Vísir - 21.09.1971, Blaðsíða 8

3
VISIR Þriðjudagur 21. september 1971.
VISIR
PKr^etanai: Reyxiapienr K,
maakvœmdastjóri: Sveino R- EyJðMsaoa
Ritstjóri • Jónas RristJðnsaoB
FréttastJóri: Jón Birglr Pétursson
RitstjórnarfulltnM: Valdlmar H. Jðbannessoo
Auglýsingastjóri: Skóli G. Jóhannessoo
Auglýsingar: Bröttugðtu 3b. Simar 15610 11660
Afgrefðsla- Bröttugötu 3b Simi 11660
Ritstlóra: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 tlnnr)
Askriftargjald kr. 195.00 á mánuði famanlande
f lausasölu kr. 12.00 eintaldð
Prentsmiðia Vtsis — Edda hl.
Dýrt og gallað
J heilbrigðismálum eru íslendingar rík þjóð. Við verj-
um 6—9% af brúttótekjum þjóðarinnar til heilbrigð-
ismála. Vafasamt er, að nokkur þjóð geri betur, nema
ef til vill ísraelsmenn. Og við höfum fleiri lækna mið-
að við íbúatölu en Norðmenn og Svíar hafa og þykja
þær þjóðir þó vel settar. Hér eru aðeins 700 íbúar um
hvern lækni.
En milljarðar heilbrigðismálanna nýtast okkur allt
of illa. Almenningur hefur ekki nógu greiðan aðgang
að læknisþjónustu. Jafnvel í Reykjavík er oft erfitt
að ná í lækni, ef skyndilega sjúkdóma ber að garði.
Viðkomandi heimilislæknir getur auðvitað ekki verið
á þönum allan sólarhringinn allan ársins hring. Og
bakstuðningurinn, sem hann hefur af neyðarvaktinni
og næturlækninum er ákaflega ófullnægjandi.
Samstilling á þjónustu heimilis- og héraðslækna,
sérfræðinga og sjúkrahúsa er afar frumstæð. Úti á
landi talar fólk um „að fara suður til lækninga“ eins
og það sé hálfs eða heils árs verkefni. Menn fara stið-'
ur með haustinu, þurfa lengi að bíða eftir tíma hjá
fyrsta sérfræðingi, þvælast síðan jafnvel með löng-
um biðtímum milli annars, þriðja og fjórða sérfræð-
ings og komast svo loks á sjúkrahús með vorinu.
Þar á ofan skiptir öllu máli, að menn séu svo
heppnir að veikjast í ákveðnum líffærum, sem eitt-
hvert hinna þriggja stóru sjúkrahúsa í Reykjavík
hefur menn og tækni til að ráða við. Þrátt fyrir sam-
anlagða stærð þessara sjúkrahúsa, er verkaskipting
þeirra ekki nægilega mikil til þess, að þau nái með
sómasamlegum hætti yfir öll helztu svið læknisfræð-
innar.
Og svo verða menn að bíða eftir pláscl, þútt þeir
séu með réttan sjúkdóm, því að hin dýru sjúkrarúm
eru upptekin ar fólki, sem er í eftirmeðferð, einfaldri
rannsókn, eða ætt1’ ■ *' " um f^- jum frekar aj vera
á heilsuhæli, sem er mun ó ’ýrari stofnun 6n sjúkra-
hús.
Frumkvæði að úrbótum gæti komið frá frjálsum
samtökum lækna, félagssamtökum lækna, sjúkra-
samlögum, sjúkrahúsum, tryggingastofnuninni eða
heilbrigðisráðuneytinu. En það er eins og hver vísi
á annan. Ef til vill væri heppilegast, að hið opinbera
veitti utanaðkomandi aðiia eins og Stjómunarfélagi
íslands fé tii að fá sjálfstæða stjómunar- og skipu-
lagsfræðinga til að skoða þetta vandamál ofan í kjöl-
inn og koma með úrbótatillögur, er henti almenningi.
Læknar og embættismenn heilbrigðismála virðast
yfirleitt gera sér grein fyrir göllum kerfisins og hafa
áhuga á endurbótum. En það er einhver tregða í kerf-
inu sjálfu, einhver þunglamaleiki, sem menn ráða ekki
víð. Þess vegna er heilbrigðisþjónustan áfram svona
gölluð, þótt hún sé orðin hin næstdýrasta eða dýrasta
í heimi.
Kennaraskólinn við Stakkahlíð — engin heimavist risin þar enn — „og lítið um hana hugsað síð-
ustu árin“.
SKÓLAFÓLK í
YANDRÆÐUM
— mikill fjöldi framhaldsskólanema i Reykja-
vik býr úti á landi — Nú sverfur oð með
leiguhusnæði i Reykjgvik...................
