Tíminn - 12.05.1966, Síða 9

FIMMTUDAGUR 12. maí 1966
Verkamannabústaðir i smiðum á ísafirði.
TÍMINN___________________________9
Ketill Indriðason á Fjalli:
Opið bréf til alþingis-
manna Sjalfstæðisflokksins
- Frá eru skildir Bjarni Benediktss. og Jóhann Hafstein.
selur afurðir úr landi. Bæði
þessi fyrirtæki hafa gefið góða
raun.
— Hvað er að segja um fé-
lagsmálin?
— Um félagsmálin er það að
segja, að á ísafirði hafa verið
starfandi æðimörg félög, bæði
kvenfélög, íþróttafélög og
stjórnmálafélög o. fl. Húsnæð-
isskortur hefur háð starfsemi
þessara félaga nokkuð. því fé-
lagsheimili er ekkert. Hins veg-
ar er allgott kvikmyndahús, Al-
þýðuhúsið, sem er eign verka-
lýðsfélagsins og sjómannafé-
lagsins, notað nokkuð, en er
óhentugt til samkomuhalds.
Það er því ákaflega þýðinga-
mikið að koma upp góðu fé-
lagsheimili og hlýtur það að
verða eitt af brýnustu verkefn-
um að vinna að því í félags-
málunum, svo að félagslíf geti
þróazt með eðlilegum hætti og
að yngra fólkið fái aðstöðu til
þess að eýða tómstundum sín-
um á heilbrigðan hátt.
— En hvað getur þú sagt
mér um heilbrigðismálin?
— Á ísafirði er fjórðungs-
sjúkrahús, sem hefur verið rek-
ið með allmiklum myndarskap.
Læknar eru aðeins tveir á fsa-
firði núna og er annar þeirra
því miður að yfirgefa okkur
nú á næstunni.
Elliheimili er starfrækt á
ísafirði, en í sambandi við 100
ára afmæli bæjarins í vetur var
ákveðið að reisa nýtt slíkt heim
ili. Er fyrirhugað, að það verði
reist á sjúkrahústúninu og verði
hugsanlega rekið i einhverjum
tengslum við sjúkrahúsið þann-
ig að nýta mætti starfskrafta
sjúkrahússins og 'elliheimilisins
sameiginlega. Ef af þessu yrði,
má telja mjög líklegt að byggð
verði viðbygging við sjúkrahús-
ið til þess að veita læknunum
betri starfsaðstöðu. Mér þykir
ekki ósennilegt, að samvinna
gæti orðið um byggingu elli-
heimilisins milli Norður- og
Vestursýslunnar, og kaupstað-
arins.
— Eru íþróttir mikið stund-
aðar á ísafirði?
— Já, nokkuð. Á sumrin er
aðallega um að ræða knatt-
spyrnu, en á veturna er 'skíða
íþróttin stunduð af miklu kappi
enda eru ísfirðinga í femstu
röð skíðamanna á landinu. Að-
staða er góð til skíðaferða, því
tveir myndarlegir skíðaskálar
eru þarna í nágrenninu. Um
aðstöðu til iðkunar annarra
íþrótta má segja það, að við
höfum íþróttasa) og sundlaug
í einni byggingu. Sundíþróttin
hefur verið stunduð töluvert.
Aðstaða til knattspjTnuiðkun
skamms tíma menntaskóla, en
nú hefur verið gefin heimild
til þess að reisa hann í bæn-
um. Bæjarstjórnin hefur fyrir
sitt leyti samþykkt að veita
væntanlegum menntaskóla lóð
á Torfnesi neðan Seljalandsveg
ar, en það er einn alla falleg-
asti byggingastaður í bænum.
— En hvað um skólana?
— Barnaskólinn er í gömlu
en myndarlegu húsi, sem byggt
var 1901 og er nú verið að
reisa nýja barnaskólabyggingu,
sem væntanlega verður tekin í
notkun á næsta ári. Þar bæt-
ast við 8 nýjar kennslustofu.
