Tíminn - 30.03.1966, Qupperneq 11

MJÐVTKDDAGUR 30. marz 1966
TÍMINN
n
RÚSSLAND IHEFUR
Framhald af bls. 5.
arins. Vel má halda fræn, að
þeim hefði átt að lánast að ná
þessu marld til muna fyrr, þar
sem þeir hafa fullt vald á auð
lindunum og fjárfestingunni er
stjómað samkvasimt fyrirfram
gerðri áætlun.
Sanngjarnara og raunhæfara
væri þó að segja, að áætlunum
þurfi nú umfram allt að breyta
og einbeita kröftunum að því
að fullnægja kröfum neyzlu-
aukninigarinnar, sem væntanleg
er. Fyrst af öllu þarf þó að
leysa landbúnaðarhnútana. Erf
iðleikamir em augljósir og
langt er frá að reynt sé að
leyna þeilm jafn vel og gert
var á Stalínstímanum, en ekki
má þó láta þá vaxa sér svo í
augum að þeir skyggi mieð
öllu á fraimfarirnar, sem orð
ið hafa og eru að verða.
Sögulega séð skiptir ekki
meginmáli, hvaða ár Sovét-
imenn ná þeirri neyzlu, sem
Vestur-Evrópumenn búa við.
(Og Vestur-Evrópumenn halda
heldur ekki að sér höndum með
an þeir bíða eftir Rússum).
Hitt varðar að sjálfsögðu
mestu, hvort Sovétmönnum tak
ist að standa við það heit sitt,
að byggja upp þjóðfélag, sem
ánægjulegra sé fyrir fólk að
búa við en þjóðfélag vest-
rænna manna, hvað svo sem
hinum ytri, efnislegu hlutum
líður.
Á VÍÐAVANG!
Framhald af bls. 3.
á Sósíalistafélaginu“. Góð játn
ing það. Koxnmúnistar segja
sem sé, að þeir hafi haft tögl
og hagldir, veg og vanda af
stjómmálasamtökum þeim, sem
hafa kallað sig Alþýðubanda-
lag. Ráðið því og verið því
allt, og þann „veg og vanda“
telja þeir sjálfsagt að hafa
áfrarn.
BJÖRGVIN
F'ramhald af bls. 1.
ur skipaði þriðja sætið. Á fundin
um á mánudagskvöldið átti Bárð
ur talsmenn úr forustuliði flokks
ins, en allt kom fyrir ekki. Við
atkvæðagreiðslu kom í Ijós, að
Björgvin fékk 107 atkvæði, en
Bárður 82.
Samkvæmt lögum Alþýðuflokks
ins, skal miðstjórn flokksins skera
úr, korni til ágreinings milli full
trúarráðsins og félaganna. Ekki
kom þó til afskipta miðstjórnar
flokksins af þessu máli, því Bárð
ur Daníelsson hafði ekkert við
það að athuga að fara f fjórða
sæti listans. Mun listinn verða
birtur á morgun eða næstu daga
með þeirri skipan, að Björgvin er
í 3ja sæti en Bárður Daníelsson
í því f jórða.
Fimmta sæti lista Alþýðuflokks
ins skipar Jóhanna Sigurðardótt-
ir Ingiimundarsonar, formaður
Flugfreyjufélagsins og sjötta sæt
ið skipar Eiður Guðnason, rit-
stjórnarfulltrúi.
ÞJÖÐVÖRN
Framhaid af bls. 1.
annað efni blaðsins, sem um Al-
þýðubandalagsfélagið fjallar.
í ávarpi sínu reynir Gils sem
hann má, að hvetja flokksmenn
sína til að mæta á Alþýðubanda
lagsfundinum, þrátt fyrir það, að
eitt af höfuðskilyrðum Þjóð-
varnarmanna fyrir afskiptum af
þessum félagskap sé það, að Al-
þýðubandalagið verði- gert að
flofeki, Gils kveðst ætla að setja
þau skilyrði á stofnfundinum, eft
ir að þátttaka flokksmanna iians
er í raun og veru hafin, að nann
ætli að vinna að því að flokkur
verði stofnaður að hausti.
