Lesbók Morgunblaðsins - 13.03.1949, Blaðsíða 8
132
LESJ3ÓK MOKGUKBLAÐSINS
ekki - áváxtanna • af stapfi sínu.
írska þjóöin hefur glatað tungu
sinni og menningu að miklu leyti,
en Kins vegar hefur hún unmð
mikið fyrir kristindóm og menn-
ingu í fimm heimsálfum. Á mið-
öldum voru írskir munkar dreifð-
ir urfi Evrópu, þeir útbreiddu þar
krístni og stofnuðu klaustur. í
klaustrunum dafnaði mikil bók-
menning, mikill fjöldi fornróm-
verskra og grískra handrita er ein-
mitt runninn frá írskum klaustr-
um á Ítalíu Frakklandi, Sviss og
Þýskalandí. Sú rækt, sem þeir
lögðu við hinar klassísku bók-
menntir Grikkja og Rómverja,
gerði endurreisnina (Renaissanse)
mögulega.
Um það leyti, sem írar voru
kristniboðar Evrópu, voru þeir
frjáls þjóð. Eftir það hófst hin
langa píslar-saga þeirra: Víkingar,
Norðmenh óg Englendingar kúg-
uðu þá, hver á eflir öðrum. Þessu
þjáningár-límabili er ný lokið. Nú
eru þeir frjálsir á ný. Síðast, þeg-
ar þeir nutu frelsis, var Evi'ópa
heiðin, og þéim var fengið þaö
hlutvérk áð kristna hana. Nú
segja þeir, að heiðindómur ríki enn
á ný í miklum hluta Evrópu, og
eigi það fyrir írum að liggja að
kristna hana aftur, þótt það kynni
að kosta þá frelsið.
íslendingum kemur það eflaust
undarlega fyrir sjónir, að írar fjöl-
menni í húðarslagviðri til evði-
fjalls, holdvotir og íastandi, til að
biðja fyrir Rússum. íslendingar
hafa skipt tvisvar um trú á þús-
und áruin, og flestum þeirra ligg-
ur í ljettu rúmi, hverrar trúar aðr-
ar þjóðin eru.
írar eru kristnir um 1500 ár, og
trú þeirra hefur litlum stakka-
skiptum tekið allan þann tíma. Þeir
eru hinir miklu trúboðar Evrópu.
Heilagur Patrekur stóð á hnjúkn-
um, sem viÖ liarm er j^eimdur, fyr-
ir rúmum 15 óldum. Arftakar hans
kristnuðu Evrópu. Og jeg er sann-
færður um, að leiðtogar írskrar
kirkju trúa því, að senn líði að
köllunartíma írskra trúboða í Ev-
rópu. Pílagrímsförin er hlekkur í
þeirri viðleitni að snúa Evrópu til
kristinnar trúar.
Fyrir nokkru var jeg samtíða
írskum stúdent um hríð. Jeg gerð
ist svo djaríur að rökræða við hann
um trú og stjói'nmál, en það hef jeg
aldrei leyft mjer endranær, síðan
jeg kom tii írlands. Hvað stjórn-
málum viðvíkur hjeldum við okk-
ur við írland. Hann varð mjög op-
inskár og fór ekki dult með
skoðanir sínar. Viðhorf hans til
írlands var mjög á þann
veg, sem jeg hefi lýst. Hann
sagði, að sjer lægi það í Ijettu
rúmi, þótt írar flyttu í stórhópum
til Ameríku, því að hlutverk þeirra
væri alþjóðlegt, en ekki einskorö-
að við írland.
Jeg skildi þá, hve rótgróin
kaþólskan er í írum, þegar jeg
kynntist trúarskoðunum hans.
Hann efaðist ekki um, að englar,
helvíti og þ. u. 1. væri á s'num
stað, og eitt sinn, er við borðuðúm
saman, fór hann að rökræða um
fall englanna með samskonar vand
lætingu og fólk talar um spillingu
unga fólksins.
Ilcrmann Pálsson.
V
Li Hung Cliang, kinverskur stjórn-
málamaður liefir gert þennan saman-
burð á lijónabönduni í Evrópu og
Kína;
— Hjónaböndum i Kína má likja
við það að settur sje ketill með köldu
vatni yfir eld og látinn vera þar. Það
fer brátt að sjóða í katlinum og suð-
an heldur áfram. En hjónaböndum í
Evrópu má líkja við það, að ketill
með sjóðandi vatni sje settur á kalda
eldstó. Það kólnar fljótlega í honum.
Txlraunir haía sýnt, að rxemendur
star.da sig betur á prófí, ef enginn heíir
minst á þaö viS þá, aS prófið sje erfitt.
• ■ ■ - ........................
Barnahjal
Anna, fjögurra ára, og Lóa, sex
ára, voru að tala um hjónaband
og barneignir og Lóa spurði Önnu
hvað hún ætlaði að eiga mörg
börn þegar hún væri oröin stór.
— Hvernig á jeg að vita það?
sagði Anna. — Jcg kann ekki að
telja.
★
Óli litli: — Frændi, veistu það
að hundarnir vita miklu meira en
mennirnir?
Frændi: — Nei, hvernig stend-
ur á því?
Óli: — Hundarnir vita alt sem
við segjum, en við vitum ekki
hvað hundarnir segja.
★
í erlcndu blaði var frásögn
um það að eyarskeggjar á Sakha-
lin seldu konur sínar og þætlust
góðir ef þeir gæti fengið hund i
staðinn. Fylgdi mynd af manni
með hund og öðrum, sem dró konu
á eftir sjer.
Gvendur litli var að skoða
tnyndina og vildi endilega fá að
vita hvað hún þýddi. Honum var
sagt það. Hann hugsaði sig um
dálitla stund og sagði svo:
— Hvers vegna tímir maðuriim
að láta hundinn sinn?
★
Marntna kom í búð með son
sinn fjögurra ára gamlan. Kaup-
maður tók þeim vcl og bauð litla
snáðanum að fá sjer brjóstsykur.
En það var eins og hann þyrði
það ekk'.
— Þykir þjer ekki góður bi'jóst-
sykur? spurði kaupmaðuf.
— Jú, sagði drengurinn.
Þá tók 'kaupmaður hnefaíylh
sina af brjóstsykri og rjetti lion-
um, en drengurinn rjetti fram húf
una sina til þess að kaupmaður
ljeti brjóstsykurinn í hana.
Á leiðinni heim spurði mamma
hvers vcgna hann hefði ekki vilj-
að þiggja brjóstsykurinn þegar
honum \ar boðið hann fyrst.
— Vcgna þess að liann hefir
stærri lúkur en jeg, sagði strák-
ur. —