-ÓiiÍOíl i liiVCÓJciliOlÍ 1L
Framhaldsskólarnir í Reykjavík eru að hefja
vetrarstarfið. Til Reykjavíkur verður mikill fjöldi
námsmanna, sem úti á landi búa, að sækja alla
sína menntun. Og er það ekki svo smávægilegur
kostnaðarliður, að kosta uppihald eins nemanda
á menntaskólastigi hér í Reykjavík. Húsaleiga er
orðin næsta óhóflega dýr, og þar fyrir utan erfitt
að finna húsnæði.
Margir hafa undanfarið hringt hingað á Vísi
utan af landi og spurt okkur, hvort við gætum
á einhvern hátt liðsinnt um útvegun á húsnæði.
Það getum við ekki og gerum ekki, en í gær höfð-
um við samband við fáeina skólamenn í Reykja-
vík og inntum þá eftir húsnæðismálum nemenda.
Hjfl'l'm'tr Ólafsson varð fyrir
s""rum f Menntaskólanum við
Hamrahrið, og tjáði hann Vfsi,
að Hamrahlíðarskðlinn tæki æv
inlega inn talsverðan fjölda ut
anbæjarmanna, en ekki heföi
halin orðið var við, að pemendur
væru í húsnæðishraki — „enda
er það ekki í okkar verkahring
að útvega mönnum húsnæði —
þeir snúa sér eitthvað annað í
þeim vandræðum.
Við spvrjum hins vegar æv-
inlega nemendur að því, hvar
þeir hyggist búa. og ef þeir
verða búsettir í öðru skólahverfi
en okkar, bendum við þeim S
að fá inni f öðrum mennta-
sköla.“
— Er heimavist á byggin«ar-
áætlun Hamrahlíðarskó’ans?
„Nei, ekki er það nú. Hér á
hins vegar að koma í framtíð-
inni matsalur. Nemendur eiga
þannig að geta haft hér full-
komna vinnuaðstöðu, og er þetta
eini skólinn á landinu. sem
þannig er skinulagður. Væntan
lega verður slík aðstaöa utan-
bæjarmönnum til hægðarauka.“
Skólavist með fyrirvara
Dr. Jón Gíslason, skólastjóri
Verzhuiarskólans, tjáði Vísi að
ævinlega væri slangur af utan-
bæjarmönnum í Verzlunarskói-
anum, og í ár, sem undanfarin
ár, hefðu þeir átt f erfiðleikum
með að finna sér húsnæði.
„Raunar skiptir skólinn sér
ekki af því beinlínis — en mað
u r hevrir það á fólki sem er
aö sækia um skólavist, að það
hiður um hana með fyrirvara:
Ef húsnæöi fæst fyrir veturinn.
Og það er satt að segja stjórn
völdum þessa lands til skammar-
fvrr o” síðar. hvemig húsnæð-
ismái nemenda' hafa verið hunz
uð,“ sagði dr. Jðn, „það hefur
verið rætt um að nýta hótel eða
annaö slfkt fvrir þetta utanbæj
arfólk. en ekkert orðið af neinu.
Þama verður að gera stórátak."
Hoimavist við
Kennarask _ !ann
„Það er nú einhvers staðará
byggingaáætlun hjá okkur hér
í Kennaraskólanum, bygging
heimavistarhúsnæðis,“ sagði
Baldur Jónsson, yfirkennari, er
Vísir hafði tal af honum ,,en
sú bygging hefur ekkert komið
til taJs í mörg ár — við eigum
nefnilega nógu erfitt með' að
fá það fé sem viö þurfum til
brýnustu þarfa.“
Ævinlega er mikiíl fjoldi
kennaramema utan af landi, og
því stórmál, ef afflur sá fjöldi
á í basli með að finna sér
húsaskjól innan borgarmark-
ana.
Baldur sagði að skólastjómin
hefði ekki fundið neitt inn á
það hjá nemendum, að þeir
væm f vandræðum með hús-
næði enda em skólayfirvöldin
ekki sá aðili sem nemendur
myndu snúa sér til í vandræð
um sínum.
„Það var nú rætt um það í
fyrravetur að taka Hótel Esju
lil þessara nota,“ sagði Baldur.
„en ætli það verði nokkuö
núna, þegar búið er að inn-
rétta þarna fínasta hótel — og
f svona stóm húsi er vont að
hafa heimavist. Ég vildi a. m.
k. ekki vera heimavistarstjóri
þar.“
\
„Svakaleg heppni“
„Það var alveg svabaleg
heppni að við skyldum detta
njður á húsnæði — við vorum
búin að tryggja okkur tveggja
herbergja íbúð í vor — borguð
um 6000.00 kr. í leigu á mán-
uði og svo misstum við hana
— eigandanum var nefnilega
boðið hærra verð," sagði vél-
skólanemi einn, sem setti sig í
samband við blaðið, „ég var svo
orðinn úrkula vonar um að fá
inni með systmm mínum tveim
ur, sem em í KennarasfcðJan-
um, en svo fengum vlé fyrtr
kunningsskap fbúð f vesturbæn-
um. Og sú er þriggja herbergja.
kostar ekki nema 5000 kr. á
mánuði — og þarf ekki að
borga nema hálft árið fyrir
fram!“ —GG