Vísir - 03.09.1975, Blaðsíða 3

Vísir. Miðvikudagur 3. september 1975.
3
/#Öryggi"
er ekki
alltaf
„öryggi"
Varnarmáladeild islenzka ut-
anrikisráðuneytisins hefur sent
islenzku málnefndinni, sem starf-
ar á vegum menntamálaráðu-
neytisins, bréf, þar sem farið er
fram á að nefndin geri tillögur um
islenzk orð, sem náði yfir og að-
skilji hugtökin „security” og
„safety” i sambandi við flug og
flugvelli.
Eins og sakir standa er eitt is-
lenzkt orð, „öryggi”, notað um
bæði þessi hugtök og véldur það
oft ruglingi, þar sem orðið „saf-
ety” táknar allan almennan ör-
yggisbúnað flugvalla, svo sem
aðflugsljós, stefnuvita, blindlend-
ingatæki og fleira, en orðið „sec-
urity” táknar aftur á móti það
sem lýtur að öryggi einstakra
flugvéla, farþega og flugáhafna,
svo sem sprengjuleitartæki, eftir
lit með farþegum og fleiru. Flest
af þvi, sem fellur undir hugtakið
„security” hefur orðið til vegna
hættu á flugránum og skemmda-
verkum og eru nánast verndar-
ráðstafanir, en tilheyra ekki
almennum öryggisbúnaði flug-
valla.
1 viðtali viðVisi i gær sagði Páll
Ásgeir Tryggvason, deildarstjóri
vamarmáladeildar, að skortur á
orðum yfir hugtök þessi, sem
jafnframt þvi að skýra þau gætu
aðgreint þau, hefði oft valdið
ruglingi i huga almennings. Ættu
fjölmiðlar allmikla sök i þeim
efnum, þar sem þeir hefðu alls
ekki lagt nógu mikla áherzlu á
aðgreiningu þessara hugtaka i
umfjöllun sinnium flugmál og þá
Keflavikurflugvöll sérstaklega.
—HV.
Verð ó
barna
mat of
hótt?
Neytendasamtökin telja, að
verð á barnamat sé of hátt.
Benda þau á, að matur, sem
ætlaður sé smábörnum sé
bæði hátollaður og söluskatts-
skyldur. Á barnamjöli er til
dæmis 50 prósent tollur, og á
niðursoðnum ávöxtum, sér-
staklega ætluðum börnum, sé
jafnhár tollur. A öðrum niður-
soðnum barnamat er hundrað
prósent tollur. Þá er 50
prósent tollur á mjólkurdufti.
Neytendasamtökin krefjast
þess, að tollar og söluskattur
af matvörum, sem aðeins eru
ætlaðar smábörnum, verði
felldur niður. Þetta kom fram
á aðalfundi Neytendasamtak-
anna þar sem þvi var jafn-
framt fagnað, að Alþingi hefur
samþykkt að fella niður að-
flutningsgjöld af nýjum ávöxt-
um, svo og heimild til að fella
niður söluskatt af nokkrum
nauðsynja- og munaðarvör-
um.
— spjallað við Gísia
Alfreðsson leikara,
sem sat fund
leikararáðs
Norðurlanda
síðustu helgi
V ' '
Ráðgert að gera tíu leiknar
sjónvarpsmyndir á nœsta ári
— f sumar hefur mikið verið
unnið að þvi að friska upp á um-
hverfi varnarliðsmanna og ann-
arra starfsmanna á Keflavikur-
flugvelli, meðal annars með þvi
aö safna saman miklu magni af
járnarusli, og verður reynt að
losna við það á einhvern hag-
kvæman máta, — sagði Páll As-
geir Tryggvason, deildarstjóri
varnarmáladeildar i viðtali við
Visi i gær.
— Þarna er um að ræða fleiri
þilsund tonn af járnarusli, —
sagði Páll ennfremur, sem legið
hefur á viðavangi árum saman,
jafnvel frá þvi á árum seinni
heimsstyrjaldarinnar. Auk þess
hafa svo verið rifnir margir
gamlir braggar, sem hætt er að
nota. Vonum við til að umhverfi
flugvallarins verði ofurlitið fai-
legra og mannlegra við þetta. —
Auk þess að safna saman rusli
og fleygja er unnið að umbótum
á Keflavikurvelli á margvisleg-
an hátt i sumar. Hús hafa verið
máluð og snyrt að utan,- jarð-
vegur hefur verið fluttur á stór
svæði, sem verið hafa gróður-
laus fram að þessu, og hefur
verið lagt á hann torf eða sáð I
hann grasfræi, jafnvel gróður-
sett tré hér og þar.
—HV.
Stúdentar fá að ráða
meiru í Háskólanum
„Eitt það merkasta, sem kom
fram á fundi Leikararáðs
Norðurlanda, var að samband
norskra ballettdansara gerðist
aöili að Leikararáðinu. Þvi má
búast við að islenzki ballettflokk-
urinn fylgi i fótspor þess norska,
sem getur orðið mjög heilladrjúgt
fyrir flokkinn, sagði Gisli Alfreðs-
son, sem sat þing Leikararáðs
Norðurlanda, sem var haldið hér
um helgina.
Leikararáð Norðurlanda
samanstendur af sex leikarasam-
böndum, einu frá hverju iandi,
nema frá Finnlandi þar sem eru
tvö sambönd. Þetta ráð er sterk-
asti aðilinn I málefnum leikara á
Norðurlöndum, sagði Gisli Al-
freðsson. M.a. hefur ráðið áhrif á
ýmsa samnorræna sjóði, sem
veita styrki til leikara.
