Vísir - 04.08.1971, Blaðsíða 8

VISIR . Miðvikudagur 4. ágúst 1971.
Otgefandi: Keyktaprenr ní.
Framkvaemdastjðri: Sveinn R Eyjðlfsson
Ritstjðri: Jðnas Kristjðnsson
Fréttastjóri: Jðn Birgir Pétursson
Ritstjómarfulltrtl: Valdimar H. Jöhannesson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Bröttugötu 3b Simar 15610 11660
Afgreiðsla • Bröttugötu 3b Simi 11660
Ritstjöra: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 iínur)
Áskriftargjald kr. 195.00 ð mðnuöi Innanlands
f lausasölu kr. 12.00 eintakiö
Prentsmiöja Visis — Edda hf.

Náttúruskoðun í ryki
Farangursgrind með tjaldbúnaði er einkennistákn
þjóðvega landsins á þessu sumri. Þeim fjölskyldum
hefur greinilega fjölgað ört, sem fylla bíla sína af
margvíslegum viðleguútbúnaði og eyða sumarfríi sínu
á faraldsfæti um landið. Að kvöldi og morgni dags má (
hvarvetna í hvömmum og á lækjarbökkum sjá tjöld
þessarar kynslóðar, sem vafalaust þekkir land sitt
betur en nokkur fyrri kynslóð í landinu.
Umræður um náttúrufegurð og verndun náttúrunn-
ar eiga án efa nokkurn þátt f þessum almenna áhuga /
Reykvíkinga og íbúa annarra þéttbýlisstaða á ferða- )
lögum um landið, útilegu og náttúruskoðun Og á- )
huginn er svo sannarlega ekki bundinn við þá, sem \
búa á mölinni. Bændur eru í vaxandi mæli farnir að (
bregða sér í slíkar ferðir eftir fyrri slátt. f
Sumír eru með svo háþróaðan tæknibúnað í ferð- /
um þessum, að viðkynnin við náttúruna eru mest að )
nafninu til. Tjöld þeirra eru tveggja til þriggja her-
bergja íbúðir með stólum, borði, eldavél og ýmsum
skondnum smábjutum, sem ferðamannaiðnaðurinn
hefur fundið upp. Aðrir hafa fjárfestinguna heldur hóf (i
legri. En allir hafa jafnmikla ánægju af ferðalaginu. /f
Skuggahliðin á þessum ferðalögum er rykið á þjóð- )/
vegunum, sem dregur verulesa úr ferðggleðinni, þeg- j
ar umferðin er mikil á sólheitum dögum. Það er \
kannski von, að nóbelsskáldið okkar spyrji í undrun, (
hvað íbúar lofthreinustu höfuðborgar í heimi séu að (
gera út á þjóðvegina, þar sem þeir verða að aka með /
fullum Ijósum um hábjartan dag. )
En svo slæmt er ástandið aðeins á fjölförnustu leið- )
unum kringum Reykjavík um verzlu.narmannahelg- l
ina og aðrar helztu ferðahelgar sumíj’*r,;*’s, Víðast /
hvar er umferðin ekki meiri en svo, að æfðar hendur )
geta skrúfað og niður rúður í nægilega miklum )
flýti til ao halút. hrein’' í bílnum. Ryk- »
skýin upp og út fvá veg' veróa þó áfram hvim- (
leiður þáttur náttúrunnar, unz varanlegt slitlag er (
komið á þjóðvegi landsins. /
Það er vissulega ánægjuleg lífsreynsla fyrir þreytta /
ferðalanga, sem koma yfir Hellisheiði til Reykjavíkur, )
að aka á kaflanum frá Svínahrauni niður í Lækjar- \
botna. Það er eins og öll þreyta líði úr mönnum og (
þeir taka upp léttara hjal. Og venjulega er helzta um- (
ræðuefnið, hvílíkur munur það væri, ef allir þjóðveg- /
irnir væru eins og þessi. /
Og menn geta verið bjartsýnir á framtíðina. Vega- )
gerðin austur yfir fjall til Selfoss og upp í Kollafjörð \
er byrjunin á samfelldri varanlegri þjóðvegagerð á (
íslandi. Þessum vegum lýkur á næsta ári og þá taka (
aðrir við. Fráfarandi ríkisstjórn hafði tryggt Vega- /
sjóði stórfelldar og árvissar tekjur, sem eiga að gera )
núverandi ríkisstjórn kleift að láta merkið á þessu )
sviði ekki niður falla. )
(
Ekkier sopið kálið...
