Vísir - 16.01.1969, Blaðsíða 6

6
VISI R . Fimmtudagur 16. janúar 1969.
111 " " —" — ■
Undrastóllinn og mælitækið, sem við hann er tengt.
(What did you do in the war
daddy?)
Sprenghlægileg og jafnframt
spennandi, ný, amerísk gaman-
mynd i litum og Panavision.
James Cobum
Dick Shawn
Aldo Kay
Sýnd kl. 5.15 og 9
Djengis Khan
Islenzkur texti.
Amerísk stórmynd f litum og
Cinemascope. Sýnd kl. 5 og 9.
„Harum Scarum"
Skemmtileg og spennandi ný
amerísk ævintýramynd í litum
meö Elvis Presley og Mary Ann
Mobley.
íslenzkur texti.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
BÆJARBÍÓ
Gyðja dagsins
Áhrifamikil, frönsk verðlauna-
mynd f liíum, meistaraverK
leikstjórans Luis Bunuell. —
íslenzkur texti. — Sýnd kl. 9.
Bönnuð bömum.
)j
mm
ÚW]
ÞJÓÐLEIKHÖSIÐ
DELERÍUM BÚBÓNIS f kvöld
kl. 20 og laugardag kl. 20
PÚNTILA OG MATTI föstud.
kl. 20
Aðgöngumiöasalan opin frá kl.
13.15 til 20. - Sími 1-1200.
ORFEUS OG EVRYDlS fmm-
sýning föstudag.
MAÐUR OG KONA laugardag
ORFEUS OG EVRYDÍS önnur
sýning sunnudag.
LEYNIMELUR 13 þriðjudag
Næst síðasta sýning.
GAGNSÆTT,
EFNI OG .U
TNSHRINDANDI
RASTÓLLINN
um fremur að meta uppfinninga
menn, sem fengu margfalt hærri
þóknun fyrir uppfinningar sínar
þar en f nokkru landi öðru.
Fyrir það fluttust margir mestu
hugvitsmenn Evrópu þangaö og
Unnu þar mikil afrek, en Evrópu
þjóðir áttu það til að taka öll-
um uppfinningum meö nokk-
urri tðrtrýggiii. Pettá breyttist
þó til muna upp úr fyrri heims-
styrjöldinni, en þá tóku Banda-
rikjamenn það ráð aö „kaupa“
evrópska hugvitsmenn til starfa
í Bandaríkjunum, því halda þeir
áfram enn, og nefna má von
Braun, eldflaugasérfræöinginn
þýzka, sfjm dæmi um það, en
án grundvallandi starfs hans
vestur þar, er vafasamt að
Bandaríkjamenn héldu í við
Sovétríkin í kapphlaupinu út í
geiminn, því að Sovétmenn
fengu líka til sín þýzka eld-
flaugasérfræðinga, eins og kunn
ugt er, upp úr síðari heimsstyrj-
öldinni.
Það er því sízt að undra, þeg-
ar einnig er tekiö með í reikn-
inginn, að Bandaríkjamenn eru
mikið gefnir fvrir alls konar
keppni, þótt árlega sé efnt til
eins konar „keppni“ vestur þar
um helztu uppfinningar ársins.
Dómnefndin er skipuð 30 viöur-
kenndum vísindamönnum og
tæknisérfræðingum, og tekur
það hana tvö ár að athuga og
meta gildi uppfinhinga svo
skiptir mörgum hundruðum, og
ákveða síðan hvaða 100 upp-
finningar megi teljast mikilvæg-
astar. Þannig er nýlokið mati
þeirra á þeim uppfinningum
sem fram komu á árinu 1966,
og vekur úrskurður hennar eins
og alltaf mikla athygli og er
talin merkileg auglýsing fyrir
þær 100 uppfinningar, sem fyr-
ir valinu verða, en fyrst og
fremst þó fyrir þær tvær, sem
þessi nefnd álítur að taki öllum
hinum fram.
Önnur þeirra uppfinninga frá
því áriö 1966 var vatnshrind-
andi efni, fundið upp af þeim
dr. Helenu Su og dr. Frank W.
Thomas, sem bæði eru starfandi
við efnarannsóknastofnun Lock
heed-verksmiðjanna. Sé efni
þetta borið á gler, t. d. bílrúð-
ur, hripar allt vatn af þeim jafn-
óðum og gerir „vinnukonur“ ó-
þarfar hvernig sem rignir. Þetta
bandi við geimferöir. Og þegar
þaö er athugað hvað mörg um
ferðarslys verða fyrir það, aö
regn og stormur gera framrúð-
una illa gagnsæja, gefur auga
leiö hve gagnleg þessi uppfinn-
ing getur einnig oröið á jörðu
niðri. Hin ósýnilega himna, sem
efnið myndar á rúðunni, endist
mánuðum saman, en auk þess
vemdar hún gljálakkið á bíln-
um, sé efnið borið á hann allan
að utan, og auöveldar ekki ein-
ungis þvott og hreinsun, held-
ur sparar og mikinn viðhalds-
kostnað.
