Vísir - 03.12.1975, Qupperneq 8

8
Umsjón: GP
Miðvikudagur 3. desember 1975. VISIR
VÍSIR
tJtgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson 1
Ritstjóri og ábm: Þorsteinn Pálsson
- Ritstjórifrétta: Arni Gunnarsson
Fréttastjóri erl. frétta: Guðmundur Pétursson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgreiðsla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Sfðumúla 14. simi 86611. 7 linur
Askriftargjaid 800 kr. á mánuði innanlands.
t iausasöjiu 40 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Pólitískum leikaraskap
verður að víkja til hliðar
Á næstu vikum koma til kasta Alþingis og aðila
vinnumarkaðarins ákvarðanir um málefni, sem
ráðið geta úrslitum i baráttunni við verðbólguna.
Hér er um það að ræða, hvort takast muni að halda
þeirri aðhaldsstefnu i rikisfjármálum, sem mörkuð
var með fjárlagafrumvarpinu i haust, og hvort unnt
verður að halda kjarasamningum innan skynsam-
legra marka.
Fram til þessa hefur enginn árangur orðið af
aðhaldsaðgerðum i rikisbúskapnum. Ljóst er, að
verulegur halli verður á rikissjóði, þegar upp
verður staðið um áramót. Fjárlagafrumvarpið,
sem lagt var fram i þingbyrjun, var fyrsta alvar-
lega tilraunin um árabil i þá átt að koma fram
aðhaldsstefnu i rikisbúskapnum.
Engum blandast hugur um, að það f járlagafrum-
varp, sem nú liggur fyrir Alþingi ber vott um al-
gjörlega nýja stefnu. Eigi að siður er hér aðeins um
áfanga að ræða. Við hljótum á næstu árum að stefna
að raunverulegum samdrætti i rikisbúskapnum.
Hinu er ekki að leyna, að menn hafa óttast, að erfið-
lega muni ganga að fylgja fram þeirri stefnu, sem
mörkuð hefur verið, við endanlega afgreiðslu fjár-
laganna nú fyrir jólin.
Ástæðan fyrir þessum beyg er i fyrsta lagi sú, að
reynsla fyrri ára sýnir, að þingmenn hafa ævinlega
keppst við að þenja fjárlögin út á siðustu dögum
þinghaldsins fyrir jól. Á undanförnum árum hefur
reynst ógerlegt að koma i veg fyrir, að flóðgáttirnar
væru opnaðar með þessum hætti. Þingmenn allra
flokka eru hér i sök.
í annan stað mun það valda erfiðleikum nú, að
mjög skammur timi er til þess að koma fram þeim
breytingum á almennri löggjöf sem er forsenda
aðhaldsaðgerða i rikisfjármálum næsta árs. Rikis-
stjórnin boðaði margháttaðar lagabreytingar i þvi
skyni að höggva litilsháttar á þetta lögbundna
þenslukerfi.
Engin leið er að samþykkja fjárlög næsta árs án
þess að áður hafi verið gengið endanlega frá þess-
um breytingum. I þessum efnum er ekki unnt að
hafa lausa enda, ef aðhaldsstefnan á að takast.
Þá stendur fyrir dyrum að endurnýja kjara-
samninga. Einn þátturinn i hinum almennu að-
haldsaðgerðum i þjóðfélaginu hlýtur óhjákvæmi-
lega að vera hófsemi i kjaramálum. Við höfum
orðið að þola kjaraskerðingu og það all-verulega.
En hverjum manni á að vera ljóst, að krónutölu-
hækkanir kaupgjalds nú verða aðeins vatn á myllu-
hjól verðbólgunnar.
Almennur skilningur virðist nú vera fyrir hendi á
nauðsyn þess að halda kjarasamningum innan
skynsamlegra marka eins og ástatt er. óraunhæf
kröfugerð i þessum efnum kemur þyngst niður á
þeim, sem við erfiðastar aðstæður búa eins og
reynslan að undanförnu hefur sýnt með áþreifan-
legum hætti.
Það er út i bláinn að miða kaupmátt launa nú við
það sem var i febrúar 1974, þegar útflutningsverð
var i hámarki. Siðan hefur kaupmáttur útflutnings-
tekna rýrnað yfir 32%. Það er sú hrikalega
staðreynd, sem við verðum að hafa i huga.
