Vísir - 23.01.1973, Blaðsíða 20

URÐU AÐ SKILJA ALLT
SITT EFTIR VIÐ ELDANA
— rœtt við flóttafólkið fró Eyjum, þegar það kom til Þorlókshafnar
í morgun, margt örmagna af sjóveiki
VÍSIR
Þriöjudagur 23. janúar 1973
,Þoð vontor
bréfbleyjur!'
Vestmanneyingar ungir
og gamlir hýstir
i Árbœjarskóla
„Viö crum ckki búnir aft gera
okkur fyllilega grcin fyrir
ástandi fólksins, þvi aö þaft eru
ckki nærri allir komnir. Kn i
fljótu bragöi virftist mér aft fáir
hafi meift/.t. Þeir, sem eitthvaft
ainar aft eru hclzt meft tauga-
áfaii efta hafa orftift mjög iila
sjóvcikir og eru ekki húnir aft ná
sér ennþá.” Þaft var cinn af
læknunum i Arbæjarskólanum
scm sagfti þetta er Visir bar aft
garfti i morgun. Kn áftur en
okkur tækist aft spyrja hann tii
nafns var hann rokinn til aft
sinna sjúklingum sinum.
Mestur viftbúnaftur var vegna
ungbarnanna. Margir pelar
voru á lofti og hjúkrunarkon-
urnar höfftu vara vift aft skipta á
þessum litla mannskap. v
„Þaft veröur aft senda ein-
hvern út i búft til aft kaupa bréf-
bleyjur,” heyrftist sagt. Og ekki
var beftift boftanna einn af
Raufta kross mönnunum rauk af
staft út i apótek.
Þegar fólkiftkom inn i skólann
var þaft skrásett og þvi siftan
gefift aft borfta og drekka eitt-
hvaftheitt. Búizt er vift aft flestir
Vestmannaeyinganna eigi
skyldfólk, sem getur skotift yfir
þá skjólshúsi nú fyrst um sinn,
svo aftekki er vistaft haida þurfi
starfseminni i skólanum lengi
áfram.
— Lé»
Forsœtisróðherra
ók í alla nótt!
Nefnd
skipuð
til oð
fjollo um
efnohags-
ofleiðingor
gossins
Kikisstjórnin hefursetift á fundi
i alian morgun vegna þess
neyftarástands, sem skapazt
hefur i Vestmannaeyjum. Ólafur
Jóhanncsson, forsætisráftherra
var staddur norftur i Skagafirði,
þegar eldsuinbrotin hófust og hélt
liann þegar af staft til Reykja-
vikur i nótt. Aft því cr llannes
Jónsson, blaöafulitrúi rikis-
stjórnarinnar sagfti I viðtali við
Visi i morgun hefur rikisstjórnin
ákveöift aft gera vissar ráft-
stafanir og mun forsætisráöherra
skýra frá þcim i kvöld. — Visir
hefur frétt þaö annarsstaftar, aö
þegar sé búift aft skipa nefnd
þriggja ráftuneytisstjóra til aft
fjalla um þann efnahagsvanda,
sem eldsumhrotunum er sam-
fara. lijálmar Vilhjálmsson er
formaöur nefndarinnar. Þá hefur
verift ákveftift aft Almanna-
varnaráft skuli áfram gera ráft-
stafanir m.a. til aft fylgjast meö
hættum og eignatjóni vegna clds-
umbrotanna. -VJ.
Mikill viftbúnaftur var I Þor-
lákshöfn aft taka á móti fólkinu
sem var aft koma meö bátum frá
Vestmannaeyjum. Lögreglan úr
Keykjavik var meft mikinn
mannafia á staftnum og einnig
var lögreglan á Selfossi mætt meft
allt sitt lift. Iljálparsveitir skáta
voru einnig meft mikinn viftbún-
aft.
Lögreglan haffti lokaft bryggj-
unni og var öllum óviökomandi
þar bannaftur aðgangur. Þegar
fyrsti báturinn kom aö tæplega
7.30 i morgun stóftu yfir tuttugu
rútur á bryggjunni, sem áttu aö
flytja fólkiö til Reykjavikur. 011-
um bilstjórum sem tiltækir voru
var skipaft af staft, en ekki dugfti
þaft til, þvi lögreglan varft aft láta
rútueigendum mannskap 1 té til
Gosið flýtti
fyrir fœðingum
Margar ófriskar konur í Vest-
mannaeyjum fundu til fæftingar-
hrifta i nótt, þegar ósköpin gengu
yfir Kyjar. Nokkrar þeirra voru
aft keyra bilana.
Fyrsti báturinn sem kom inn
var Arnar HH 1, sá næsti var Jör-
undur III og eftir þaft streymdu
bátarnir inn hver á fætur öörum.
Þegar mest var um aö vera leit
höfnin og bryggjurnar út eins og
miftbærinn i mestu jólaösinni.
Um leift og fólkið var komift i
land úr bátunum, var þvi visaö
inn i rúturnar sem biftuogfluttutil
Reykjavikur þar sem þvi var
komift fyrir i skólum borgarinnar
til aö byrja meft. Bátarnir urftu aft
fara út úr höfninni aftur um leið
og fólkift var komift i land. Flestir
þeirra héldu þá til Vestmanna-
eyja aftur.