Hin nýja bygging er fyrsti
áfangi af stórri byggingu, sem
rísa á á lóðinni, þar sem gamli
barnaskólinn stendur. f sam-
bandi við gagnfræðaskólann er
starfrækt svonefnd framhalds-
deild, en það er fyrst.i bekk-
urinn eftir landsprófið. Iðn-
skóli hefur verið tekinn þarna,
og við hann var í vetur stofn-
uð undirbúningsdeild undir
tækniskóla. Húsmæðraskólinn
Ósk hefur verið rekinn á ísa-
firði í mörg ár með miklum
myndarbrag og hefur skólinn
alltaf verið fullsetinn. Tónlist-
arskólinn hefur verið rekinn
með miklum dugnaði í ein 18
ár. Þar hefur verið kennt á öll
helztu hljóðfærin, auk þess
sem kennd hefur verið tón-
fræði.
Þess má geta, úr því að ég
er farinn að tala um Torfnes-
ið, að bæjarstjónin hefur sam-
þykkt að gera þær breytingar
á skipulagi, að umferðargatan
inn í bæinn verði nýr vegur,
sem komi fyrir framan þær
byggingar, sem nú standa á
Torfunesinu og nái alla leið
frá Hafnarstræti inn að Selja-
landi. Þegar sá vegur verður
fullgerður og tekinn í tölu þjóð
vega, mun það gerbreyta inn-
keyrslunni í bæinn. Með til-
komu hins nýja vegar verður
auðveldara að færa ný byggða-
hverfi inn í fjörðinn en land-
rými er ákaflega lítið í sjálf-
um kaupstaðnum og ef veruleg
fjölgun yrði á ísafirði þá hlýt-
ur byggðin að færast inn í
fjörðinn.
— Er mikið byggt á ísafirði?
— Nei, byggingar hafa verið
of litlar og húsnæðisvandræði
eru töluverð. Sérstaklega vant-
ar okkur húsnæði fyrir yngra
fólkið. íbúafjöldi á ísafiði hef-
ur staðið nokkuð í stað. 1.
desember 1964 voru 2658 íbúar
á ísafirði, en 1 des. 1965 munu
íbúar hafa verið 2688, svo að
aðeins er um fjölgun að ræða.
Hitt er athyglisvert, að yngra
fólkið hefur gert talsvert af þvi
Kosið hefði ég að skrifa ykkur
hverjum og einum fremur en öll-
um sameiginlega, þótt þið séuð
mér flestir kunnir að illu í þing-
störfum, en ókunnir að öðru.
Af þessu hefur risið hæst óorð-
heldni ykkar í höfuð stefnuskrár-
málinu, baráttunni við verðbólg-
una. Skuggi hennar er svo sú lítil-
mennska að kenna öðrum um
helmingsaukningu hennar, er enn
fer hraðvaxandi.
Rangsleitni ykkar í lagasmiðum
er annar þáttur ófagur.
Sukk og fjárbruðl úr hófi fram
hinn þriðji.
Auðmýkt og ósjálfstæði, undir-
lægjuháttur gagnvart erlendu
valdi og ásælni hinn fjórði.
Gerræðisfullar athafnir í trássi
við það umboð, sem kjósendur
hafa gefið ykkur fylgja í kjölfarið.
Um forsætisráðherra ykkar má
með sanni segja, það sem Ankers
Hovden kvað, og Bjarni frá Vogi
þýddi prýðilega úr norsku:
„Og hann var æ við erlent mann-
rusl mildur,
en mannýgur við oss sem boli
trylldur."
Fímmti þáttur og sjötti — en
látum það kyrrt liggja, seint verð-
ur fulltalið, enda vefst hvað
um annað í þá flækju ,sem seint
mun greiðast úr, og drjúgum verri
þeirri er þið tókuð við.
Grobbið og sjálfhælnin er þátt-
ur út af fyrir sig, smábroslegur
og þó hvimleiður, enda óspart
beitt í samanburði fyrri og síðari
ára, aflabragða og gjaldeyrissjóða.
Þrátt fyrir allt, skrifa ég ykkur
þó vegna þess, að ég veit, að þið
eruð ekki stórum verri en aðrir
menn. Vitibornir meira en í með-
allagi. aðeins ívið hoknari í hnjám
og bognari f baki — óupplitsdjarf
ari — en sæmir þeim, er veljast
til þingsetu. Hafið eflaust viljað
margt betur en verkin benda til.