Hin uppfinningin, sem dóm-
nefndin taldi viðlíka merkilega,
var stóll einn, geröur i tilrauna-
stofnun Philco-raftækjaverk-
smiðjanna að Palo Alto í Kali-
fomíu. í áklæöinu á stól þess-
um er komið fyrir margvísleg-
um rafeinda-nemum, sem
standa í leiðslusambandi við
mælitæki, og veita hinar mikil-
vægustu upplýsingar um líkams-
og líffærastarfsemi þess, sem í
stólinn sezt, og á skemmri tíma
en framkvæmt yröi með öðrum
kunnum rannsóknaraðferðum.
Þannig sýnir tækið æöaslátt,
hjartslátt og aðra blóðrásarstarf-
semi í líkama stólsetans, útguf-
un og fjölmargt fleira, sem
kemur allt jafnótt fram á línu-
riti mælitækisins. Ekki eru nein-
ir rafeindanemar tengdir beint
á hörund viðkomandi manns,
auk þess sem stóllinn sparar
læknum notkun hlustunartækja
hjartarita eða annarra enn flókn
ari tækja, sem sérlærða menn
þarf til að stjórna. Og sá, sem
athuga skal, þarf ekki einu sinni
að hafa fyrir því aö fara úr
jakkanum ... gerið svo vel aö
fá yður sæti, þaö er allt og
sumt.
Meðal hinna 100 uppfinninga,
sem dómnefndin tilnefndi, má
nefna tæki til notkunar við
djúpköfun, sem gerir köfurum
fært að vinna á mun meira
dýpi og lengur i einu en áöur,
stálþynnu, sem er viðlíka mjúk
og kopar, en fjóröa hluta ódýr-
ari f framleiðslu og margfalt
endingarbetri og „electrostat-
iska“ hraðprentunartækni, sem
vinnur án nokkurs þrýstings á
þaö efni, sem á er prentað, eða
snertingar við það. Svo að
nokkrar uppfinningar séu nefnd
ar. Það er og taliö athyglisvert,
að meðaltíminn sem það tók
uppfinningamennina að vinna að
og fullkomna þær 100 uppfinn-
ingar hverja um sig, sem til-
nefndar voru, var 18 mánuðir,
og meðalkostnaðurinn við
hverja uppfinningu þvl sem
næst 250.000 dollarar.
Vatnshrindandi efnið hefur verið borið á þann helming glers-
ins, sem nær er dr. Helenu Su, og vatni síðan úðað á það allt.
Takið eftir hve netið á bak við verður daufara þeim megin,
sem veit að hinum uppfinningamanninum, Frank W. Thomas.
V3SINDI
- TÆKnE
Aögöngum'ðasalan 1 Iðnó er opin frá kl. 14. Sími 13191. 1 1
1 NÝJA BKÓ 1
Leikfélag Kópavogs Ungfrú Éttansjálfur eftir Gisla Ástþórsson. leiksti. Faldvin Halldórsson. Sýning föstud. 18. jan kl. 8.30 Aðgöngumiðasalan opin frá kl. 4. - Símí 41985. Angélique og soldáninn Frömk kvikmynd l litum. Isl texti Aðaihlurverk Michele Mersier, Robert Hossein. Bönnuö bömum innan 14 ára. Sýnd kl. 5 og 9. Nautakóngur i villta vestrinu (Cattle King) Amerísk litmynd fsl texti. Aðalhlutverk: Robert Taylor, Joan Caulfield, Robert Loggia. Sýnd kl. 5, 7 og 9. Vér flughetjur tyrri tima Islenzkur jxti. Amerisk CinemaScope litmynd Stuart Whitroan Sarah Miles (og fjöldi annarra leikara) Sýnd kl. 5 og 9.
Lifað hátt á str'óndinni
með Claudia Cardinale, Tony
Curtis. íslenzkur texti.
Sýnd kl. 5, 7 ng 9.
LAUGARASBIO
Madame X
Sýnd kl. 5 og 9.

„Rússarnir koma"
„Rússarnir koma"
Islenzkur texti.
Víðfrgég og snilldar vel gerö.
ný, amerísk gamanmynd í al-
gjörum sérflokki. Myndin er í
Iltum og Panavision. Sagan hef
ur kon.ið út á íslenzku.
Carl Reiner
Alan Arkin
Eva Marie Saint
Sýnd kl. 5 og 9
KÓPAVOGSBIO
Merkilegusfu
uppfinningar i
Bandarikjunum
árið 1966
^ratugum saman hafa Banda-
ríkin haft forvstuna á sviði
tækni og uppfinninga, eöa aö
miklu leyti allt frá því að hinum
mikla hugvitsmanni, Thomas A.
Edison, tókst að gera fyrstu
nothæfu rafljóskúluna. Eftir
það bar hann höfuð og herðar
yfir alla uppfinningamenn sam-
tíöar sinnar — hann smíðaði til
dæmis fyrstu kvikmyndavélina,
fyrsta hljóðritann og fullkomn-
aði talsímann, svo nokkur dæmi
séu nefnd um hugvitssemi hans.
Þess var skammt að bíða að
mikill og arðvænlegur iönaður
myndaðist á grundvelli upp-
finninga hans, og ásamt ýmsu
öðru varð það til þess, að Banda
ríkjamenn lærðu flestum þjóð-