Vísir - 06.02.1975, Blaðsíða 7

Vlsir. Fimmtudagur 6. febrúar 1975.
7
cTVlenningarmál
★ ★ ★ ★ Nýja bíó: „Sleuth"
Gefur „Gildrunni" lítið eftir
Milo Trindle (Michael Caine) og Andrew Wyke Laurence Olivier)
bregöa sér I billjarð á meðan þeir ræða hjúskaparmálin.
Nýja bió: Sleuth
Leikstjóri: Joseph L. Man-
kiewich
Handrit: Antony Shaffner
Hlutverk: Laurence Olivier og
Michael Caine.
Ertu búinn að sjá „Gildruna”
I Laugarásbiói? Attirðu von á
þvi, að I náinni framtiö fengirðu
að sjá aðra áþekka mynd, sem
gæfi „Gildrunni” litiðeftir. Slik
mynd er nefniiega komin og er
til sýnis I Nýja bió þessa dag-
ana. Hún heitir „Sleuth”.
Fyrir nokkrum árum skrifaði
Anthony Shaffner leikritið
„Sleuth” (þýðir spor eða slóð),
sem átti eftir að njóta gifur
legra vinsælda I London og New
York.
Árið 1972 var svo hafizt handa
um að gera kvikmynd eftir leik-
ritinu og var Laurence Oliver
þegar valinn I aðalhlútverkið,
hlutverk sakamálarithöfundar-
ins Andrew Wyke. Erfiðara
varð að velja I hlutverk italska
hárgreiðslumeistarans Milo
Trindle. Fyrst var reynt að fá
Albert Finney i hlutverkið,
siðan Alan Bátes, en loks
hreppti Michael Caine hnossið.
Þar með var hann endanlega
laus við Alfie-drauginn, sem
hafði fylgt honum eftir frá þvi
árið 1966, er Caine kom til
greina sem Óskarsverðlauna-
hafi fyrir leik sinn I samnefndri
mynd.
Þvi minna, sem ljóstrað er
upp um söguþráöinn I myndinni
„Sleuth” þeim mun betra.
Myndin hefst er hárgreiðslu-
meistarinn Milo Trindle kemur i
heimsókn til rithöfundarins
Andrew Wyke. Til að fá að vera
i næði hefur rithöfundurinn
komið sér þægilega fyrir I völ-
undarhúsi svo að i upphafi á
Milo Trindle erfitt með að hafa
uppi á honum. Þessi fyrsti fund-
ur gefur til kynna, hvernig
samskipti þeirra eiga eftir að
þróast áfram i atburðarás, sem
er endalaust völundarhús.
Það kemur i ljós, að Milo
Trindle heldur við eiginkonu rit-
Gamla bió: Heimur á heljar-
þröm (Soylent Green)
Leikstjóri: Richard Fleicher
Leikendur: Chariton Heston,
Leigh Taylor-Young, Edward
G. Robinson, Joseph Cotten.
Sennilega veröur mynd þessi
minnisstæöust fyrir að vera sið-
asta mynd hins ágæta leikara
Edwards G. Robinson. Myndin
var sú hundraðasta og fyrsta af
myndum öldungsins og lézt
hann aöcinsnokkrum vikumeftir
að töku hennar lauk.
Robinson hóf þegar að leika i
kvikinyndum á timum þöglu
myndanna, en haföi þá unnið
sér gott orð á sviði. Auk þess
sem Edward G. Robinson var
þekktur fyrir leik sinn var hann
mikill og þekktur listaverka-
safnari og átti eitt af glæsileg-
ustu einkamálverkasöfnuin i
heiininum.
höfundarins. En rithöfundurinn
virðist ekki kippa sér upp við
slikt og býðst meira að segja til
að hjálpa Trindle fjárhagslega
svo hann géti séð vel fyrir
frúnni. Rithöfundurinn Andrew
Wyke segir nefnilega, að kona
hans sé hinn mesti eyðsluseggur
og ef Trindle hafi ekki úr nógu
að spila, megi hann vænta henn-
ar heim á ný. Af þeirri tilhugsun
er hann ekki allt of hrifinn.
En góðvild rithöfundarins er
ekki alveg eins stórkostleg og
hann vill vera láta og fyrr en
varir eru þeir félagar hans farn-
ir að klekkja hvor á öðrum með
það margslungnum brellum, að
ómögulegt er að lýsa. Að þvi
leyti minnir myndin „Sleuth” á
„Gildruna”, að persónurnar
plata hvor aðra upp úr skónum.