Sumir þeirra sem hafa boðað til
stofnunar Alþýðubandalagsfélags,
hafa ekki haft fyrir því að segja
sig úr Sósíalistafélagi Reykjavík
ur. Þá hefur m. a. verið ákveðið
að Páll Bergþórsson, formaður Sós
íalistafélagsins verði í stjórn Al-
þýðubandalagsfélagsins. Hins veg
ar munu vera komnar það mikl
ar vöflur á kommúnista, að þeir
hyggjast ekki láta það koma til
atkvæða á stofnfundinum, að
Sósíalistafélag Reykjavíkur gangi
í heilu lagi í félagið, eins og þeir
voru þó búnir að samþykkja. Staf
ar þetta hik m. a. af eindreginni
andstöðu þeirra er ráða Frjálsri
þjóð við þá hugmynd að ganga
undir ok kommúnista.
Af forustuliði Þjóðvarnarflokks
ins mun Gils Guðmundsson einn
mæta á stofnfundi Alþýðubanda-
lagsfélagsins í þeirri einkennilegu
trú, að þegar búið sé að stofna
félagið, geti hann einn ábyrgzt
flokksstofnun í samtökum, þar
sem félagsbundnir komimúnistar
standa saman í einum hóp, og
veita sjálfsagt þá fyrirstöðu, sem
þeir hafa hingað til verið færir
um að beita í því skyni að nota
Alþýðubandalagsfélagið sem eitt
nýtt nafn á gömlu gloríuna.
ALÚMÍNSAMNINGUR
Framhald af bls. 1.
sérfræðingar starfa með fslend
ingum.
Blaðamenn tóku nú að spyrja
ýmissa spurninga og viðurkenndi
Meyer, að þeir greiddu Norðmönn
um hærra verð fyrir raforku en
gert er ráð fyrir að greiða okkur,
en raforkuverðið hér væri ein
aðalundistaða samningagerðarinn-
ar. Meyer lagði á það áherzlu, að
samningarnir myndu þróast stig
af stigi, næst væri það verkefni
Alþingis að fjalla um samningana,
og á meðan málið væri órætt þar,
hefði fyrirtækið ekki tekið afstöðu
til þess hvort það t. d. gengi í
Vinnuveitendasamband fslands.
Meyer sagði, að ef vinnuafl yrði
ekki fyrir hendi hér, gæti fyrir-
tækið flutt inn erlent vinnuafl,
líklega þá starfsmenn, er imnu að
byggingu alúmínbræðslunnar í
Noregi.
í byrjun verða skattar á fyrir
tækinu hærri hér en I Noregi, en
vegna aðildar Noregs að EFTA
er t. d. eamanburður í sambandi
við tolla af vélum annar en hér.
Ráðgert er að selja alúmínið,
sem hér yrði framleitt, einkanlega
í Bretlandi.
í sambandi við framleiðslu á
fullunnum hlutum úr alúmíni,
sagði Meyer, að fyrirtæki sitt gæti
hugsanlega veitt innlendum að-
ilum tæknilega aðstoð við fram-
leiðslu á þakjárni, fiskikössum,
frystipönnum og umbúðum fyrir
niðursoðin matvæli. Alúmínið yrði
þá selt til innlendra aðila á heims
markaðsverði.
Varðandi réttarstöðu fyrirtækis
ins, sagði Meyer, að aðalástæða
þess að fyrirtækið vill ekki skjóta
hugsanlegum stórdeilumálum und
ir úrskurð íslenzkrar réttvísi er
sú, að þar sem ekkert fyrirtæki á
borð við hið svissneska hefði starf
að hér, væri engin hefð eða venja
ríkjandi í meðferð slíkra mála
hér, en um það gegndi öðru máli
í Noregi.
