Vísir - 09.12.1975, Blaðsíða 11

♦ *
VISIR
Þriðjudagur 9. desember 1975.
cTMenningarmál
Kugaðir blökkumenn
Nýja bió
Sounder
Bandarlsk, 1972.
Martin Ritt leikstjóri
Sounders er kunnari
sem sjónvarpsmynda-
gerðarmaður heldur en
kvikmyndagerðarmað-
ur og ber þessi mynd
dálitil merki þess. Hún
er tekin i suðurrikjum
Bandarikjanna og
fjallar um lif blökku-
manna þar á kreppuár-
unum.
Myndin fjallar aðallega um
eina fjölskyldu sem berst fyrir
lifi sinu á búgarði nokkrum, en
þau þurfa að greiða hvitum
manni (vondum) leigu af þess-
ari jörð og berjast þess vegna i
bökkum, þvl leigan er há. Einn
dag þegar ekkerter til að borða,
laumastbóndinn út og stelur frá
hvttum manni kjöti. Daginn
eftir koma hvitu mennirnir og
taka hann fastan, og fær hann
dóm til eins árs þrælkunarvinnu
fyrir afbrotið. Heimilið er á
heljarþröm, kona með þrjú ung
börn sln. Elsti sonur hennar get-
ur þó hjálpað henni dálitið.
Þegar bóndinn er fiuttur að
heiman slasast hundurinn á
bænum þegar hvitu mennirnir
skjóta að honum, og hann hverf-
ur á braut. Hundurinn heitir
Sounder og myndin eftir honum.
Þetta sár hans og heimkoma
KVIKMYNDIR
Umsjón:
Rafn Jónsson
hans siðar i myndinni er tákn
um baráttu blökkumanna fyrir
lifi sinu á þessum tima, þeir
voru særðir, en lifðu samt.
Þó I myndinni sé mikið um
tákn sem þessi og svolitið fjall-
að um stöðu svartra manna á
kreppuárunum, er hún ekki
nægilega vel gerð, til þess að
maöurhrifist af henni og gleymi
sér i andrúmslofti sveitalifsins
hjá svertingjunum. Myndin er
of hrein, of saklaus, og leikstjór-
inn sýnir okkur aöeins tvær
gerðir manna, góða menn og
vonda. Góðu mennirnir eru
svertingjarnir og sumir hvitu
mannanna, en vondu mennirnir
eru hinir hvitu mennirnir, s.s.
lögreglustjórinn.
Bóndinn, sem tekinn var
höndum, var fluttur til þrælkun-
arbúða, og sonur hans fór til að
leita hans. Hann fann hann ekki,
en kom hins vegar i blökku-
mannaskóla þar sem aðeins er
ympraðá stöðu svartra i þjóðfé-
lagi Bandarikjanna á fjórða
áratugnum. Þó er það ekki
betur gert en það að samúðin
nær ekki tökum á manni. Það er
ekki fyrr en tónlist Taj Mahal
hljómar að samúðin vaknar.
Tregatónlist flutt af tilfinningu
kveikir samúðina.
Leikarar myndarinnar eru
góðir og sumir þeirra eru ekki
atvinnuleikarar, heldur bændur
i þvi héraði sem myndin var
tekin. Það gefur henni meira
gildi. Cicely Tyson leikur móð-
urina og er geysilega á-
hrifamikil i hlutverki sinu.
Sumir gagnrýnendur lögðu til á
slnum tima að hún fengi ósk-
arsverðlaunin fyrir myndina, en
svo hefur ekki orðið.
Sounder er mynd sem er vel
þess virði að sjá og það sem
meira er, hún er ágætis fjöl-
skyldumynd.
Feðgarnir, leiknir af Paul Winfield og Kevin Hooks, hafa tekið
eftir hvitu mönnunum, sem eru komnir að sækja föðurinn. Hjá
þeim stendur hundurinn Sounder.
Rottur, rottur, rottur!
Hafnarbió
Ben
Bandarisk, 1972.
Kvikmyndin um Ben er
framhald af rottumynd-
inni „Willard", sem sýnd
var hér fyrr í haust viö
þokkalegustu vinsældir.
Ben byrjar þar sem Will-
ard endaði. Lögreglu-
manni er fengin rannsókn
i hendur á drápi Willards
en Ijóst er að hann hefur
verið drepinn af stórum
rottuhópi. En engin rotta
finnst í húsinu.
Nokkrir eru drepnar af rott-
unum og þær ráðast inn i kjör-
búð og éta þar allt sem tönn á
festir. Ofsahræðsla gripur um
sig meðal ibúanna. En þó er
einn sem ekki verður hræddur,
og það er nýi vinur rottunnar
Ben, 10 ára gamall drengur,
sem er sá eini sem er vingjarn-
legur við rottuna. Ben hefur
samastað hjá drengnum, og fær
hjá honum upplýsingar um her-
ferð manna gegn sér og „fjöl-
skyldu” sinni sem telur hundruð
þúsunda rotta!
Rotturnar búa i holræsakerfi
sem ekki er lengur i notkun og
gengur meindýraeyðum Los
Angeles-borgar erfiðlega að
drepa þær. Þaö kemur þó að þvi
að það uppgötvast hvar rotturn-
ar halda sig og flokkar manna
eru séndir út af örkinni til að
vinna bug á þeim.
Þessi mynd er nokkuð spenn-
andi og óhugnanleg, þótt ekki sé
hún I sama gæðaflokki og
„Fuglarnir”, sem sýndir voru i
Hafnarbiói fyrir nokkrum ár-
um. Ekki finnst undirrituðum
þó þessi mynd vera hugljúf
hrollvekjaeins og stendur i aug-
lýsingum dagblaðanna. Það
sem á að gera hana hugljúfa er
sennilega söngurinn um Ben.
Ben er aðalrottan i myndinni,
sérstaklega gáfuð og hefur her-
aga i rottuflokki sinum, bannar
t.d. rottunum að ráöast á vin
sinn þegar hann heimsækir þær
i skolpræsið. En að lokum, þeg-
ar allar rotturnar hafa verið
drepnar að þvi er maður heldur,
þá kemur Ben illa haldinn á
heimili drengsins og hann
endurheimtir gleði sina. Endir-
inn býður sem sé upp á þriðju
myndina. Hvort búið er að
framleiöa hana eða ekki liggur
ekki ljóst fyrir.en sennilega;fer
þá hið hugljúfa i hrollvekjunni
að þynnast út.
|Jpr*

Lögreglumaður (Richard Van Fleet) berst fyrir lifi slnu gegn rottu-
hernum með Ben I fararbroddi.
Nýja bió
Sounder
Hafnarbió
Ben 4
Tónabió
Decameron
Stjörnubió
Emmanuelle 4
Laugarásbió
American Graffiti f-jfX-if
stjörnu-
kíkirinn
y __________
Full búð af
fallegum gjafavörum
Ótrúlega gott verð
Gjörið svo vel og latið inn
Styttuúrval sem ekki
verður með orðum lýst
hundraðatali