Lesbók Morgunblaðsins - 28.01.1945, Blaðsíða 15

LUSBÚK MORGUNBLAÐSINS
GALDRAMENN Á ÍRLANDI
í ULSTER á Írlandi er trú manna
mjög sterk á þeirri tegund galdra,
sem nefnist illt auga, enda kvað
það vera algengasta fyrirbrigðið á
þessu sviði. Jeg þekki fjöiskyldu,
þar sem meðlimirnir eru sagðir hafa
þetta svonefnda illa auga. Menn
trúa því, að þetta gcti valdið krank
leika í skepnum og jafnvel dauða,
með því einu að hori'a á þœr. Mað-
ur, scm jcg átti tal við um þessa
liluti, sagði mjcr, að eitt sinn heíði'
hann átt nokkur svín, sem liann
var í þann veginn að rcka al' stað
á markaðinn, þegar þau urðu allt
í cinu vcik á leyndardómsfullan hátt?
og drápust innan fárra stunda. —
Hann fullyrti, að þctta hefði átt
rót sína að rekja til þess, að einn
meðlimur fyrnefndrar fjölskyltlu
hefði „horft á“ svínin sín. Sami
maður sagði mjcr frá öðrum ná-
grönnum sínum, sem fyrir mörgum
árum höfðu ^itt nokkurskonar til-
bera. I'essi „tilberi" var cins og
kaðalspotti í laginu, fljcttaður úr
hári, sumir segja mannshári. El’
tilberinn var dreginn yfir döggina
snennna morguns í beitarhögunum,
kom allur rjóminn af kúamjólkinni
til eiganda tilberans. í Autrim er
sögð saga um prest nokkurn, scm,
eitt sinn sá konu ema str.júka dögg-
ina í haganum og tauta um leið
fyrir munni s.jer; „Allt til míu,
allt lil mín!“ Prestufinn varð stein-
Jiissa og sagði; „Og helming 1 il
rnín!“ Presturinn varð meira en
litið undrandi nœsta morgun, þegar
kýrnar hatis mjólkuðu svo mikið,
að ráðsmaðurinn vissi ekki. hvað
hann átti að gera við mjólkina.
Irland cr landbúnaðarland, og'
]>ess vegna eru flestir galdrarnir
að einhverju leyti í sambandi við
húsdýr, mjólk. smjör og fleira þvi
um líkt Þav eru þúsundir sagna
Tim galdraaorair ; hjeralib. serji
ÞÝTT
leggjast á kýrnar og stela rnjólk.
1 Ulster er það hjerinn, en ckki
svartur köttur, sem er hiun venju-
legi íylgifiskur galdranornanna. —
í»að var aðeins ein leið til þess að
vinna á galdranorn í hjeralíki. —
Það var að blanda púðrið mcð
silfri. Jeg hefi heyrt margar sögur
um menn, sem skutu hjcra, en þeg-
ar þeir gættu betur að höfðu þeir,
sjer til mikillar undrunar, gert út
af við kerlingarrýju. Það lítur út
fyrir að flestir lrar hafi á áruin
áður verið vanir að bbtnda púðrið
silfri, svona til þess ;tð vera við
öllu búnir.
Víða til svcita í Ulster. ber enu
að líta skeifur negldar á strokka.
Ef einhver hlutur úr járni er lán-
aður galdrahyski, er sá. sem lánar
slíkt, undirorpinn allskonar göldr-
um og óláni. Jeg lie.vrði sögu af
konu. scm lánaði citt sinn cinn af
þessum þrífættu pottum, sem alls-
staðar gefur að líta n írlandi. Þeg-
ar í stað tóku einkennilegir atburð-
ir að gerast. Kýrnar mjólkuðu ekki
öðru en undanrcunu. hestarnir
voru eirðarlausir, eilt barnanna
veiktist og allskonar ólán eiti f.jöl-
skvlduna. Fjölskylduvinur nokkur
stakk upp á því, að hjer væri eitt-
hvað óhreint á seyði og fjekk talið
f.jölskylduna á að senda eftir manni*
sem hafði getið sjer frægðarorð
fyrir að kveða niður drauga. Þessi
maður virtist sjálfur hafa verið
slimginn í galdralistinni.
Það lítur út fyrir að hafa verið,
mikil keppni milli galdranornanna.
í Ulster og ef einhver var ásóttur
gat hann leitað á náðir annars
draugs, í tilfeUinu, sem nnmist
var a hjer að ofan, var maður-
ijtn. geaj lejtað var til í ,''audræðunj
með að vita, hver olli óláninu. Fjöl-
skvldan virtist enga óvini eiga og
að því er hún best vissi, hafði hún
hvorki í orði nje verki móðgað
nokkurn mann upp á síðkastið. Þá
datt manninum í hug að spyrja,
hvort nokkur á heimilinu hefði
nýlega lánað einhvern hlut úr járni,
og eftir það var málið auðvitað
ljóst. Konan, sem 1‘jekk lánaðan
pottinn, brenndi sig nú í hvert
skipti, sem hún ætlaði að nota hann
og í dauðans ofboði flýtti hún sjer
að skila honum aftur, og þar með
fjell allt í ljiifa löð.
Smælki
— Ilversvegna hefirðu hnút á
vasaklútnum ?
— Til þess að minna mig á að
jeg er nýgenginn í stúku.
— Já. en nú ertu nýbúinn að
drekka þrjú glös af koníaki.
— Jeg sá bara ekki hnútinn, fyrr
en á eftir.
★
Það er frá því skýrt að einn
leikarinn í HolLywood hafði mexi-
kanskan húsvörð. Eitt sinn kom
liann til húsbónda síns og skýrði
honum frá því, að hann hefði tek-
barn í fóstur og sýndi honum það.
Leikarinn skoðaði barnið og sá
að það var Gyðinga-drengur.
„Hvernig stendur á því", sagði
leikarinn undrandi, „að þú tekur
ekki mexikanskt barn f fóstur?“
,.Það het'ir mjer aldrei dottið í
hug“, sagði húsvörðurinn fljót-
mæltur, „Gyðingurinn er miklu
betri fyrir mig. Sko, Gyðingabörn
sjá alltaf foreldrum sínuin fav-
borða, þegar þeir eru orðnir gaml-