Þá var að skilja á Meyer, að
eftir ein tíu ár myndu alúmín-
bræðslur verða kjamorkuknúnar
— kjarnorkan yrði dýr, en þá
væri hægt að staðsetja verksmiðj
urnar á ákjósanlegustu stöðunum
og flutningskostnaður yrði hverf
andi miðað við núverandi aðstæð
ur.
Að lokum spurði Meyer hverjar
væru helztu röksemdir andstæð-
inga samningagerðarinnar, og var
honurn þá meðal annars bent á,
að margir teldu að samningstilboð
ið væri afar óhagstætt og gæti
gefið hættulegt fordæmi fyrir þá
sem á eftir kynnu að koma; vinnu
aflið væri betur nýtt í þágu ís-
lenzkra atvinnuvega, og að áhrif
erlendra aðila á íslenzkt efnahags
líf mættu ekki verða mikil vegna
smæðar þjóðarinnar.
Að svo stöddu er ekki ástæða
til að rekja frekar þær umræður
sem þarna áttu sér stað. Þegar
þetta mál kemur til kasta þing
manna, verða einstök atriði samn
ingsins rædd lið fyrir lið og eftir
þær umræður ætti almenningur
að geta gert sér fyllri grein fyrir
málinu í heild, og hvort vel hef
ur verið á málunuim haldið af
þeim fslendingum er mestan þátt
hafa átt í undirbúningi samning
anna.
Að lokum er rétt að benda á þá
játningu Meyers, að fyrirtæki hans
stendur hvergi til boða eins hag
kvæmt raforkuverð og hér, þótt
að vísu standi svipað verð til
boða á einum eða ^tveimur stöð-
um í Bandaríkjunum. Mismunur
á verði hér og í Nóregi er um
2 aurar á hverja kílówattastund.
JsllCHOLSON
Framhald af bls. 2
land, bæði í ræðu og riti.
Fyrir skömmu andaðist John
Nicholson, 65 ára að aldri af völd-
um hjartaslags á heimili sínu
skammt utan við Las Vegas í
Nevada.
LANDSBYGGÐIN
Framhald af bls. 2
mikla vinnu börnin og kennar
ar hafa lagt í þessa skemmt-
un.
Nýlega hefur verið gerð sam
antekt um umferðina um flug-
völlinn. AJls hafa verið hér á
árinu 145 lendingar. Með þess
um flugvélum hafa farið um
völlinn 529 farþegar og tæp-
lega sjö og hálft tonn af varn-
ingi.
Vegir lokaðir
ÞB-Kópaskeri, þriðjudag.
Töluverður snjór er hér nú
og vegir lokaðir. Vegirnir opn-
uðust aðeins fyrir helgina og
var þá hægt að kom ýmsum
nauðsynjavörum til bænda í
sveitunum og eru þeir nú yfir-
leitt vel birgir. Hins vegar er
olíulítið hér á Kópaskeri og
getur ástandið orðið slæmt, ef
ísinn tekur upp á því að leggj-
ast hér að landi.
Flugvöllurinn er opinn og
hafa flugferðir hingað verið
margar að undanförnu. Flug-
félagið hefur haldið uppi viku-
legum ferðum hingað og að
auki hefur Tryggvi Helgason
flogið oft hingað. Kom hann
t. d. þrem sinnum einn dag-
inn, m.a. til þess að sækja
sjúklinga.
Ekkert hefur verið róið héð-
an að undanförnu, en menn
eru farnir að búa sig á grá-
sleppuveiðar. Er búizt við að
fjöldi aðkomubáta rói héðan,
þegar tíðin verður nógu góð
til þess að róa.
WILSON
Framhald af bls. 1.
tælkju lífinu rólega og færu ekki
á kjörstað, og þetta gæti haft
alvarlegar afleiðingar. — Búast
verður við, að stuðningsmenn
stjómarandstöðunnar mæti vel
á kjörstað, og ef stór hópur stuðn
ingsmanna okkar heldur sig
heima, þá getur sigur flokksins
verið í hættu, — sagði Wilson.
Aðrir leiðtogar Verkamannaflokks
ins hafa áður sagt, að þeir vrðu
mjög ánægðir með 30—40 þing
sæta meirihluta.