Freistandi er að álita, að sú
heimsfræga „Gildra” sæki eitt-
hvað af vinsældum sinum beint
til myndarinnar „Sleuth”, sem
gerð var tveim árum áður. Það
lík eru sum atriði myndanna.
„Sleuth” kafar þó heldur
dýpra og sýnir fram á hversu
t mörgum merkum ínyndum
lék Robinson um ævina, en þessi
hin siðasta getur vart talizt i
þeirra hópi.
Myndin á sér stað i New York
borg árið 2022, þegar mann-
fjöldinn þar er kominn upp i 41
milljón og mengun, þrengsli og
fæðuskortur er alla að drepa.
Náttúrleg fæða er aðeins seld á
svörtum markaði, en almenn-
ingur verður að láta sér nægja
tilbúinn mat, svonefnt „Soylent
Green”, sein deilt er út meðal
hans á hverjum þriðjudegi.
Charlton Heston leikur leyni-
lögreglumanninn Thorn, sem
starfar að rannsóknum morð-
mála og verkefnin eru nóg.
Hann verður að leggja hart að
sér til að halda stöðu sinni, árið
2022 eru það forréttindi að hafa
vinnu.
Dag nokkurn er einn af
rikustu mönnum landsins,
niðurlægjandi það er fyrir
mannskepnuna, þegar flett er
ofan af henni.
Undir lok myndarinnar
„Sleuth” eru brellurnar orðnar
það mikil endaleysa, að þegar
staðið er upp frá sýningunni,
verður áhorfandinn að gera það
upp við sjálfan sig, hvort loka-
atriðið hafi verið endanlegt upp-
gjör, eða aðeins upphafið að enn
einni brellunni.
1 kvikmyndahandritinu hefur
Anthony Shaffner bætt nokkrum
brellum við söguþráö leikrits-
ins. Var það gert til að þeir fjöl-
mörgu, sem séð höfðu leikritið,
gætu einnig haft gaman af
myndinni. Þeir, sem vel þekktu
til leikritsins, urðu þó fyrir von-
brigðum með myndina. Ef
söguþráðurinn er þekktur fyrir-
fram, er hálf ánægjan horfin.
Hinn hluti ánægjunnar
stendur þó ætið óhaggaður, en
það er hinn frábæri leikur bæði
Sir Laurence Olivier og Michael
Caine. Þeir leika einu persón-
urnar, sem fram koma i
Wiiliam R. Simonson, myrtur
og Thorn tekur að rannsaka
málið. Með aðstoð hjálpar-
manns sins, Sol Roth (Edward
G. Robinsson), sem kominn er
til ára sinna og sifellt að
minnast hinna gömlu góðu
daga, kemst hann að þvi að
Simonson er einn af stjórnar-
mönnum Soylent matvælaverk-
siniðjanna. Morðiö á honum
viröist hafa veriö skipulagt
vegna frainleiðsluleyndarmáls,
sem hann hafði komizt að og
fengið mjög á hann. Með fyrir-
skipun frá æðstu stööum er
Thorn skipað að hætta rannsókn
morðmálsins. Engu að siður
leggur Thorn sig i hættu til að
komast aö sannleikanum.
1 flestum slikum visinda-
skáldsöguin er okkur sýndur
heimurinn sein hin fullkomna
álveröld, en hér er framtiðar-
sýnin öllu óhuggulegri og jafn-
framt sennilegri.
Tækninni hefur litiö fleygt
fram meðal almennings, flestir
hlutir standa i stað á meðan
borgir yfirfyllast af ínannfjölda
og mengun og hungurdauði
sverfur að. Þetta er raunar
engin framtiðarsýn, i mörgum
stórborguin heims lifir mann-
fjöldinn við hungur á götuin úti.
„Soylent Green” er nafn á
myndinni. Það er afrek i sjálfu
sér af tveim mönnum að halda
uppi spennunni i heilli kvik-
mynd. Bæði I leikritinu og upp-
haflegu kvikmyndagerðinni
komu i það minnsta fjórir aðrir
viö sögu, en þeir hafa nú verið
klipptir úr, sennilega til bóta.
Michael Caine hafði leikið i
um 20 myndum á undan
„Sleuth”. Þeirra á meðal íná
nefna „Alfie” og „Funeral in
Berlin” frá 1966, „Billion Dollar
Brain” frá 1967, „Play Dirty”
og „The Italian Job” frá 1969 og
X, Y og Z frá 1972 (ásamt Eliza-
beth Tayior).
