Tíminn - 05.04.1966, Blaðsíða 10

SUNNUDAGUR 3. apríl 1966
n
TÍMINN
Þorleifur Einarsson kjörinn
formaður Hins islenzka
BJORINN
náttúrufræðifélags
GfÞE-Reykjavík, miðvikudag.
26. febrúar s. 1. var haldinn að-
alfundur hins íslennlka náttúru-
fraeðifélags en það telur nú 950
félagsmenn. Sú breyting varð á
stjórn félaigsins, að Eyþór Einars
son fonmaður baðst undan endur
kjöri, og tó(k Þorleifur Einarsson,
sem áður var ritari félagsins, við
formannstign og Bergþór Jóhann
esson var kj.rinn ritari í stað hans
Stjóm félagsdns slkipa nú: Þorleif
ur Einarsson jarðfræðingur, for-
maður, Einar B. Pálsson, verkfræð
ingur, varaformaður, Bergþór Jó
hannsson, grasafræðingur, ritari,
Gunnar Ámason búfræðingur,
gjaldkeri, Jón Jónsson fiskifræð-
ingur meðstjórnandi. Starfsemi fé
lagsins á s. 1. árl var með svrp
uðu sniði og undanfarin ár. Haldn
ar voru 7 samlkomur og á þeim
öllum voru flutt erindi náttúru-
fræðilegs eðlis og skuggamyndir
sýndar til skýringa. Þá voru fam
ar 4 fræðsluferðir á árinu og
voru þrjár þeirra eins dags ferðir
til jarðfræði- og grasafræðiathug
ana. Aðalfræðsluferð félagsins á
árinu var þriggja daga ferð og
að þessu sinni var farið austur í
Hreppa og Þjórsárdal til alhliða
náttúraskoðunar.
ÞAÐ ER TEKiÐ EFTIR
AUGLÝSINGU I TÍMANUM!
Náttúrufræðingurinn, rit félags
ins kom út í fjórum heftum á ár-
inu, alls um 2000 blaðsíður. Rit
stjlóri var dr. Sigurður Pétursson
og lætur hann nú af ritstjórn sam-
kvæmt eigin ósk eftir að hafa rit
stýrt Náttúrafræðingnum í 10
ár eða lenigur en nokkur annar.
Við ritstjóm tekur nú Örnólfur
Thorlaoius menntaskólakennari. Á
aðalfundinum av r samþykkt sam
hljóða að kjósa þá Einar H. Einars
son, Skammadalshóli í Mýrdal,
Háldan Björnsson bónda Kvískerj
um í Öræfuim og Helga Jónasson,
Gvendarstöðum í Köldukinn kjör
félaga félagsins. Vill félagið með
þessu votta þeim þakklæti fyrir
ómetanlegt starf þeirra sem áhuga
manna við náttúrurannsóknir.
Árgjald félagsins er nú 150 kr.
og er Náttúrufræðingurinn inni-
falinn í félagsgjaldinu. iringanga í
félagið er öllum heimil, en svo
sem kunnugt er heldur félagið
uppi aimennri fræðslustarfsemi
einkum með fræðslufundum yfir
vetrarmánuðina og fræðsluferðum
að sumarlagi.
Ákeyrsla
GÞE—Reykjavík, mánudag.
Alðfaranótt fimmtudagsins 31.
marz var ekið á ljósa Volkswagen
bifreið R-10213, sem stóð á móts
vig húsið að Laugalæk nr. 17.
Mun líklega hafa verið bakkað
framan á hana, eða ekið beint á
hana, en hún er mjög beygluð
að framan. Vill rannsóknarlög-
reglan beina þeim tilmælum til
þess, sem ákeyrslunni olli, að gefa
sig fram, og hafi einhverjir sjónar
vottaar verið að þessu, era þeir
einnig beðnir um að gefa sig
fram við rannsóknarlögregluna í
Reykjavík.
* BILLINN
Rent an Ioeoar
Allmiklar umræður urðu í neðri
deild á föstudaginn um þá breyt-
ingu á áfengislögunum að leyfa
hér bruggun og sölu á sterku öli.
