Vísir - 15.08.1973, Blaðsíða 7

Fjölskyldumeðferð:
SAMSTAÐA í FJÁR-
MÁLUM ÞÝÐINGAR
MEIRI EN KYNLÍF!
Rœtt við Ólaf Jóhann Jónsson lœkni á Kleppi um fjölskyldumeðferð, en hana bar mjög á góma á nýafstöðnu þingi geðlœkna hér í Reykjavík

Samstaða í
fjármálum
þýðingarmeiri
en kynlíf
móttækilegra hér fyrir fjöl-
skyldumeðferð en viðast hvar
annars staðar i heiminum.
Fjölskyldumeðferð hentar
okkur vel sem lækningaform. I
fjölskyldumeðferð er lögð sér-
stök áherzla á að fá fólk til að tjá
hvort öðru tilfinningar sinar og
þarfir.
Það var þvi athyglisvert, að
þessi rannsókn virtist renna
stoðum undir það, hvað mikil-
vægt þetta er.
Könnuð var tilfinningaleg af-
staða hjónanna hvors fyrir sig
til ýmissa hugtaka, og kom þá
greinilega i ljós, að þau hjón,
sem lögðu svipaða meiningu i
þessi hugtök, áttu auðveldasta
sambúð.
Þaö kom einnig i ljós, að ein-
mitt þessi hjón áttu auðveldara
með að taka sam-eiginlegar
ákvarðanir, sem hlýtur ávallt
að vera mikilvægt i hverju
hjónabandi.
Geðlæknirinn skipti hjónun-
um niður i 2 hópa, og var mjög
greinilegt, að i þeim hópnum,
sem átti við færri erfiðleika að
striða, sem væri hægt að kalla
samhentu hjónin, tóku hjónin
sameiginlegar ákvarðanir i
fjármálum. Af þeim hóp, þar
sem hjónin voru samhent, íóku 9
af hverjum 11 sameiginlega
ákvörðun i fjármálum, en að-
eins 2 af þeim 10, sem voru i hin-
um hópnum.
Einnig kom i ljós, að þau sem
tilheyrðu samhenta hópnum,
virtust vera ánægð með kynlif
sitt, en aöeins helmingurinn af
þeim, sem voru i hinum hópn-
um. Samstaða i fjármálum
virðist þvi skipta meira máli en
að samræmi sé i kynlifi.
Fjölskyldumeðferð hefur þró-
azt á siðastliðnum 20 árum og er
enn i mjög örri þróun.
Fjölskyldumeðferð byrjaði á
Kleppi upp úr árinu 1967, og sá
fjöldi sjúklinga, sem fær þá
meðferð þar, hefur aukizt ár frá
ári.
Kristin Gústafsdóttir, sem er
sérmenntuð aðallega i Banda-
rikjunum i sambandi við þessar
lækningar og vinnur nú i Svi-
þjóð, hefur aðallega undirbúið
jarðveginn fyrir þessar rann-
sóknir.
Fjölskyldumeðferð þarfnast
sérstakra skilyrða til þess að
hún geti verið árangursrik, ef á
að stunda hana i sambandi við
stofnanir.
Til að geta byrjaö slika með-
ferð þarf sem allra stærstur
hluti af starfsfólkinu að hafa
fengið grundvallarmenntun á
þessu sviði, og slikt tekur eðli-
lega langan tima.
í hverju er
fjölskyldumeð-
ferð fólgin?
Mjög skiptar skoðanir eru
um, hvað kalla á fjölskyldumeð-
ferð. 1 viðustu merkingu þess
orðs mætti ef til vill segja, að
einstaklingsmeðferð geti i viss-
um tilfellum virkað sem fjöl-
skyldumeðferð. Ef sjúklingur
breytist við meðferð og kemur
sem breyttur einstaklingur i
hópinn, fellur hann ekki lengur
inn i fjölskylduna á sama hátt
og áður. Jafnvægi fjölskyldunn-
ar er þar með raskað, og hún
veröur að finna jafnvægi eftir
nýjum leiðum.
Flestir sem vinna við
fjölskyldumeðferðina, kjósa þó
að hafa sem flesta úr kjarna
henna\; með i þessari meðferö.
Alita þeir, að á þann hátt sé oft á
tiðum hægt að ná skjótari, við-
tækari og varanlegri árangri.