Aðhaldsaðgerðir á öllum sviðum þjóðarbú-
skaparins eru nú forsenda þess að við náum árangri
i viðureigninni við verðbólguna. Nú veltur þvi á
miklu að engir skerist úr leik. Hefðbundinn
pólitiskur leikaraskapur verður að vikja fyrir á-
byrgum vinnubrögðum.
ureyðingarnar
Mikill ágreiningur
hefur risið upp milli
rikisvaldsins og
kaþólsku kirkjunnar,
um hvort leyfa eigi
fóstureyðingar i
Austurriki.
800.000 austurrikismenn hafa
sent rikisstjórninni áskorun,
þar sem hún er hvött til að láta
málið niður falla, en frumvarp
um frjálsar fóstureyðingar var
lagt fram i þinginu fyrir um
ellefu mánuðum.
Undirskriftasöfnun þessi var
send innanrikisráðuneytinu, en
á bak við hana stóðu öflug
kaþólsk leikmannasamtök, er
nefna sig „Verndun lifs” og
njóta stuðnings háttsettra
preláta.
Samkvæmt austurriskum lög-
um þarf slik áskorun að hafa i
minnsta lagi 200.000 undirskrift-
ir, til að hægt verði að taka hana
til umræðu I þinginu. Samtökin
hyggjast ná einni milljón nú i
byrjun þessa mánaðar.
Ný fóstureyðingarlög
leystu af 50 óra
gamlan lagabólk
Þrátt fyrir mikla andspyrnu
kirkjuleiðtoga, lækna og
stjórnarandstöðu, voru fóstur-
eyðingarleyfðari Austurriki nú
i byrjun þessa árs.
Þegar stjórn sósialista fékk
framgengt frumvarpi sinu um
að leyfa fóstureyðingu innan
þriggja mánaða frá frjóvgun,
féllu Ur gildi 50 ára gömul lög
um þetfa efni.
Talsmenn „Verndun lifsins”
eru bjartsýnir á, að hinn mikli
fjöldi undirskrifta muni
áreiðanlega fá rikisstjórnina til
að nema hin nýju lög úr gildi
aftur.
En þaðer álit fréttaskýrenda,
að stjórnin, sem vann mikinn
sigur 1 kosningum fyrir tveim
mánuðum, muninokkuð breyta
um skoðun.
Kirkjan og ríkið
„Venjulega hefur riki og
kirkju komið vel saman i
Austurriki, en nú hefur mikill á-
greiningur risið milli þeirra.
Kirkjan telursigbest fallna til
að dæma um hvað sé siðferðis-
legs eðlis eða ekki, og hún litur
á hina nýju fóstureyðingalög-
gjöf sem dæmi um hnignun
siðgæðisins innan þjóðfélagsins.
Lögin í framkvœmd
„Verndun lifs”, segir þessa
nýju fóstureyðingarlöggjöf
miklu slakari en i nágranna-
löndunum.
Að sögn þeirra, eru fóstur-
eyðingar annars staðar fram-
kvæmdar A sérstökum sjúkra-
húsum, þar sem hlynnt sé að
konunum á eftir, og að
ráðleggingar fyrir aðgerðina
eigi að koma frá einhverjum
öðrum aðila, en lækni, sem á sér
gróðavon.
Talsmaður „Verndun lifs”
segir að austurriskur læknir
geti framkvæmt allt að tiu
fóstureyðingar á einum morgni,
og grættá þvi 100,000 schillinga
(8 milljónir 840 þús. isl. kr.)
Annar stuðningsmaður
„Verndun lifs,” Renate Ebner,
segir að sér sé kunnugt um
sjúkrahús eitt i Vinaborg, þar
sem fóstureyðingar séu fram-
kvæmdar fimm mánuðum eftir
frjóvgun, eða tveimur mánuð-
um siðar en lögin leyfa.
„Verndun lifs” krefst algjörs
banns á fóstureyðingum, nema
þær séu nauðsynlegar.
25% dóu af
aðgerðinni
Gengið hefur seint, að koma
framkvæmdum varðandi lög-