Tíminn - 06.01.1966, Blaðsíða 11

FIMMTUDAGUR 6. janúar 1966
TÍMJNN
ARABÍU LAWRENCE
ANTHONY NUTTING
39
viljað leika sálfræðing, sem var ekki líkt Tyrkjum, og
sleppt með því þeirri upphæð, sem lögð var honum til höfuðs.
Hefði sannleikurinn vitnazt, hlaut hann að verða kærður og
að öllum líkindun hengdur, auk þess fylgir þessari kenn-
ingu að hermennirnir liafi vitað hver Lawrence var, svo þetta
fær engan veginn staðizt, hvorki sem sannleikur né skáld-
skapur.
Engar af þessum tilgátum eru sennilegar og það sem
skeði í Deraa er leyndardómur. Það er einföld skýring á
þessu, Lawrence sagði aldrei neinum frá því, sem raunveru
lega skeði og fór með sannleikann með sér í gröfina. í
lokakafla þessarar bókar er gerð tilraun til þess að kafa
það djúp þar sem ástæðurnar liggja fyrir hegðun hans eftir
að baráttunni í eyðimörkinni lauk. Það nægir að segja, að
hvað svo sem skeði, þá urðu nú krossgötur í lífi hans og
hann var breyttur maður eftir þetta, hann var harðari við
sjálfan sig og aðra og hrjúfari á allan hátt.
Þegar Lawrence var nú aftur í Azrak, ákvað hann að
dvelja þar ekki lengur. Hann kvaddi Ali með trega og hélt
til Akaba í fylgd eins lífvarða sinna. Ferðalagið var ömur-
legt. Rigning, slydda og hagl plágaði þá og þeir urðu lopn-
ir í kuldanum. Lawrence þjáðist af hitasótt og ferðalagið
varð honum lítt bærileg kvöl. Þó varð það fylgdarmaður-
inn, sem kvartaði fyrr, þótt hann væri ungur bg hinn hraust-
asti. Lawrence hlustaði ekki á bænir hans og áfram var hald-
ið: _
Ég fann mig skiptan. Einn hlutinn hélt áfram og hlífði úr-
vinda úlfaldanum eins og fært var. Annar hlutinn sveimaði
yfir mér og laut að mér til hægri og spurði hvað líkaminn
væri að sýsla. Líkaminn svaraði engu, þar eð hann hafði þá
eina vitund, að halda áfram, áfram. Sá þriðju masandi, talaði
og undraðist hneykslaður þetta erfiði, sem líkaminn lagði á
sig af sjálfsdáðum og hafði fyrirlitningu á ástæðunum að
allri þessari áreynslu.
Annar hlutinn réð, um það þarf ekki að efast. Hann neyddi
sig takmarkalausra átaka og erfiðis og virtist þrá þá stund
þegar sál og líkami myndu gefast upp. Hann vissi að þessa
var ekki langt að bíða, en hann var jafn ákveðinn að ná
Akaba áður en slíkt myndi ske. Honum tókst þetta, hann p
hélt inn í borgina eftir uppþornuðum árfarvegi, þar sem l
Jórdan rann eitt sinn í átt til Rauðahafsins, það var síðari 1
hluta dags, á þriðja degi frá því hann lagði upp frá Azrak.
Joyce sagði honum frá sigrum Allenbys við komu hans |
til borgarinnar og í fimm sólarhringa sagði hann ekki orð. |
Þá var honum stefnt fyrir yfirhershöfðingjann til þess að í,
gera grein fyrir gjörðum s'ínum. Hann var ekki lítið frá- |
brugðinn þeim Lawrence, sem hafði komið til hans sem ;
sigurvegarinn frá Akaba fyrir nokkrum mánuðum. Allen 1
by var of upptekinn af undirbúningnum að tóku Jerúsalem
til þess að hirða um þjáningar hans, sem hann vissi reyndar
lítið um. Auk þess var hann of mikill mannþekkjari til þess
að fordæma hann vegna mistaka hans við Yarmuk. í stað
þess að ávíta hann eða reka hann, eins og Lawrence gat
búizt við, sagði hann honum að bíða þarna, og þegar Jerúsa-
lem féll 9. desember, bauð hann honum að taka þátt í inn-
reið brezku hersveitanna inn í hina helgu borg, „þótt ég
ætti engan hlut að töku borgarinnar,“ eins og hann segir.