Einnig er það álitið kostur að
vinna með sem flestum fjöl-
skyldumeðlimum til að athyglin
beinist frá þeim einstaklingi,
sem er sjúkdómsberinn.
Fjölskyldumeðferðin beinist
svo vanalega i þá átt að hjálpa
fjölskyldunni að átta sig á,
hvaða venjur og siðir hafi
myndazt innan hennar. Hvort
þessar venjur og siðir fullnægja
þörlum einstaklinganna og
hjálpa fjölskyldunni til að finna
nýjar leiðir til að leysa sin
vandamál.
Tjáskipti
Sérstök áherzla er lögð á tjá-
skipti innan fjölskyldunnar,
sem oft er ábótavant. Þvi miður
virðist það vera þannig að fólk
getur sér til um tilfinningar og
þarfir hinna i fjölskyldunni i
staðinn fyriraðspyrja þá sjálfa.
Þetta leiðir eðlilega til alls
konar misskiínings, og af þvi
skapast margs konar vandræði,
sem smám saman magnast.
Þannig getur fjölskylda óafvit-
andi og gagnstætt vilja allra
meðlimanna lent á blindgötu,
sem erfitt er að komast út úr
aftur.
Það getur þá hjálpað að hafa
hlutlausan utanaðkomandi að-
ila, sem oft sér hlutina i skýrara
og öðru Ijósi en fjölskyldufólkið
sjálft. Vegna sérstakrar þjálf-
unar geta þeir áttað sig betur á,
hvað er að gerast eða hefur
gerzt i fjölskyldunni.
Enginn
sökudólgur
Oft kemur það fram, þegar
reynt er að rifja upp orsaka-
samhengi i fjölskyldumeöferð-
inni, að meölimirnir misskilja
þetta og finnst, að nú sé verið aö
leita að sökudólgnum, en oftast
nær er auðvelt að sannfæra fólk
um, að svo er ekki og koma fjöl-
skyldunni i skilning um, að ein-
mitt þetta, að skella sökinni á
einhvern ákveðinn eða ein-
hverja ákveðna orsök, eins og
t.d. áfengi, er algjörlega til-
gangslaust og óhagkvæmt. Hag-
kvæmara er að reyna að finna
nýjar leiðir og lausnir, svo að
sem flestir i fjölskyldunni fái
sinum þörfum og óskum full-
nægt.
1 fjölskyldumeðferð er fólk
gjarnan spurt að þvi hverju það
vilji breyta, hvernig sé hægt að
breyta. Og siðan reynt að fylgja
þvi i framkvæmd.
—EVI
Visir. Miðvikudagur 15. ágúst 1973.
fllNIIMl
I 5ÍÐAN 1
Umsjórt:
Erna V. Ingólfsdóttir
Sem liður í undirbúningi
undir f jölskyldumeðferð
var síðastliðinn vétur gerð
rannsókn á 21 eðlilegri
kjarnafjölskyldu hér í
Reykjavík.
Þetta voru hjón, sem
giftu sig árið 1961. Reynt
var að hafa rannsóknina
eins víðtæka og mögulegt
var. Félagsráðgjafar áttu
viðtöl við f jölskyldurnar á
heimilunum. Hjón tóku
allvíðtækri sálfræðilegri
rannsókn, og síðan höfðu
hjónin viðtal við geð-
lækni.
Umsjón með félagslega hlut-
anum hafði Haraldur ólafsson
lektor. Viðtölin tóku Sigrún
Júliusdóttir félagsfræðingur og
Hólmfriður Gunnarsdóttir fé-
lagsfræðingur. Sálfræðilega
hlutann sáu Gylfi Asmundsson
sálfræðingur og Ölafur Jóhann
Jónsson læknir um.
Fjölskyldu-
tengsl
mikilvœgari
ó íslandi
og fólk
móttœkilegra
fyrir
fjölskyldu-
meðferð
1 þessari rannsókn kom fram,
að fjölskyldutengsl virðast vera
mikilvægari fyrir fólk hér á Is-
landi en i öðrum löndum á sama
þróunarstigi.
Þetta bendir til þess, sem
raunar virðist þegar hafa komið
i ljós samkvæmt reynslu á
Kleppsspitala, að fólk virðist