Bandar'ikjastjórn þarf að leysa mörg vanda- 1 "" .
mál j sambandi við aðild Pekingstjórnarinnar
að Sameinuðu þjóðunum
Nixon Bandaríkjaforseti hefur enn einu sinni
haft alger hamskipti í mikilvægu, gömlu rifrildis-
máli. Bandaríkin hafa alltaf barizt með oddi og egg
gegn aðild kínversku kommúnistastjómarinnar,
sem ræður meginlandi Kína, að Sameinuðu þjóðun-
um. Bandaríkjastjórn hafði til þessa tekizt að
hindra samþykkt á aðild stjórnarinnar í Peking, en
þess í stað hefur fulltrúi stjórnar Chiang Kai-Cheks
á Formósu haldið sæti Kína, þótt rúm tuttugu ár
séu liðin, síðan þjóðernissinnar Chiangs voru hrakt
ir brott frá meginlandi Kína og út á eyjuna
Formósu.
imiiieiii!
M) 0JÍMÖ
■■■■■■■■■■■■
(Jmsjðn: Haukur Helgason
„Og þú bróðir minn, Brútus
segja, ef hann mætti mæla.
Fékk meirihluta en ekki
tvo þríðju
Fylgi Pekingstjórnarinnar hef-
ur sífellt vaxið á þingum Sam-
einuðu þjóöanna. Þaö gerðist
síöastliðið haust í fyrsta sinn,
að fleiri voru meö aöild hennar
en móti. 51 rtki greiddi atkvæði
með aðildinni, en 49 á móti.
25 sátu hjá, þeirra á meðal Is-
land.
Pekingstjórnin fékk þó ekki
aðild I fyrrahaust. Áður hafði
með sérstakrl atkvæöagreiðslu
verið samþykkt að tvo þriðju
atkvæða skyld þurfa til að að-
ildin værj löglega samþykkt.
Við atkvæðagrelösluna um að
krefjast skyldí tveggja þriðju
hluta atkvæða til samþykktar-
innar, studdu ýmis rík; Banda-
ríkin, sem e!la sátu hjá eða
jafnvel greiddu atkvæði með
aðildinni á eftir, svo sem Kan-
ada. Mættj kalla þessa máls-
meðferð nokkuð refslega.
Hver tekur sætið í
Öryggisráðinu?
Með sinnaskiptum bandarisku
ríkisstjórnarinnar nú ætti ekki
að vera vafi um úrslitin. Þnnnig
má telja fullvist, að meirihluti
fulltrúa á Allsherjarþingi Sam-
einuðu þjóðanna i haust muni
greiða aðild Pekingsstjórnarinn-
ar atkvæði sitt. Þó eru flækjur
í þessu máli, sem vafalaust
munu koma betur I ljós á næst-
unni-
Kma hefur átt fastan fulltrúa
“. Eitthvað sUkt mundi Dulles
f Öryggisráöi Sameinuðu þjóö-
anna frá upphafi. Þetta sæti
hefur fulltrúi Chiang Kai-Cheks
aö sjálfsögðu skipað, þar sem
stjórn hans var eini viöur-
kenndj fulltrúi Kina. Nú er ör-
yggisráðið valdamikil stofnun,
þar sem sérhver fastafulltrúi
hefur neitunarvald I sérhverju
máH Með beitingu neitunar-
valdsins getur fastafulltrúian
þvf hindrað, að samþykkt meiri-
hluta fulltrúa nái fram að
ganga, eins og fjölmörg dæmi
eru um, og þá einkum aö full-
trúi Sovétríkjanna hafi beitt
neitunarvaildinu. Bandaríska
stjómin hefur til þessa lýst yfir
„hlutleysi“ um spuminguna
um það, hvort Pekingsstjórnin
skuli taka sætiö I öryggisráðinu
eða Formósustjóm halda þvf.
