Lesbók Morgunblaðsins - 07.12.1947, Qupperneq 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
369
REYKJAVÍK SJÁLFRI SJER LÍK
EFTIR ALDARSKEIÐ
manna sjálfra á gamals aldri, er ekki
að marka, þá misminnir oft hrapal-
lega. Þar dugir ekki annað en rann-
sókn skjala.
Eftir þessar ýtarlegu rannsóknir
sínar kemst dr. Ernest að þeirri nið-
urstöðu, að þeir sem hafi náð hæstum
aldri í heiminum, sje þessir:
1. Frú Ann Pcuder frá Baltimore.
Hún ijest 10. júlí 1917 og var þá 110
ára og 64 daga gömul.
2. Frú Margaret Ann, fædd á Guerns
ey í Ermarsundi. Hún varð bráðkvödd
4. apríl 1903 og skorti þá 44 daga á
111 ár.
3. Kathrine Pluhet, fædd í Kilsaran
í írlandi. Hún dó 5. október 1932 og
hafði þá lifað 111 ár og 322 daga.
Hún giftist aldrei. Hinar konurnar
höfðu að vísu gifst, en aldrei átt barn.
4. Pierre Joubert, fæddur í Kanada.
Honum var öfugt farið við flest gam-
almenni, því að hann helt sig yngri
en hann var. Það er ekki alveg víst
hvaða dag hann dó, en hann var 113
ára og líklega hundrað dögum betur.
„Jeg hygg“, segir dr. Ernest, „að
Pierre Joubert hafi orðið elstur allra
manna, og hámark langlífis sje því
113 ár og 100 dagar“.
^ V
KAUPMAÐUR nokkur ljet son
sinn vera með sendíferðabílinn. En
strákur var mesti glanni og einu
sinni ók hann á gamla konu. Kaup-
maður varð að greiða henni háar
skaðabætur. Skömmu seinna lenti
strákur í árekstri; út af því urðu
málaferli og svo mikið fjárútlát fyrir
kaupmann, að það lá við að hann
yrði gjaldþrota. Fáum dögum seinna
kom maður æðandi inn í búðina með
þær frjettir að kona kaupmanns hefði
orðið undir bíl. Þá varð kaupmanni
að orði:
„Guði sje lof, þá næ jeg mjer upp
aftur“.
FYRIR 95 árum (1851—52) gaf
síra Magnús Grímsson út blað, sem
hann nefndi „Ný tiðindi". — Þar
skrifar hann grein, sem heitir ,,Fá-
ein orð um Reykjavík“ og er hún
á þessa leið, ofurlítið stytt:
VJER ætlum ekki að tala um sveitar-
stjórn eða bæjarstjórn Reykjavíkur,
því vjer efuðumst ekki um, að þar sem
um svo marga dugandismenn er að
velja, þar sje henni eins vel borgið
eins og vera má. Vjer ætlum og ekki
að minnast á barnaskólaleysið, eða það
hvernig unglingar fara hjer með besta
námstímann sinn, æskuárin, því að
vjer höfum sjálfir sjeð piltunga á kring
um fermingu, sitja heilum stundum inn
á hinum óæðri gildaskálanum, og vera
annað hvort iðjulausa, eða þá að henda
kúlum í hamingjudallinn (lukkupott-
inh), eins og hinir piltarnir. Það má
segja um þá, sem að unglingunum
standa í Reykjavík, að það er hvers
girnd, sem hann gerir, því þeim er það
að þakka eða kenna, að miklu leyti,
hvernig þessir óvitar eða hálfvitar,
fara með sig og tímann. Vjer sleppum
þessu atriði í þeirri von, að þar verði
bráðum unnin sú bót á, sem hæfa
þykir.......
Aftur á móti tökum vjer þá óreglu
fram, er gatnamyndir bæjarins eru
fullar af hestum, svo ekki verður kom-
ist um þær, nema annað hvort með
því að ganga krók á sig, eða fara að
berja á horgrindum þessum, sem eig-
endurnir hirða ekki um. Vjer tökum
síður til þess þó Austurvöllur sje hafð-
ur fyrir beitiland handa hrossunum,
eins og fjaran, því honum er hvort
sem er enginn sómi sýndur, enda yrði
og að hafa hann umgirtan, ef hann
ætti að vera bænum til prýðis, eða til
einhvers, sem slíkur blettur mætti
annars vera. En það gæti orðið of
köstnaðarsamt að girða Austurvöll að
gamni sínu, og halda honum svo lag-
lega við. Það sjáum við á Skólavörðu
og stígnum, sem þangað liggur, sem
efnaleysi bæjarins skin út úr. Oss þætti
nú sem einhverri stjórn gæti heyrt að
líða ekki hesta nje neina stórgripi um
bæinn; því auk þess, sem það er ljótt,
getur það og oft orðið að ólíði innan
um ungbörn og óvita, og þar að auki
venjast þeir þá á tún og garða hjá
mönnum. Það væri og óskandi, að
eigendur vendust á áff hirða skepnur
sínar, því það er regluKemi. Hver veit
þá og nema þeir færu að sjá um vatn
handa þeim á veturnar, þó ekki væri
annað. ,
Þá virðist oss það og óregla, að menn •
þyrpast hjer saman á milli húsanna,
og berjast og deila um hádag, og lög-
reglustjórinn sjest ekki, nje heldur
þjónar hans, nema þá ef þeir stæðu
hjá áhorfendunum og glottu að öllu
saman. Ef vjer vissum að lögreglu-
stjórinn eða þjónar hans hefðu nú
nokkur einkunnarklæði, eins og í
gamla daga, þá kynnum yjer betur við
að sjá þá öðru hvoru í þeim. En þessir
menn eru nú .oftast nær farnir að vera
einkunnarlausir með öllu, því vjer telj-
um ekki prikin þeh'ra, þau eru svo
lík margra annara. Það virðist oss og
eiga vel við, að lögreglumenn þessir
ljetu öðruhvoru til sín taka þegar svo
stendur á, til þess gáruhgarnir gleymdu
ekki tilveru þeirra.
Þá virðist oss það og óregla, ep full-
orðnir og hálffullorðnir menn standa
og slóra stundum saman við búðarborð-
in, án þess að kaupa fyrir einn skild-
ing, nema ef það væri í staupinu. Það
er nærri því eins og þeir væri að hugsa
sjer að bíða eftir lagi til að verða eftir
undir búðarborðinu, þegar Iokað er á
kvöldin, eða eitthvað annað því líkt. Og
því meiri undur þykja oss það, að nokkr
ir af kaupmönnum skuli nenna að híma
yfir mönnum þessum fram eftir öllu
kvöldi, uns þeir eru orðnir svo drukkn-
ir, að þeir fara að gera ýmsar óreglur,
þegar þeir komast loks undir bert loft.
Er þeim þá o(g þeim mun óhættara sem
þeir vita, að lögregluþjónarnir eru all-
ir á burtu, og, ef til vill, komnir í snáða
hópinn í kring um hamingjudallinn.
Þetta kemur nú meðfram líklega tU af
vinnuskorti, en hefur þá bærinn ekkert
til handa þeim að gera, ef þeir hafa
það ekki sjálfir? Eða mega ekki lög-