Wilson hefur síðustu tvo dag
ana reynt að fá kjósendur á kjör
stað með því að fullyrða, að
íhaldsmenn muni — ef þeir kom
ist til valda — hækka niður-
greidda húsaleigu og skapa at-
vinnuleysi í landinu. Hefur hann
ein'kum beint þessum aðvörunum
sínum til kjósenda í London og
Suðaustur-Englandi, en þar eru
mörg kjördæmi, þar sem litlu mun
ar á fylgi flokkanna. Skoðana-
könnun sýndi í dag, að Verka-
mannaflokkurinn hefur aðeins
4% meira fylgi í þessum kjör-
dæmum en íhaldsflokkurinn —
en 12% í landinu í heild. Það
eru einkum ófaglærðir verka-
menn í lægri launaflokkunum,
sem Wilson reynir nú að ná til,
en það eru venjulega þessi hóp-
ur kjósenda, sem mest situr
heima á kjördag. Segja frétta-
mienn, að Wilson verði að fá at-
kvæði þessara manna á fimmtu
daginn.
Á veðmálaskrifstofum í Bret-
landi er sigur Wilsons talinn örugg
ur. Hjá Ladbrokes í London eru
boðin 20 á móti 1. Þeir, sem
veðja á Wilson, fá því lítið fyrir
peninga sína, en þeir, sem veðja
á íhaldsflokkinn fá geysiupphæð-
ir, ef sá flokkur myndi sigra.
íhaldsflokkurinn býður fram í
629 kjördæmum af 630 — eina
kjördæmið, sem þeir bjóða ekki
fram í, er Itohen í Southampton,
þar sem núverandi forseti neðri
málstofunnar, dr. Harold King,
býður sig fram utanflokka sam-
kvæmt gömlum sið.
Verkamannaflofckurinn býður
fram f 621 kjördæmi, en Frjáls-
lyndi flokkurinn, undir stjórn Jo
Grimonds, býður fram í 311 kjör
dæmum. Kommúnistaflokkurinn
— sem er mjög fámenur — býð
ur fram í 57 kjördæmum, on hin
ir frambjóðendumir — 1707 tals
ins eru annað hvort fulltrúar þjóð-
emishreyfinga Skota og Wales-
búa, eða óháðir frambjóðendur —
og hafa margir þeirra hin furðu
legustu stefnumál. Við síðustu
kosningar fékk Verkamannaflokk
urinn 317 þingsæti, íhaldsflokkur
inn 303, Frjálslyndir 9 og 630.
þinigsætið þáverandi forseti neðri
mólstofunnar — íhaldsmaðurinn
Sir Harry Hylton-Foster.
FLUGSTJÓRI
Framhald af bls. 2
imum stóð þaut vélin stjórnlaust
áfram, fór út af flugbrautinni og
hafnaði í skurði.
Betancourt Cuevo slapp úr
brakinu og hvarf í myrkrið, að
því er tilkynnt var í dag. Innanrík
isráðuneytið fullyrti að hann hafi
að öllum líkindum haft samstarfs
menn meðal farþeganna. AlHr
aðrir en fiugstjórinn og vaktmað
urinn sluppu lifandi.
BÓKMENNTAFÉLAGIÐ
Framhald af bls. 7
Það bar til nóttina milli 24. og
25. september 1847, að eldur kom
upp í húsi þvf, sem bækur og skjöl
Kaupmannahafnar deildarinnar
voru geymd í. Það var lán í óláni
að flest verðmætustu handrit
Kaupmannahafnar deildarinnar
svo sem sókna- og sýslulýsingarn
ar, veðrabækur, ferðabók Sveins
Pálssonar o.fl. voru annars staðar.
