Lesbók Morgunblaðsins - 07.12.1947, Qupperneq 4
3fi8
LESBÓK MORGUNBT A USTNS
LANGLÍFI
Eftir 40 ára rannsóknir fiefur enskur líffræÓingur komist að
þeirri niðurstöSu, að enginn maður muni hafa náð hærra
aldri cn tæpum 114 árum, og allar sögur um lengri lifdaga
sje annáð hvort uppspuni eða byggðar á misskilningi.
MARGAR tröllasögur hafa gengið
um það hvað sumir menn hafi orðið
gamlir. Það er nú t.d. frásögn blaða-
mannsins frá ,.öldungalar.dinu“, er
hann kallaði svo, en það er hjerað
eitt í Rússlandi, suður við Svartahaf.
Hann segir að þar sje það mjög al-
gengt að menn og konur lifi á annað
hundrað ára. Hann segir:
„Ferðamaður nokkur var viðstadd-
ur þegar Ketsba Tiabogan í þorpinu
Gali helt upp á 140 ára afmæli sitt.
Hann hafði stofnað þetta þorp, því að
þar var engin byggð er hann settist
þar að, og eigi færri en 90 þorpsbúar
voru afkomendur hans og sátu allir
afmælisveisluna".
Og þó var Ketsba Tiabagan ekki
elsti maður í þessu hjeraði. „1 næsta
þorpi var maður, sem hjet Knut og
hann var orðinn J55 ára. Einn maður
hafði þó orðið eldri en hann, Adleyaba
Mazachva; hann varð 159 ára“.
Sagt er að höfðingi nokkur í Niger-
ía, Arasa Erhumusa hafi orðið 130
ára. Og fyrir skömmu birtist þessi
frjett frá Khartum: „Heir Alla kvaðst
vera orðinn leiður á lífinu, hætti að
eta og dó; hann var 130 ára“.
Ýmsir muna máske eftir Tyrkjan-
um Zaro Agha frá Bitlis í Kurdistan,
sem skaut upp árið 1930 og þóttist
þá vera 156 ára gamall, fæddur árið
1774. Slyngur gróðabrallsmaður náði
í þennan karl og fór með hann til
Ameríku. Einhvern veginn hafði hon-
um tekist að fá tyrkneskt yfirvald til
að votta á vegabrjef hans, að hann
væri 156 ára. Og með þetta vegabrjef
í höndunum ferðaðist hann um Ame-
ríku og sýndi Zaro Agha. Hann fekk
karlinn meira að segja til þess að
halda því fram að hann hefði sjeð
Napoleon þegar hann kom til Sýr-
lands árið 1795! Blöðin Ijetu blekkj-
ast af þessu og jafnvel ,,Times“ birti
(2. júlí 1930) langt skeyti frá frjetta-
ritara sínum í Miklagarði þar sem
raktar voru sögur karlsins. Og þegar
hann kom til Ameríku, kepptust
menn um að borga fje fyrir það að
sjá hann. En það var svo sem ekki
mikið að sjá. Hann virtist alls ekki
eldri en 70—80 ára, og menn urðu því
fljótt leiðir á honum. Hann fór heim
til sín 1933 og dó einu eða tveimur
árum seinna.
Við manntalið, sem fram fór í Bæ-
heimi árið 1871, voru 37 taldir hundr-
að ára eða eldri. En þegar farið var
að athuga þetta nánar, kom í ljós að
fólk þetta hafði misminnt um fæðing-
arár sitt, og það var aðeins ein kona,
aí þessum 37, sem hafði náð 100 ára
aldri.
ENSKUR líffræðingur, dr. Maurice
Ernest, í Esher í Surrey í Englandi,
rjeðist í það fyrir 40 árum að rann-
saka hvað fólk gæti orðið elst. Hann
kveðst ekki hafa gert sjer neina hug-
mynd um það þá, hve erfitt og vanda-
samt þetta verk mundi verða. En nú
hefur hann þó birt skýrslu um niður-
stöður sínar og þær eru í stuttu
máli svo, að þess þekkist aðeins eitt
dæmi í heiminum að maður hafi orðið
eldri en 113 ára.
Hann hefur haft samband við bóka-
söfn um allan heim, hagfræðinga,
manntalsmenn, íerðalanga og trú-
boða. Bækur þær, sem hann hefur
sótt fróðleik í, eru ekki færri en 900
að tölu.
Hann segir að þess geti verið nokk-
ur dæmi að fólk hafi náð 110 ára
aldri. En það sje altítt, að gamalt fólk,
sem lifað hefir við bág lífskjör, telji
sig eldra heldur en það er. Og hann
hyggur að þar sje að leita ástæðunn-
ar fyrir hinum háa aldri manna í
„öldungalandinu“, sem nefnt var í upp
hafi. Ekki segist hann heldur geta
tekið mark á fæðingarvottorðum,
skírnarvottorðum og dánarvottorðum,
því að þau geti hæglega verið fölsuð,
annað hvort að yfirlögðu ráði eða af
vangá. Eigi sje heldur að treysta ár-
tölum á legsteinum. Nefnir hann þar
sem dæmi, að í St. Pálskirkjunni sje
minningartafla um leikara, sem hjet
Charles Macklin og var uppi á 18.
öld. Stendur þar að hann hafi hafi
verið 107 ára þegar hann dó. En 1858
rákust menn á kistu hans og á henni
var silfurplata með áletrun, er sýndi
það, að hann hafði ekki verið nema
97 ára.
Mestu f jarstæðurnar, sem hann rak
sig á, voru í 'sögum Hindúa. Þar er
getið um menn, sem voru hálfguðir
og lifðu hundruð þúsunda ára.
Samanborið við það, er það ekki
mikið þótt biblian segi að Adam hafi
orðið 930 ára, Nói 950 ára og Metu-
salem 969 ára. Um Abraham, ísak og
Móses er það sagt að þeir hafi orðið
meira en hundrað ára. En menn taka
nú ekki mark á slíkum tölum, þegar
talað e^ um langlífi.
Á miðöldunum hætti mönnum
mjög til að ýkja um aldur, og fram
að þessu hefur mönnum hætt til hins
sama. Er þar aðallega getið um tvo
vísindamenn, W. J. Thomas og T. E.
Young, sem tóku sjer fyrir hendur í
lok 19. aldar að rannsaka langlífi. —
Þeir heldu því fram, að engin ástæða
væri að rengja mjög gamalt fólk um
aldur sinn, þegar það myndi eftir at-
burðum, er gerst höfðu fyrir þremur
eða fjórum mannsöldrum. En um
þetta fólk er það að segja, að það
segir sögur, sem það hefur heyrt, og
þykist sjálft muna atvikin. Frásagnir