Vísir - 12.09.1975, Blaðsíða 3

Vísir. Föstudagur 12. september 1975.
3
Heim eftir 31 ár
Nokkrir œvintýramenn á B-24
sprengjufiugvél úr síðari heimsstyrjöldinni
Ariö 1944 lenti hér á landi
bandarisk sprengjuflugvél af
geröinni B-24 Liberator. Það
var veriö aö ferja hana til Bret-
lands þarsem brezki fiugherinn
átti aö taka viö henni og nota
hana tii aö berja á nazistum.
Ekki er vitað mikið um feril
hennar í Bretlandi en htm end-
aði á Indlandi og brezki flugher-
inn þar notaði hana þar til Ind-
land hlaut sjálfstæði. Þá töku
Indverjar við og flugu henni við
alls konar eftirlitsstörf til ársins
1968.
í gær lenti hbn svo aftur á ts-
landi. Nti er htm á heimleið til
Bandarikjanna þar sem híin
verður gerð upp og höfð sem
fljtigandi sýningargripur.
Flugvélasafnararnir
Það er töluvert af „klikkuðum
karakterum” i þessum heimi og
flugmannastéttin á liklega tvo
af hverjum þremur. Það er
hreint ótrtilegt hvað þéir leggja
á sig til þess að gera hluti sem
jarðbundnum meðbræðrum
þeirra finnast fáránlegir. Stór
hópur flugmanna leggur það t.d.
á sig að þvælast þvers og kruss
um heiminn til að grafa upp
gamlar flugvélar. Þeir berjast
hiklaust gegn bálviðrum á
Grænlandsjökli eða frum-
skógarvitum Suður-Ameriku ef
þeir eiga von á þvi að geta haft
20-40 ára gamla vél upp íir
krafsinu.
bolt, Mosquito, Spitfire, P-51,
Mustang, P-63 Cobra, tvo F4F
Corsair, tvær TBM, tundur-
skeytavélar, þrjár B-25
Mitchell, fjórar A-26 Intruder,
B-17 Flying Fortress og nú B-24
Liberator.
„Yesterdays Air
Force”
Einn slíkur er Dave Tallichet,
fyrrverandi herflugmaður i sið-
ari heimsstyrjöldinni. Hans
tómstundagaman og nokk«sía'
kunningja er að safna vélum
sem voru smiðaðar i eða tóku
þátt I striðinu.
Þeir kallasigYesterdays Air
Force” eða „Flugherinn frá þvi
i gær.” Og þeim er alveg óhætt
að kalla það flugher þvi þeir
eiga fleiri vélar en sumir flug-
herimir i til dæmis Suður-
Ameriku eða Afriku.
Eftirfarandi upptalning á
tegundum er fyrir flugáhúga-
menn sem verða örugglega
grænir og gulir af öfund. Þeir
eiga P-38 Lightning, P-40
Warhawk, sex P-47 Thunder-
Sótt til Indlands
Þessi gamla sprengjuflugvél
er búin að vera á heimleið siðan
Dave fann hana árið 1972 i
Poona á Indlandi. Hún þurfti
^mikilla endurbóta við áður en
' hægt var að fljíiga henni þaðan
en loks tókst þeim að koma
henni til Bretlands þar'Sem hún
var yfirfarin og beið i nokkra
mánuði.
Svo kom að þvi að hUn skyldi
heim til Bandarikjanna og Dave
kom tíl Bretlands með nokkra
unga og hressa aðstoðarmenn.
En þeir voru ekki lengi hressir.
Þeim leizt hreinlega ekkert á
gripinn. Eftir svo að ýmsir mæl-
ar höfðu bilað og þeir orðið að
sntía aftur til Englands einu
sinni, sögðu þeir takk fyrir og
tóku næstu farþegaþotu heim til
Bandarikjanna heim aftur.
Richard, Robert og Steve.
Simhringing um miðja
nótt
Brezk flugmálayfirvöld þver-
tóku fyrir að Dave fengi að
fljUga vélinni einn heim. Hann
var þó ekki af baki dottinn.
Hann vissi að það er mikið af
flugmönnum i Bretlandi og að
einnig þeir hefðu sinn kvóta af
„klikkuðum karakterum”.
Hann tók þvi upp simann.
Robert Studolm rekur hUs-
gagnaverzlun en i striðinu flaug
hann B-24 sprengjuflugvélum.
Hann átti sér einskis ills von
þegar siminn hringdi allt i einu
hjá honum. Þegar hann svaraði
var spurt:
— Hefurðu áhuga á að fljUga
B-24 til New York á eftir?
— JÁ, æpti hann, greip vega-
bréfið sitt og þaut á dyr.
Richard Wladik var vakinn
upp um miðja nótt og sagði já i
svefnrofunum. Donald Bullock
er svo fjórði maðurinn.
Þegar þeir lentu i Keflavik
voru þeir stirðir af kulda og
glorhungraðir. Þessar vélar
voru ekki smiðaðar með þæg-
indi i huga og hafa ekkert skán-
að við að eldast um rlimlega
þrjátiu ár. En þeir voru himin-
lifandi. Hvað er svo sem gaman
að selja húsgögn þegar maður
getur verið að berja sér til hita i
hriplekri, 35 ára gamaili
sprengjuflugvél yfir Atlants-
hafi? _ öT.
September-listamenn
eru stoðnaðir
Hallinn í viðskiptum við
V-Þýzkaland úr hálfum
í 3,4 milliarða frá 1973
„Þessir „september lista-
menn” sem sýna nú i kjallara
Norræna hússins eru i rauninni
góðir listamenn en þeir eru staðn-
aðir. Þeir eru að gera sömu
hringina ár eftir ár,” sagöi Gunn-
ar Geir Kristjánsson, sem sýnir
32 oliumálverk á Mokka um þess-
ar mundir.
