Vísir - 14.11.1973, Blaðsíða 3
Visir. Miövikudagur 14. nóvember 1973.
3
EKKI ALLIR SANN-
FÆRÐIR UM SAM-
STÖÐU 200 MÍLNA
RÍKJANNA
geri ráð fyrir sameiginlegri
tillögu á ráðstefnunni
segir Hans G. Andersen
Sérfræðingar okkar um
væntanlega hafréttarráöstefnu
lita ekki jafnbjörtum augum til
úrslita 200 milna efnahagslögsögu
og almenningur.
1 grein i timaritinu Sjávarfrétt-
ir, sem nýlega kom út i fyrsta
skipti og flytja á efni um sjávar-
útvegsmál, kemur fram, að ýmis
ljón geta enn orðið á veginum áð-
ur en 200 milurnar komast heilar i
höfn.
Sagt er að Afrikurikin, sem eru
ötulir stuðningsmenn 200 miln-
anna, liti mjög öðrum augum á
forréttindi strandrikis heldur en
tslendingar. Að þeirra áliti á
efnahagslögsagan að gilda fyrir
heilar álfur, en ekki einstök riki.
Vilja þau þannig tryggja öllum
rikjum Afriku frjálsar fiskveiðar,
hvar sem er við ströndina.
A þetta fyrirkomulag gæti ts-
land aldrei fallizt og i raun mundi
það þýða, að Bretar gætu veitt
hér við land að vild.
Sagt er, að fulltrúar tslands á
undirbúningsráðstefnunni fyrir
hafréttarráðstefnuna, hai'i gert
Alrikufulltrúunum það ljóst, að
tsland geti ekki átt samleið með
þeim, ef þeir haldi sjónarmiði
sinu til streitu.
Einnig kemur fram i greininni i
Sjávarfréttum, að Afrikurikin
vilja að allt hafsbotnssvæði utan
200 milna verði eign alls mann-
kyns og skiptist milli allra þjóða.
önnur riki eins og Kanada, Ástra-
lia og Noregur, sem i grund-
vallaratriðum séu fylgjandi 200
milna efnahagslögsögu vilji
einnig tryggja sér viðbótarrétt-
indi á landgrunni sinu fyrir utan
200 milurnar. Hafa þjóðir þessar
þá i huga oliu og gasvinnslu á
botni landgrunnsins.
,,Það er rétt aö Afrikurikin
lögðu fram tillögu i hafsbotns-
nefndinni að efnahagslögsagan
yrði sameiginleg öllum
Afrikurikjum, bæði þeim, sem
liggja að sjó og ekki”, sagði Hans
G. Andersen þjóðréttarfræðingur,
aðalfulltrúi Islands á undir-
búningsráðstefnunni. ,,Með þessu
telja þeir vafalaust málefnum
Afriku bezt borgið, en við höfum
lýst okkar afstöðu við þá og þeir
skilja hana.
Eg geri ráð íyrir þvi, að 200
milna tillögurnar verði bræddar
saman, þannig að þær lullnægi
kröfum allra stuðningsmanna
hennar”, sagði Hans G. Andersen
ennlremur ,,og hún siðan lögð
fyrir hafréttarráðstefnuna".
Hans G. Andersen sagði, að Is-
lendingar mundu halda áfram að
vinna 200 milna efnahagslögsög-
unni fylgi, en um lokaárangurinn
á sjálfri hafréttarráðstefnunni
vildi hann ekkert segja. Hitt væri
aftur á móti ljóst, að aðstaða 200
milna rikjanna styrktist stöðugt
og yrði mjög sterk eftir ráðstefn
una, þó ekki náist nema einlaldur
meirihluti fyrir 200 milna tillög-
unni, en ekki 2/3 meirihluti eins
og áskilið er.
— ÖG.
KENNARAR SAMÞYKKTU
AÐ SÝNA BIÐLUND
— eftir að bœjarsjóður hafði veitt nokkrum þeirra bráðabirgðaaðstoð.
— Útreikningarnir flókið verk fyrir skýrsluvélarnar
Kcnnsla er komin i eðlilegt horf
i Viðistaðaskóla i Hafnarfirði, en
fyrir helgi kom til minni háttar
verkfalla þeirra kennara, sem
ráðnir eru i hluta úr starfi og
höfðu ekki fengi aukavinnu sina
greidda. Á fundi með fræðslu-
stjóra Hafnarfjarðar, Helga
Jónassyni, féllust þcir á að sýna
biðlund i eina viku, eða á meðan
Skýrsluvélar rikisins lykju launa-
útreikningunum. Hafði þá komið
til i nokkrum tilvikum bráða-
birgðaaðstoð bæjarsjóðs, sem
iiðkaði samningana nokkuð.
„Þessi breyting á starfinu kom
inn með nýju kjarasamningun-
um,” útskýrði fræðslustjóri,
„þannig að þeir kennarar, sem
ráðnir eru i hluta úr starfi fá laun
greidd af rikinu, ef þau eru um-
fram þann kennslustundafjölda,
alveg að heilli stöðu”.
„Þetta er flókinn útreikningur
og afar þungur i vöfum,” hélt
hann áfram. „Og þaðer geysilega
mikið verk hjá ráðuneytinu að
vinna úr þessu, þvi það er allt
landið, sem tekiö er svona. Aðai-
ástæðan fyrir þeim töfum, sem
orðið hafa á greiðslu aukavinn-
unnar er þvi einfaldlega sú, að
það er svo viðamikið verk, út-
reikningarnir. En eftir að
Skýrsluvélar rikisins hafa svo
loks unnið úr upplýsingum skól-
anna um umsamda aukavinnu
hálfsdags kennaranna, eiga
launagreiðslurnar að geta gengiö
greiðlega fyrir sig upp frá þvi og
geta komið með skilum ásamt
mánaðarlaununum,” sagði Helgi
Jónasson að iokum.
