Vísir - 20.12.1969, Blaðsíða 8

V1SIR . Laugardagur 20. desember 1969,
8
•m
VÍSIR
Otgefandi: Reykjaprent h.f.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoöarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjómarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingar: AOalstræti 8. Simar 15610, 11660 og 15099
Afgreiösla: Aðalstræti 8. Sími 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 línur)
Askriftargjald kr. 165.00 á mánuði innanlands
I lausasölu kr. 10.00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda h.f.
Flokkstryggð
rralið er að íslendingar fylgist betur með þjóðmálum
en almennt gerist í flestum öðrum löndum. Almenn-
ingur er þar sums staðar æði fáfróður um þá hluti
og auðvelt að hafa áhrif á skoðanir hans með áróðri.
Jafnvel í Bretlandi, þar sem þingræði stendur ..hvað
öruggustum fótum, er fylgi flokkanna fljótt að breyt-
ast, eins og dæmin sanna hjá Verkamannaflokknum
nú. Hann vann mikinn sigur í síðustu kosningum, en
ekki leið á löngu unz »ilt fór að snúast við, hann tap-
aði hverjum aukakosningunum á fætur öðrum og
augljóst er talið að hann mundi bíða mikinn ósigur,
ef almennar kosningar færu fram nú.
Hér á íslandi er þessu öfugt farið. Fylgi flokka rask-
ast ótrúlega lítið á hverju sem gengur. Þessi trölla-
tryggð við „sinn gamla flokk“ gengur oft langt út
yfir öll skynsamleg takmörk og veldur m. a. því, að
flokksforustan leyfir sér stundum að misbjóða dóm-
greind kjósendanna á grófasta hátt, í trausti þess, að
þeir sem betur vita, láti sér blekkingarnar vel lynda,
því tilgangurinn helgi meðalið, ef hægt sé að veiða
einhver atkvæði til viðbótar. Þennan leik hefur for-
ustulið Framsóknarflokksins leikið nú samfellt í ell-
efu ár. Allan þennan tíma hefur flokksforustan rekið
svo ábyrgðarlausa hentistefnu, að slíks munu fá eða
engin dæmi í íslenzkri stjórnmálasögu fyrr né síðar.
Stefna getur þetta þó raunar varla heitið, nema að
þvi leyti, að vera alltaf á móti ríkisstjórninni; en af-
leiðing slíkrar fásinnu verður vitaskuld algjört stefnu-
leysl Þannig hefur flokkurinn þrásinnis orðið að
ganga í berhögg við þær skoðanir og stefnu, sem hann
hafði, þegar hann var sjálfur við völd og mundi enn
fylgja, ef hann kæmist í stjóm. En það furðulega er,
að þessi pólitíski loddaraleikur virðist ekki hafa kom-
ið Framsókn í koll svo sem til er unnið. Þrátt fyrir
hina miklu íslenzku flokkstryggð hefði þessi dæma-
lausa hegðun átt að valda fylgistapi, sem um munaði.
Verður því ekki komizt hjá að álykta, að stjórnmála-
þ'roski æði margra íslendinga sé minni en talið hefur
verið.
Síðasta dæmið um loddaraskap Framsóknarmanna
er EFTA-málið. Vitað er að margir af ráðamönnum
flokksins vilja aðild að EFTA. Meira að segja sjálfur
formaðurinn lýsti því yfir, sem frægt er orðið, að
hann væri hlynntur aðild, en yrði samt að vera á
móti, af því að flokkurinn væri í stjómarandstöðu!
Er hægt að finna átakanlegra dæmi en þetta um
ábyrgðarleysi stjórnmálaforingja? Nægir ekki þessi
dæmalausa yfirlýsing, ofan á allt sem á undan er
gengið, til þess að opna augu almennings í flokknum
fyrir því, að málefnin eru ekki látin ráða þar afstöð-
aani? ALLir kiósendur, sem nokkurt skyn bera á þjóð-
mai, hljóta að fordæma svona hátterni, en eina ráðið
til þess að kenna þessum stjómmálamönnum betri
siði er að sanna þeim það við kjörborðið með því að
veita þeim hvfld frá störfum.
j
KAUPMAÐURINN TEKUR
VIÐ AF HETJUNNI
Pompidou víkur frá stefnu de Gaulle i meginatriðum
Er hann dyggur liðsfor-
ingi, albúinn að laga
stefnu herforingjans að
breyttum aðstæðum eða
vanþakklátur niðji, sem
bregzt arfleifð sinni?
Frakkar reyna nú að
velja milli þessara
tveggja kenninga um
Pompidou, forseta sinn,
og þær hafa báðar mikið
fylgi, einnig meðal Gaull
ista sjálfra.
Frávikið falið með
gerviblómum
Meirihlutinn hefur veitt
Pompidou brautargengi og taliö
hann manna líklegastan til aö
halda á lofti merki fyrirrennara
síns. Þeir benda á, aö brezku
blöðin sjái enn vofu de Gaulle
í fylgd með Pompidou í málefn-
um Efnahagsbandalagsins. Samt
er það almennt álit manna, aö
Pompidou hafi einmitt í EBE-
málinu sveigt af braut de Gaulle,
svo að um munaði.
