurkjörin)
stjórn SDI ekki fallist á að það
félag fengi einn einasta fuUtrúa i
stjórn SDl.
Stjórn SDl er þvi nú skipuð 3
fulltrúum úr Dýraverndunar-
félagi Reykjavikur, 3 fulltrúum
úr Hundavinafélaginu og 1 fuU-
trúa úr Dýraverndunarfélagi
Hafna rfjarðar.
Eftír aUa þá tregðu, sem stjörn
SDI sýndi við að samþykkja aðUd
Kattavinafélags Islands strax i
upphafi, siðan þessi ólýðræðis-
legu brögð við fundarstjórn, kjör-
bréfanefnd og fjölgun fulltrúa
milU fyrri og siðari hluta aðal-
fundar til að tryggja það, að
Kattavinafélag Islands fengi eng-
an mann i stjórn SDt, þótt ekki
hafi tekist að hindra inngöngu
þess i SDl, þá tók stjórn Katta-
vinafélags íslands þá ákvörðum,
að segja félagið strax úr Sam-
bandi Dýraverndunarfélaga
tslands.
Það er sorgleg staðreynd, að
stjórn Sambands Dýravernd-
unarfélaga Islands hefur beitt
þessum sérstæðu einræðislegu
aðferðum til að sitja áfram. Um
sjálfa kosninguna er enginn
ágreiningur. Hún fór lýðræðis-
lega fram, og talningu atkvæða
önnuðust formenn allra aðildar-
félaganna. Brögð þau, sem höfð
voru i frammi, voru i fyrsta lagi
þau, að fundarstjóri var skipaður
enekki kosinn, eins og skal gert
samkvæmt gildandi lögum SDt.
Þá var i öðru lagi fundarstjórn
einræðisleg og hlutdræg, mál-
frelsi var ekki virt af fundar-
stjóra, jafnvel þegar beðið var
um orðið um fundarsköp. t þriðja
Frh. á 10. sifiu