Lesbók Morgunblaðsins - 01.10.1944, Page 9
LESBÓK MORG/UNBLAÐSINS
425
liggja í sandinum, því að tímans
tönn hefir etið fæturnar undan
báðum. En stytturnar eru margar
mannhæðir, og hvor höggin úr einu
bjargi önnur úr alabasti, en hin úr
granít. Þær eru eins og aðrir forn-
‘egypskir hlutir, gerðar af fádæma
hagleik — en samt er það stór-
hugurinn, að láta sjer detta í hug,
að gera þessi bákn, að hika ekki
við þá firna fyrirhöfn, sem hfýtur
að hafa verið á öllum flutningi, —
það er þcssi stórhugur, sem mjer
finnst aðdáanlegastur bæði við
pjramidana og stytturnar og graf-
liýsin.
Grafhýsin.
Grafhýsin í Sakkara eru neðan-
jarðar, höggin í klöpp. Jeg kom
inn í tvö, annað skreytt mörgum
lágmyndum. er skýrðu frá sögu
íbúans og vinsældum hans. Hitt var
enn. merkilegra, því það var gröf
iiinna heilögu nauta. Yoru tarf-
arnir grafnir þarna með mikilli
viðhöfn, og múmíur þeirra látnar
í granítkistur, kistan vitanlega úr
einum steini, og lokið úr öðrum.
Þarna hvíldu þeir 22 talsins, en
múmíurnar hafa verið fluttar burtu.
Ekki sá jeg neitt at' þeim, því að
söfnin í Kairo cru lokuð og hinir
ótrúlegu fjársjóðir sem upp hafa
verið grafnir, og geymdir eru í
Kairo, eru nú neðanjarðar aftur,
vegna hættu þeirrar, sem talin var
af loftárásum. Fjársjóðir Tut-Ank-
Ammons er mjer sagt að geymdir
sjeu í nautagryfjunni, og eru vopn-
aðir verðir þar nærri með fótfráa
úlfalda, til þess að elta hverja þá
ræningja, sem inn reyna að brjót-
ast.
Af Öðrum hlpturn, sem jeg sá.
má nefna staðinn þar sem sagt er að
dóttir Faraós (sem í einni íslenskri
biblíuþýðingunni er kölluð Jedok),
fann Móses, og þar nálægt er elsta
kristin kirkja í Kairó, á þcim stað
Frá Kairo
þar scm sagt er, að Jósef, María
og Jesús hafi falið sig, cr þatt
flúðu frá Egyptalandi.
Mikill hluti af Kairó er ný borg
og risabyggiugar, stórar versianir,
stór hóteí, stórir matsölustaðir, lát-
laus untferð. Þessi hluti bæjarins
er að mestu Kvrópumannabær eða
bær Egypta, sem tekið hafa upp
háttn Evrópumanna a. m. k. í
klæðnaði. (Þó svíkja þeir sjaldan
rauða stromphattinn með svarta
silkiskúfnum).
Gamli bærinn.
En í eldri bæjarhluta búa lands-
ins börn. Þar Iifir önnur menning,
önnur trúarbrögð, sennilega allt
annað mat á verðmætunum. Kven-
fólkið sýnir sig ekki úti öðruvísi
en sveipað svörtum hjúp, ríkar
jafnt sem fátækar. Þessi hjúpur
tekur upp yfir höfuðið og sjer
oft aðeins í augun, en ekki hafa
þó allar slæður fyrir andlitinu. Á
enninu, milli höfuðbúnaðarins og
slæðunnar er gullinn hójkur, niður
við nasrótina, ekki alveg óáþekkur
íslenskum skúfhólk. Að öðrn leyti
er búningurinn svartur sem bik.
Karlar ganga i síðum kyrtlum, scm
taka niður undir ökla, ermavíðum
og opnum nokkuð í hálsinn. Oft
eru kyrtlar þessir biáir eða gráir,
einlitir eða með daufum röndum,
stundum hvítir eða öðruvisi litir.
Sniðið ekki ólíkt gamaldags nátt-
kjólum. Með hvítum kyrtlum eru
oft rauð mittisbönd, breið, en ekki
er það alltaf. HÖfuðbúnaðurinn
oftast eins og jeg lýsti áðurj en
stundum túrban. Þetta er virðuleg-
ur búningur og fer flestum vel, ef
þeir eru ekki of feitir. Afleit firra,
þegar sumir harðstjórar þeirra
eystra taka upp á því, að láta þá
Ieggja niður þennan búning og taka
upp í staðinn óhentugri, ljótari og
dýrari búning vestrænna maiuia.
Jeg íór lalsvert um þennan bæj-
arhluta, stundum með leiðsögu-
manni, stundum einn. Kom í nokkr-
ar moskur, sem ávalt eru íburðar-
miklar og oft fallegar byggingar —
en fantarnir sóttu grjót í pyramid-
ana, til þess að reisa sumar þeirra,
tóku ysta lagið að mestu utan af
þeim þrem, sem næstir eru Kairó,
og gerðu fleiri spjöll.
Aftur koma þarna í Ijós einkenni-
legir greflrunarsiðir. Fyrir Allah eru
allir jafnir. Menn eru grafnir í jörð
niður án nokkurra skrautkíæða nje,
skartgripa — en engin hefir heyrt
Allah banna virðulegt minnismerki
ofanjapðar yfir gröfinni. Þar kem-
ur því hinn ó'trúlegasti íburður. —.
Þetta er allt, lifandi enn, því að
nuverandi konungur hefir látið
gera við og endurreisa margar mosk
ur og ekkert tií sparað.
Jeg hefi gengið um basarana, eða
hluta þeirra og horft á vinnubrögð
Egyptanna og varning þeirra. —.
Margt er þarna framleitt tii þess
að pranga inn á ferðamenn og næsta
óvandað. Sannast sagt, sá jeg furðu
lítið af vandaðri guli- og silfur-
sraíði, cn firn af rusli. En mest
gamau er að vnsu um, og horfa