Lesbók Morgunblaðsins - 06.04.1944, Page 8

LESBÚIv MORGUNBLAÐSJLNS
152
FRÁ HRAFNSEYRI
Fæðingastað Jóns Sigurðssonar
EINS OG ÍSLENDINGUM or
],jóst, i'æddist -Tón Sigurðsson 17.
júní árið 1S11 að Ilrafnscyri í
Arnarfirði.
Hrafnsoyri or að nokkru kunu.
alt frá fyrstu ölduni. I’yrstur or
lalinn búa ]>ar Án rauðfeldur,
llrafnistumaður. Fluttist hanu ])ang-
að íncð (írelöð konu sinni og segir,
að er þau koniu þangað, hafi hún
]>ar fundið ilm úr grasi. Þennan
stað kallar svo An Evri. Það nafn
helst svo alt fram á 15. öld, að því
er talið er. Engin merki um dvöl
þeirra Ans og Grclöðar oru á staðn-
um. En fjall það, sem bærinn stend-
nr skemst frá hoitir Ánamúli. Uppi
á klctti, oíarlega í fjallinu cr dá-
lítil grastó og þar á þúfu. sem að
mostu er hrunin fram af klottinum,
stondur varða og sog.j.i menn, að
þar hafi Án látið hoygja sig. svo
að legstaður sinn yrði þar, som
hann bost gæti sjoð yfir hmdnám
sitt!
Sá maður í fornöld, sem gerði
Eyri í Arnarfirði fræga, var Ilrafn
Sveinbjarnarson. Löngu eftir daga
hans, c-ða, cins og áður er sagt,
þegai' komið var íram á 15. öld, er
farið að kenna Eyri við þennan
gagnmerka höfðingja. Er hún þá
kölluð Hrafnseyri. En áhrifa frá
dönsku kennir hjer sem annarstað-
ar, því að festst hefir við liana
nafnið Rafnseyri, cn ekki Ilrafns-
cyiá. Eg vil mælast til þcss, að þessu
verði breytt, bæði vogna minning-
ar þess mikilmennis, sem hún er
kend við, (og hjet Hrafn, en ekki,
Rafn), og eins hin dönsku áhrif á,
nafn fæðingarstaðar Jóns Sigurðs-
sonar, verði algjörlega máð út og
Eftir Jón Kr.
Minnismerki Jóns Sigurðssonar
á Hrafnseyri. í grágrýtisbjarg er
greyptur skjöldur úr eir og á hon-
um upphelypt vangamynd af Jóni.
Auk þess er letrað á skjöldinn
1811—1911. Að baki skjaldarins
sjest sverð og stendur oddur þess
niðurundan skildinum, en hjöltun
uppfyrir. Á hjöltunum er upphleypt
líkan af Islandi.
staðurinn heiti Hráfnseyri. Komi
þessi breyting í framkvæmd eigi
síðar cn 17. júní þ. á.
Fornar minningár um Hrafn eru
fáar. Þó háía til skanis tíma sjést
op á jarðgöngum, sem falin eru
að hafa legið frá skálanum gegn-
uin túnið. Skamt frá núverandi
lendingarstað Ilrafnseyrar cr á
grasbala cinum líkast því að sjou
fornar tóttir. Tolja menn líklegt,
að þar hafi verið naust á tíma
Hrafns. Nokkuð austan við túnið
cr gata, scm kölluð cr Afglapastíg-
ur og or talið, jið hún sje kölluð
svo af því að þar hal'i Þorvaldur
Vatnsfirðingur farið með lið sitt,
er hann fór að Hrafni. Nokkrar
fleiri minningár um forna l'i-ægð
staðarins er að finna þótt færri sjeu
en búast mætti við.
Nokkuð fyrir ofan bæinn cr
brekka allhá, sem kölluð er Bæl-
isbrekka. Niður undan þeirri brekku
cr talið að skáli Hrafns hafi staðið.
Utsýn af þcssari brekku cr mjög
fögur.
Því miður cr því nær ekkért, scm
minnir á vcru Jóns Sigurðssonar á
Hrafnsoyri. Þó má tclja oitt öðru
fremur. Þar cr „Vaceinations Pro-
tocoll fyrir Rafnseyrar Kirkju
Sókn“, scm hefst á árinu 1825.
Fyrsta nafnið í þeirri bók cr nafn
Jóns Sigurðssonar, skrifað af föður
hans, sjera Sigurði Jónssyni. Þar
stendur: „Nafn hins bólusetta: Jón
Sigurðsson; aldur: 14; foreldri: pr.
son ; heilsutilstand: heilbrigð; hvört,
attest, eður ei: ja; attestins Datum:
‘!0; athugasemdir: bólgnaði’*.
Sagnir eru fáar uni bernsku Jóns,
Sigurðssonar, þó mun verða auðið
að safna einhverju slíku og hefir
undirritaður lagt drög að því, að
ýmsu, sem vitað er mcð nokkurri
vissu, verði safnað.
Hið helsta, sem 'minnir á frelsis-
hetjuna cr minnismerki það, sem
aíhjúpað var 1911. Stendur það
rjett niður frá íbúðarhúsinu.