Það var einnig fjallað um is-
lenzka sjónvarpið á ráðstefnunni
og lýstu margir ánægju sinni yfir
þróun mála þar. Kemur sjón-
varpið til með að gera 10 leiknar
kvikmyndir á næsta ári og hvatti
leikararáðið til framhalds á þessu
starfi.
Einnig var rætt um gestaleik-
sýningar og skipti á leikurum
milli Norðurlandanna. Þó eru það
einkum hin Norðurlöndin, sem
geta nýtt sér þennan möguleika,
þvi það er erfitt fyrir islenzka
leikara að leika á hinum Norður-
landamálunum, vegna þess hvað
islenzkan er ólikt tungumál.
Nú horfir til verkfalla leikara i
Sviþjóð, vegna deilna um endur-
sýningarétt á sjónvarpskvik-
myndum, „Leikarar á Islandi
eru nýbúnir að leysa þetta vanda-
mál við islenzka sjónvarpið”.
sagði Gisli.
Ýmislegt fleira bar á góma en
málaflokkarnir voru fimmtán
talsins. Af hálfu Islands sóttu þeir
Klemenz Jónsson og Gisli Al-
freðsson fundinn en Gisli kom i
stað formanns leikarasambands-
ins hér, sem er Jón Sigurbjörns-
son. HE
TRÉ OG GRASBLETTIR
í STAÐ BROTAJÁRNS
Stjórnsýslunefnd
gerir viðast hvar ráð
fyrir þriðjungsaðild
stúdenta,” sagði Guð-
laugur Þorvaldsson
rektor, er rætt var við
hann um aðild stúdenta
að stjórnun skólans.
A fundi háskólaráðs fyrr i
sumar lagði rektor fram tillögu
þess efnis að háskólaráð fæli
honum að semja drög að frum-
varpi til breytinga á háskól-
anúm, þar sem:
1. Hlutdeild stúdenta að rekt-
orskjöri verði aukin i 1/3.
2. Stúdentar fái allt að 4 full-
trúa I háskólaráði.
3. Félag háskólakennara fái 2
fulltrúa I háskólaráð, og sé ann-
ar þeirra ekki úr hópi fastra
kennara.
4. Aðild stúdenta að stjórn
deilda og skora verði endur-
skoðuð og reynt að samræma
tillögur deilda og súdenta i þvi
efni.
Ef tillögur rektors verða sam-
þykktar nú i haust verða þær
sendar menntamálaráðuneyt-
inu. Lagabreytingu þarf til, ef
þær eiga að öölast gildi.
Venjan er, að stjórnvöld fari
eftir eindregnum tilmælum há-
skólaráðs. Það er hins vegar
ekki vitað hvernig þessu máli
yrði tekið. Menn hafa ákaflega
misjafnar skoðanir á þessum
málum.
Einna mest eining, sagði rekt-
or, að væri um aðild að rektors-
kjöri. Hins vegar væru menn
mjög i vafa um fjórða liðinn.
Stærri deildirnar óttast, að ekki
verði vinnufriður, ef fulltrúum á
fundum fjölgar mjög mikið.
Hvað viðvikur fjölgun fulltrúa
stúdenta i háskólaráði sagði
rektor að stjórnsýslunefnd heföi
gert ráð fyrir þriöjungsaðild. Ef
stúdentar fengju 4 fulltrúa
myndu þeir hafa tæplega 30% af
atkvæðunum. 1 dag sitja i há-
skólaráði 11 menn, deildarfor-
setar allra deilda, 1 fulltrúi há-
skólakennara og 2 fulltrúar
stúdenta.
Erlend reynsla
Guðlaugur sagði, að ágrein-
ingur stúdenta og kennara um
þessi mál hefði viða leitt til
þess, að stjórnvöld hefðu sett
lög um þetta án samráðs við
skólana. Nefndi hann sem dæmi
Holland, Austurriki og Finn-
land. 1 Finnlandi eiga kennarar
1/3 fulltrúa, stúdentar 2/3 og
starfsmenn ráðuneytis 1/3.
Velja stjórnvöld þessa fulltrúa
sjálf. Stúdentar hafa þvi neitað
að taka þátt i þessu.
1 Danmörku eru 25% fulltrúar
stúdenta og 25% annað starfs-
fólk.
Guðlaugur-sagðist vilja taka
það sérstaklega fram, að menn
væru allir sammála um það i
háskólaráði, að koma i veg fyrir
ósamkomulag. Reyndar væri
engin ástæða til að óttast þaö
hér.
Þegar Guðlaugur var inntur
eftir þvi hvernig tala fulltrúa
væri ákveðin sagði hann, að það
þætti betra en tiltaka prósentu-
hlutfall. Tala deildarforseta
breyttist svo hægt að mun hæg-
ara væri að nefna ákveðna tölu
fyrir aðra fulltrúa.
Rektor lagði áherzlu á annan
fulltrúa félags háskólakennara.
Iþvifélagi eru allir prófessorar,
dósentar, lektorar, starfsfólk
skrifstofunnar og ýmsir sér-
fræðingar er starfa i þágu Há-
skólans.
Um leið og fulltrúum fjölgar
myndi annars vegar föstu kenn-
aramir eignast sinn fulltrúa og
svo hins vegar þeir, sem ekki
eru við fasta kennslu. —BA