Fremur sveigt og borið frá réttri
leið í ýmsum efnum en valið þá
röngu. Ekki staðizt áhrif stærri
og verri manna. Því er nú komið
sem komið er.
Hvað viltu þá, vesæll maður við
okkur ræða vænti ég að eihhverj-
ir ykkar segi, er þetta bréf sjá og
heyra.
Þetta:
Magnið verðbólguna-
Látið dýrtíðina geisa!
Hossið og hampið bröskurunum!
Eyðið byggðina!
Hóið landsfólkinu suður!
Kúgið bændurna!
Hækkið stofnlánadeildargjaldið
um helming og meira síðar!
Þjarmið að samvinnufélögunum!
Lækkið afurðalánin til muna!
Hækkið vextina!
Hækkið söluskattinn um helm-
ing!
Frystið 2/3 sparifjárins!
Fjölgið ráðherrum um helming
og sendiherrum — nei ambassa-
dorum, fyrirgefið — að sama
skapi!
Standið tryggan vörð um ,frelsi“
sjónvarpseigenda!
En staðfestið ekki álsamning
þann, er nú liggur fyrir Alþingi
; og tengdur mun uafni Jóhanns
Hafsteins \ aldir fram, vansællar
minningar. Látið það mái bíða
næstu kosninga, eða leggið það
undir þjóðaratkvæði á þessu ári.
Indriði Þorkelsson kvað:
„Þótt þú prettir mann sem mig,
máske vin og bróður,
svíkirðu ekki sjálfan þig,
svo ertu nokkuð góður.“
Vini og bræður eruð þið búnir
að pretta margsinnis síðustu árin
engu síður en okkur andstæðing-
ana. Sumt þeirra pretta má skjótt
bæta, aðra síðar. Suma torveld-
lega, en fæstir eru óbætanlegir.
Þetta yrði það og þá hafið þið
svikið okkur alla og ættjörðina
sjálfa.
Þær syndir fyrirgefast ekki, þær
fyrnast ekki, heldur skýrast. Þær
þverra ekki, en vaxa og bera ban-
væna ávexti, er óbornar kynslóðir
bergja af. Svo fór á öld Sturlunga,
svo fer enn og hefur ávallt orðið.
Ótvírætt kennimark þjóðsvika
er það, ef erlendum mönnum er
gefinn jafn réttur innlendum,
hvað þá ef hærri er. Alþjóð skatt-
lögð í þeirra þágu.
Hlunnindi, réttindi. verðmæti
fósturjarðarinnar látin um lengri
eða skemmri tíma f hendur út-
Iendinga fyrir auvirðilegan pen-
ing, og þetta er þeim mun verra
öðrum undansláttarsamningum
ykkar, að hér er auravonin ein,
alstrípuð, höfð að skálkaskjóli.
í landhelgismálinu var umhyggj
an fyrir lífi sjómanna höfð að yfir
skyni. Því eru þeir nauðunga-
samningar, hvort sem við öðlumst
þrek til að neyta þess eða ekki.
í Hvalfjarðarmálinu, er það ör-
yggi landsins öðrum þræði. Hins
vegar að öllum líkindum ósann-
indavefur um epdurbætur mann-
virkja.
í sjónvarpsmálinu bónþægnin,
greiðviknin við hina erlendu
menn, sem tryggja sér með þessu
skæða vopni vald yfir hugarheimi
fjölda þess fólks, sem ræður hér
á landi eftir 1—2—3 áratugi og
verður þá að öllum líkindum á
hvörfum þess hvort meir skuli
meta ísland eða U.S.A.
Eða vorum við svikin innanfrá
í þessu máli eins og í Spánar-
vínsmálinu forðum?
Hernámssamningunum má segja
upp og öllu í því sambandi með
stuttum fyrirvara.
Álsamningarnir eru öllu þessu
verri. Þar ræður rangsnúið gróða-
hyggjusjónarmið öllu. Einskis
manns lífi er þar í hættu stefnt
þó þeim sé hafnað, aðeins póli-
tískri tilveru Jóhanns Hafsteins
og fáeinna annarra þvílíkra. Úr
því má skjótt bæta, nógir til inn-
an flokks ykkar til að taka við.
Ekki eru þetta landvarnir.
Ekki er þetta gert af bónþægni.