Harðsnúinn minnihiuti Gaull-
ista lítur hins vegar á hinn nýja
foringja sem „svikara" og ótt-
ast, aö. hann hleypi Bretum inn
í EfnahagsbandalagiÖ og lúti
Bandaríkjamönnum í alþjóöamál
um. Þeir segja, að Pompidou
hafi falið frávik sitt frá stefn-
unni með lárviðarsveigum og
gervibiómum.
Bætt sambúð við
Bandaríkin
Deilurnar um stefnu forsetans
snúast mest um alþjóðamálin.
Þar segja menn, aö erfitt sé aö
fella úrskurö. Stefna de Gaulle
hafi fyrir alllöngu verið orðin
goösögn fremur en raunveru-
leiki.
Eitt meginatriðiö í stefnu
flokks Gaullista er andspyrnan
gegn yfirráöum Bandaríkja-
manna, Heimsókn Nixons í
fyrravetur til Parísar vakti
mikla athygli, og fréttamenn
túlkuöu hana sem þíðu í við-
skiptum Frakka og Bandaríkja-
manna. Rogers, utanríkisráö-
herra Bandaríkjanna, var fyrir
skömmu á ferð í Frakklandi, og
gat hann síöan skýrt frá „bætt-
um horfum“ og gefið £ skyn, aö
á döfinni væri aukið hernaðar-
samstarf.
Menn segja, að de Gaulle heföi
gripið tækifæriö,. þegar uppvíst
varö um fjöldamorðin £ My Lai
£ Suður-Vi'etnam, og gefið Banda
ríkjamönnum á baukinn. Einnig
hefði hann aldrei sætt sig viö
aukin vinahót Þjóðverja og
Rússa. Þá hefði hershöföinginn
áreiöanlega á áhrifamikinn hátt
reynt að bregöa fæti fyrir Þjóð-
verja. Eftirmáður hans, Pompi-
dou, hefur hins vegar ekki gert
neitt af þessu.
Ár
sjálfsblekkingar?
Breytt stefna Pompidou í al-
þjööamálum einkennist af batn-
andi sambúö viö Bandaríkin, en
aðstæður hafa llka breytzt £ Evr-
ópumálum. Vera má,. aö valda-
tíð de Gaulle hafi verið „ár
sjálfsblekkingarinnar" £ Frakk-
landi. Nú virðist sá raunveru-
leiki blasa við, að Prakkar
standa Vestur-Þjóöverjum yekki
á sporði.
„Stjórnartið hetjunnar er lið-
in, og kaupmaöurinn hefur tekiö
við“. Svo segja menn £ Frakk-
landi. Andstæöingar forsetans
innan Gaullistaflokksins saka
hann um aö „láta reka“, hafa
ekki ákveöna stefnu eöa áætl-
un um lausn málanna.
De Murville
bíður átekta
Talið er, aö .Frakklandsforseti
hafi ekki mikinn áhuga á um-
byltingu á stefnunni. De Gaulle
er enn ekki allur. Hann skrifar
nú endurminningar sfnar. Debré,
annað tákn fortíðarinnar, situr i
Þótt de Gaulle hafi verið ein-
dreginn andstæðingur Jbanda-
riskra yfirráða‘% sáu skopteikn-
arar hann umvafinn bandaríska
fánanum, þegar Nixon heimsótti
hann í fyrravetur.
ríkisstjórn, og svo er hinn 6-
hamingjusami Couve de Mur-
ville einhvers staðar í nánd-
inni. Víki Pompidou um of af
lfnunni, kunna þessir menn að
koma til skjalanna og sundra
flokki Gaullista og rfkisstjóm-
inni. Þeir geta gert forsetanum
erfitt fyrir, þrátt fyrir þau miklu
völd, sem forseti Frakklands
hefur samkvæmt lögum.
Frakkar halda óbreyttri
stefnu f ýmsum aðalmálum, svo
sem deilum ísraelsmanna og Ar-
aba og neita að leyfa vopna-
sölu til ísraels.
Jafnvel I Evrópumálunum verð-
ur Pompidou ekkert lamb. Hann
mun vafalaust veröa harður í
samningum um landbúnaðarmál
og hafa vakandi auga með skil-
málum Breta, við inngöngu í
Efnahagsbandalag Evrópu i
framtfðinni.
Aðdáendurnir segja, að nú sé
loksins raunsæismaður við
stjómvölinn en andstæðingarn-
ir, aö hentistefnumaður sitji i
forsæti.
Brosað fyrir aftan bak.
Peir segja... |
„Bandaríkin verða
að velja“
„Viö getum ekki sætt okkur við,
aö Atlantshafsbandaíagiö tryggi
völd rfkisstjórn, sem ekki er
þess virði, áö viö vinnum meó
hennl í hinu iauslega tengda og
algerlega meinlausa Evrópuráöi,
Bandaríkin veröa að velja á
milli herforingjastjórnarinnar
grísku og annarra bandamanna
sínna.“
Politiken (Kaupmannahöfn).