Sennilega hefur hinn 41 árs
gamli Michael Caine þó aldrei
skilað jafnskemmtilegum leik
og I myndinni „Sleuth”.
Fyrir myndina „Sleuth”
komstMichael Caine i hópinn er
Óskarsverðlaunahafinn var val-
inn úr 1972. Sömu sögu er að
segja um hinn heimsfræga
Laurence Olivier. Hann kom
einnig til greina fyrir leik sinn i
„Sleuth”. Það varð þó Guðfað-
írinn Marlon Brando, sem bar
sigurorð af þeim báðum það ár-
ið.
Sir Laurence Olivier er hrein
unun að sjá i hlutverki Andrew
tilbúinni fæðu, er mannfjöldinn
verður nú að lifa á. (Soylent
samansett úr soy = soja og
lentil = flatbaun). Undir lokin
kemst þó lögregluinaöurinn
Thorn að nýjum sannleik varö-
andi sainsetninguna á þessum
matvælum, en ekki er hægt að
segja, að sú uppgötvun komi
áhorfandanuin á óvart.
Tilraunir til að sameina
hasarinynd og boðskap i sömu
framtiðarmyndinni hafa að
Þegar mannfjöldinn tekur að
æsast vegna fæðuskortsins
kemur uppþotadeildin á vett-
vang með tæki sin.
miklu leyti runnið út i sandinn.
Upptalning á þvi hvað allt var
gott á okkar timum hefur svo á-
berandi tilgang, að boöskap-
urinn fellur um sjálfan sig. Sem
efni i hasarmynd er myndin
Wyke i „Sleuth”. Olivier er
frægastur enskra leikara og
einn af beztu leikurum okkar
tima. Eitt sinn hefur hann hlotið
Óskarsverðlaun, fyrir leik sinn i
Hamlet (1948), og einu sinni
hefur hann fengið sérstök
heiðursverðlaun og hvorki
meira né minna en átta sinnum
hefur hann komizt i undanúrslit.
Hann var aðlaöur fyrir störf sin
1947 og útnefndur lávarður 1970.
Olivier hefur nú leikið i tæp-
iega 50 kvikmyndum auk
mikillar reynslu á sviði. í
„Sleuth” sjáum við hann sem
hinn fágaöa leikara, sem til-
einkað hefur sér alla kosti góðs
leiks.
Myndin „Sleuth” verður að
teljast hin fullkomna kvöld-
skemmtun fyrir þá, sem kunna
að meta góðan leik og stórkost-
legan söguþráð. — JB
KVIKMYNDIR
Umsjón:
Jón Björgvinsson
innantóm og skotbardagarnir fá
engin hár til að risa.
Viðlagaleikarinn Charlton
Heston er löngu orðinn sjálfval-
inn i allar náttúruhamfara- og
veraldarendismyndir.
A meðan leikarar i öðruin
myndum takast á við
mannlegar verur á hvita
tjaldinu, berst Charlton Heston
jafnan við sjálfa náttúruna.
Má minnast á leik hans i Air-
port, Airport 75, Skyjacked og
Earthquake.
Hamfarir viröast ganga vel i
mannskapinn á þessuin tiinum,
og Hollywood sendir frá sér
hverja ógæfumyndina á fætur
annarri.
Má sem dæmi nefna myndina
Airport 75, sem fjallar um flug-
slys, The Poseidon Adventure,
sem fjallar um farþegaskip,
sem hvolfir, Juggernaut, sem
fjallar um falda sprengju um
borö i farþegaskipi, The Tower-
ing Inferno, sem segir frá elds-
voða i háhýsi og Earthquake, er
fjallar um jarðskjalfta, er legg-
ur Los Angeles i rúst.
Enginn þarf þvi að kviða
leiðinduin á stóra skerminum á
næstunni. Erlendis biöa menn i
röðum við bióhúsin til að taka
þátt i hamförunum. -JB.
Kvikmyndahúsin i dag:
★ ★ ★ ★ Nýía bió: ..Sleuth”
★ ★ ★ if; Laugarásbió: „Gildran”
★ ★ ★ ★ Stjörnubió: „The Last Picture Show”.
★ ★ ★ Hafnarbió: „Papillon”
Austurbæjarbió: „Hver myrti Sheilu?”
★ Gamla bió: „Heimur á heljarþröm”
i hvaða skrúöa er Michael Caine kominn I þarna?
★ Gamla bíó: Heimur ó heljarþröm
VIÐLAGALEIKARINN CHARLTON HESTON
í ENN EINNI ÓGÆFUMYNDINNI