Meirihluti allsherjarnefndar,
fimm menn mælir með samþykkt
frumvarpsins, en Bjöm Fr.
Bjömsson hefur lagt til, að þjóð
aratkvæði verði greitt um málið,
og hefur meirihluti allsherjar-
nefndar fallizt á þá tillögu. Pétur
Sigurðsson gerði grein fyrir áliti
meirihlutans, en auk hans tóku til
máls Skúli Guðmundsson og Lúð-
vík Jósefsson, sem mæltu gegn
frumvarpinu, og Björn Fr. Björns
son.
Skúli Guðmundsson hefur skilað
minnihlutaáliti frá allsherjar-
nefnd um málið, og er það svo-
hljóðandi:
„f frumvarpi því, sem hér ligg-
ur fyrir, er lagt til að veita rík-
isstjórninni heimild til að leyfa til
búning á áfengu öli m. a. til
sölu innanlands.
Undirritaður er andvígur þvi
að slík heimld verði veitt, m.a.
af þeim ástæðum, er nefndar
verða hér á eftir,
Lítill vafi er á því, að verði
leyft að selja hér áfengt öl, mun
drykkjumönnum fjölga og áfengis
neyzlan aukast. Víndrykkja er nú
mikil hér á landi og hefur farið
vaxandi. Það verður að teljast
mjög misráðið að gera ráðstafan-
ir til að auka áfengisnotkunina og
þau vandræði, sem henni fylgja.
Fremur ættu menn að leita ráða
til að draga úr neyzlu áfengra
drykkja og, ef mögulegt væri, af-
nema hana með öllu.
Mikil hætta er á því, að ungt
fólk freistist til þess að drekka
áfengt öl, ef það er fáanlegt, og
leið margra liggi þaðan til hinna
sterkari drykkja.
Trúlegt er, að áfenga ölið yrði
nokkuð algengur svaladrykkur
fólks á vinnustöðum. Afleiðingar
þess yrðu minni vinnuafköst og
aukin slysahætta.
Flutningsmenn og meðmælend-
ur frumvarpsins gera enga tilraun
til að sýna fram á, að þörf sé
fyrir þá lagabreytingu, sem stefnt
er að með frumvarpinu. Þess er
heldur ekki að vænta, því að eng-
inn getur bent á, að samþykkt
frv. mundi verða til heilla fyrir
nokkum mann. Lögfesting þeirra
ákvæða, sem það hefur að geyma,
mundi hins vegar verða fjölda
manna til tjóns og auka þann
ófarnað í þjóðfélaginu, sem áfeng
ið veldur nú þegar.
Ferðamálaráð og Samband veit
inga- og gistihúsaeigenda sendu
allsherjarnefnd meðmæli með
frumvarpinu. En þeir aðilar, sem
taldir eru hér á eftir, hafa sent
Alþingi mótmæli gegn frumvarp-
inu og áskoranir um að fella það:
Áfengisvarnaráð. Stórstúka fs-
lands. Stúkan Harpa, nr. 59, Bol-
ungarvík. Stjórn Kvenfélagasam-
bands íslands. Stúkan ísafold —
Fjallkonan nr. 1, Akureyri. Stúk-
an í Stykkishólmi. Áfengisvarna-
nefnd Stykkishólms. Stúkan Dan-
íelsher nr. 4, Hafnarfirði. Full-
trúaráð bandalags kvenna, Reykja
vík. Aðalfundur Mæðrafélagsins,
Reykjavík. Kvenfélag Langholts-
safnaðar, Reykjavík. Aðalfundur
áfengisvarnanefndar kvenna í
Reykjavík og Hafnarfirði. Hjálp-
ræðisherinn á íslandi. Fulltrúaráð
verkalýðsfélaganna, Akureyri.