Hins vegar brunnu þarna allar for
lagsbækur Bókmenntafélagsins,
sem þarna voru geymdar, m.a.
ljóðmæli Jónasar og Bjarna,
skjalasafn Kaupmannahafnar-
deildarinnar bókaleifar Lærdóms-
listafélagsins og aðrar bækur, sem
félaginu höfðu verið gefnar. Það
leit því ekki sérlega vel út fyrir
félaginu um þessar mundir. Finn
ur Magnússon var forseti Kaup-
mannahafnardeildarinnar, þegar
bruninn varð. Hann andaðist sadd
ur lífdaga á aðfangadag þetta
sama ár. Brynjólfur Pétursson
var varaforseti og tók við for-
setaembættinu við andlát Finns
og gegndi því starfi fram til 31.
maí 1851. Þá var Jón Sigurðsson
kjörinn forseti og með komu hans
í forsetastól hófst nýtt vaxtatíma-
bil í sögu Bókmenntafélagsins.
Það fer vel á því að enda þetta
yfirlit með því að segja stuttlega
frá störfum Jóns Sigurðssonar í
þágu Bókmenntafélagsins fram til
þess tíma, að hann varð forseti
Kaupmannahafnardeildarinnar.
Hann kom til Kaupmannahafn-
ar sumarið 1833 og gekk í Bók-
menntafélagið 27. nóvember,
1835. Félagsskírteini hans er varð
veitt í Landsbókasafninu. Áður
er minnzt á tillögu Jóns um út-
gáfu smárita um ýmisleg fróðleg
efni, en fyrsta verkið sem hann
tók að sér fyrir félagið var að
semja fréttirnar í Skími ásamt
Magnúsi Hákonarsyni árið 1837.
Þá þýddi hann Ævisögu Frank-
líns sem kom út hjá Bókmennta
félaginu 1839, og samdi skýrslu
um athafnir og ástand ens ís
lenzka Bókmentafélags, sem kom
út 1841.
Annars vann Jón sitt aðalstarf
í þágu Bókmenntafélagsins eftir
að hann var orðinn forseti, svo
að þegar við minumst 150 ára
afmælis Bókmenntafélagsins í dag
verðum við einnig að minnast
hans og þess manns, sem kom,
þegar mest reið á, og beitti sér
fyrir stofnun Hins íslenzka Bók-
menntafélags.
Aðalgeir Kristjánsson.
YFIRLÝSING
Reykjavík, 23. marz, 1966.
Leyfi mér hér með að óska eftir
að þér birtið eftirfarandi í blaði
yðar:
„Nýlega var þingfest í bæjar-
þingi Reykjavílóir mál, sem Jón
Arngrímsson, Lynghaga 4, Reykja
vík, hefur höfðað gegn ívari H.
Jónssyni, ritstjóra og ábyrgðar-
manni Þjóðviljans.
Málið var höfðað vegna þriggja
greina, er birtust í Þjóðviljanum
9. nóv.-sl. í fyrri greininni eru
mörg ummæli, sem stefnandi tel-
ur beint að gegn sér, og að ekki
verði skilin öðru vísi en svo, að
hann sé meiri háttar vanskilamað
ur um greiðslu opinberra gjalda.
f síðari greininni er skýrt frá
fjársvikamáli á Suðurnesjum, og
stefnandi Jón Amgrímsson í því
sambandi borinn mjög alvarleg-
um sökum um refsivert afhæfi,
eins og „hlutdeild í nafnafölsun-
um“. Þá er hann talinn upp með
aðilum fjársvikamálsins, sem síð-
ar hafa hldtið þunga refsidóma,
enda þótt hann eigi enga aðild að
málinu, hafi ekki verið ákærður
fyrir eitt eða neitt og sé ekki einu
sinni nefndur á nafn í dómi þeim
sem nýlega var upp kveðinn.
Krefst Jón ómerkingar meið-
yrða þessara og að ábyrgðarmauni
Þjóðviljans verði refsað skv. hegn
ingarlögunum og hann dæmdur til
greiðslu bóta vegna atvinnutjóns
og áltshnekkis, sem stefnandi hef
urorðið fyrir af þessum sökum.“
Virðingarfyllst,
Jón Arngrímsson.
ÞAÐ ER TEKIÐ EFTIR
AUGLÝSINGU I TÍMANUM!