Formósa hefur ekki
verið talin sjálfstætt
ríki
Nixon fylgir nú „tveggja
Kina stefnu“, það er kínversk
ríki skuli talin tvö annað ríkið
á meginlandinu sem stjórnað
er frá Peking, hitt ríkið á For-
mósu, sem Chiang Kai-Chek
stýrir. Bæði þessi ríki, segir
Bandaríkjastjóm, skuli hafa
fulltrúa á þingum Sameinuðu
þjóðanna, Þau skuli bæði eiga
aðild að bandalaginu.
Þegar tillögur hafa veriö
fluttar fyrr á árum um, að Pek-
ingsstjóroin skuli taka sæti
Kma hjá Sameinuðu þjóðunum,
hafa flutningsmenn gert ráð
fyrir. að fulltrúi Formósustjórn-
arinnar viki, hann verði „rek-
inn“ Þaö er örðugra en virð-
ast kann í fyrstu, að rikin við-
urkenni Formósu sem slíka
sem sjálfstætt ríki, sem skuli
eiga aðild að Sameinuöfc_yóð-
unum. Þetta hefur 'h'vorki
stjóroin I Peking né stjórn
Formósu getað sætt sig við.
Chiang dreymir enn
um meginlandið
I fyrsta lagi telur stjörr.m í
Peking, að Formósa sé hluti af
kínverska ríkinu og þjóðernis-
sinnar hafi þar einungis haldið
völdum, af þv’i að þeir nutu
verndar Bandaríkjamanna. Það
yrðj því grundvallarbreyting á
afstöðu Pekingstjórnar, ef hún
væri nú tilbúin að viðurkenna,
að Formósa skuli eiga aðild að
Sameinuðu þjóöunum viö hliö
sér. í öðru lagi hefur Chiang
Kai-Chek og þjóðernissinnar á
Formósu jafnan litið á sig sem
„gesti“ þar sem hefðu þar
stundardvöl, meðan þeir byggju
í haginn fyrir innrás á megin-
landið, og kollvörpuðu kín-
verskum kommúnistum. Þótt
tuttugu ár séu liðin, og ekki
bóli á valdatöku Chiang Kai-
Oheks á meginlandinu, hefur
gamli maðurinn ekkj varpað
þessum draumi frá sér. Það
væri því grundvallarbreyting á
afstöðu kínverskra þjóðernis-
sinna á Formósu, ef þeir væru
nú tilbúnir að líta á Formósu
sem sérstakt riki og sitja á
þingum Sameinuðu þjóðanna
viö hlið Pekingmanna.
Þjóðernissinnar á Pormósu
brugðust ókvæða við fréttunum
um væntanlega ferð Nixons til
Kfna. Þeir voru ek.ki spurðir
ráða, áður en sú för var afráö-
in. Spurningin er, hvort Nixon
leggur svo mikið upp úr bættri
sambúð við klnverska komm-
únista. aö hann vilji láta
Formósu fyrir róða,
Öryggisráðið talið
„ólýðræðislegt“
Það verður býsna flókið að
finna lausn, sem ekki leiöir til
mikilla ýfinga. Mörgum Banda-
rikjamönnum að minnsta kosti
mun hrjósa hugur viö þvl, að
Pekingstjórain setjist I öryggis-
ráðið með neitunarvaldi.
Mörgum finnst raunar, að
Öryggisráöið eigi ekki rétt á
sér I lýðræðislegum samtökum.
í öryggisráðinu eru það hin
hernaðarlegu stórveldi, sem
hafa „föðurlega forsjá“ i banda-
laginu. A Allsherjarþingi hafa
öll ríkin jafnan atkvæðisrétt en
<i hinu volduga Öryggisráði fer
það eftir öðrum sjónarmiðum,
herstyrk rlkjanna I lok annarrar
heimsstyrjaldarinnar,
Hvort unnt verður að tengja
lausn deilunnar um aðild Kin-
verja umbótum á kerfi Sam-
einuðu þjóðanna, er alls övíst,
en margar tillögur hafa verið á
döfinni um endurbætur á skipu-
lagi samtakanna, en ekki náð
fraro að ganga vegna afstöðu
stórveidanna á ýrosum titnum.