Stúkan Minerva nr. 172, Reykja-
vík. Þingstúka Reykjavíkur. Aðal-
i fundur Kvenréttindafélags ís-
lands. Framkvæmdanefnd Um-
dæmisstúkunnar nr. 1. Stúkan
Morgunstjarnan nr. 11, Hafnar-
firði. Verkakvennafélagið Fram-
sókn, Reykjavík. Aðalfundur Kven
félags Hríseyjar. Landssamband
ísl. ungtemplara. Aðalfundur
Kvenfélags sósíalista, Reykjavík.
Stúkan Einingin nr. 14. Reykja-
vík. Þing Héraðssambandsins
Skarphéðins. Aðalfundur Reykja-
víkurdeildar Bindindisfélags öku-
manna. Stjórn Sambands breið-
firzkra kvenna. Stjórn Náttúru-
lækningafélags fslands. Stúkan
Framsókn nr. 187, Siglufirði. Siglu
fjarðardeild bindindisfélags öku-
manna. Stykkishólmsdeild bind-
indisfélags ökumanna.
Fundur í fulltrúaráði Landssam-
bandsins gegn áfengisbölinu, þar
sem mættir voru fulltrúar frá 14
félögum og félagssamböndum, og
var áskorun til Alþingis um að
fella frv. samþykkt þar einróma.
Samkvæmt framansögðu legg ég
til, að frumvarpið verði fellt.“
ÁREKSTRAR
Framhald af bls. 24.
nokkuð skemmd. Nokkrir menn
vora í bifreiðinni og sakaði eng
an svo að teljandi væri. í gær
urðu tveir árekstrar, báðir frem-
ur smávægilegir. Er álitið að tvær
bifreiðar séu óökufærar af þeim
sökum. Hinir reyndust minni hátt
ar og svo sem fyrr segir, urðu eng
in meiðsl á mönnum í þessum á-
rekstrum. Þá voru talsverð brögð
af ölvun í bænum um helgina.
HÓLABÓK
Framhald af bls. 24.
um brukanlegan Réttargangsmáta
med Samburde fornra og nyrra
Rettarbota og Forordninga, að
nýu útgefen á Forlag og auken
Skýringargreinium syslumanns
Jóns Sveinssonar í Austur-Múla-
syslu".
Loks er að geta eftirsóttra bóka
frá þessari öld, sem þarna eru á
boðstólum, öll ritverk Halldórs
Laxness, um fimimtiu bindi í
fyrstu útgáfu, og flestar með káp
VATNSGEYMIR
Framhald af bls. 24.
vogskaupstaðar og spurði hann
nánar út í þessi mál.
Ólafur sagði, að um langan tíma
hefði aðalaðfærsluæðin til Kópa-
vogs verið þvert yfir Fossvogsdal
inn og upp að Klifvegi. Hefði
lengi legið í loftinu, að færa
þyrfti þessa æð, og samkvæmt
gömlum samningi yrði það gert
einhvern tíma, þeðar Reykjavik á-
kvæði. Nú væri sú stund runnin
upp vegna fyrirhugaðra bygginga
framkvæmda í dalnum, og hefði
verið ákveðið, að æðin skyldi flutt
í sfðasta lagi árið 1968. Gert er
ráð fyrir, að Kópavogsbúar fái í
framtíðinni 1 vatn sitt einhvers
staðar inni í Blesugróf, en ekki
hefur enn verig ákveðið nákvæm
lega, hvar þag verður.
Á síðasta sumri var steyptur
upp vatnsgeymir við Digranesveg
í Kópavogi. Ekki tókst að ganga
fullkomlega frá honum fyrir vet-
urinn, en hafizt verður handa um
það verk nú mjög fljótlega, og
hann síðan tekinn í notkun i sum
ar eða haust. Geymirinn tekur
1240 rúmmetra af vatni, en við til
komu hans binda menn miklar
vonir.