„Þeir þyrftu að hafa einhverja
hugsjón aðra en að mála glysverk
til að hengja upp á stofuvegg góð-
borgarans. Listamaður á að
endurspegla i myndum sinum
samtimann eins og hann er i raun
og veru, benda á ágalla hans og
gera fólki ljósa þessa galla.”
i myndlist eiga
ekki að gilda
nein einkaleyfi.
„Þaðsem verra er, er að þessir
menn hafa bUið til einkaleyfi fyrir
myndlist og geta ráðið heilu
myndlistarsölunum. Eins og þeir
vilja haga rekstri Kjarvalsstaða
má likja við það að einum rit-
höfundi væri bannað að selja
bækur sinar i skinnbandi en öðr-
um ekki.
,,Fer i skóla,
þegar mér finnst
ég þurfa þess.”
Það eru aðallega tvö stilbrigði,
sUrrealismi og abstrakt form,
sem ég felli saman i myndum
minum,” sagði Gunnar Geir.
„SUrrelisminn, höfðar til þess
innhverfa i mér, það sem ég
skynja en sé ekki. Abstrakt form-
iðerhið óhlutlæga form, sem ger-
ir mig frjálsan.
' Ég hef stundað nám i Mynd-
listarskólanum við Freyjugötu.
Þó ekki reglulega, heldur farið i
skóla þegar ég hef þurft að leysa
einhver vandamál i stlmbandi við
mýndlistina. Mér finnst regluleg
skólavist þrengja að mér.”
Myndlistarnámskeið
i Voss i Noregi,
sem standa íslend-
ingum til boða.
„Auk þess sótti ég námskeið i
myndlist sem haldið var i Voss i
Noregi. Ég var styrktur af
menntamálaráðuneytinu islenzka
og norsku stjórninni.
Þessi námskeið eru haldin á
hverju sumri og standa nU ís-
lendingum opin. Fenginn er ensk-
ur kennari til að kenna. 1 sumar
kenndi þar maður áð nafni Adrian
Heath, sem er velþekktur mynd-
listarmaður, auk þess er hann
fulltrtíi Tate listasafnsins í
London.
Þeir sem tóku þátt i þessu nám-
skeiði auk min voru myndlistar-
menn frá RUsslandi, BUIgariu,
Italiu og Noregi.
Kennslan fór einkum fram I
formi umræðna um list og list-
sköpun. Viö förum oft á listasöfn
og sýndar voru kvikmyndir og
skuggamyndir við kennsluna.
Sýningin hér á Mokka er fyrsta
einkasýning min en áður tók ég
þátt i samsýningu Félags is-
lenzkra myndlistarmanna.
Auðvitað hef ég ekki getað lifaö
af listinni eingöngu heldur hef ég
unnið fyrir mér með auglýsinga-
teiknun, skiltagerð og fleiru.”
Sýningin verður opin næstu
þrjár vikur.
— segir Gunnar
Kristjánsson sem sýnir
á Mokka
-1974
t framhaldi af frétt blaösins i
gær um aflciöingar upp-
skipunarbanns á v-þýzkar vörur
hefur blaöiö aflaö sér eftirfar-
andi upplýsinga um inn- og út-
flutning frá Vestur-Þýzkalandi:
A siöasta ári voru fluttar inn
vörur frá V-Þýzkalandi fyrir 6,3
milljarða en út vörur fyrir 2,9
milljarða.
Innflutningurinn nær tvö-
faldaðist frá árinu 1973 Ur 3,6
milljörðum en Utflutningur
dróstsaman, var 3,1 milljarður
1973. Hefur þvi hallinn á við-
skiptunum við V-Þýzkaland, ef
bornar eru saman tölur um inn-
og Utflutning frá landinu, aukist
Ur hálfum miiljarði i 3,4 mill-
jarða milli áranna 1973-74.
Má af þessu ráða að V-Þýzka-
land hefur verið mjög mikilvægt
framleiðsluland varnings sem
hingað er fluttur og sést það
einnig þegar þess er gætt að á
siðasta ári komu 12,1% alls inn-
flutnings hingað frá þessu riki.
Árið 1973 var sambærileg tala
14,3%.
Upplýsingar þessar eru, eins
og frétt blaðsins i gær, fengnar
Ur Verzlunarskýrslum 1973 og
1974, en rit þetta er gefið Ut af
Hagstofu íslands.
LEYFIR KOPAVOGUR
HUNDAHALD NÆST?
„Bæjarstjórn Kópavogs hefur
ekki viijaö taka endanlega af-
stöðu til tillögu um takmarkað
hundahald,” sagöi Björgvin
Sæmundsson, bæjarstjóri kaup-
staöarins, i viötaii viö Visi.
í vetur sem leið sendu 60
KópavogsbUar bréf til bæjar-
fulltrUa sinna þar sem þess var
óskað að reglugerð um hunda-
hald i kaupstaðnum yrði breytt
til samræmis við reglugerð ann-
arra kaupstaða og kauptUna.
Eins og kunnugt er hefur
Akureyri, HUsavik, tsafjörður.
Garðahreppur, Mosfellssveit,
Hafnarfjörður og nU síðast
Keflavik breytt þessari reglu-
gerð hjá sér. Eru þá m.a. eig-
endur dýranna skyldaðir til að
merkja þau, tryggja og hreinsa
reglulega.
Björgvin sagði að nokkrir
bæjarfulltrUar hefðu fylgt til-
lögu um takmarkað hundahald
eftir er hUn var tekin fyrir s.l.
vetur. Henni hefði hins vegar
veriðfrestað og mætti eiga von
á að hUn yrði rædd aftur i októ-
ber. —EVI —
— HE.