17.
Orrustan við Tafileh.
Eftir fagnaðinn í Jerúsalem tók Lawrence að undirbúa og
ræða nýjar hernaðaraðgerðir við Allenby og herráð hans.
Honum varð það mikill létttir að yfirhershöfðinginn virtist
ekki hafa misst trúna á uppreisn Araba. Þvert á móti, hann
gerði sér margvíslegar hugmyndir um á hvern hátt Feisal
gæti aðstoðað hann í framhaldandi sókn. Ákveðið var að Ara
bar skyldu halda að Dauðahafinu eins fljótt og mögulegt var
og stöðva matvælaflutninga Tyrkja til Jeríkó, en þangað
ætlaði AUenby að sækja í febrúar. Síðan skyldu Arabar
halda að norðurenda Rauðahafsins og sameinast þar brezku
herunum í marz. Feisal hafði þá gert áætlanir um að halda
til Tafileh, sem lá við súð-austur hluta Dauðahafsins, svo
áætlanir þeirra samræmdust.
Lawrence fékk leyfi í viku og dvaldi þann tíma í Kairó,
þar kom hann aftur til Akaba var mikið um að vera þar.
Pisani liðsforingi, sem stjórnaði franskri herdeild, hafði feng
ið nokkrar nýjar franskar fallbyssur. Mikið barst af rifflum,
C The New Amerlean Librarv
UNDIR
1
1. kafli.
Þegar járnbrautarlestin brunaði
inn á litlu stöðina Field : miðj-
um Klettafjöllunum gekk Vunnie
út úr klefanum sínum og beið
eftir að lestin staðnæmdist. Hún
horfði sem heilluð á ti'komu-
mikla fjallstindana og hafði ekki
sem minnstan grun um að inn-
an fárra mínútna mundu þeir at-
burðir gerast, sem gerbreyta
mundi öllu lífi hennar.
Lestarstjórinn í vagni númer
átta stökk niður á pallinn. Hann
brosti til Vonnie og rétti fram
höndina til að styðja hana.
Hún steig niður á þrepin, svo
hrasaði hún yfir eitthvað sem
þaut framhjá. Tvær manneskjur
hjálpuðu henni á fætur. Hún
brosti afsakandi, fyrst til hávax-
ins Ijóshærðs manns og síðan til
lestarstjórans.
— Hafið þér meitt yður. ung-
frú?
— Nei, ekki vitund. Ég vona
að hundurinn sé sömuleiðis ó-
meiddur.
— Lítið bara á hann.
Vonnie sneri sér við. Hundur-
inn hljóp að veitingavagninum og
stökk inn í lestina.
FÖLSKU
ANNE
— Ætlar hann að hitta ástvin?
spurði ljóshærði maðurinn bros-
andi.
Lestarstjórinn brosti.
— Hann kemur alltaf um leið
og lestin rennur inn á stöðina,
hann veit að kokkurinn á alltaf
eitthvað í pokahorninu handa hon
um.
Vonnie neri ökklann.
— Lestin tefur hér í tíu mín-
útur, svo að hann hefði ekki þurft
að flýta sér þessi ósköp. Ég sé
ekki að hann sé beinlínis sultar-
legur.
— Nei, það er áreiðanlegt að
þetta er mesti fituklumpurinn f
Kanada!
Farþegi hrópaði til lestarstjór-
ans og Vonnie stóð eftir með hin-
um nýja kunningja sínum.