Ólafur Jensson sagði ennfrem-
ur: í rauninni er hægt að segja,
að við fáum nóg vatn til bæjar-
-ins í heild, en ýmsir annmarkar
era hins vegar á innanbæjarkerf-
inu, og það sem aðallega hefur
verig að, er að við höfum ekkí
haft aðstöðu til vatnsmiðlunar
þanniig, að oft hefur verið vatns
skortur í einstöku bæjarhverfum
þótt nóg sé annars staðar, og víða
sé ástandið gott. Þetta batnar,
þegar dreifingin verður betri, því
að vatnsgeymirinn á að verða
nægileg miðlun fyrir þá hluta
bæjarins, sem vatnið getur runn
ið beint til, en síðan þarf að dæla
vatninu til þeirra staða, sem hæst
iiggja. Nú er það þannig, að dæl
urnar vinna fyrir lágþrýstikerfið
líka, að nokkru leyti, en um leið
þannig, að eftir það hvílir ekki á
dælunum annað en það, sem þær
nauðsynlega þurfa að sjá fyrir.
Stöðugt er unnið að því að
endurbæta innanbæjarkerfið, og
lagðar í það 3—0 milljónir á ári.
Stofninn í vatnsveitunni í Kópa-
vogi er orðinn gamall, var lagður
af töluverðri rausn til þess að
fullnægja dreifðri byggð, en er
langt frá því að fullnægja nú
þeirri byggð, sem risin er. Vatns
veitan hefur ekki verið aukin
nægilega, nema nú síðustu árin,
að sögn Ólafs.
TUNGLFLAUG
Framhald af bls. 13.
um hitastig. Tunglfirð LUNU-
10 er 1000 km en tunglnánd
350 km.
Talið er, að næst muni
sovézkir visindamenn senda
nýjan tunghnött á braut um
tunglið, og verði hann útbúinn
ýmsum fleiri tækjum, og þá
líklega einnig myndatökuútbún
aði.
LUNA-10 og hinum nauðsyn
legi eldflaugaútbúnaði tungl-
hnattarins, og samtals 160 kg.
— var skotið á löft á fimmtu
daginn, og var fyrst sett á
braut um jörðu, áður en næsti
áfangi — ferðin til tunglsins
— hófst. Svo að Luna 10 gæti
komizt á braut um tunglið, var
nauðsynlegt að draga svo úr
hraða tunglhnattarins að að-
dráttarf tunglsins, sem er 1/ af
aðdráttarafli jarðar — héldi
hnettinum föstum á ákveðinni
braut. Ef þetta hefði ekki tek-
izt, hefði LUNA-10 haldið
áfram út í geiminn í átt til sólar.
Klukkan 18.44 að íslenzkum
tíma á sunnudaginn hlýddi
LUNA-10 merkjum frá jörðu
— næstum 400.000 km í burtu
— og setti hemlaeldflaugar sín
ar í gang. Á 20 sekúndum var
hraðinn kominn niður í 1.25
km á sek. og sjálfur hnöttur
inn með öllum trokjum um borð
losaði sig frá eldflaugastöðinni.
í LUNA 10 er radíóstöð og
loftnet, mörg tæki. sem gera
eiga margs konar mælingar.
sérstök orkustöð og litlir þotu
hreyflar, sem eiga að halda
tunglhnettinum stöðugum á
brautinni.
Samkvæmt tilkynningu frá
sovézku fréttastofunni TASS
felur Luna-áætlunin í sér at-
huganir á segulsviði tunlsins,
þyngdarafli og hitastigsbreyt
ingum. Sólarmegin er hit-
inn allt að 130 gráður á Celcí-
us, en á bakhliðínni allt að
130 mínusgráður.
Háttsettur sovézkur geimvís-
indamaður, prófessor A. Lebe-
dinsky, skrifar í Izvestiju, mál
gagni sovézku stjórnarinnar í
dag, að vísindamenn bíði þess
m.a. hvað LUNA-10 geti sagt
þeim um geislun frá tunglinu
— en LUNA-9 hafi orðið vör
við siíka útgeislun.
— Vísindamenn verða að
fá staðfest, hvað þessi útgeisl
un er mikil, hvort hún er eins
alls staðar á tunglinu og hvort
fljótt dregur úr styrkleika
hennar, er maður fjarlægist
tunglið, - skrifar prófessorinn.