Lögreglan haffti menn staftsetta
vift vegamót á Hellisheifti og
Þrengslavegi, og var öllum bilum
sem ekki áttu nauösynlegt erindi
til Þorlákshafnar bannað aft
keyra Þrengslin. Vegagerftin
haffti rutt þann litla snjó sem á
veginum var til aft ekkert hindr-
afti flutninga fólksins til borgar-
innar. ótrúlega vel gekk aft taka
á móti fólkinu i Þorlákshöfn og
koma þvi i bflana. Þaft sem helzt
virtist hrjá fólkið þegar þaft kom,
var sjóveiki og þurfti jafnvel aft
bera sumt i land.
í Jörundi III voru 170 manns og
höfðum vift tal af sumum þeirra,
sem þar voru um borð. Gunnar
Snorrason og kona hans Steinunn
voru meftal þeirra sem viö rædd-
um vift.
„Vift hlupum strax niöur á höfn,
og gáfum okkur engan tima til aft
taka neitt meft. Barnift okkar er
meira aft segja sokkalaust. Vift
fórum frá Eyjum kl. 4 i nótt, og
vift vorum hissa á þvi hvaft fólkift
var allt rólegt. Þaft var mikil
sprunga, sem náfti úr Helgafelli
niftur I sjó. Vift urftum aft skilja
allt okkar eftir og höfum bara föt-
in sem við stöndum i”.
Guftbjörg Guðnadóttir: „Éghef
bara þaft sem ég stend i, hitt varft
ég aft skilja eftir. Ég gleymdi aft
loka dyrunum á húsinu, en ég
held aft þaft geri ekki svo mikift
til”. „Ég átta mig varla ennþá á
þvi sem gerftist, þvi þaft var svo
fluttar flugleiftis til Reykjavíkur
og eru nú á Landspltalanum, en
engin þeirra haföi fætt þegar
blaðiö haföi samband vift
spitaiann rétt fyrir hádegi.
Þá gekk sú frétt manna á mitli,
aö kona heffti fætt barn um borö i
bátnum Arna frá Geröum á leift
frá Vestmannaeyjum til Þorláks-
liafnar i nótt, en þrátt fyrir
mikill flýtir á öllu.”
Sigurborg Engilbertsdóttir:
„Ég varft ekki vör vift neitt fyrr
en hringt var i mig. Þaft var um
kl. 3 og mér sagt aft komift væri
gos. Vift vissum ekkert hvaö gera
átti fyrren vift komum út, þá fór-
um viö niður á bryggju”.
Bræðurnir Ólafur og Asgeir
Sigurvinssynir: „Vifturftum varir
vift þetta um kl. 2. Vift fórum
strax út og hlupum niftur á höfn.
Við urðum varir vift jarðskjálft-
ann, en fólk trúði alls ekki þvi
sem var að gerast. Það stóft fyrst
bara og góndi. Allir voru samt
mjög rólegir. Ekkertskipulag var
á neinu þarna, en allir reyndu aft
gera þaft rétta.”
Valgerður Sigurftardóttir: „Ég
varð vör vift þetta um kl. 2. Ég
heyrði skruðninga og sá hvaft var
að ske þegar ég kom út. Ég var
ósköp róleg, en það voru allir. Ég
og minir urðum aft skilja allt okk-
ar eftir, þegar við fórum frá Vest-
mannaeyjum”.
Vift tökum tali einn flótta-
manna, ef svo má nefna þá. Hann
heitir Jóhann Weihin.: „Ég veit
nú litið hvernig ástandið var i
smáatriftum, en ég veit aft þaft
var mjög slæmt. Ég fór strax nift-
uri bátana, enda var ekki eftir
neinu aft biða meft þaft. Þaft rigndi
vikri, en ekki mjög mikift og fólk-
ift var yfirleitt mjög rólegt. Ég
veit ekki til aft neitt hafi orftift aft
neinum.
Nú fer bátana aö drifa aö, sem
óöast og áftur en varir komast
ekki fleiri inn og sumir verfta aft
býfta dágófta stund fyrir utan
hafnarmynniö áöur en þaft finnst
staftur fyrir þá til aft leggja aft.
Sýnilegt er aft margir hafa orft-
ift illa sjóveikir og einn sjómaftur-
inn heyrist segja a hann hafi
aldrei séö fólk jafn þjáö af sjó-
veiki eins og á þessari leift.
„Þaft var alveg skelfilegt aö
vakna vift þetta,” sagfti Lárus
Guftmundsson rafvirkjameistari,
þegar vift tókum hann tali eftir aö
hann var nýstiginn upp úr bátn-
um Surtsey. „Vift hjónin fundum
sex kippi áftur en vift fórum fram
itrekaftar tilraunir tókst ekki aft
fá staftfestingu á þvi.
