Lesbók Morgunblaðsins - 18.02.1945, Blaðsíða 7
LESBÓK MOROIJNBLAÐSINS
nr>
Sauðiauksdaiur
grímur biskup, hafi sýnt sjer þá
góðvild að lána sjer hana. I 9. árg.
Bíinaðarritsins árið 1895, ritar Sæ-
mundur cand. Eyjólfsson. einkar
skomtiiega groin, nm sjora Björn,
og J)ó aðaliega um búnaðarhætti
hans. Bjarni Jónsson skáld og kenn
ari, ritaði grein um hann í 6. árg.
Bjarma, árið 1912, og kom sú rit-
gerð eitthvað breytt, í bókinni „Vor
mdnn lslands“ árið 1924. Lang
merkasta ritgjörðin um sjera Björn
er eftir dr. Hannes Þorsteinsson
og kom í „Skírni“ 1924 á tveggja
alda afmæli sjera Björns. Meðal ó-
prentaðra heimilda. má einkum
nefna: „Prostaævir" Sigv. 0. Borg-
firðings. Þannig á allur þorri manna
ógreiðan aðgang að því, að kynna
s.jer líf og starf sjera Björns í
Sauðlauksdal. En eins og dr. Ilann-
es Þorst. segir, í hinni ágætu „Skírn
is‘ ‘-ritgerð : „Sjaldan er góðs manns
of oft getið, enda þótt fyrir löngu
sje liðinn og lagður í mold“.
Þar sem rúm 20 ár eru liðin síð-
an hin merka ritgerð Dr. II. Þ.
birtist, og „Skírnir“ að auki í
fárra manna höndum, er vaxin upp
ný kynslóð hjer á landi, sem eðli-
lega hefir lítil skilyrði haft til að
kynnast hinum fjölhæfa merkis-
manni, sjera Birni. Að vísu flutti
Hákon skógræktarstjóri Bjarnason,
skörulegt erindi um hann í útvarp-
ið 1942 eða ’43. En útvarpsfyrir-
lestrar gleymast í smærri atriðum,
meðan hið „þrykkta“ oi'ð geymist.
Oskar rith. Olausen, hefir tekið
í „Prestasögur" (Ak. 1939) smá-
kafla, um sjera Björn, úr „Presta-
ævum“ Daða Níelssonar. Eru þeir
þess eðlis, að ólíklegt er að ætlast
sje til, að lesandinn fái rjetta mynd
af hinum ágæta manni, sjera Bimi.
En beinlínis villandi fyrir þá sem
kynnu að vera svo lítilþægir að
gera sjer þá fræðslu að góðu. Hef-
ur 0. Clausen, litlu aukið við verð-
skuldaðan rithöfundarhróður sinn,
með þeim glefsum. Um Daða Níels-
son or það að segja, að hann er
sorglegt dæmi þess, hversu íslenska
þjóðin, hefur oft og einatt, taliði
sig hafa ráð á að láta miklar gáfur.
koma að litlum notum. Þar sem
hann var auðnulítill flakkari, og
varð. að gera sjer að góðu, að skrá-
setja misjafnlega merkilegar slúð-
urögur. Samtíðin hafði lítið annað
að bjóða hinum stórgáfaða og fróð-
leiksþyrsta manni. En Daði hafði
engin skilyrði til að segja frá sjera
Birni í Sauðlauksdal, nema að ann-
ara frásögn, þar sem hann fæddist
nálega hoilli öld seinna en sjera
Björn. (Daði 1809. Sjera Björn
1724.) á Kleifum í O.ilsfirði, svo
fjarlægðin er það mikil, að vafi
kann að leika á því hvort Daði hef-
ur komið á þær slóðir, sem Björn
vann hið mosta æfistarf sitt.
VERÐUR lijor leytast við, að
gera nokkra grein fyrir sjera Birni