Lesbók Morgunblaðsins - 03.12.1944, Qupperneq 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
48
Q
•y
baki. llaí'ði hanii snemma liafist til
vcgs og virðingar í sjóhernum
clanska og lokið sjóliðsforingja-
prófi. Jafnframt stundaði hann ]>ó
háskólanám og nam lögfræði. Fjekk
Friðrik konungur miklar mætur á
hinum unga' manni og gerði hann
að hirðmeistara dóttur sinnar, Vil-
helminu prinsessu. llún var gefin
Friðrik prinsi, er .síðar varð Frið-
rik konungur sjöundi. Árið 1838
hafði Bardenfleth verið sendur til
íslands og tekið við amtmannsem-
bætti Suðuramtsins, en hlaut Stift-
amtmannsstöðuna 1841. Iljelt hann
]m starfi til 1843, að haun f.jekk
samskonar embætti í Danmörku.
Ilvarf hann ]iá af landi burt fyrir
fullt og allt.
Bjarni Thorsteinsson amtmaður
Vesturamtsins átti hcima á Arnar-
stapa á Snæfellsnesi. llann var amt-
maður vestra frá 1821 og til 1840.
Bjarni var miklum hæfileikum
gæcldur og hinn besti embættismað
ur, en þótti nokkuð þröngsýnn og
afturhaldssamur í skoðunum. Var
hann haldinn hinni megnustu van-
trú á fnnntíðarmöguleika landsins
og taldi þjóðina dæmda til armóðs
og fátæktar. Bjarni varð maður
l'jörgamall, andaðist 1876, 03 bó árs
að aldri. Ivona hans var Þórunn,
dóttir llannesar biskups Finnsson-
ar. Synir þeirra voru Steingrímur
skáld-og Árni landfógeti.
Bjarni Thorarenscn, amtmaður
Norður- og Austuramtsins var einn
nefndarmanna. Allir þekkja Bjarna
skáld. Hann bjó þessi árin á Möðrm
völlum í Hörgárdal og andaðist
skömmu eftir að seinna þinghaldi
embættismannanefndarinnar var
lokið, hinn 25. ágúst 1841.
Steingrímur Jónsson, biskup i
Laugarnesi, hinn trausti og hægláti
fræðimaður og bókasafnari. Hann
var um bessar mundir huiginn miög
á efri aldur; fæddur 1769.
Jón Sigurðsson.
Árni Helgason, prófastur í Görð-
um á Álttanesi. Hann var valinn
fulltrúi klcrkastjettar ásamt bisk-
upi, enda segist kansellíið ekki
þekkja annan jafnhæfan honum.
Þórður Sveinbjörnsson, háyíir-
dómari sat íundi neíudarinnar
vegna stöðu sinnar.
Stefán Gunnlaugsson, land- og
bæjarfógeti tók við þeirri sýslan
árið 1838. Var hann því nýr í em-
bætti sínu er nefndin var kvödd
saman.
Páll Melstecl, eldri. Hann var þá
sýslumaður í Árnessýslu og skip-
aður í' nefndina sem fulltrúi Suður-
amtsins. I’áll gerðist síðar amtmað-
ur í Vesturamti og sat í Stykkis-
hólmi. Átti fyrir honum að liggja
að hafa mikil áhrif á stjórn lands-
ins næstu árin. Hann var forseti
þjóðfundar.
' Ititirn Bíöndál, Xvslftma óar í
Húiíávatnssýslu. fulltrúi Norb’Sp
og Austuramtsins. Hann bjó i
Hvamnu i Vatnsdsí.
Jcn Jónsson., sýslumaður Stranda
manna, fulltrúi Vesturamtsins. Jón
bjó á Melum í Ilrútafirði.
Embættismannanefnd þessi gaf
út skýrslur um gjörðir sínar og
voru þær prentaðar í Kaupmanna-
höfh 1842. Allmörg mál voru rædd
á fundinum, en mjög berlega kom
það í ljós, að nefndarmenn- voru
nokkuð freklega undir handarjaðri
hinna dönsku stjófnarvalda, og
þóttust nahmast geta um ífjálst
höfuð strokið. Því voru flcstar til-
lögur þeirra klipptar og skornar,
eins og úr þeim væri allur þróttur
dreginn, af eintómri varfærni.
Konungaskipti.
I árslok 1839 andaðist Friðrik
konungur sjötti. Þá settist í há-
sætið Kristján áttundi, sem þekkt-
ur vaf að víðsýni og frjálslyndi,
enda hugðu flestir gott lil umskipt-
anna. Kristján áttundi hafði á
yngri áruni vei'ið landstjóri í Nor-
cgi, og er Noregur braust undan
vcldi Danmcrkur var hann kjörinn
þar til konungs. Þótti hann stjórna.
vel og viturlega, en skamma stund
stóð ríki hans að því sinni, því að
Noregur neyddist til að ganga
Svíakonungi á hönd. Kristján átt-
undi var maðnr skarpgáfaður, hafði
hlotið góða mcnntun, vilcli efla hag
þegna sinna í hvívetna, cn var öl-
kær og drambsamur mcira en góðu
hót'i gegndi.
Strax og konungaskipti voru
orðin í Danmörku, brugðu íslend-
ingar við og sendu hinum nýja
hilmi árnaðaróskir og ávarp. 1 á-
varpinu var mjög eindregið mælt
með endurreisn Alþingis. Ivonung-
ur tók kveðju þcssari hið besta
og svaraði á þann veg, þvert ofan
í tilllögur ráðgjafa sinna, að em-
þættismannanefndin skyldi koma
saman á næsta ári og ráðgast um,
hvovt ekki muni vel til i'allið að
ietpi ráðgjafabmg a íslandi. Þvkír
konungi ekki óeðiilegt, að gef»