Slíkt og þvílíkt má ekki hugsa
hvað þá tala, og er þó erfitt að
verjast vondum hugrenningum í
því efni, eins og allt er í pottinn
búið.
Því þarf miklu meira en meðal
heimsku til þess að fleygja frá
sér meginorku þess fallvatns, sem
talið er að sé ódýrast að virkja
og það fyrir lágmarksverð að bezta
kosti.
Þurfa þess þó við innan 10—20
ára. Skuldbundinn í 45 ár til þess
að leyfa útlendingum að sitja við
bezta eldinn en bjargast sjálfir
við hinn minni, líkt og Fróðár-
menn forðum daga.
Þetta er þó aðeins fyrsti þáttur
málsins. Eftir fylgir handviss íhlut
un þessa fjármálastórveldis um
okkar hag. Gæti hugsazt, að þið
hélduð að Sjálfstæðisflokknum
skini gott af því? Ekki held ég,
nema þá rétt í bili. Hitt líkara,
að það yrði banamein hans.
Annar, er vanvirðan, sem dóm-
stólum okkar og réttarfari er sýnt
með ákvæðum um erlendan gerð-
ardóm í ágreiningsmálum. Hvar
haldið þið að Norðmenn væru
staddir nú, ef þeir hefðu gengið
að slíkum skilmálum við fyrsta
samning um vatnsréttindi? Það
er hætt við að dómendur þar í
landi hefðu seint öðlazt reynslu
þá, er þeir munu nú hafa, og fer
hér ekki á líka leið? Er hugsan-
legt, að ísl. lagaprófessorar, dóm-
arar í hæstarétti, lögfræðingar og
sýslumenn séu svo geðlausir að
þeir mótinæli ekki?
Ekki eru vinnubrögð rithöfunda
ykkar í opinberri málsfærslu held-
ur vel til þess fallin að vekja
taust. Lengi mátti ekki um málið
tala, síðan á það að sanna sam-
þykki við það og samsekt með
ykkur, að ekki var varað við sér-
stökum þáttum þess út af fyrir
sig — sbr. hrópin að Ól. Jóh.
Rökræður um málið hafa aldrei
fengizt af ykkar hendi, aðeins
fimbulfamb fram og aftur, upp og
niður. Ýmist kjassað eða hótað.
Minnir á strák, sem ætlaði að
hefta kvikulan hest, óvanan fót-
fjötri. Strákur blístraði fyrst og
gerði sig blíðan: „Hægan, hægan“
og svo: „stattu kyrr, bölvaður."
Klárnum var þó ekki ætlað að
hoppa f haftinu nema náttlangt.
Okkur, löndum ykkar og sjálfum
ykkur í 45 ár.
Emanúel álfursti er sennilega
hreinskilinn maður að eðlisfari,
m.k. í aðra röndina. Hann lét það
ekki liggja lengi í láginni, að
hverju Jóhann Hafstein hefði geng
ið. Blekið varla þornað á pappírn-
um, þegar hann skellir upp úr.
Ódýrasta rafmagn í veröldinni!
Einstæð ákvæði um ágreingsmál!
Réttindaafsal, sem fslendingar
einir hvítra manna hafa gengizt
undir!
Brá ykkur ekki hálf ónotalega
við umsögnina?
Tók nokkur viðstaddra eftir
róm, látbragði og svipmóti þessa
brosmilda vinar og veitanda, þeg-
ar staðið var upp frá borðum?
Þorsteinn Erlingsson kvað þetta
ógleymanlega erindi og hafi hann
þökk og blessun fyrir:
Ó, Friðrik minn sjötti þú sefur
nú vært.
og sofðu í eilífri ró.
Því aldrei var þrælsblóð svo
þrælshjarta kært,
sem þess er í brjósti þér sló.
En gott var að fékkstu ekki
flokkinn að sjá ...
Framhald á bls. 12.
ar er að batna, þar sem nýr
völlur er nú að verða tilbúinn.
Auk þess er badminton iðkað
nokkuð.
Við vonum nú, að framtíðin
beri í skautj sinu innan mjög
að setjast að í bænum, svo að
við ættum ekki að þurfa að
kvíða framtíðinni. Þess vegna
er ákaflega mikil þörf á að
byggja. þvi næstum ógerning-
Framhald á bls. 12.