Þau höfðu sézt nokkrum sinn-
um á leiðinni frá Montreal, mætzt
á göngunum og drukkið kaffi í
veitingavagninum. Þau höfðu bros
að hvort til annars. En það þurfti
ekki minna en hund, sem var á
fullu spani eftir kjötbeini til að
þau skiptust á orðum.
Maðurinn leit upp til fjallanna.
— Þetta er unaðslegt umhverfi,
sagði hann. rfann talaði með ensk-
um hreim.
FLAGGI
MAYBURY
— Er þetta í fyrsta skipti, sem
þér sjáið Klettafjöllin?
— Já, ég hef aldrei komið hing-
að fyrr. Hann horfði í kringum
sig í þögulli iirifni.
Fjallatindarnir voru gullroðnir
í geislum hnigandi sólar. Og stór
furu og grenitré teygðu sig hátt
upp í hlíðarnar.
— Það hljóta að vera margar
tegundir villidýra í skógunum,
sagði hann.
— Hafið þér séð þau.
— Ég hef séð bjarndýr í Jasper
Park. Garðyrkjumennirnir eru
fjúkandi reiðir því að þeir gera
svo mikinn usla þar. En það væri
sjónarsviptir að þeim. Vitið þér að
á veturna gera þeir sér híði undir
svölunum á gistihúsunum.
Maðurinn leit áhugasamur á
hana. — Þér þekkið víst vel til
hérna?
— Nei. Ég bý í Vancouer. Ég
hef bara verið í Emerald Lake og
Baff. En venjulega fer ég um þeg-
ar ég heimsæki vini hinum meg-
in við vatnið.
Meðan hún talaði horfði hún
á hann og komst að þeirri niður-
stöðu að henni geðjaðist vel að
honum. Glettnisdrættir léku um
munninn ne aueun voru einlæe
og svipurinn allur hinn karlmann
legasti.
— Þér eruð enskur, sagði hún
svo.
— Já. Ég hef verið hér í níu
mánuði og unnið hjá Hamilton
í Ontario.
Þau gengu hægt eftir pallinum.
— Kunningi minn sagði að ég
yrði að sjá Vancouver og eyjuna
meðan ég væri hérna. Eg hafði
tveggja vikna leyfi áður en ég
fer aftur til Englands og ákvað
að fara til Vesturstrandarinnar.
— Ég vona þér eigið góða daga.
Mér finnst dásamlegt þar.
— Hafið þér alltaf átt heima
þar? *
— Næstum alla ævi. Faðir minn
kenndi við háskólann í Vancouver.
Hann var vísindamaður.
— Það er ég líka, sagði hann
áhugasamur. — En mín grein er
innan iðnaðarins. Það er þess
vegna sem ég er hérna. Ég var
lánaður til starfa á efnarannsókn-
arstöð í Lamilton. Eftir leyfið fer
ég til Colombiu áður en ég held
heimleiðis.
Þau stóðu saman við pallsend-
ann og horfðu í áttina til skóg-
anna, sem breiddu úr sér á alla
vegu.
— Ef svo skyldi fara að við
hittumst aftur, sagði hann — mað-
ur veit aldrei, þá er nafn mitt
Foster, Nigel Foster.
— Ég heiti Yvonne Horne. Hún
nefndi ekki að allir kölluðu hana
Vonnie. Það var einum of kumpán
legt að segja það ókunnugum
manni, sem hún sæi sennilega
aldrei framai.
— Og ’-ér búið í Vancouver?
n
— Rétt fyrir utan borgina — á
English Bay.
— Þá farið þér sjálfsagt á skíði
og skauta á veturna og leikið
tennis og iðkið' sund á sumrin,
eins og allar aðrar kanadískar
stúlkur, sagði hann og hló.
— Um helgar og í fríum.
Lestarstjórinn pataði ákaft með
höndunum. Nigel Foster veitti því
fyrst athygli. Hann tók um hönd
hennar.