Myndin sýnir nokkra menn —
þar á meöal Óla Kr. Guðmunds-
son lækni i Vestmannaeyjum —
aðstofta ófriska konu um borö i
bát i Þorlákshöfn i morgun, en
læknirinn haffti komið gagngert
meft henni tii Þoriákshafnar.
Ljósmynd Bjarnleifur.
úr, en svo i eitt skiptift þegar vift
litum út um gluggann, þá sáum
vift heilan eldvegg og hann var
austan við bæinn. Aður en vift fór-
um náfti hann frá Helgafelli og
niftur að sjó.”
Þaö urftu viöa góftar kveftjur á
milli fólks, bæfti var fólk á
bryggjunni,sem haffti komift áftur
og var aft leita aft sinu fólki meft
öftrum bátum og einnig haffti
sumum tekizt aft fá aft vera áfram
á bakkanum og bifta eftir sinu
fólki. Það runnu gleðitár og faftm-
lög voru innileg.
Sigurftur Sigurjónsson sjómaft-
ur er þarna á bryggjunni og vift
spyrjum hann hvernig honum
hafi komift þetta allt saman fyrir
sjónir.
„Það var um ellefu leytift, held
ég, aft vift fundum fyrsta kippinn,
en mann grunafti ekki hvað i
vændum var, svo aft aftur var far-
ift aft sofa. En rétt fyrir tvö i nótt
vorum vift svo ræst, eldurinn hef-
ur þá verið um þaft bil 300 metra
frá þeim staft, sem vift sváfum.
Ég held að fólk almennt hafi ekki
gert sér grein fyrir hvaft þarna
var aft gerast i raun og veru, en
svo mikift er vist aft engin vand-
ræfti urftu iEyjum og allir voru
rólegir.”
„Hvar er Jón?” „Hvar er
mamma?” — svona köll heyrftust
af og til, en þaft var engin angist i
röddunum. Þaft var greinilega
engin hræftsla um aft illa heffti
farift fyrir mömmu og Jóni, en i
öllum þeim ys og þys, sem var
þarna á bakkanum var nokkuft
hætt vift aft fólk yrfti viftskila i
smástund.
„Mamma er búin að fá sjokk,”
segir stálpaftur piltur, „læknirinn
er hjá henni núna.” — Ég er búinn
aft senda tvo lækna um borft i
þennan bát þarna, svo þaft ætti aft
vera allt i lagi þar,” segir einn úr
Hjálparsveitinni.
Einn ungur Vestmannaeyingur
nýstiginn á meginlandift tjáir
okkur aftspurftur aft bæfti lög
regla, skátar oe ýmsir aörir hafi
gengift i húsin iEyjum til aft vekja
fólk svo aft enginn svæfi nú yfir
sig. — Þaft heffti getaft orftift nokk-
uft dýrkeypt aft sofa illa yfir sig i
eyjum i morgun.
Einn kunnur Reykvikingur stóft
i ströngu aft hjálpa fólki upp úr
bátnum, sem hann var nýkominn
meft. Þegar fólkift haffti allt fast
land undir fótum kom hann sjálf-
ur I land og vift tókum hann tali.
Siguröur Rúnar Jónsson, hljóm
listarmaftur: Þaft voru aft-
vörunarflautur Almannavarna,
sem vöktu mig. Þegar ég siöan
leit út um gluggann sá ég aft
himininn logafti. Manni varft fyrst
fyrir aft fara út á götu og þá var
fólk búift aö safnast þar saman.
Einhver talafti um aft bezt mundi
aft fara upp I dal, en siftan sættust
allir á aft betra mundi aft fara nift-
ur á bryggju.
En hvafta verftmætum hugsar
fólk fyrst og fremst um aft bjarga
þegar svona kemur fyrir? Sumir
komu meft ferfta segulbandstæki,
aftrir höfftu haft tima til aft pakka
einhverju niöur i töskur, en þaft
sem var lang mest áberandi voru
dýrin. ótrúlega margir voru með
ketti og hunda. Einnig var algeng
sjón aft sjá fólk handlanga búr
með páfagaukum á milli borð-
stokks og bryggju.
En nú var svo mikift af bilum
farift til Reykjavikur aft erfitt var
orftiö aft finna öllum sæti. Einn
stakk upp á þvi aft bezt væri aö
aka fólkinu i húsaskjól i Þorláks-
höfn svo aft fólkift þyrfti ekki aft
bifta i kuldanum.
Þó nokkuft var um aft fólk þurfti
aft flytja á sjúkrabörum, en mest
af þvi voru manneskjur, sem voru
orftnar gjörsamlega örmagna af
sjóveiki. Þó var þarna lika lamaft
fólk, fólk sem haffti fengift
„sjokk” og jafnvel konur meft
léttasótt. Meira aft segja eru
nokkuö öruggar heimildir fyrir
þvi aft eitt barn hafi fæftst milli
lands ogEyja i nótt.
—LÓ
Ekki bangin
Ég er orftin of gömul til þess
aft verfta hrædd, sagfti Lovísa
Gisladóttir, þegar hún var aft
hella upp á kaffikönnuna i
morgun. Hún var þá ein af fá-
um konum eftir i Eyjum, jafn-
vel eina staðarkonan.