Ekki er vitað til, að aðrir
kennarar en umræddir kennarar
við Viðistaðaskóla, hafi gripið til
„verkfallsaðgerða" af þessu
sama tilefni, þó málum allra
hálfsdags kennara i skólum
landsins muni vera eins farið.
Kullvist má hins vegar telja, að
þeir hafi fylgzt af áhuga með
iramvindu mála i Firðinum.
—ÞJM
BENSÍN í 1560 TUNGLFERÐIR!
25 ára afmœli elztu bensínstöðvar Skeljungs í Reykjavík
„Þeir hafa nú ekki allir vitað,
hvort vélin var afturi eða
frammi, og sumir hafa beðið um
vatn á vatnskassann i fólks-
vagninn. En allir hafa þó vitað
hvar stýrið er”, sagði
Steingrimur Guðjónsson,
stöðvarstjóri f elztu starfandi
bensinstöð Oliufélagsins Skelj-
ungs i Reykjavik við Suður-
landsbraut.
Steingrimur hefur starfað i
nær 18 ára þarna á bensinstöð-
inni, en þar hefur verið afgreitt
frá upphafi eldsneytismagn,
sem nægir til aksturs i u.þ.b. 600
milljón kilómetra. Svarar þaö
til einna 15 þúsund ferða i kring-
um hnöttinn og 1560 ferða til
tunglsins. A þessum 25 árum
hefur stöðin verið endurnýjuð
að miklu leyti og hún hefur
margsinnis fengið viðurkenn-
ingu fegrunarnefndar Reykja-
víkur. — ÞS.
Sigurbjörn Ingimundarson, Guöbjörn Pétursson og Steingrimur
Guðjónsson stöövarstjóri við bensinafgreiðsluna á afmælisdag-
inn, sem var i gær.
Nóra (Guðrún Ásmundsdóttir) I hinu fræga taranlelluatriði, þegar
hún dansar fyrir mann sinn og dr. Rank.
„ YNDISLEGT
HLUTVERK"
— segir Guðrún Asmundsdóttir, sem leikur
hið frœga hlutverk Nóru í Brúðuheimili
Ibsens í Þjóðleikhúsinu
„fcg held að þetta sé eitthvert
yndislegasta hlutverk, sem
nokkur leikkona getur fcngið að
glima við. Rara vinnan við það
hlýtur að gefa mikla fullnægju”,
sagði Guðrún Ásmundsdóttir
leikkona, sem leikur hið fræga
hlutverk Nóru i Hrúðuheimili
Ibsens, cn lcikritiö verður frum-
sýnt i næstu viku i Þjóöleik-
húsinu.
Guðrún steig siðast á f jalirnar
i Þjóðleikhúsinu fyrir 14 árum i
Bióðbrullaupi Lorca, en sfðan
hefur hún verið fastráðin leik-
kona hjá Leikfélagi Reykja-
vfkur. Og hvernig er svo að
leika aftur á þessu stóra sviði?
„Það er sérstaklega ánægju-
legt að fara i þessa „heimsókn”
I Þjóðleikhúsið. Ég held, að það
sé mjög lærdómsríkt fyrir
leikara að skipta um mótleikara
og vinna i nýju andrúmslofti af
og til. Ég er ekki eins hrædd að
leika á þessu stóra sviði og ég
var fyrir 14 árum, þegar maður
hafði litla reynslu og tækni.
Mér finnst lika mjög gott að
vinna þetta hlutverk með konu
sem leikstjóra og samvinnan
hefur verið einstaklega góð”,
sagði Guðrún.
Það er Briet Héðinsdóttir,
sem setur þetta verk á svið i
Þjóðleikhúsinu, en það var fyrst
leikið fyrir 70 árum hér á landi.
Þá lék Stefania Guðmundsdóttir
hlutverk Nóru. Á seinni árum
hefur þetta leikrit verið leikið
mjög viða um heim og kvik-
myndað i Noregi með Jane
Fonda i hlutverki Nóru.
Leikritið er mjög gott innlegg i
umræðurnar um stöðu kon-
unnar i þjóðfélaginu, og er það
kannski ekki sizt þess vegna,
sem það hefur vakið svo mikla
athygli á seinni árum.
Við spurðum Guðrúnu, hvort
hún áiiti að leikritið sé skrifað
beinlinis sem innlegg í kven-
réttindabaráttuna.
„Það er enginn vafi á þvi,
enda var Ibsen mjög umhugaö
um stöðu konunnar i þjóö-
félaginu, þegar hann skrifaði
verkið. Mér finnst sú rrlynd sem
hann dregur upp fullkomlega
eiga við i dag og ég furða mig oft
á þvi að þetta verk skuli vera
skrifað fyrir nærri heilli öld’,’
sagði Guðrún að lokum.
Mann Nóru, Helmer, leikur
Erlingur Gislason, og aðrir
leikarar eru Rúrik Haraldsson,
Baldvin Halldórsson, Þóra
Friðriksdóttir, Guðbjörg
Þorbjarnardóttir og Steinunn
Jóhannesdóttir, auk þriggja
barna. Leikmyndir gerir
Sigurjón Jóhannsson, en
þýðinguna, sem er ný, gerði
Sveinn Einarsson.