— Ef við -flýtum okkur ekki er
ég hræddur um að lestin fari á
undan okkur.
Þau stukku upp í lestina og
settust niður á bekk í útsýnis-
vagninn til að kasta mæðinni.
Brúni hundurinn lá á pallinum
með beinið sitt milli lappanna og
hafði ekki hugmynd um, hverju
hann hafði af stað komið.
Klukkustund seinna snyrti
Vonnie sig í litla klefanum sín-
um. Hún klæddi sig í dökkgræna
silkidragt, snyrti andlitið og
greiddi hárið og horfði athugandi
á sig í spegli.
Hún vissi að hún var engin stór-
kostleg fegurðardís. Ef hún hafði
einhvern tíma gert sér miklar hug
myndir um sjálfa sig, hafði sam-
búðin við Myru Ashlyn fyrir löngu
gert þær að engu, því að Myra var
rauðhærð fegurðardís, allir litu
fyrst á hana og venjulega oftar
en tivsvar sinnum áður en þeir
létu svo lítið að horfa á Vonnie.
Nú horfði hún á sig í speglin-
um og hugsaði með sér að verra
gæti þetta svo sem verið. Alda-
gömul vinátta hennar og hinnar
Gtvarpið
í dag
Fimmtudagur 6. janúar
Þrettándinn
7.00 Morgunútvarp 12.00 Hádegis
útvarp 13.00 Á frívaktinni Eydís
EyÞórsdóttir stjómar óskalaga-
þætti fyrir sjómenn. 14.40 Við,
sem heima
sitjum
Margrét
Bjamason talar við húsmæður á
Patreksfirði. 15.00 Miðdegisút-
varp 16.00 Síðdegisútvarp 18.00
Baraatími á þrettándanum:
Skeggi Ásbjamarson stjóraar.
18.50 Tilkynningar. 19.30 Fréttir
I útvarpssal. 20.25 Bókaspjall
21.00 „Blésu þeir á sönglúðra"
Lúðrasveitin Svanur leikur.
Stjómandi: Jón Sigurðsson. 21.
20 t jólalokin Jónas Jónasson
býður þremur gestum í útvarps
sal. 22.00 Fréttir og veðurfregn
ir. 22.15 Jólin dönsuð út Auk
gamalla og nýrra danslaga, leik
ur hljómsveit Reynis Sigurðssoa
ar f hálfa klukkustund. Söng-
kona: Helga Sigþórs. 24.00 Dag-
skrárlok.
Fösfudagur 7. janúar
7.00 Morgunútvarp. 12.00 Hádeg
isútvarp.
13.15 Lesin
dagskrá næstu
viku. 13.30 Við vinnuna: Tónl.
14.40 Við, sem heima sitjum. Sig
rún Guðjónsdóttir les skáldsög-
una ,,Svört voru seglin" eftir
Ragnheiði Jónsdóttur (15). 15.00
Miðdegisútvarp. 16.00 Síðdegis-
útvarp. 18.00 Sannar sögur frá
liðnum öldum. Sverrir Hólmars
son les söguna um stærðfræðing
inn Arkímedes. 18.20 Veðurfregn
ir. 18.30 Tónleikar. 19.30 Fréttir.
20.00 Kvöldvaka. M a. „Oft er
það gott, sem gamlir kveða“ Jó-
hannes Daviðsson bóndi i Hjarð
ardal talar um sannfræði ís-
lenzkra sagna. 21.35 Útvarpssag
an: „Paradisarheimt" eftir Hall
dór Laxness: Höf. flytur. 22.00
Fréttir og veðurfregnir. 22.15 fs
lenzkt mál. Jón Aðalsteinn Jóns
son cand. mag. flytur þáttinn. 23.
35 Næturhljómleikar; Stnfóníu-
hljómsveit íslands leilcur. 23.20
Dagskrárlok.
morgun